Katalog

Kültür Eğitim mi, ticaret mi, çaresizlik mi? Toplumun hallerini bilen her akıllı adam eğitim ve öğretim kargaşasının tek bir nedeni olmadığını da bilir. Fakat çaresini de söyleyemez. Çünkü eğitim toplumun yapısı, kültürü, ekonomisi, dünya görüşü, örgütlenmesi ile ilgili karmaşık bir sorundur. Doğan Kuban F akat herkes bir temel olguyu algılayabilir. Türkiye eğitim sorununu çözememiştir. Büyük eşitsizlikler içeren, devletin sorumluluğunun topluma yüklenmeye çalıştığı bir ülkedir. Resmi eğitime paralel, büyük ve bazen özel ve kazançlı bir eğitim piyasasını besliyoruz. Bir öğretim kesiti: Profesyonel ve geçim standardı yüksek bir aile. İlköğretimin 8’nci yılında çocukları var. İtibarlı bir okula gidiyor. Yıllık ücreti 20.000 dolar.Yemek parası ayda 3.000 TL. Çocuk çalışkan. Fakat sınıftaki bazı arkadaşları ünlü bir dershaneye gidiyorlar. O da gitmek zorunda. Marka gömlek giyer gibi. Cumartesi, pazar günleri ve hafta içinde bir gün 15 saat ders. Okul programına ek. Çocuk ayrıca eve gelen bir hocadan da ders alıyor. Bu dershaneye de ayda 3.000 TL. veriliyor. Eve derse gelen hoca da ayda 1.200 TL. alıyor. Türkiye’de böyle öğrenci çok. Bunlar her köşede ayrık otu gibi büyüyen, parasını kaynağını tanımlamakta bazen zorluk çe CBT 1165/2 17 Temmuz 2009 ken yeni bir sözdekentli sınıfın çocukları. Bu öğretim yükü hiçbir eğitim kuramında yeri olmayan, çocukları strese sokan, bir hamallıktır. Bunun bir sonucunu öğrendim. Aynı koşullarda başarılı olmuş, üniversite sınavlarını da kazanmış bir genç Almanya’ya yükseköğretim için gönderilmiş. 11 yıl okuduktan sonra diploma alamadan geri gelmişti. Böyle ailelerden biri, çocuklarının geleceğini bu kargaşadan kurtarmak için Türkiye’yi terk etti. Babanın yabancı ülkede çalışma olanağı vardı. Çocuk sağlıklı bir ders yükü ile okuyacak, spor ve sanatla uğraşacak, bir yarış beygiri olmaktan kurtulacaktı. Türkiye bir de iyi bir üniversite hocası kaybetti. Eğer dünyayı bir arpa ambar ve kendimizi de onun içinde kendine ziyafet çeken bir fare gibi görmezsek, eğer bize aileden, gelenekten ve dini inançtan gelen biraz yüz akı, biraz insan sevgisi varsa, bu ülkede çocuklarımıza reva görülen bu eğitimden utanmamız gerek. Bizim fakir ülkenin geleneğinde, Osmanlı dönemi de dahil, parayla çocuk eğitmek çok özel sınıflar için söz konusuydu. Bizim devlet okullarımızda okuyan milyonlarca çocuğumuz olduğu halde çocuğunu okutmakta zorlanan yük adam olacağına inanan budalalardan değilseniz, önce dillerini, sonra ülkelerinin coğrafyasını, sonra tarihini, sonra kentli gibi insanlara saygılı davranmasını, sonra başkalarına köle olmak istemeyen bir inançla yetişmesini, yabancıya, halkın deyimiyle, ‘ayran budalası’ gibi bakmilyonlarca da aile var. Milyonlarca genç insanın kar mamasını öğretmek gerek. Gerçi bütün dünyada eğitim şısında ayrıcalıklı bir öğrenci sınıfı yaratmanın ekono kalite yitiriyor. Fakat bizim gibi toplumların kalitesiz bir mik bir gereklilik olduğu söylenirse çağdaş devletin ta öğretim lüksümüz yok. Biz çağdaş giysiler de giysek, bünımını yapmak zorlaşır. yük bir çoğunluğu ortaçağda yaşayan bir Türkiye’de bu özel öğretimin Ülkede cehaletin egemenli toplumuz. azmanlaşması 1970'ten sonra Toplumun eğitimi ve öğretimi çoği en yaygın virüstür. Bu bü cukları ve gençleri binalara istiflemek ve başlamıştır. Çin’de 2000 yıtün ülkelerin ulaşmak zorun bunların sorumluluğunu ticarethanelında okuma yazma oranı %90 idi. Öğretim paralı değil. Çin’in da oldukları bilgi toplumunu lere tevdi etmek, öğretmenleri geçimnüfusu 1.3 milyar. Adam başışimdiden dışlamış, ya da za lerini sağlamak için o