Katalog

OOOF OFF LINE Tanol Türkoğlu (tanolturkoglu@gmail.com) Bugün de hâlâ deftere not almak, herhangi bir elektronik cihaza not almaktan çok daha pratik. Bunun başında da not alma imkânı sağlayan kaleme henüz ciddi bir (elektronik) rakip çıkamamış olması geliyor. Adnan Adıvar ve evrim teorisi Dr. Adnan Adıvar, 1944 yılında yayımlanan Tarih Boyunca İlim ve Din adlı eserinin bir bölümünü evrim teorisine ayırmıştı. Osman Bahadır bahadirosman@hotmail.com Defterin Geleceği Yazılı araçlar söz konusu olduğunda dijitalleşmenin ne gibi değişikliklere neden olacağı konusunda derinlemesine tartışmalar yıllardır süregitmekte. Örneğin kitabın, gazetenin, derginin geleceği ne olacak diye hâlã soruyor ve tatminkâr bir cevap üretmeye çalışıyoruz. Peki defterin geleceği ne olacak? Belki de pek çoğumuz için defter bugün çoktan ölmüş durumda. Hadi bilgisayarı, laptopu bir kenara bırakalım, özelikle iPad çıktıktan sonra defterin bir geleceği olabilecek mi? Her ne kadar PDA denilen cep bilgisayarların çıktığı 90’lı yıllarda defterin öldüğü ilan edilmiş olduysa da defter varlığını sürdürdü. Bugünkü rakibi ise iPad (ya da daha genel konuşmak gerekirse tablet bilgisayarlar). Geçtiğimiz günlerde Youtube’da izlediğim bir video “BOOK” (Kitap) adı verilen yepyeni ve müthiş bir teknolojiden bahsediyordu. Kitapla ilgili o denli ilginç özellikler vurgulanıyordu ki kitabın bu haliyle bile daha onyıllarca varlığını sürdürebileceğini iddia etmek mantıksız gelmiyordu. Örneğin kitabın sayfalarını bir arada tutan cildinden her an son bıraktığınız yere direkt ulaşma imkânının olması, ayraç sayesinde dilediğiniz sayfaya işaret bırakabilme imkânı (hatta bir kitap için birden çok ayraç kullanabilmek imkânı) vb. gibi pek çok pratik özellik anlatıla anlatıla bitirilemiyordu. Benzer şey defter için de geçerli olamaz mı? Bugün de hâlâ deftere not almak, herhangi bir elektronik cihaza (bilgisayar, cep telefonu, PDA ya da iPad türü tablet) not almaktan çok daha pratik. Bunun başında da not alma imkânı sağlayan kaleme henüz ciddi bir (elektronik) rakip çıkamamış olması geliyor. Evet stylus denilen elektronik kalemler de ekran üzerine her türlü yazı ya da çizimi bilgisayara direkt aktaracak imkânlar da uzun zamandır mevcut ama şurası da bir gerçek ki henüz kalem ile kâğıdın pabucunu dama atacak kadar gelişmiş durumda değiller. Yine de elektronik bir cihaz marifetiyle alınan notların da yabana atılmaz bir özelliği var. O da kolayca arama yapılabiliyor olması. Oysa deftere aldığınız notlar arasında bir arama yapacaksanız bunun için gözle tek tek tüm sayfaları taramanız gerekir. Ya da gerçekten de böyle mi? Kişi kendi aldığı bir notu aramak için not tuttuğu tüm sayfaları tek tek gözle taramak durumunda mı kalıyor? Çok uzun zaman önce olmamak kaydıyla aslında kişi aldığı notu hangi sayfaya aldığını ya da en azından sayfanın hangi bölgesine aldığını çok kolayca anımsamakta. Bu durumda da aslında almış olduğu bir notu aramak durumunda kaldığında ona çok kolay bir şekilde ulaşabilmekte. Bu imkânı dijital muadiller ne kadar sağlayabilecek? Ya da bu imkânları dijital ortama aktarabilmek için gerekli olan teknoloji yatırımlar yapmaya değer olacak mı? Atılan taş ürkütülen kurbağa hesabı ne kadar ekonomik olacak? Belki de bildiğimiz kalemlerle bildiğimiz defterlere alınmış notların dijital ortama aktarılması, aktarılan bu bilgiler üzerinde dijital arama yapma imkânlarının oluşturulması alanlarına yatırım yapmak defteri dijitalleştirme yönünde yapılacak yatırımlara göre daha mantıklı olacaktır. Günün sonunda kaç kişi iPad’den kitap okumak için müthiş bir motivasyona sahip? Bunlardan kaç tanesi kâğıtla haşır neşir olarak yapmış olduğu okuma zevkini bir tablet PC üzerinden kitap okuyarak alabiliyor? D lerin değişiminin nedenlerinin saptanmasına ayrılr. Adnan Adıvar (18821955), ünlü eseri mıştır. Ve Darwin düşünülebilecek veya saptanabileTarih Boyunca lim ve Din (1944)’in, “Darcek bütün nedenleri ortaya koymaya çalışmıştır. win ve Tekamül Nazariyesi Evolution” başZaten doğal seçilim mekanizmasının çalışabillıklı bölümünde (Cilt II, s. 3546), Darwin’in evrim mesi için canlıların değişebilir olması gerekmekteteorisini ele almakta ve çeşitli yönleriyle bu teoriyi dir. Değişim