Katalog

PSİKOLOJİ dünya göstergeleri PATENTLERİN BULUŞTUĞU KAVŞAK Ülkeler ve şirketler patent yarışında üstünlüğü ele geçirmek için kıyasıya mücadele ediyor. IQ ile kişilik arasındaki bağlantı Lider Panosu: T Kişilik ile IQ genelde insan işlevinin iki farklı alanı olarak ele alınmıştır. Oysa, son otuz yılda yapılan araştırmalar kısaca IQ olarak bilinen zekâ katsayısının kişilikle ilgili bir özellik olduğuna işaret ediyor. he Cambridge Handbook of Intelligence (Zekânın El Kitabı) adlı kitabın bir bölümünde kişilik konusunda uzman sinirbilimci Colin DeYoung birçok kişilik özelliğinin bilişsel süreç ve becerileri gerektirdiğine dikkat çekiyor. Günümüzde IQ öncelikle yetenek testleriyle ölçülürken, kişilik testleri çeşitli sorulardan oluşuyor. Ancak DeYoung’a göre bu durum insanın işlevselliği alanındaki gerçek bir farklılıktan çok, ruhbilim uzmanlarının yaratıcılıktan yoksunluklarının bir yansıması olarak değerlendirilebilir. Kişilik özelliklerinin yetenek testleriyle ölçülmesi kuramsal bağlamda olası. Söz gelimi, uyumlu olma özelliği bakış açısını belirleyen testlerle, vicdanlı olma özdenetim testleriyle, nevrotiklik ya da duygusal düzensizlik özdüzenleme testleriyle ölçülebilir. Zekâ düzeyinin bir kişilik özelliği olarak ele alınması IQ kavramına farklı bir bakış açısıyla yaklaşılmasına yardımcı olabilir. Bireylerin bilişsel süreç, duygu, güdülenim açısından birbirlerinden nasıl şaşırtıcı farklılıklar sergilediklerine bakarken, IQ’nun bu daha geniş çerçevedeki konumuna da bir göz atabiliriz. Pennsylvania Üniversitesi Pozitif Ruhbilim Merkezi araştırmacılarından Scott Barry Kaufman konuyu daha iyi anlayabilmek amacıyla, ABD’nin Eugene ve Springfield adlı yerleşim bölgelerinden çoğu beyaz 478 katılımcıdan oluşan EugeneSpringfield örneklemesiyle ilgili verileri inceledi. Bu örnekleme kapsamındaki katılımcıların yaşları 20 ile 85 arasında değişiyor, eğitimsel birikimleri de çok farklıydı. 199 erkek ve 279 kadından oluşan örnekler topluluğu etnik açıdan çok büyük bir çeşitlilik göstermemekle birlikte, IQ ve kişilik açısından sergilediği çeşitlilik genelde IQ ile kişilik arasındaki bağlantıyı ortaya koyması açısından yeterliydi. Katılımcılara uygulanan IQ testi bilgi ve soyut akıl yürütme düzeylerini ölçen 15 çoktan Dünya genelinde verilen patent sayısında çok büyük bir patlamanın yaşandığı şu günlerde yıldızı parlayan ekonomilerde şirketler patent almak için kıyasıya yarışıyor. ABD Patent ve Marka Ofisi’nin verilerine göre inovasyon patentleri (açık gri çubuklar) ülkede büyük bir hızla yükseliyor. Ancak yabancı şirketler de bu arada paylarını (koyu pembe çizgi) giderek arttırıyor. Patent ofisinde görevli ekonomistlerden Alan Marco bu konuda şöyle konuşuyor: “Küresel patent işlemleri, artan sayıda yenilikçi şirketin ABD’ye ihracat yapması ve artan sayıda Amerikan şirketinin dışarıya patent vermesi sonucu büyüyor. Gelişmekte olan ülkeler bu büyümenin lokomotifi. Çünkü sayıları artan patentler, sağlam bir eğitim sistemi ve yeterli sermaye ile birleşince daha hızlı büyüyor.” Bu arada herhangi bir ürünün başarılı olması daha çok tasarımına bağlı hale geliyor. Tasarım patentleri (koyu gri çubuklar), ürünün kullanımı kolaylaştıkça daha hızlı artıyor. ABD’nin dışındaki ülkeler (açık pembe isimler) Amerikan faydalı model patentlerinin % 52’sine sahipler. Bunların başını Japonya çekiyor. Patent alan şirketler listesinin en üst kademesindekilerin (koyu pembe, koyu mavi isimler) yedi tanesi şu anda ABD dışında bulunuyor. Silikon Vadisi ve San Jose gibi inovasyon