kurumdan bu kuna yıllık geliri 2035 dolar ruma koşturmak değildir. Dillerini doğten bunun farkına varama ru öğrenemedikleri gibi, düşünmesini de (Türkiye 5.380 dolar). (Bu rakamlar 2009 Encyclopedia yacak kadar cahilce tasar öğrenemeyen, dünyadan habersiz inBritannica tarafından hazırlalanmış, daha doğrusu tasar sanlar geleceği hazırlayamaz. nan Time Almanac’dan alınBundan 5060 yıl önce biz çocuklalanmamış politikaların sonu rımızı dı.) paralı okula ya da dershaneye göncudur. Bilgisizliği neredeyse dermeye utanırdık. Kendilerine saygısı Türkiye’nin en büyük ticaret alanlarından biri eğitim oltaçlandıracak bir cehalet olan anne babalar çocuklarına özel hodu. Yılda ortalama bir kitap ca tutmak zorunda kalmanın ya kendi egemenliğinde yaşıyoruz. okumayan bu ulus, çocuklarını yetersizliklerini ya da çocuklarının zeeğitmek için olağanüstü bir para harcıyor. kâsının geriliğini gösterdiğini düşünürlerdi. Türkiye Çocukların çağdaş eğitim kuram ve yön eğitim eşitliğini sağlamak içi büyük çaba gösteren çağtemlerine uygun olmayan yoğunlukta ve daş bir devletti. Okuduğum Teknik Üniversite’nin medersten öte fiziksel ve psikolojik gelişme ge zunları Almanya’da oradaki mezunlarla aynı nitelikte sareksinmelerini unutmuş, kutu kutu işaretleme yılıyordu. Şimdi ‘akreditasyon’ sorunu yöneticilerin baş mekanikleriyle entelektüel performansı bir uğraşlarından biri oldu. Dış dünyanın bizi kabul etmebirine karıştırmış bir sistemsiz karmaşa var. si için lütfetmesini bekleyeceğiz. Yunanistan’ın nerede olduğunu bilmeyenlere Türkiye eğitiminin parçalanması tevhid ve tedrisailköğretim sonunda teşekkür ederek diplo tın yok edilmesi değildir. Eğitim ve öğretim eşitliğinin ma veriyor. Kuşkusuz milyonlarca öğrenci ortadan kalkması, öğretmenlere layık olan yaşam stannin katıldığı bir sistemin birkaç örnekle eleş dardının sağlanmaması, Cumhuriyetin başında öğretmene tirisi yapılamaz. gösterilen saygının cahillerin elinde rafa kaldırılması ve Fakat bu örnekler yaygın ve herkesin ta bir bezirgân sisteminin öğretimin niteliğini yok etmesidir. nık olduğu durumlar. Ben Boğaziçi Bu sadece politikacı işi değildir. Toplum buna kuzu giÜniversitesi’ne doktora yapmak için ge bi katılıyor. Fakat halkın büyük çoğunluğunun aleyhilen, fakat dersler Türkçe olduğu için ülke ne çalışan bu sistemsiz uygulama Türkiye öğretimini utasine dönen bir Alman gencini iyi tanıyorum. nılacak kadar kötü bir performansa sürüklemiştir. Ara sıÜniversitede tanıdığım sayısız hoca sınavları ra bir grup öğrencinin bir yarışmada başarı göstermesi sisgeçerek üniversiteye gelen öğrencilerin bil temin başarısızlığını saklayamaz. gi olarak çok düşük performanslarından şiÜlkede cehaletin egemenliği en yaygın virüstür. Bu kâyetçi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nin İngilizce bütün ülkelerin ulaşmak zorunda oldukları bilgi topluöğretiminde Türkçeİngilizce karışık bir Ortadoğu dili munu şimdiden dışlamış, ya da zaten bunun farkına vavar! ramayacak kadar cahilce tasarlanmış, daha doğrusu taEğer sorumlular topluma biraz sahip çıkıyorlarsa bu sarlanmamış politikaların sonucudur. Bilgisizliği neredeyse eğitim sisteminin çığırından çıkmış olduğunu anla taçlandıracak bir cehalet egemenliğinde yaşıyoruz. mak, insanların, fakir ya da zengin, çektikleri sıkıntıları hissetmek zorundaTayfun Akgül lar. Yarım yamalak okuttuğunuz çocuklar yarın size doktor olarak bakacaklar. Yarın kişi ve toplum hakkında ölüm kalım kararları alacaklar. Dünya ile ticaret yapacaklar, dünya ülkelerinin insanlarıyla boy ölçüşecekler. Bizi temsil edecekler. Çocukların düşünmesini öğrenmeden İngilizce öğrenerek bü