Katalog

Mayısta GüneşAy Tutulması Hasan H. Esenoğlu, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü, [email protected] GÜNEŞ Mayıs ayında geceler kısalmaya ve gündüzler uzamaya devam edecek. Resimde 1, 15 ve 31 Mayıs 2013’te sol(sağ)dan sırasıyla: gece (çevre tam karanlık; Güneş ufuktan 18 dereceden çok aşağıda iken), astronomik tan (koyu gri; Güneş ufuktan 12–18 derece aşağıda iken; karanlığı gerektiren bilimsel astronomik gözlemlerde kullanılır), deniz tanı (gri; Güneş ufuktan 6–12 derece aşağıda iken; düz deniz ortamında hem yıldız hem ufuk gereksinimi için denizcilikte kullanılır), günlük tan (açık gri; Güneş ufuktan 6 dereceden az aşağıda iken) ve gündüz (tam beyaz; Güneş ufkun üzerinde iken) gerçek saatlerinde verildi. Karanlıktan aydınlığa ya da tersine gündüzden geceye geçişlerde 3 ayrı gri ton arasında 6 derecelik fark, yarım saat kadar bir zamana karşılık gelir. Sabah veya akşam tan geçişlerinin toplamda yaklaşık 1.5 saati bulduğu söylenebilir. Ay boyunca gece, gündüz ve tan süreleri resim ve çizelgede verildi. Resimden sabah ve akşam saatlerinin çekilmesiyle gündüz süresinin uzadığı görülüyor. Ayrıca, gecenin bittiği “imsak vakti” olarak sabah astronomik tan başlangıcı, “akşam vakti” olarak Güneş’in batış saati ve akşamın bittiği “yatsı vakti” olarak da akşam astronomik tan bitişi çizelgede belirtildi. AY PARLAK YILDIZLARI ÖRTÜYOR Tan Saatleri (saat:dakika) Tan Günlük tan 1 M ay ı s Başlama Bitiş 1 5 M ay ı s Başlama Bitiş 20:15 20:47 (akşam) 20:47 21:26 21:26 22:09 (yatsı) 03:53 (imsak) 04:36 05:15 04:36 05:15 05:46 3 1 M ay ı s Başlama Bitiş 10 MAYIS’TA HALKALI GÜNEŞ TUTULMASI 00:25:06 Tutulma başlangıcı 01:32:24 Gölge konisinin kuzey kenarından tutulma başlangıcı 01:32:42 Merkezi tutulma başlangıcı 01:32:54 Gölge konisinin güney kenarından tutulma başlangıcı 03:19:42 Tutulma ortası 05:17:36 Gölge konisinin güney kenarından tutulma sonu 05:17:48 Merkezi tutulma sonu 05:18:06 Gölge konisinin kuzey kenarından tutulma sonu 06:25:24 Tutulma bitişi Görüleceği yerler: Orta Pasifik bölgesi, Yeni Zellanda’nın büyük bölümü, Avustralya ve Endonezya. 25 MAYIS’TA AY’IN YARIGÖLGE TUTULMASI 06:42:54 Ay Yarıgölge konisine giriyor 07:10:00 Tutulma ortası 07:37:12 Ay Yarıgölge konisinden ayrılıyor Görüleceği yerler: Afrika’nın büyük bölümü, Batı Avrupa ve kuzeybatısı hariç Amerika. BİR ELDE GÜNEŞ DİĞERİNDE AY Gün Saat Batıda Güney (Mayıs) Doğuda 21 18:19:14 Güneş Ay 22 18:53:28 Güneş Ay 23 19:28:21 Güneş Ay AY OLAYLARI Mayıs’ta Ay–Yer Uzaklığı A y Yer ’ e En G ün 26 Saat 05 Uzaklık,km 358380 YER MEZKEZLİ OLAYLAR Yer’den Bakıldığında