Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. 17781829 yılları arasında yaşayan, elektrik arkını bulan, elektroliz yoluyla alkalin metalleri ayıran ve madenciler için güvenli lambayı bulan İngiliz fizikçisi. 2. “Charles …” (1869’da renkli fotoğraf çekme usulünü bulan, fonografı Edison’dan önce bulan, aynı zamanda esprili bir şair olan Fransız mucit) – Verdi’nin bir operası – “… Wallach” (aktör). 3. Osmiyumun simgesi – Veba hastalığı – “Charles …” (Avrupa’da modern bilgisayarların başlangıç çalışmalarını yapan matematikçi, İngiliz bilimadamı). 4. Ruh – Aktinyumun simgesi – İtalya’da bir kent – “… York” (ABD kenti). 5. Jüpiter’in bir uydusu – “Heinrich Rudolf …” (Kendi adıyla anılan elektromanyetik dalgaları bulan Alman fizikçisi) – Briçte sanzatu. 6. “… Spencer” (İlk mikrodalga fırını tasarlayarak patentini alan 1945 Amerikalı mucit) – Çoğunlukla ormanla örtülü bir vadinin az güneş alan yamacı. 7. Çatalağız – “… Berliner” (1881’de, yassı plaklar kullanan ilk gramofonu yapan mucit) – Meşime, plasenta. 8. Köyün ya da mahallenin ihtiyar heyetinden olan kimse – Sara nöbeti belirtisi. 9. Dudak – Bir Anadolu çoban köpeği – Kuzey Amerika’nın büyük göllerinden biri. 10. Cem Yılmaz’ın bir filmi – Bir nota – Japonya’da toplumdan dışlanmışlar sınıfı – Fotoğrafçılıkta bir terim. 11. Zimbamwe başkenti – Karşılık, ödün. 12. Kurtçuk – Çok bilmişlik. 13. Güzel sanat – Japonya’da bir ada – Namuslu. 14. Geminin en geniş yeri – Parkinson hastalığının başlıca belirtisi. 15. Kars’taki ören yeri – Nikelin simgesi – Asya’da bir göl – Hekimlik. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Robert Falcon …” (İki kez Antarktika seferini yöneten ve dönüşte kaybolan Britanyalı kaşif) – Budistlerin dini şefi. 2. Kalıtsal – “… Açıkalın” (aktör) – Tütün kurutma sergisi. 3. Yunancada bir harf – Atomların yapısı ile ilgili kuram ortaya atan Danimarkalı fizikçi – Bir nota. 4. Hastane (kısa) – Vasat – Eski bir dans türü. 5. Bir haber ajansı – Fiyaka – Bir hayvan. 6. “John …” (1946’da, John Eckert’le birlikte Amerika’nın ilk elektronik bilgisayarı ENIAC’ı geliştiren bilimadamı) – Reçine – Olağandan daha hacimli. 7. Cep telefonunda bir kod – 9731048 yılları arasında ilginç SORULAR Soru: Tavuk mu yumurtadan, yoksa yumurta mı tavuktan çıkmıştır? Yanıt: Popular Science, Mart 2013 Tavuk türü yavaş bir evrim sürecinden sonra tavuk olmuşlardır. Bu sürecin bir noktasında tavuğa benzer bir kuş, DNA’sındaki bazı mutasyonlara bağlı olarak tavuğa benzer bir yaratık olmaktan çıkarak gerçek bir tavuk haline gelmiştir. Başka bir deyişle ilk tavuk, bugün bildiğimiz resmi tavuğu doğurmuştur. Resmi tavuk, ilk tavuğun yumurtasından çıktığına göre önceliğin yumurtada olduğunu söyleyebiliriz. Bu soruya farklı yaklaştığımız zaman, evrim tarihi boyunca hangisinin önce geldiğini sorabiliriz. Aynı şekilde öncelik yumurtadadır. Modern kuş yumurtasının pek çok özelliği –özellikle uzunlamasına, asimetrik şekilli ve sert kabuklukuşların 150 milyon yıl önce dinozorlardan ayrılmasından önce de vardı. Calgary Üniversitesi’nden Darla Zelenitsky, “Kuş yumurtasında bulunan özelliklerin pek çoğu, kuşlardan önce teropod dinozorlarında evrilmiştir” der. Kuş yumurtası tarihindeki bir diğer dönüm noktası da, bundan en az 150 milyon yıl önce, dört ayaklı omurgalıların bir alt grubunun, amniyotik yumurtaları üretecek şekilde evrilmesidir. Bu yumurtaların içindeki embriyolar, sıvı dolu üç zarın koruması altındaydı. Bu zarlar embriyoların beslenmesini, korunmasını ve bir şekilde soluk almasını sağlıyorlardı. Doğu Tennessee State Üniversitesi’nden üreme fizyoloğu R. James Stewart bu