Katalog

Sağlık Sünnet nedir? Sünnet, konumuzdaki anlamıyla erkeklerde penis uç kısmını (başını) örten ve koruyan üstderinin (prepusyum) kesilip alınmasıdır. Uzmanımız, sünnet hakkında bilinmesi gerekenleri, soruyanıt şeklinde okurlarımıza sunuyor. Dr. Egemen Eroğlu, Vehbi Koç Vakfı Amerikan Hastanesi, Çocuk Cerrahisi Uzmanı Sadece erkeklerde mi uygulanır? Sünnet, Afrika kıtasının bazı bölgelerinde kadınlara da uygulanıyor. Uygulanıldığı bölgeye göre bazen klitorisi örten derinin bir kısmı alınır, bazen klitoris de alınır, bazı bölgelerde ise klitoris, büyük ve küçük dudaklar hepsi birden kesilerek alınır ve sadece bir delik ağzı şeklinde bırakılır. liyatla alınması) amaçlı sebeplerden yapılmış olmakla beraber, günümüzde bazı kabile ve toplumlarda karşı cinse çekici olmak, hijyen, ana kuzusu olmaktan kurtulmak, cesaret gösterisi, erişkinliğe geçiş ve menstruasyonu taklit amaçlarıyla yapılıyor. etkisi olduğu görüşü ön plana çıkmıştır.. Sünnet hangi yaşlarda ve nasıl yapılmalıdır? Sizin uygulamanız nedir? Hekim olarak en sık karşılaştığımız soru sünnetin gerekli olup olmadığından ziyade, eninde sonunda sebebi ne olursa olsun sünnet yaptırılacağı durumda karar verileEgemen Eroğlu meyen noktanın zamanlama meselesi olmasıdır. Hastane deneyimlerimiz ve literatürler ışığında yaptığımız değerlendirmede, yenidoğan döneminde (doğumdan ilk bir aya kadar geçen süre), çok yüksek oranda yenidoğan sünneti yönünden memnuniyet belirtilmiş ve bu deneyimi yaşayanlar işlem sonrasını çok rahat geçirdikleri için tüm ailelere önermişlerdir. Yenidoğan döneminde sünnet işlemden 45 dakika kadar önce sürülen anestezik bir kremden (EMLA) sonra, halk arasında “çan” adı verilen (Gomco Clamp) bir alet yardımıyla yapılır. Sünnet derisinin iki metal parça arasında sıkıştırılması sonucunda bu işlem yapıldığı için sıklıkla ek dikiş konulmasına gerek kalmaz. Pedagoglar üç ile altı yaşları arasında, erkek çocuğunun psikolojik gelişim süreci içerisinde kendi cinsel kimliğini tanımaya başladığı yaş olması ve babayla yarış içerisinde olduğu dönem olmasından dolayı sünneti önermemektedir. Ancak bu görüş daha çok lokal sünnet olan çocuklar için geçerlidir. Genel anestezi altında yapıldığında herhangi bir psikolojik travmaya maruz kalınmadan medeni bir şekilde bu cerrahi işlem atlatılabilinir. Nitekim hastanemizde çocukluk yaş gruplarındaki sünnetler genel anestezi altında yapılmaktadır. Biz ön muayene esnasında hem çocuğun sünnet olmasını engelleyecek bir problem olup olmadığını kontrol ediyoruz, hem de çocuğa sünnet günü ve sonrasında neler yaşayacağını aşama aşama anlatıyoruz. ğu Afrika’da bu işlem uygulanıyor. Şu an yılda yaklaşık üç milyon kız çocuğu, dini ve geleneksel sebeplerle sünnet ediliyor. Ancak bu sayının her yıl azaldığı bilinmekte, çünkü kadın sünneti erkek sünneti kadar savunucu bulamamakta ve ciddi bir yanlış olarak düşünülmektedir. Birleşmiş Milletler, Dünya Sağlık Örgütü gibi kuruluşlar, kadınlara ciddi sağlık problemi oluşturduğu düşüncesiyle bu işlemi tamamen durdurmaya çalışıyor. Kadın sünneti hâlâ uygulanmakta olan bir işlem midir? Halen Mısır, Sudan gibi ülkelerde, özellikle Do nel olarak kabul edilen görüş dinlerle ilgili olduğu şeklindedir. Ortak inanış ilk sünnetin brahim Peygamber ile Tanrı arasındaki anlaşmadan dolayı olduğudur. Oysa bütün dünyaya yayılmış olan, Güney Deniz Adalıları, Sumatralılar, Mayalar, Aztekler, nkaları içeren, Avustralya Aborjinlerinden bazı Amerika Yerli kabilelerine kadar uzanan bu geniş yelpaze dinlerin yayılımına pek de uymaz. Kayıtlı tarihe baktığımızda ilk sünnetin milattan yaklaşık 2500 yıl önce Mısır’da olduğunu görürüz. Halbuki dünyamız ve insanlık çok daha eskidir, üstelik bu en eski sünnet kayıtları ilk ne