Katalog

Ay tutulması var depremle ilişkisi yok Hasan H. Esenoğlu İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü esenoglu@istanbul.edu.tr GÜNEŞ’İN KONUMU Güneş’in Kış başlangıcında olacağı tarih: 22 Aralık 2011 saat 07:30 22 Aralık yıl içerisinde gece süresinin en fazla (14 saat: 47 dakika) ve günün en kısaya (9 saat 13 dakika) ulaşacağı tarihtir. Bu tarihten itibaren geceler kısalmaya ve günler de uzamaya başlayacak. Ayrıca, resimde Aralık ayında sol(sağ)dan sırasıyla: gece (tamamen karanlık; Güneş ufuktan 18 dereceden çok aşağıda iken), astronomik tan (koyu gri; Güneş ufuktan 12–18 derece aşağıda iken), deniz tanı (gri; Güneş ufuktan 6–12 derece aşağıda iken), günlük tan (açık gri; Güneş ufuktan 6 dereceden az aşağıda iken) ve gündüz (tamamen beyaz; Güneş ufkun üzerinde iken) gerçek saatlerinde verildi. müzün yaşamsal gereksinimlerinden. Buyüzden devletler özellikle ülkemiz her yolla bunun başarılmasına büyük önem veriyor olmalı ki yerliyabancı üniversitelerde ve araştırma kurumlarında sürdürülen büyük kapsamlı/bütçeli projeler hep bu konu üzerine... Akdeniz Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümünde (Antalya) yabancı bir araştırmacının ülkesi ve dünyadaki yakın uzay ölçümleri üzerinde depremler dahil doğa olayların izlerini süren çalışmalar seminer ortamında anlatıldı: dünyamızı çevreleyen yakın uzay araştırmaları ümit verici… (toplantıdan bir resim yan sütunda verildi). YER MEZKEZLİ OLAYLAR Özellik Yer–Merkür–Güneş dizilişi Uranüs sabit görünümde Merkür sabit görünümde Merkür–Güneş açıklığı en büyük Batı (22 derece) Jüpiter sabit görünümde Yer’den Bakıldığında Aralık Ayında Gezegenler Gün Saat 4 11 10 17 14 04 23 26 05 13 AY EVRELERİ İlk Dördün Gün Saat 2 1 1 :5 2 Dolunay (tam Ay tutulması) Gün Saat 1 0 1 6 :3 6 Son Dördün Gün Saat 18 02:48 Yeni A y Gün Saat 25 20:06 Sönük Gezegenlerin Güneş’e En Uzak Konumdaki Parlaklıkları (kadir) Gezegen Parlaklık Uranüs 5.7 Neptün 7.8 Pluto 14.0 25 Aralık’ta Küçük Gezegenlerin Parlaklıkları (Kadir) Pallas Juno Vesta 10.5 11.5 8.1 GÖK ATLASI 15 Aralık 2011 akşam saat 22:00 için verildi. Baskıya en uygun sadelikte ve kolay görülebileceği +2.5 kadire kadar parlak yıldızı olan ve gezegenlerin yakınında bulunduğu takım yıldızlar özetlenerek belirtildi. Gözlemlerde kullanılan (yaklaşık sıfır kadir parlaklıklı Siriüs gibi) bazı parlak yıldızlar da verildi. Gök atlasına gökyüzüne bakar şekilde doğru yönlerde yukarıya kaldırarak eşleştirmek yeterli. GÜNEŞ MEZKEZLİ OLAYLAR Gezegen Ay’ın “görünen yüzü” (^) Ay’ın “öteki yüzü” (v) Ceres 9.1 Güneş’e en yakın 5 Aralık – En büyük kuzey enlemde 15 Aralık – En büyük güney enlemde – 21 Aralık Ay–Yer Uzaklığı Ay Yer’e En Uzak Ay Yer’e En Yakın