Katalog

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SA A 1. “… Oppenheimer” (İlk atom bombasının gözetiminde geliştirildiği Amerikalı fizikçi) – Bir elma türü – Milos Forman’ın bir müzikal filmi. 2. Alyuvar – Büyük atardamar. 3. Sahne ya da film yıldızı – Bir bağlaç – “Nikolaus …” (1876’da dört zamanlı motoru gerçekleştiren Alman mühendis) – Azot elementinin eski simgesi. 4. Potasyum hidratı, potasyum karbonatı gibi potasyum bileşiklerine verilen genel ad – Açık leylak rengi – Bir bağlaç. 5. İndiyumun simgesi – Familya – Bir gamette bulunan ve bir türe özgü olan en küçük sayıdaki kromozomların tümü. 6. Gözenek. 7. Çözümleme – Madagaskar adasında sık rastlanan bir maymun türü – Kafkas dağ köylerine verilen ad. 8. Midye tava sosu – Oidipus’un annesi. 9. Vazife – Sinirbilim. 10. Sayıları gösteren işaretlerden her biri – Kısa sonat. 11. Selenyumun simgesi – Osmanlılarda gece bekçisi – “… Garbarek” (Norveçli caz saksofoncusu). 12. Kalıpta pişen bir tür pasta – Gelecek – Kabıyla birlikte tartılan bir nesnenin kabının ağırlığı. 13. Bir kan grubu – Dölyatağı – Elektrik sığa birimi. 14. Anlatma, ders verme – Büyüyüp gelişme – Kasık. 15. Uzuv – Sümer inancında su tan Hazırlayan: rısı – Sarmısaktaki doğal antibiyotik. İlker YUKARIDAN A A IYA 1. 1929’da Amerikalı mühendis Philip Direnker’in icat ettiği, solunum zorluğu çeken hastaların solumalarına yardım eden, demirciğer de denilen aygıt – Kafka’nın bir romanı. 2. “William …” (1846’da bir çene ameliyatı sırasında güçlü bir anestezik olan eteri kullanan, Amerikalı dişçi) – Tarlayı sürerek dinlenmeye bırakmak – Hava basıncı birimi. 3. Bir kimsenin egemenliğini tanıma – Devinim – Bin gramın kısa yazılışı. 4. Çevre – Herhangi bir yana yanaşmış filikanın kürek çekmeksizin ilerlemesi için verilen emir – Sara nöbeti belirtisi. 5. Rolls Royce (kısa) – Sessiz, suskun – “James …” (1921’de kurduğu şirkette, tasarladığı savaş uçağına pilot fırlatma koltuğunu icat ederek koyan İrlandalı mühendis). 6. Kalın ve gür ses – Mevsim – 1 metre küpe eşit kaba yakıt ölçüsü birimi. 7. Doğada birçok türleri bulunan silisyum oksidi – Değiştirgeç. 8. Eski Filistin’de bir kent – Mahkeme kararı – Fin hamamı. 9. MS yaklaşık 150 yılında yazdığı kitapta, Dünyanın kıpırdamadan durduğu, Ay, Güneş ve gezegenlerin hep birlikte Dünya’nın çevresinde, yörünge denilen dairesel yollar üzerinde hareket ettikleri bir evren sistemi çizen Yunanlı gökbilimci – Standart saptayan enstitü. 10. Tantalın simgesi – Çevrebilim – Su. 11. Astatin simgesi – Ortodoks resmi – Bakı. 12. “William …” (1908’de Spangler’in tasarımı olan elektrik süpürgesini üreterek piyasaya süren sanayici) – Kitap biçiminde takvim. 13. Güzel sanat – Eşya, hayvan damgası – Hamız – Doğu Anadolu’da bir ırmak. 14. Verme, ödeme – Olmuş iş, vakıa – Eski Yahudilere verilen ad. 15. Optik kaydırma – Luc Besson’un bir filmi – Stanislaw Lem’in bir bilimkurgu romanı. ilginç SORULAR KÜÇÜK KIZLARIN PEMBE MERAKI Soru: Küçük k zlar n pembe merak nereden kaynaklan yor? Bu, çocuklara toplumun dayatt bir tercih mi, yoksa bu kal tsal bir özellik mi? Yan t 1: ABD, New Jersey’de yaşayan psikolog Rajeswari Satish’in yanıtıNew Scientist, 9 Mayıs 2009 “Çocukların doğuştan pembe rengi tercih ettiğini düşünmüyorum. Kanımca çocuklar toplumun koşullandırmasıyla seçimlerini pembe renkten yana kullanıyorlar. Ben Hindistan’da büyüdüm. Burada küçük çocuklar için çeşitli renklerde giysiler bulunur. Hintlilerde pembe renk düşkünlüğü yoktur. Ziyaret ettiğim diğer Asya ülkelerinde de yoktu. Ancak ABD’ye taşındığımızda ebeveynlerin çocuklarını giydirirken cinsiyetlerine göre renk seçtiklerini gördüm. Burada