konuda şöyle konuşuyor: “İlk amniyotik yumurtanın sarısı çok büyüktü. Bugün bunu kuşlarda, timsahlarda ve yılanlarda görebiliriz. ” Diğer plasentalı memeliler gibi biz insanlar, yumurtalarımızın sarısını, bu uzun evrim yolunun bir yerlerinde yitirmişiz, fakat bizim yumurtamızda hala sarının içinde bulunduğu keseden arta kalanlarını görebiliriz. Soru: İlk kez yediğimiz bir gıda maddesinin tadını beğenmeyebiliriz. Ancak yemeğe devam edersek bir süre sonra bu tada alışıyoruz; hatta beğenmeye başlıyoruz. Bu nasıl oluyor? Yanıt: New Scientist, 9 Şubat 2013 İlk kez yediğimiz bir yiyecek ilk başta itici gelebilir. Bu, özellikle yiyecek çeşitliliğinin çok kısıtlı olduğu koşullarda daha da geçerlidir. Ancak aynı gıdayı inatla yemeğe devam edersek bir süre sonra tadı ilk başlardaki kadar itici gelmeyebilir. Kural şöyledir: “Bilmediğiniz veya beğenmediğimiz yiyecekler size zarar verir.” Ancak bu kural koşullara bağlıdır. Bu koşullar kıtlık veya konukseverlik gibi sosyal baskılar sırasında oluşur. Kural ayrıca deneyimlere göre de zaman içinde değişebilir. Yumurta ve tavuk yaşayan Fars kökenli gökbilim, matematik, doğa bilimleri, coğrafya ve tarih alanlarında çalışmalar yapan bilimadamı. 8. TV’de yüksek çözünürlüklü yayın – Br simgeli element – HP’nin süper bilgisayarı. 9. Fas’ın başkenti – Besi – Dağıstanlı. 10. İstekli – Hint kadını alın süsü. 11. Bir akarsuyun herhangi bir kesiminden saniyede geçen suyun hacmi – “… etmek” (yok etmek, havaya uçurmak) – Vilayet. 12. Askeri bir rütbenin kısa yazılışı – Ayak – Altının simgesi – Meydan. 13. “Boris …” (Günlerin Köpüğü’nün yazarı) – Sezyumun simgesi – Rızası olan – Spielberg’in bir bilimkurgu filmi. 14. Kalıtımsal öğe – Tuzla ürünlerinin satıldığı yer – Hafriyat. 15. “Isaac …” (1669’da beyaz ışığın bileşimini, 1687’de yerçekimi kuramını bulan İngiliz matematikçisi ve fizikçisi) – Dogma, inak – Örnek, kalıp. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 H A H N B A K U N İ N İ C K A A Z U Z A Y M E K İ Ğ İ G O D İ Y A Z A R N A A B K T A S O N T R A K E L S N E K O N T O L İ N O T E V D E B D A İ L Ş R F E F B O İ R M K İ S K A R İ S U A S A R R E E S T O O H R A İ S O Y O R N E S A K L E R T R İ İ A D E M E L F İ K E N Ş R A K İ T E N İ T A A E N L İ A S E Y M T A B İ T K Ü O Z Z E R A L S İ E K T İ K K İ A M S E İ S T N E Değişik tatlara alışmak d ü ş ü n SORULAR SAMET DEDENİN TORUNLARI Hazırlayan: Ahsen Canat [email protected] SAMET dedenin, yaşları büyükten küçüğe sıralanmış olarak, adları METİN, TAMER, TEKİN, RASİM, SONER, AKTAN, ERSİN ve KERİM olan sekiz torunu vardır. Sekiz torununun adlarını ve SAMET dedenin 6 harfli soyadını oluşturan 10 harfin her biri 0 ile 9 arası bir rakama karşılık gelmektedir. Torunların isimlerdeki harfler onlara karşı gelen rakamlarla değiştirildiğinde oluşan 5 haneli sayıların büyüklük sıralaması torunların yaş sıralamasıyla aynı olmaktadır. SORU: SAMET dedenin soyadına karşı gelen sayı, SONER ve TAMER'e karşı gelen sayıların toplamı olup, bu sayının rakamları toplamı da 19 olduğuna göre SAMET dedenin soyadı nedir? 1353.sayıdaki “Burak Reis” isimli bilmecenin yanıtı: 457 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ahsen Canatİzmir, Naim Uygunİstanbul, Ahmet SaraçoğluDenizli, Ahmet Çetinbudaklarİzmir, Gülay Bayramoğluİstanbul, Hüseyin ErgönülEdirne, Umut ÇalışanKırklareli, Merih Ulusİstanbul, Faruk Kozİzmit, Sebahattin BektaşSamsun, Yücel GünDenizli, Duygu Gün YargıcıDenizli, Daniel Osman YargıcıDenizli, Özen Günİstanbul, Necah BüyükduraAnkara, Güngör Bingölİstanbul, Nurdan Zeyrek Zonguldak, Aydın Bingöl Ankara CBT 1355/ 16 8 Mart 2013