Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. İndüksiyon motorunu bulan, jeneratörler, dinamolar ve transformatörler yapan Yugoslav asıllı Amerikalı mucit – Devekuşuna benzeyen, uçamayan bir kuş. 2. Eski Yunan mitolojisinde, uçan ilk insan – Uzaklık anlatan sözcük – Eski Filistin ülkesine verilen ad. 3. “Chester …” (Fotokopi işlemini keşfeden Amerikalı bilgin) – Uzaya çıkan ilk canlı olan köpeğin adı. 4. Müstahkem yer – Mehterhanede bir davul ilginç SORULAR Hipertansiyonda beslenme ile tedavi Soru:Hipertansiyon tedavisinde hekimin önerdiği ilaç tedavisini destekleyen özel bir beslenme rejimi uygulanabilir mi? Yanıt: Kaynak: Amerikan Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü Diyetisyen Tuğçe Aytulu Hipertansiyon, gelişmiş ülkelerde sıklıkla karşılaşılan bir halk sağlığı problemidir. Tedavi edilmeyen hipertansiyon, yanında birçok hastalığı getirebilir. Araştırmalar hipertansiyon oluşumunda diyetsel faktörlerin etkili olduğunu göstermekte. Yapılan çalışmalara göre uygun bir beslenme planı ile kan basıncı düşürülebiliyor. Son yıllarda hipertansiyonun tedavisinde kullanılan ve DASH adı verilen bir beslenme modeli geliştirildi. DASH’in açılımı (DASH: Dietary Approaches to Stop Hypertension) “Hipertansiyonu düşürmede diyetsel yaklaşımlar” anlamına geliyor. Bu beslenme planında hedef, gıdalarla alınan sodyum miktarını azaltırken aynı zamanda yetişkinler için yeterli ve dengeli bir beslenme planı oluşturmak. Sodyum, hipertansiyonun oluşumunda önemli bir mineraldir. Sofra tuzunun yaklaşık yarısı sodyumdan oluşur. Hipertansiyon için beslenme planı doymuş yağlardan, kolesterolden ve katı yağlardan fakir, meyve, sebze ve az yağlı süt ve süt ürünlerinden ise zengin olacak şekilde düzenlenir. Bu planda tam tahıl ürünleri, balık, kümes hayvanları ve yağlı tohumlar (fındık, badem gibi) da kullanılır. Ancak kilonun kontrolü de önemlidir. Yapılan bazı araştırmalara göre vücut ağırlığı normalin üzerindeyse, %10’luk kilo kaybı tansiyonun düşmesine yardımcı olabilmektedir. Hipertansiyonun beslenme tedavisinde, aynı zamanda posa, magnezyum, potasyum ve kalsiyum açısından zengin bir beslenme tedavisi uygulanır. SOLDAN SAĞA 1. “… …cus” (Güneşin, Güneş sistemininin merkezi olduğu yolundaki teoremi formüle eden Polonyalı gökbilimci). 2. 1949’da, Walter Baade’ın bulduğu Apolla tipi küçük gezegen – Sınır nişanı – “Pierre de …” (Modern rakamlar teorisinin babası olarak kabul edilen Fransız matematikçi). 3. Bir yağış biçimi – Ek – Resmi Gazete (kısa) – Cezayir’de bir ırmak. 4. Yapay dokuma ipliği – Sih dininin kurucusu – Sessiz, uslu. 5. “… Alamos” (ABD’de birçok nükleer denemenin gerçekleştirildiği kent) – Veba hastalığı – Mezar – Nikelin simgesi. 6. Yarım kafiye – Faydalar. 7. Emile Zola’nın bir romanı – Kurşun boru açma takozu – Erkek ördek. 8. Spielberg’in bir bilimkurgu filmi – Bir bağlaç – Kırgızistan’da bir ırmak – Us. 9. “Jonas Edward …” (Çocuk felci aşısını bulan Amerikalı virolog) – Kargış – Matematikte 3,14 sayısı. 10. Simyacıların kurşuna verdiği ad – Rüzgâr. 11. Bir Japon sinema yönetmeni. 12. Tohum – Körpelik, tazelik. 13. Protein sentezine yardımcı olan asit türü – Deniz kuvvetlerinde bir rütbe. 14. Sümer su tanrısı – Güney Amerika’daki sıradağlar – Rölativite. 15. Artıuç – Çöldeki işaret taşları – Maksimum. – Astatin simgesi. 5. Mikropla oluşan – “Roger …” (Büyüteci tanımlayan, Dünya’nın yuvarlak olduğuna inanan ilk insanlardan olan İngiliz rahip ve bilgin). 