Katalog

SON ARAŞTIRMALAR LKEL ÇA LARDAN KALMA HIV V RÜSÜ AIDS hastalığına yol açan HIV’nin yakın bir benzeri 4,2 milyon yıl kadar önce günümüzdeki yarı maymunların atalarına bulaşmış. Madagaskar’da bu enfeksiyonun izlerini iki lemur türünün kalıtımında saptayan Amerikalı bilim insanları, ilkel virüsün yapısını tasarladılar ve fosil virüs sayesinde HIV’nin de dahil olduğu lentivirüs grubu hakkında yeni bilgiler edinmeyi umuyorlar. İlkel virüs ender lentivirüslerden. Virüs, konakçısının kalıtımına uyum sağlayarak yeni nesillere geçecek duruma gelmiş. Lentivirüsler çok çabuk değiştikleri için, asıl virüsler kısa bir süre sonra tanınmaz hale geliyorlar. Bu durum virüslerin geçmişini araştırmada sorun yaratıyor. T e x a s Üniversitesi araştırmacıları HIV’nin tasarımı için bu yüzden ilginç bir yöntemden yararlanmışlar. İlk önce altı fare lemurunun DNA’sını karşılaştıran uzmanlar, “molekül saat analizi” olarak isimlendirilen bir yöntemle, değişime uğramış virüs parçalarını inceleyerek özgün virüs parçalarının görünüşünü hesaplamışlar. Bunlar bir araya getirildikten sonra ise virüsün kalıtım yapısı elde edilmiş. (PloS Genetics). bölgeleri dışındaki bölgelerde de güçlü etkinlikler kaydedildi. Bilim insanları bu bölgelerin, konuşma bölgesindeki bozuklukları dengeleyerek konuşma yetisini kalıcı kıldıklarına inanıyor. Bu nedenle de bu bölgeler asıl görevlerini doğru dürüst yerine getiremiyorlar, diyor uzmanlar. SON BAŞVURU 1 MAYIS Lise ö rencilerine yönelik, ücretsiz, yo un programl ders: ARTTIRILMIŞ MEKANİK Tübitak Feza Gürsey Enstitüsü ve Boğaziçi Üniversitesi’nin desteği ile Prof. Dr. Nihat Berker’in öncülüğünde birkaç yıldır sürdürülen ve öğencilere yazın fizik ve mekanik desteği veren program, çeşitli üniversitelerden öğretim üyelerinin katkısıyla (Alkan Kabakç o lu, Hacer Ayaz, KÜ, Tolga Ça lar, Can Güven, Özlem Tar lgin, Ongun Özçelik, Ozan Sar yer, Bar Özgüler, Yalç n Özhabe , Ula can Sar ca, Efe Yi itba ) bu yıl da öğrencilerini bekliyor. 12 23 Temmuz 2009: Vektörler; Bir boyutta hareket; İki boyutta hareket, Newton’un hareket yasaları; Newton’un hareket yasaları: Uygulamalar; Newton’un evrensel kütleçekimi yasası; İş ve enerji; Enerjinin korunumu; Basit harmonik hareket; Momentum ve sistemlerin hareketi; Katı cisimlerin statik dengesi; Dönme; Açısal momentum ve küresel simetrik potansiyelde hareket; Basit kuantum mekanik; Özel görelilik kuramı. Ders aralıksız on gün + yazılı ve sözlü sınavlar için iki gün sürecek. Başarılı öğrencilere sertifika verilecek. Sabah 8:00, de Üsküdar’dan F. Gürsey Enstitüsü’ne, akşam 17:30 de F. Gürsey Enstitüsü’nden Üsküdar’a servis olacak. Öğrencilere ücretsiz kahvaltı ve öğle yemeği verilecek. Katılım ücretsiz. Öğrencilerin barınması karşılanmayacak. Derse Devam: Derse gelen tüm öğrenciler, derse (not için) kayıtlı olmak ve bütün etkinliklere katılmak zorunda. Derste her günde iki tane yazılı kısa sınav, her gün bir ev ödevi ve sonunda yazılı ve sözlü sınav olacaktır. Ders süresince öğrencilerin başka akademik veya sosyal faaliyetlere zaman ayıramayacağı bilinmeli.. Ders programı: 9:009:15 kısa sınav, 9:1510:45 ders, 11:0011:15 kısa sınav, 11:1512:45 ders, 13:4514:45 ders, 15:0015:30 uygulama I, 15:3016:15 uygulama II, 16:3017:30 seminer. Ödevler her gün 9:00 da toplanacaktır. Çarşamba 22/7 yazılı sınav, Perşembe 23/7 sözlü sınav. Nota katkı: kısa sınavlar 40%, ödevler 25%, yazılı sınav 25%, sözlü sınav 10%. Bazı Üniversiteler bu dersi geçenlere Fizik I dersi kredisi verebilir. Ders lise öğrencilerine yönelik olsa da, lisans ve lisansüstü öğrencileri başvurabilir. Derse başvurmak isteyen öğrencilerin http://myweb.sabanciuniv.edu/nihatberker/ adresindeki formu doldurarak en geç 1 Mayıs’a kadar [email protected] adresine elektronik olarak postalamaları, ayrıca bu tarihe kadar yine elektronik olarak bir tavsiye mektubunu [email protected] adresine ilettirmeleri rica olunur. Başvurunun sonucu kabul edilen öğrencilere 15 Mayıs’a kadar bildirilecek. EMBR YO HÜCRELER NDEN YAPAY KAN Edinburgh Üniversitesi’nde Marc Turner