ve diğer Batılı ülkelerde toplum çocuklara yalnızca renk dayatmıyor; oyuncakları da çocuğun cinsiyetine göre seçiyorlar. Örneğin erkek çocuklara mekanik oyuncaklar, kız çocuklara bebek alınması gibi. Bence piyasa ekonomisinin baskın olduğu ülkelerde bu tür kavramlar zaman içinde insanlara aşılanıyor.” Yan t 2: ABD’den renk uzmanı Martin Morley’in yanıtı – New Scientist, 9 Mayıs 2009 “Kadınların kırmızı tonlarını, özellikle de mor rengi tercih ettiğini gösteren bilimsel kanıtlar var. Erkeklerde böyle bir eğilim görülmüyor. Dünyanın dört bir yanında yapılan deneylerde cinsiyetler arasında tercih farklılıkları olduğu ortaya çıkmış durumda. Örneğin İngiltere’de New Castle Üniversitesi’nden Anya Hurlbert ve Yazhu Ling, Çinli erkek ve kızların renk seçimlerinde Amerikalı kız ve erkeklerle benzer davranışlar sergilediklerini ortaya koymuş (Current Biology, vol 17, R623). Bu kanıtlara dayanarak tercihlerin içgüdüsel olduğunu düşünüyorlar.” Yan t 3: İngiltere, West Midlands’den Mike Follows’un yanıtı New Scientist , 9 Mayıs 2009 “Folklorik verilere göre kızlar pembeyi, erkekler maviyi tercih eder. Hurlbert ve Ling bu tercihin altında genetik bir temel olduğunu ileri sürüyor. Tarih öncesi dönemlerde kadınlar meyve toplayıcı olarak aile ekonomisine katkıda bulunuyorlardı. Bilim insanlarına göre olgun meyveyi ham olanlarından ayırt etme yeteneği ve kırmızı tonlarına karşı yatkınlık bu dönemde kadınlara evrimsel bir üstünlük sağlamış olabilir.” Yan t 4: İngiltere, Ornitoloji Derneği’nden çevre bilimci Rob Robinson’ın yanıtı – New Scientist, 9 Mayıs 2009 “Genç kızları pembe renge neyin çektiğini bilmiyorum ancak bu tercihin altında biyolojik nedenlerin yattığını düşünüyorum. Kuş gözlemcilerinin sığırcık kuşlarının cinsiyetini anlamak için gagalarının kafalarıyla birleştiği noktadaki rengi incelelerler. Dişilerde bu renk pembe, erkeklerde mavidir.” Mumcuoğlu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 A L E X A N D E R G R A H AM 2 B E K E N EREBUS NE 3 R O L YAKUT GALON 4 A N E MON H İ TABE T 5 H AM İ N N E NAN İ K N 6 A R E S ALKAN YE T İ 7 MD KOMA R S H E A K 8 D O L A P RAK I M E İ 9 A ALABAL I K EME T 10 R E T LO L R U L EMA 11 B R E Ş A T E P S KM 12 Y A R E N RAD İ KA EK 13 M İ L İ BAR NUGA A 14 N İ T E L İ K F ERASE T 15 O L K İ REBOLU AY I d ü ş ü n SORULAR DOMİNO Ender Aktulga eaktulga@gmail.com Geçen gün de domino taşlarımı buldum. Bilindiği gibi domino 28 taşla oynanır. Taşların üzerinde yan yana en büyüğü 6, en küçüğü 0 olan iki sayı yer alır. Sayılar zarda olduğu gibi noktalarla gösterilir. En çok noktalı taş 6/6, en az noktalı taş ise 0/0'dır. Çift sayılı taşları (6/6, 5/5,.., 0/0 taşlarını) ayıkladım. Geri kalan 21 taşı 6/5'ten başlayarak, domino oyunundaki gibi ( bitişme kenarlarının sağındaki ve solundaki sayıların eşit olmasını sağlayarak) dizmeye başladım. İlk 8 taşı, 6/5 5/4 4/6 6/3 3/5 5/2 2/6 6/1 sırasına göre dizdim. Diziye katacağım daha 13 taşım vardı. Bilgisayarımın başına oturdum ve geri kalan taşları da bilgisayarın dizmesi için bir program yazdım. SORU: Bilgisayar geri kalan taşları kaç değişik biçimde dizdi? 11156. sayıdaki “Çiçekler ve Yollar” isimli bilmecenin yanıtı: NASIL = 51324 Bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Ender Aktulgaİstanbul, Necah Büyükduraİstanbul, Güngör Bingöl, İstanbul. 22 Mayıs tarihli bulmacanın çözümü Not: Yanıtlarınızı, bilmeceyi düzenleyenlerin eposta adreslerine değil, (reyhan@cumhuriyet.com.tr) eposta adresine veya derginin 3.sayfasındaki "İDARE MERKEZİ VE YAZIŞMA ADRESİ" başlığı altındaki adrese postayla gönderebilir veya telefon ya da faks ile bildirebilirsiniz.