zaman ve nasıl olduğunu açıklamaz. Uygulamanın kaynağı, tarihin derinliklerinde kaybolmuştur. Sünnet nereden çıkmıştır? Toplumda ge meksizin Avustralya’dan Amerika’ya kadar hemen bütün ülkelerde yapılıyor. Musevi ve Müslüman halkın daha fazla bulunduğu ülkelerde yapılma sıklığı daha fazla olmakla beraber, Amerika Birleşik devletleri, Güney Kore gibi ülkelerde de yüksek oranlarda yenidoğan sünneti yapılıyor. Erkek sünneti nerelerde yapılıyor? Din, ırk gözet Ülkemizde sünnetin yapılma sebebi nedir? Çoğunluğunu Müslümanların oluşturduğu ülkemizde genel olarak baktığımızda ilk neden dini gereklilik ve geleneksel olarak toplumda sosyal bir yükümlülük olarak görülmesidir. ki yıllık bir sürede hastanemizde yenidoğan sünneti yaptırmış çocukların ailelerine doldurttuğumuz anket formlarında din, hijyen ve daha sağlıklı olduğunun düşünülmesinin ön plana çıktığını gözlemledik. Sünnetin sağlık amaçlı uygulanmaya başlanması hangi sebeplerle olmuştur? Günümüzde düşünülen nedir? Penis ucundaki siğilerin sünnet yapılı alınarak pılması 19. yüzyılın ikinci yarısında görülmeye başlanır. Tarihte birçok problemin çözümü sünnette aranmıştır. 1860’lar ve 70’lerde epilepsi (sara), fimozis (özellikle bebeklerde görülen, derinin kısmen veya tamamen başa yapışık olması durumu), penis kanseri, masturbasyon, felç, kalça çıkığı, sindirim problemleri; 1880’ler – 1900’lerde omurga eğriliği, demans, yatak ıslatma, astım, frengi, inkontinans (idrarını tutamama), kabızlık, uykusuzluk, gece kâbusları sünnet ile tedavi edilmeye çalışılmıştır. 1940’larda cinsel yolla bulaşan hastalıkların Kanada ordusunda sünnetlilerde yüzde 52, sünnetsizlerde yüzde 75 oranında bulunması sünnetin koruyucu etkisi olduğunu düşündürmüştür. 1980’ler ve sonrasında HIV, HPV ve idrar yolu enfeksiyonlarına karşı sünnetin koruyucu netinin dini gerekçelerle yapıldığı Müslüman ve Musevi ülkelerde herhangi bir gerileme mevcut olmadığı gibi, artan nüfusla orantılı olarak sayı artıyor. Güney Kore’de 1950’den sonra yenidoğan sünneti başladı; halen yüzde 100 gibi bir oranda devam ediyor. Amerika, Kanada gibi ülkelerde ise yenidoğan sünneti oranı yüzde 80 gibi oranlardan yüzde 60’lara inmiş durumda. Bu inişte, Amerikan Çocuk Akademisi’nin sünnetin potansiyel yararları olan bir işlem olduğunu bildirerek, her yenidoğan erkek çocuğuna uygulanmasına gerek olmadığını belirtmesi etkin rol oynadı. Benzer sebeplerle, Kuzey Avrupa’daki bazı ülkelerde rutin yenidoğan sünneti yasaklandı. Ancak son yıllarda açıklanan sünnetin, özellikle yenidoğan sünnetinin, HIV virüsünü de içeren cinsel yolla bulaşan hastalıklarda çok etkin koruyucu etkisinin olduğunun ispatlanması, bu oranları tekrar yükseltmeye başladı. Halen yılda onüç milyondan fazla erkek sünnet ediliyor. Kadın sünnetinde belirgin azalma var, peki er tedavi edilmesi 1267‘de tıp kitaplarında geçmekle beraber, kek sünnetinde istatistiksel veriler nasıl? Erkek sün sünnetin tıbbi gereklilik olduğu belirtilerek doktorlarca ya Son söz olarak verebileceğiniz mesaj nedir? Dünyanın en eski ve en çok yapılan cerrahi işlemi olan sünnet, bütün gereklilik, yararlılık tartışmalarına rağmen yapılmaya devam edilecektir. Ancak sık yapılması, basit bir girişim olduğunu düşündürmemeli, sünnetin bu işin eğitimini almış doktorlarca uygun şartlarda yapılması gerekmektedir. Özellikle yenidoğan sünnetinin kolay görülmesi sonucu uzman olmayan kişilerce yapılması ciddi sorunlara yol açabilir. Büyük çocuklar mümkünse genel anestezi altında yapılmalı ve böylece komplikasyon oranlarının en aza indirgenmesi sağlanmalıdır. Kaynaklar: i Bkz. http://earthquake.usgs.gov/earthquakes/eqinthenews/2011/usc0001xgp/#details i Böyle bir çalışmada aynı konuyla ilgili, farklı kurumlarda çalışan, farklı