Gün Saat Uzaklık (km) Gün Saat Uzaklık (km) 6 03 405415 22 05 364800 AY OLAYLARI Aralık ayı boyunca gezegenlerin ne zaman görülebileceği mini çizelgede özetlendi. Akşam Venüs Uranüs Jüpiter Neptün Gece Merkür (9–31) Mars Jüpiter Sabah Satürn Mars GEZEGENLER NEREDE? Merkür Venüs GÖKTAŞI YAĞMURU İkizler takım yıldızından 7–17 Aralık arasında yağan Geminidler isimli göktaşı yağmuru 14 Aralık’ta en yüksek sayıya ulaşır: saatte yaklaşık 120 göktaşı görülebilir. Bu göktaşı yağmurunu izlemek isteyen okuyucular, özellikle 14 Aralık Çar TUTULMA 10 Aralık 2011 tarihinde Tam Ay Tutulması gerçekleşecek. Görüleceği yerler: Doğusu hariç Kuzey Amerika, Hawai Adaları, Okyanusya, Asya’nın güney doğusundaki adaların tümü, Asya, Afrika’nın doğusu ve Avrupa’nın doğusu. Tutulma saatleri aşağıda sıralandı. 13:31:48 Ay Yarıgölge konisine giriyor 14:45:24 Ay Gölge konisine giriyor 16:05:42 Tam tutulma başlangıcı 16:31:48 Tutulma ortası 16:58:00 Tam tutulmanın bitişi 18:18:18 Ay Gölge konisinden ayrılıyor 19:31:42 Ay Yarıgölge konisinden ayrılıyor Güneş patlamaları, gamaışın patlamaları, gece ve gündüz yakın uzayı etkilediği gibi tutulmalar, depremler gibi doğa olayları da yakın uzayımızı etkilediği konum belirleyen GPS uydularından ve Yer’den yapılan hassas ölçümlerden bilinmekte. Bununla birlikte, “tutulmalar ile depremler arasında ilişki var” önyargısı için ise bir ölçümleme şu ana kadar olamamıştır. Tutulmalar astronomi bilgisi ile önceden kesin bilinmesi gibi depremlerin de önceden tahmin edilmesi günü Gök Cisimlerin Doğuş–Yükseliş–Batış Saatleri (saat:dakika) Gök Cismi Ay Merkür Venüs G üneş M ar s Jüpiter Satürn Uranüs Neptün 1 Aralık Doğuş En yüksekte Batış 11:43 17:26 23:17 07:45 12:23 17:01 09:22 13:51 18:21 07:09 11:53 16:37 23:34 06:13 12:50 14:42 21:22 04:01 03:29 09:04 14:39 13:26 19:27 01:27 12:09 17:26 22:43 15 Aralık Doğuş En yüksekte Batış 20:36 03:36 10:26 05:43 10:40 15:36 09:35 14:12 18:48 07:22 11:59 16:36 23:07 05:39 12:10 13:45 20:23 03:02 02:40 08:14 13:47 12:31 18:32 00:32 11:14 16:32 21:50 31 Aralık Doğuş En yüksekte Batış 11:02 17:28 00:03 05:57 10:39 15:20 09:36 14:31 19:26 07:29 12:07 16:45 22:29 04:55 11:20 12:41 19:20 01:59 01:43 07:15 12:47 11:29 17:29 23:30 10:12 15:30 20:49 CBT 1289/8 2 Aralık 2011 Parlak Gezegenlerin Güneş’ten Açısal Uzaklıkları ve Parlaklıkları (gece saat 02 için) (D: doğu, B: batı; Uzaklık: yay derecesi biriminde, Par.: kadir) Tarih (Aralık) 5 15 25 Merkür Uzaklık Par. B 2 – B 19 +0.1 B 22 –0.4 Venüs Uzaklık Par. D 28 –3.9 D 30 –3.9 D 32 –3.9 Mars Uzaklık Par. B 91 +0.7 B 98 +0.5 B 105 +0.3 Jüpiter Uzaklık Par. D 139 –2.8 D 128 –2.7 D 118 –2.6 Satürn Uzaklık Par. B 46 +0.7 B 56 +0.7 B 65 +0.7 2011’İN OLAYLARI