Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Bina, her çeşit makine, anatomi ve geometri çalışmaları da yapan, İtalyan Rönesansı’nın ünlü sanatçı ve bilimadamı. 2. İskenderiyeli Heron’un bulduğu makine – Bir peygamber – Eski Yunan mitolojisinde, şafak tanrıçası. 3. Eski Mısır inancında baştanrı – Sovyetler’in uzaya gönderdiği bir seriye verilen ad. 4. Ortalama – Kalbur. 5. İhanet eden kimse – “Joseph …” (1867’de antiseptik karbolik buhar püskürten bir aygıt yapan İskoç cerrah) – Avuç içi. 6. Göz – “Enrico …” (Şikago’da ilk atom pilini yapan, atom bombasının yapımında katkısı bulunan İtalyan fizikçisi) – Aşıboyası. 7. Lübnan’ın plaka işareti – Bir yüzey ölçüsü – Sıvı içilen ince boru – Gelgitte denizin kabarması. 8. “Sir Humphry …” (Elektrik arkını bulan, elektroliz yoluyla alkalin metalleri ayıran ve madenciler için güvenli lambayı bulan İngiliz fizikçisi) – İstençsiz kas devinimi – “Gregori …” (Kafka’nın, bir sabah kalktığında kendini böcek olarak bulan kahramanı). 9. Genişlik – Antlaşma – Radyumun simgesi – Utanma duygusu. 10. Ut çalan kimse – Ruh – Kısa imza. 11. Londra mali piyasasında yürütülen işlemlerde, birinci sınıf bankaların kullandığı kredilere uygulanan faiz oranı – Bir nota – Eti beyaz ve lezzetli, on kilodan 50 kiloya kadar ağırlığı olan bir balık türü. 12. Cefa – Nautilus denizaltısının kaptanı. 13. “Mülkiyet hırsızlıktır” diyen Rus anarşisti – Erkek ve dişi gametin birleşmesiyle oluşan döllenmiş hücre. 14. Hareketle ilgili – Eski Yunan mitolojisinde, çobanların tanrısı – Bir bağlaç. 15. Tibet öküzü – 1912 yılında batan transat lantik – Güneydoğu Anadolu’da bir ırmak. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. 17071783 yılları arasında yaşamış olan İsviçreli büyük matematikçi. 2. Canon’un yaptığı electro optical system – Kokarağaç – Kar romanındaki temel tip. 3. Sarımsı yeşil renkli, cam parıltılı, magnezyum ve demirli silikat, peridot – Çavuşkuşu, hüthüt. 4. “… Ünsal” (şarkıcı) – Kutsal kimse, aziz – Atın başındaki süsler. 5. Kutsal Mısır boğası – Fransiyumun simgesi – Devinim. 6. Broşür – Ruh – Papağan. 7. Romen rakamıy ilginç SORULAR Müzik eşliğinde dans eden yılanlar Soru: Yılanlar gerçekten müzikten etkilenerek, dans ederler mi? Yanıt: Popular Science, Aralık 2011 Hayır. Yılanlar müzikten büyülenmez. Yılanları dans ettiren kişi Pungi adı verilen, sukabağından yapılan bir müzik aletini yılanın göreceği şekilde çalar. Yılanların dış kulakları yoktur. Bu nedenle çok düşük frekansta titreşimi algılarlar. Fakat kendilerini tehdit eden bir şey gördükleri zaman, vücutlarını yükseltirler ve savunma pozisyonuna geçerler. Kaliforniya Bilimler Akademisi’nden herpetolog* Robert Drewes, “Yılanın hareketleri müzik aletini çalanın hareketlerinin birebir aynısıdır. Müzisyen eğilip büküldükçe yılan da eğilip bükülür” diyor. Hayvanların birbirlerinin çağrılarına nasıl yanıt verdiğini araştıran Drewes, kurbağalar konusunda uzman. Kurbağaların çok gelişmiş kulakları vardır. Havada yayılan seslerin bunların üreme ve yavrulamalarında yaşamsal bir rolü vardır. Bir erkek kurbağa öterek dişileri çağırır. Her kurbağa cinsinin her çağrısı farklıdır. Drewes Kenya’nın ArabukoSokoke ormanında 15 farklı kurbağa cinsini seslerinden ayırt edebilecek kadar bu sesleri iyi tanıyor. Doors ve George Harrison ile de çalışan Bernie Krause isimli müzisyen, aynı zamanda bir sesekoloğu. Hayvanlara müzik çalarak tepkilerini inceleyen Krause bu konudaki deneyimlerini şöyle dile getiriyor: “Bazı müzisyenler katil balinalara veya yunuslara müzik yapar. Hayvanların ilk tepkisi meraktır ve bu sesin nereden geldiğini araştırır. Bizim müzik olarak nitelendirdiğimiz seslere hayvanların tepki verdiği anlaşılıyor. Ancak ne düşündüklerini bilmemiz mümkün değil. İnsanlar kendi özelliklerini hayvanlara atfetme eğiliminde. Biz insanlar müziği doğal dünyadan aldık. Dünyanın çok az kalmış bazı ücra köşelerinde ilkel insanlar hâlâ doğa İLE birlikte müzik yapar, doğaya KARŞI değil. Papua Yeni Gine’deki Kaluli halkı kendi seslerini ormanın seslerine benzeterek polifonik müzik yaparlar. Yılanların müzik eşliğinde dans etmesi de böyle başlamış olabilir. Binlerce yıl önce insanlar yılanlarla birlikte şarkı söyleyip dans ediyor olmalıydılar.” la “550” – Küçük bahçe çapası – 1.44 bit’e denk bilgi. 