merkezleri (açık mavi isimler) ABD’nin hâlâ ana faktörleri. Buna karşın Amerikan şirketlerine verilen patentlerin yaklaşık % 30’u Kaliforniya, Oregon ve Washington eyaletinde bulunan kuruluşlara gidiyor. seçmeli maddeden oluşuyordu. Kişilik testinde de bireyin 45 farklı kişilik özelliği ölçüldü. Kauffman, daha önceki araştırmalarla da uyumlu olarak, IQ ile deneyimlere açık olma özelliği arasında çok güçlü bir bağ olduğunu ortaya koydu. Deneyimlere açık olmayla ilgili 9 maddeden 8 tanesi doğrudan IQ ile bağlantılıydı. Bunlar entelektüel uğraşlar, entelektüel yaratıcılık, zihinsel kıvraklık, entelektüel yetkinlik, iç gözlem, deha, entelektüel derinlik ve hayal gücünden oluşan özelliklerdi. İnceleme sonucunda tanık olunan ilginç bir durum da, IQ ile entelektüel uğraşlar ve zihinsel kıvraklık arasında hayal gücü, yaratıcılık ya da entelektüel derinlikten çok daha yakın bir bağlantı olduğuydu. Kişilikle ilgili 45 özellikten 23’ünün IQ ile hiç bir bağlantısı yoktu. Girginlik, sıcakkanlılık, kararlılık, denge, konuşkanlık, toplumsal anlayış, içtenlik, hoşluk, empati, işbirliği, sempati, vicdan, verimlilik, görev bilinci, amacı olmak, sakınganlık, sağduyu, mükemmeliyetçilik, dinginlik, dürtü denetimi, ağırbaşlılık, soğukkanlılık ve huzurdan oluşan bu özelliklerle IQ arasında doğrudan bir bağlantı söz konusu değildi. Deneyimlere açık olmayla ilgili özelliklerin dışında kalan ve aralarında sertlik, kışkırtıcılık, önderlik, kendini açma ya da dışa vurma, duygusal denge, ölçülü davranma ve mutluluk gibi özelliklerin yer aldığı 8 kişilik özelliği IQ ile doğrudan bağlantılıydı. Öte yandan, IQ ile entelektüel bağ ve zihinsel kıvrak lık gibi özellikler arasında çok daha küçük bir bağlantı söz konusuydu. IQ ile düzenlilik, sertlik, fiziksel ya da duygusal açıdan doyuruculuk, duyarlılık ve girginlik arasında ters bir bağlantı söz konusu olmakla birlikte, bu ters bağlantı entelektüel bağ ve zihinsel kıvraklıkla arasındaki bağlantıdan çok daha küçüktü. Tüm bu veriler ışığında bakıldığında, IQ’yu kişilik bilmecesinin neresine oturtmak gerekir? Çalışmada tek bir veritabanından yola çıkılmış olmakla birlikte, elde edilen verilerin öteki araştırma verileriyle de uyumlu olması IQ açısından en önemli kişilik özelliğinin deneyimlere açık olma özelliği olduğuna işaret ediyor. Bu özelliğin de özellikle içsel zihinsel deneyimlerin bilinçli bir biçimde keşfedilmesiyle ilgili yetenek ve etkiyi yansıtan boyutu çok daha ağır basıyor. Söz konusu özellik kişiliğin önemli bir parçasını oluşturmakla birlikte, elde edilen bulgular bireyden bireye farklılıklar gösteren ve IQ testleriyle pek iyi ölçülemeyen bilişsel, duygusal ve güdüsel çok daha başka özelliklerini de gözler önüne seriyor. Rita Urgan Kaynak: Scientific American Blog Network/ 21 Nisan 2014 Su Kayıp ve Kaçakları Forumu  Bir damla suyun servet sayılacağı günlere yaklaşırken, iklim değişikliği ve eksik altyapılar nedeniyle yaşanan su sıkıntılarına dikkati çekmek, su yönetim politikalarını tartışmak, kayıp ve kaçak sular konusunda çözümler üretmek amacıyla 2829 Ağustos tarihlerinde İstanbul’da Su Kayıp ve Kaçakları Forumu düzenlenecek. Forum Yeşilköy’de İstanbul Fuar Merkezi’nde (İFM) yapılacak. Orman ve Su İşleri Bakanlığı’nın himayelerinde Su Yönetimi Genel Müdürlüğü’nün destekleriyle düzenlenen etkinlik, 30 büyükşehir belediyesine bağlı tüm su kanalizasyon idarelerinin, özel sektörün ve üniversitelerin bir araya geleceği özel bir oturuma sahne olacak.  Ayrıntılı bilgi için: http://www.waterlossforum. org CBT 142515 /11 Temmuz 2013