alanlarda uzman yerbilimcinin ortak bir projede çalışıp, aynı verileri farklı görüşlerle ve yaklaşımlarla ele almaları gerekmektedir. Sonuçta eksik kalan yerlerde araştırma derinleştirilerek sonuçlara ulaşılabilir ii Gökçen, SL Kelling, G. Uluğ, A. Gökçen, N. ve Özel, E., 1991. AlanyaMersin Şelf Alanı (Güney Türkiye), Neotektonik Yapısal Özellikleri. Jeofizik, 5, 1. i Yetiş, C., 1978 Geology of the Çamardı (Nigde) region and the characteristics of the Ecemiş Fault Zone between Maden Boğazi and Kamışlı. lstanbul Univ. Fen Fak. Mecmuasi Ser. 43.4146.B v Gökçen, vd., 1991. Age. v Koçyiğit, A ve Bayhan, A., 1988, A new intracontinental transcurrent structure: the Central Anatolian Fault Zone, Turkey, Tectonophysics, 284, 317336; Yetis, C., Cetin, H., 2007. Why the Ecemis Fault Zone is inactive for the latest time? Abstract Book of the 30th Anniversary Symposium. Cukurova University, Adana, Turkey. vi Aksu, A.E., Calon, T.J., Hall, J., Mansfield, S., Yaşar, D., 2005, The Cilicia–Adana basin complex, Eastern Mediterranean: Neogene evolution of an active forearc basin in an obliquely convergent margin. Marine Geology, 221, 121159. BurtonFerguson, R., Aksu, A.E., Calon, T.J., Hall, J. 2005, Seismic stratigraphy and structural evolution of the Adana Basin, eastern Mediterranean. Marine Geology 221, 189222. vi Kozlu, H., 1987. Misis Andırın skenderunAdana yöresinin jeolojisi ve petrol olanakları. TPAO Rap. No 2032 i Akhun, S.D., Çifçi, G., Dondurur, D., Piercey, T., Kurtboğan, B., Aksu, A.E., Hall, J., 2010. Kilikya Baseni’nin PlioKuvaterner Tektonik Yapıları (Kozan Fayı), 63.Türkiye Jeoloji Kurultayı, Ankara Akkuyu santrali ve depremler Baştarafı 8. sayfadan devam Bu nedenle Kıbrıs Türkiye arasındaki deniz alanının iyi derece araştırılması en azından başlangıçta, aynı Marmara Denizi tabanında, Saroz Körfezi’nde stanbul kuzeyinde Karadeniz de olduğu gibi yüksek çözünürlüklü batimetri çalışması yapılması gerekiyor. Riskleri, ancak heyelanların saptanması ve modellenmesinden sonra konuşulabiliriz. Siyasi iradeler geçicidir, olacak bir felaketin sorumlusu maalesef yasalarımıza göre yoktur. 1999 depremleri öncesi bölgede sanayi tesisleri kurulmasını teşvik edenlerin tek savunması, bizi kimse uyarmadı oldu. 21 yüzyılda bilim insanlarının görevi, durumu ortaya koymak ve varsa tehlikelere açıkça işaret etmektir. Akkuyu Santrali’nin yer seçiminden her şeyin yapıldığını söyleyecek bir tek yerbilimci yoktur. Aynı zamanda burada kesin tehlike vardır demek te söz konusu araştırmalar yapılmadan spekülatif olacaktır. Esas tehlike bilimi geriye iten sadece kendi kendine söyleyen ve inanan bir anlayışla, ben yaptım oldu mantığıdır. Dünyanın değişik bölgelerinde, gerek sosyal sebeplerden, gerek dini nedenlerden gerekse tıbbi açıdan daha sağlıklı olduğu düşünüldüğü için değişik nedenlerle bu cerrahi işlem uygulanıyor. Tarihte köleleri belirlemek, yeniden doğuş ve uzun yaşam için adak, sembolik kastrasyon (testislerin ame O zaman genel olarak sünnet neden yapılıyor? CBT 1255/17 8 Nisan 2011 nine göre farklı şekillerde yapılıyor. Hepsinde ortak nokta sünnet derisinin, yani penis ucundaki prepusyum’un kesilmesidir. Ülkemizde ve en çok uygulandığı haliyle sünnet derisi glans (penis uç kısmı) ortaya çıkacak kadar alınarak yapılıyor. Nijerya gibi bazı Afrika ülkelerinde mukoza da tamamen alınıyor, Arabistan Yarımadası’nın güney bölgelerinde ise penis derisi tamamen yüzülüyor. Avustralya yerlilerinde ise sünnet iki aşamalı yapılıyor; birinci aşamada sünnet derisi kesiliyor, ikinci aşamada ise idrar borusu (üretra) penisin dibine kadar alttan yarılarak açılıyor. Dünyanın her yerinde sünnet aynı şekilde mi yapılıyor? Yapıldığı yere göre ve dolayısıyla yapılma nede