ile çalışan araştırmacılar, yapay kan üretebilmek için suni döllenmeden arta kalan embriyolardan yararlanacaklar. Her ne WILKINS BUZULUNDAK BUZ KÖPRÜSÜ KIRILDI Wilkins buzundan büyük bir parçanın Güney Kutbu’ndan ayrılma tehlikesi bulunuyor. Avrupa uzay ajansı ESA’dan yapılan açıklamaya göre Charcot ve Latady arasındaki buz köprüsü kırıldı. Radar uydularının görüntülerinde köprünün ortasında yeni yarıklar izlenebilmekte. Wilkins buzu, 1990’lı yıllarda erimeye başlamadan önce en azından geçtiğimiz yüzyıllarda sağlamdı. ESA’nın Envisat uydularıyla alınan fotoğraflar köprüdeki yarıkların hızlı bir şekilde oluştuğunu kanıtlamakta. Alman jeofizik uzmanı Angelika Humbert ve Matthias Braun verileri, Almanya’nın TerrarSARX uydularının verileriyle karşılaştırarak gelişmeleri değerlendirecekler. Şubat 2008’de 425 km’lik kısmı, mayıs ayında ise 160 km’lik diğer bir kısmı kopan Wilkins buzu geçen yıl 1800 km² (%14) küçülmüştü. Sadece birkaç saat içinde meydana gelen kırılmalar, geriye kalan buzu da kırılgan hale getiriyor. Buzdaki olumsuz gelişmelerden iklim değişimi sorumlu tutuluyor. Antarktika’da son elli yılda hava sıcaklığı 2.5 derece arttı. Nilgün Özbaşaran Dede ALKOL KLER N KONU MA YET S N Ç N GEÇ ETK LEN YOR? Aşırı alkol tüketiminin beyne önemli ölçüde zarar vermesine rağmen konuşma yetisi ancak son evrede etkilenmeye başlar. Bu sorunun yanıtını bulmak isteyen araştırmacılar alkoliklerin beyin etkinliklerini inceleyerek ilginç bir sonuca ulaştı. Buna göre konuşma merkezindeki bozukluklar diğer beyin bölgeleri tarafından giderilmekte. Daha önceleri gerçekleştirilen araştırmalarla uzun süre devam eden aşırı alkol tüketiminin alın loplarına ve küçük beyne zarar verdiği anlaşılmıştı. Bunlar konuşmaların işlenmesinde önemli katkıları bulunan bölgeler olduğu için normalde alkoliklerde konuşma ve konuşmaları anlama yetisinin etkilenmesi gerekirdi. Paris Descartes Üniversitesi’nde JeanLuc Martinot ve arkadaşları 12 alkoliğin ve 12 sağlıklı kişinin beyin etkinliklerini inceledi. İki grup da testleri aynı başarıyla tamamladı, ancak alkoliklerde konuşma kadar bazı soruların yanıtlanması gerekiyorsa da araştırma projesi kısa bir süre sonra açıklanabilir diyor Wellcome vakfının bir sözcüsü The Independent gazetesinde. Gazetedeki habere göre sentetik kan üç yıl sonra gönüllü kişilere verilebilecek. Yapay kan üretimi için araştırmacılar 0 negatif kan grubuna sahip embriyo hücrelerini kullanacaklar. Nitekim bu kan grubu herkese aktarılabiliyor. Uzmanlar kök hücrelerini alyuvarlara dönüştürecekler. Kök hücreleri laboratuvarda çoğaltılabildiği için sınırsız miktarda sentetik kan üretilebilecek deniyor gazetedeki haberde. Araştırma 5 bilim kadını ve 15 kadın araştırmacıya ödül CBT 1152/ 4 17 Nisan 2009 1998 yılından bu yana her yıl düzenlenen L’OREALUNESCO For Women In Science uluslararası programı uluslararası “L’Oréal For Women in Science” bilim kadınları programı ile 5 bilim kadını ve 15 kadın araştırmacı ödüllendirildi. UNESCOL’Oréal uluslararası Bilim Kadınları programının 11. yılında, belirlenen bilim kadınları Paris’te UNESCO binasında düzenlenen bir törenle ödüllendirildi. Burs programı, beş kıtadan, beş olağanüstü kadın araştırmacıyı ödüle değer gördü. 15 genç kadın araştırmacıya iki yıllık bir dönem için 40,000 Amerikan doları destek verildi. Bu destekle bilim kadınları yurtdışında tanınmış kurumlarda çalışmalarını sürdürme fırsatına da sahip olacaklar. Ödüller, dünya çapında bilimsel ilerlemeye katkıda bulunan kadınların teşvik edilmesi için tasarlandı. 11 yılda, 57 ödül alan aday ile birlikte program bugün uluslararası bilimsel başarının bir simgesi olarak nitelendiriliyor. Aynı zamanda bilimsel alanda çalışmalar yapan kadınlar için bir motivasyon ve destek oluyor. Bugün, dünyanın pek çok yerinde kadınlar, genetik, fizik, biyoloji ve yeni teknoloji alanlarında ön saflarda yer alarak dünyamızı değiştiren bilimsel araştırmalara gittikçe daha fazla katkıda bulunuyor. Ancak, fon temini ve hak ettikleri kabul görme konusunda bazı zorluklarla karşılaşıyorlar.