6. Kafkas dağ köyü – Gorki romanı – Palamut salamurası. 7. Bir gezegen adı – Bir balık türü. 8. Kalınca kilim – Sıkıntı – Bağırsak. 9. Genişlik – Su – Şehvaniyet. 10. Sıkıntı ünlemi – Saydam – Bir sinir hastalığı. 11. “Sir William …” (1856 yılında ilk sentetik boyayı üreten İngiliz kimyacı) – Rakı sürahisi. 12. Büyük Sahra’da kumullarla örtülü bölge – “… bağlamak” (Duygusuzlaşmak) – Seyahat çantası. 13. Madagaskar’ın plakası – Dolu – Hayvanı avcılığa alıştırma işi – Evet ünlemi. 14. Nazlı – Ayak – Keder. 15. Odysseus’un memleketi – Anıtlar – Boru sesi. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 BU PLAN GÜNLÜK BESLENME ALIŞKANLIKLARI KAPSAMINDA NASIL UYGULANIR? Öğün aralarında meyve tüketin. Meyveler, hem posa hem de patasyum içeriği nedeni ile hipertansiyonun kontrolünde yardımcıdır. Ancak aşırı meyve tüketimi de kilo kontrolünü zorlaştırabilir. Günde 45 porsiyon yeterli olacaktır. Sebze tüketimini artırın. Her gün 1 tabak salata ve 1 tabak sebze yemeği yemeye özen gösterin. Ancak pişirilen sebzelere tuz eklemeyin ve az miktarda sıvı yağ kullanarak pişirin. Kalsiyum, hipertansiyonun kontrolü için gerekli bir mineraldir. Bu nedenle süt ve süt ürünleri tüketmeniz yararlı olacaktır. Tercihinizi az yağlı olanlarından yapın. Ancak “az yağlı ürün” düşük kalorili ürün anlamına gelmez. Aşırı tüketimlerden kaçının. Günlük olarak, 1 dilim peynir, 1 bardak az yağlı süt ve 1 kase yoğurt yeterli olacaktır. Badem, fındık, ceviz gibi yağlı tohumlar magnezyum açısından zengin oldukları için, hipertansiyonun beslenme tedavisine yardımcı olurlar. Ancak miktarları iyi ayarlanmalı ve aşırı tüketimden kaçınılmalıdır. 2 yemek kaşığı veya 15 gram yağlı tohum alımı yeterlidir. Ayrıca tuzsuz olanlar tercih edilmelidir. Posanın artırılabilmesi için meyve ve sebzelerin suyunu tüketmek yerine kendilerini tüketin. Kabuklu olarak yenebilenleri kabuklu tüketin. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu G A L İ L E O G A L İ L E İ E ORG E MP H E R U P R A E KG E NO İ R H A N T E L D İ A S O T M A N E E UWE R A Y D R E O A T R D V A Z A Y Y A K S T E P H E N A U Z MO L A U L F T A H İ S AGU İ F A N A N Y K O T H A N HO E K İ B R MÜ R R N UME P İ KO İ K T R E R G A N İ İ N B İ N M E N S O U R A L A R A D V A BO R İ A O S K G İ L EM İ RO E R A S İ N E N T d ü ş ü n SORULAR DÜŞÜN, SOR 1202.sayıdaki bilmecemizi, dizgi hatasından dolayı yeniden yayımlıyoruz: Hazırlayan: Naim Uygun naimteacher@gmail.com "SUNA SORULAR DÜŞÜN." tümcesindeki tüm sözcükleri temsil eden sayılar birer asal sayıdır. SORU sözcüğüne karşılık gelen sayı da, DÜŞÜN ve SORULAR sözcüklerine karşılık gelen sayıların rakamlarının toplamları da birer asal sayıdır. Ayrıca rakam olarak N=Ş+1 olduğuna göre, SORU: "SUNA DÜŞÜN , SORU SOR" tümcesindeki tüm sözcükleri temsil eden sayıların toplamı kaçtır? 1201.sayıdaki “Altışar Basamaklı Dört Sayı” isimli bilmecenin yanıtı: Benim ve ağabeyimin numaraları 157464 ve 729000’dir Bulmacayı doğru çözen okuyucularımız: Ender Aktulgaİst, Ahsen Canatİzmir, Naim Uygunİst, Necah BüyükduraAnkara, Güngör Bingölİst, Tayfun Bahçekapılıİst, Sami AkpınarÇorum, Merih Ulusİst, Yücel GünDenizli, Özen Günİst, Duygu Gün YargıcıLondra, Umut yayİst, Aydın BingölAnkara, Faruk Kozİzmit, Fethi Kutmanİst, Özcan OkumuşAnkara, Hüseyin ErgönülEdirne, Sait Eslekİzmir CBT 1203/16 9 Nisan 2010