8. Depremle ilgili – Gemi havalandırma bacası. 9. Oyuk bir yerin en alt kısmı – Aynı türden bütün varlıkların temel özelliklerini geniş ölçüde kendinde toplayan örnek – Thor Heyerdahl’ın, eski Mısırlıların Amerika’ya gittiğini kanıtlamak için papirüsten yaptığı tekne – Beygir, katır, eşek gibi hayvanların damağında, ön dişlerinin arkasında oluşan şişkinlik. 10. Sessiz, dingin – Avrupa Uzay Ajansı (kısa) – Kutsal Hint hecesi – Matematikte 3,14 sayısı. 11. Saniyede bir jüllük iş gören bir motorun güç birimi – Gemi ya da uçak yolu – Paranoyak Amerikan halkının teskin, yatışma ilacı. 12. Bir soru sözü – Bağışık – İndiyumun simgesi. 13. Ay’a ilk kez ayak basan ABD’li astronot. 14. Yarış atına binen kimse – Sümer su tanrısı – Yeterli olmayan – Yazı. 15. Duman kiri – “Immanuel …” (Salt Aklın Eleştirisi ve Pratik Aklın Eleştirisi adlı yapıtları da olan Alman filozofu) – Finrlandiya’nın plaka işareti – Bozkır. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Uyumak istemeyen bebekler Soru: Bebekler, uykuları gelmiş olsa dahi, uyanık kalmakta direnirler. Niçin? Yanıt: 26 Kasım 2011, New Scientist Çocuklar, erişkinlerle benzer nedenlerle uyumak istemez. Bunların başında anne babanın güvenli kollarında olmak istemek, endişe ve panik, açlık, acı çekme, uykusu olmamak vb. gibi nedenler gelir. İki yaş altı çocukların en önemli gereksinimi ebeveynler ile fiziksel ve duygusal yakınlık kurmaktır. Ayrıca bu ihtiyacın sık aralıklarla karşılanması gerekir. Çocuklar, uykuda oldukları süre içinde ebeveynlerinden ayrı kaldıklarını düşünüyorsa uykuya direnirler. Benzer şekilde pek çok yetişkin de eşi yanında olmadığı zaman uykuya dalmakta zorlanır. Toplum çocukların bizlerden bağımsız olmaları gerektiğini işaret etse de çocukların beyni bunu kabul etmekte zorlanır. Çocuklar bilinçli dünyadan kopmaktan korkar. Küçük çocuk bir şeyi görmüyor ve fiziksel olarak mevcut olmadığını fark ediyorsa o şey onun için yoktur. Bebek annesi, babası veya sevdiği oyuncağı yan odada bile olsa ağlayarak yanında olmasını ister. Aynı şey uyku için de geçerlidir. Çocuk, gözlerini kapattığı zaman kısa ömründe kendisine güven veren görüntü ve seslerden mahrum kalacağı için uyumak istemez. Çocuk o anda görünür olmayan nesnelerin de var olabileceği kavramına alışıncaya kadar bilincini kaybetmekten korkar. *Herpetoloji: (Yunanca herpeton = sürünmek, ve logos = çalışma) sürüngenleri ve amfibileri inceleyen zooloji alt dalı. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu İ N T E G R A L M A T R İ S V A N P A E F T İ N T GA A AMU A L E A F İ N E N E S T E OR İ G M İ N E A S L A L T İ ME İ L A N E K S E A D E İ KO L A S V A R D A Z İ G O T N A T L O V R O A L İ A R E N S N İ M MA A İ P S A R E İ R A D İ S ON İ K D A D İ N A O R İ F A E B A L A D N T N A P A T OM İ Y N A A K T R A V M T O L S E K S Ü E L M İ T Y E ON T E İ K K E d ü ş ü n SORULAR Kare üçgenler Düzenleyen: Ahsen Canat [email protected] Bazı tam kare sayılar aynı zamanda bir üçgen sayıdır. Hem tam kare, hem üçgen sayı olan en küçük üç sayı 1, 36, 1225’dir. 1293.sayıdaki “Niyazi ile M ehdi ’ ni n B eş B as am ak l ı Sayıları” isimli bilmecenin yanıtı: 17939 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ahsen Canatİzmir, Ahmet SaraçoğluDenizli, Naim Uygunİstanbul, Faruk Kozİzmit CBT 1295/16 13 Ocak 2012 SORU: 1 sayısı bu şartı sağlayan 1. sayı ise, bu şartı sağlayan sayılar küçükten büyüğe sıralandığında, 20. sayının karekökünün rakamları toplamı kaçtır?