olmasaydı doğal seçilim mekanizması tanıtmaya çalışmaktadır. Adıvar, evrim teorisinin da çalışamazdı. Darwin elbette çoğunlukla değişimin doğruluğundan şüphe duymak için hiçbir nedenin genel nedenleri üzerinde durmuştur. Fakat birçok olmadığını söylemekle birlikte, bu teorinin türlerin durumda tek tek her bir canlı bireydeki değişimlerin değişimini açıklama yeteneği konusunda tereddütlü olası nedenlerini de açıklamaya çalışmıştır. Tam görünmektedir. Fakat onun bu olarak açıklayamadığı bazı değitereddüdünün, Darwin’in bazı şimleri de henüz bilinmeyen etdüşüncelerini ve doğal seçilim kenlere bağlamıştır. Darwin’in teorisini eksik ve farklı yorumteorisinde rastlantının yeri çok lamaktan kaynaklandığı anlaşılönemsiz ve ikincil derecededir. maktadır. Bölümden aldığımız Bunu da Darwin’in mektuplarına aşağıdaki paragraf, Adıvar’ın gerek duymadan, Türlerin Darwin’ci evrim teorisi konuKökeni’nden anlayabiliyoruz. sundaki yaklaşımını özetleyici Öte yandan Adıvar, doğal seniteliktedir: çilim mekanizmasının da sadece “Darwin’in bu nazariyesi, bir yönünü (yok edici yönünü) bugün bitaraf bir tenkid nazarı görmektedir. Oysa doğal seçilim, ile tetkik edilirse görülür ki, hem yok edici, fakat hem de kokendisi, nevilerde değişmeler ruyucu, biriktirici ve değiştirici için, tabii seçme hadisesine aktif bir mekanizmadır. Doğal sekuvvetle tutunmuş ve fakat ne Dr. Adnan Adıvar (18821955) çilim, uyum yeteneği zayıf olan vilerin tahavvülü sebeplerini türü veya bireyi eler ama türdeki araştırmamıştır. Hatta bazı kere, kendisine çok garip veya bireydeki olumlu özellikleri de korur ve biriktive izahı müşkül gelen tahavvülleri “tesadüf tahavrir ve böylece canlıların değişerek çevreye uyum sağvülleri” diye zikretmiştir. Fakat Darwin’in bu tabirlayabilmesi imkanını da yaratır. Dolayısıyla değişim den maksadı, bazı mektuplarından anlaşıldığına göolduğu için doğal seçilim vardır ama doğal seçilim re, sebebi malum olmayan değişmeler demektir. Ha olduğu için de ayrıca değişim imkânı vardır. Ve mukikatte, tabii seçme faal bir prensip değil, münfail tasyon rastlantısaldır (şimdiki bilgilerimize göre) (edilgen) ve yalnızca diğer bir kuvvet ve prensip ile ama doğal seçilimde rastlantıya yer yoktur. husule gelen uzviyetlerden hangisinin yaşayacağını, Dr. Adnan Adıvar, doğal seçilim mekanizmasını baki kalacağını seçen bir prensiptir.” (s. 4142) tüm yönleriyle ele almadığı için, esas olarak doğal Her şeyden önce, türlerin değişiminin sebepleri seçilim yoluyla türlerin dönüşümü teorisi olan evrim ni Darwin’in araştırmamış olduğu iddiası doğru deteorisinin değeri ve imkanları konusunda da kesin ğildir. Tam tersine rahatlıkla diyebiliriz ki, Darbir kanaata varamamıştır. win’in Türlerin Kökeni eseri çok büyük ölçüde tür Sosyal medyada bir ilk: ‘Takiplen’ ile gerçek koruma altında… Sosyal medyadaki en büyük sorunlardan birinin önüne geçmek için hayata geçirilen “Takiplen.com” projesi sayesinde sahte kişi ve mesajlar son bulacak. Bütçesi 13 milyon Tl’yi bulan proje, NetKoza tarafından hayata geçiriliyor. nternet kullanımının artması ve teknolojinin gelişimi ile birlikte sosyal medya, zaman ve mekândan bağımsız, gelensel medyaya göre daha samimi ortam yarattı. Her kesimden insan, aracıya gerek kalmadan fikirlerini, gördüklerini ve yaşadıklarını okuyucular ile paylaşma imkânı bulabiliyor. Sosyal paylaşım sitelerinin eksikliklerini fark eden NetKoza, Türkiye’de bir ilk olacak yeni bir proje geliştirdi. Projede sosyal medyadaki karışıklıkların önlenmesi ve sahte hesapların daha oluşS madan ortadan kaldırılması amaçlanıyor. “Sadece Gerçek Olanı Takip Et” sloganıyla çıkış yapan Takiplen, sosyal medyayı yakından takip ve sahte hesapları yüzünden sıkıntılar yaşayan pek çok kişi için de önemli bir alternatif olacak. NetKoza, Takiplen.com projesi için, elektronik sertifika sağlayıcısı TurkTrust ve özgün eserlerin elektronik ortamda yasal olarak korunmasını sağlayan Sahiplen.com ile işbirliği yapıyor. Takiplen’de ayrıca, argo ya da ahlaka aykırı kelimelerin kullanımının da önüne geçiliyor. steğe bağlı olarak hem kısa hem de daha uzun mesajların, resim ve video destekli olarak tek bir yerden paylaşım imkanı sağlanıyor. Ayrıntılı bilgi: www.takiplen.com CBT 1265/ 12 17 Haziran 2011