Mayıs Ayında Gezegenlerin Görünüşleri Özellik G ün S aat Yer–Merkür–Güneş dizilişi ile üst kavuşumda 11 24 GÜNEŞ MEZKEZLİ OLAYLAR Gezegen Karşı Güneş’e konuma en yakın çıkış Venüs 10 Mayıs – M er k ür 11 Mayıs 16 Mayıs M ar s 25 Mayıs – En büy ük kuzey enlemde – 26 Mayıs – Ufuktan Yükseklik (derece:dakika) 20:50 14:41 8:35 KÜÇÜK GEZEGENLER Özellik Yer–Pallas–Güneş dizilişi ile kavuşumda Gün 10 Mayıs Yakın Uzak 13 17 405825 8 MAYIS’TA KÜÇÜK GEZEGENLERİN PARLAKLIKLARI Küçük Gezegen Parlaklık (kadir) Ceres 8.8 Pallas 9.3 Juno 10.6 Vesta 8.4 GÖKTAŞI YAĞMURU Kova (Aquarius) takım yıldızı civarından yağan Eta Aquaridler isimli göktaşı yağmuru 19 Nisan ile 28 Mayıs tarihleri arasında görülebilir. En İzleneceği yer Asya’nın güneydoğusu, Filipinler, Endonezya, Avus tralya’nın kuzeydoğusu, Malezya, Fransa Polenez yası ve Pitcairn Adası MAYIS AYINDA AY EVRELERİ Ay’ın örteceği nesne Tarih (Mayıs) Spica 22 Saat 14 20:01 20:31 (akşam) Deniz tanı 20:31 21:07 Astronomik tan 21:07 21:47 (yatsı) Astronomik tan 04:16 (imsak) Deniz tanı 04:56 Günlük tan 05:32 04:56 05:32 06:02 20:29 21:02 (akşam) 21:02 21:44 21:44 22:32 (yatsı) 03:32 (imsak) 04:20 05:02 04:20 05:02 05:35 Akşam 2013’ÜN OLAYLARI Parlak Gezegenlerin Güneş’ten Açısal Uzaklıkları ve Parlaklıkları (gece saat 03 için) (D: doğu, B: batı; Uzaklık: yay derecesi biriminde, Par.: kadir) Tar i h (Mayıs) M er k ür Venüs M ar s Jüpiter Uzaklık Par. Uzaklık Par. Uzaklık Par. Uzaklık Par. 8 B 5 –1.8 D 10 –3.9 B 5 +1.3 D 31 –2.0 18 D 7 –1.6 D 13 –3.9 B 7 +1.3 D 24 –1.9 28 D 18 –0.7 D 16 –3.9 B 9 +1.4 D 17 –1.9 Satürn Uzaklık Par. D 170 +0.2 D 159 +0.2 D 149 +0.3 Sabah Son Dördün Gün Saat 02 14:14 31 21.58 MAYIS AYINDA AY EVRELERİ Yeni A y v e hal k al ı İlk Dördün Güneş tutulması Gün Saat Gün Saat 10 03:28 18 07:35 Gök Cisimlerin Doğuş–Yükseliş–Batış Saatleri (saat:dakika) D ol unay v e A y s önük gör ünür Gün Saat 25 07:25 Gök Cismi G üneş Ay M er k ür Venüs M ar s Jüpiter Satürn U r anüs Neptün 1 M ay ı s Doğuş En yüksekte Batış 06:02 13:01 20:01 00:56 06:05 11:18 05:40 12:18 18:58 06:30 13:36 20:44 05:57 12:50 19:43 08:05 15:32 22:59 19:33 00:54 06:15 04:51 11:05 17:20 03:29 08:55 14:21 1 5 M ay ı s Doğuş En yüksekte Batış 05:46 13:00 20:15 10:04 17:18 00:26 05:57 13:18 20:40 06:27 13:52 21:17 05:30 12:35 19:41 07:21 14:50 22:18 18:29 23:51 05:13 03:58 10:13 16:28 02:35 08:01 13:27 3 1 M ay ı s Doğuş En yüksekte Batış 05:35 13:02 20:29 00:51 06:37 12:30 06:45 14:29 22:12 06:37 14:14 21:50 05:01 12:19 19:37 06:33 14:02 21:32 17:21 22:44 04:07 02:56 09:12 15:28 01:32 06:58 12:25 CBT 1363/ 18 3 Mayıs 2013