Katalog

ilginç SORULAR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Bitkilerde, kendi adıyla anılan melezleşme ve kalıtım ile ilgili kuramı koyan Avusturyalı botanikçi (resimdeki) – İzmir Körfezi’nde, Gediz’in denize ulaştığı yerde bulunan Türkiye’nin en büyük tuzlası. 2. Ukrayna’nın güneyinde, Karadeniz kıyısında bir kent – Formen – Kuzey Amerika’da bir göl. 3. Avrupa Futbol Birliği – Japon Buda rahibi – İtalya’da bir kent – At tüyünün rengi. 4. Geminin baştan ikinci direği – Konya’da bir baraj – Mihrak – Cinsiyet hücreleri dışında, vücut hücrelerinin tümü. 5. İlkçağ’daki uygarlıklarla ilgili olan – Bilgine yakışır bir biçimde – Bir kan grubu. 6. Mihver – Güneşte ya da hafif alevde kurutulmuş et – Arıtılmış. 7. Dört köşe kesilmiş küçük hamur parçalarından yapılan yoğurtlu çorbaYapısalcı psikalanizin babası olan Fransız bilim adamı – Öncül sayısı ikiden çok olan tasımsal çıkarım. 8. Sık gözlü ağ – Yer’den gezegene ve Güneş’e uzanan iki doğrultu arasındaki açı – Kulağın duyabildiği titreşim – ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi. 9. Elle sürülen, hafif, küçük çocuk arabası – Hile, entrika – Kuyrukluyıldız – Duvar, cidar. 10. Güzel sanat – Mahrut – “… Hudson” (Annesi ve kardeşi ölü olarak bulunan, Oscar ödüllü aktris) – Derviş selamı. 11. Bir nota Albert Camus’nun kentlerinden biri olan Cezayir kenti – Muğla’nın bir ilçesi. 12. “… Keaton” (Oscarlı bir aktris) – Kültür – Metal paranın resimli yanı. 13. Kemiklerin toparlak ucu – Sezen Aksu’nun eski bir şarkısı – Kas – İlave. 14. Yelkenlere açılan deliklere ve halat ilmiklerine geçirilen metal halka – Mümkün değil. 15. Türkiye’nin ilk deniz araştırma gemisi – Doğrusu, zaten – Vietnam takviminde yılbaşı. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. “Emile …” (Dalgalar halinde yayılan patlama olaylarını incelemiş olan Fransız matematikçisi) – Yunan mitolojisine göre, Hefaistos’un, tanrı Zeus’un emriyle yarattığı ilk kadın. 2. Avrupa’da bir ırmak – Çap – Bayındırlık. 3. Yunan mitolojisine göre, ateş ve demirci tanrısı Rusçada evet – Bir bağlaç. 4. Kolay – Tanınmış bir toplumbilimci. 5. Sodyumun simgesi – “Deli …” (ölümcül bir hastalık) – Japonya’da kullanılmış eski bir hacim ölçüsü birimi – Almancada “1”. 6. Fransa’nın güneydoğusunda bir yönetim bölgesi – Kırgızistan’da bir ırmak – Bir tür Japon tiyatrosu – Standart saptayan Türk enstitüsü. 7. Işık şiddeti birimi – Türkiye’nin plaka işareti – Afrika’da bir ülke – Arseniğin simgesi. 8. İsimler – Değerli bir taş – Ağabey. 9. Briçte sanzatu Lenf – Datça’daki antik kent. 10. “Humphry …” (Madenci lambasını, diazot monoksit gazının uyuşturucu etkisini bulan İngiliz bilimadamı) – Çerkezlerin, kahvaltılık, acı biber salçalı, cevizli mezesi – İnleme, inilti. 11. Büyükanne – Kankurutan – İsveç’te idari bölüm. 12. Yapağıdan elde edilen, eczacılıkta ve parfümeride kullanılan, sarımtırak renkte bir yağ – Yazın karadan denize doğru esen mevsim rüzgârı. 13. Yeğin, şiddetli – Tavlada bir sayı – Altının simgesi – Astatin simgesi. 14. Sabır – Eski Mısır inanışında, savaş, yıkım ve ölüm tanrısı – Menteşe. 15. Eski Yunan mitolojisinde, göklerde uçan ilk insan – Nuri Bilge Ceylan’ın bir filmi. 16. Bir mastar eki – Bir meyve. 17. Bir yüzey ölçüsü – Gemi. 18. Denizkulağı – Paylama, azarlama. 19. İlk büyük Hun imparatoru – Selenyumun simgesi. 20. İşe yaramaz, kötü. Hazırlayan İlker Mumcuoğlu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 N İ C O L A U S K O P E R N İ K LAR 2 O K Ü L E R AS LAN İ R İ KARA 3 B İ Z A T İ H İ THAL ES OPAL 4 E Y S O T İ R İ U Z A P A T OM 5 L AM I MM O T A İ CAZ N İ F 6 ŞU K İ EV ARAKES İ T SU 7 T A T A R N A Ş İ NA E L AM J 8 E Y A L E T AR I ZA İ T BASE 9 R I AMNE Z İ ARA L AMA AR 10 İ Ş A R TR İ EM NE T 11 M L AS İ ZAF İ YE T 12 I S TAKATUKA İ P 13 A ENEMA E L KA Ş E 14 T E R A P İ AL İ ZAR İ N 15 E S E R KE L İ ME EMA Petrol kuyularındaki boşluk Soru: Kuyulardaki petrolü çıkarttıktan sonra boşalan yeri ne doldurur? Yanıt: Petrolden boşalan yeri magma veya yuvarlanan kayaların doldurduğunu sanıyorsanız aldanıyorsunuz. Gerçek çok daha basittir. Bu boşluğu su doldurur. Doğal olarak su ve gaz ile karışmış halde bulunan petrol yatakları, yerin binlerce metre altında, gözenekli kaya tabakaları arasında bulunur. Bu gözenekli kaya katmanları tipik olarak kalker ve kum taşından oluşur. Petrol çıkartmak sanıldığı gibi sıvılaşmış bir petrol gölünün içindeki sıvıyı borular ile emmeğe benzemez; tam tersi bir süngerin içindeki petrolü emmek gibidir. Bu kadar derinlere inilince sıvılar çok büyük bir basınç altında kalır. Petrolü kuyudan çıkartınca kuyudaki basınç düşer. Çevre kayaların içindeki sular –ki bunlar da yüksek basınç altında paketlenmiştir daha düşük basınçlı boşalmış ceplere dolar. Bu işlem basınç dengeleninceye kadar sürer. Houston Üniversitesi’nden petrol sismoloğu Chris Liner bu süreci açıklamak için şu benzetmeden yararlanıyor: “Bu, plajda, kumda delik açmaya benzer. Deliği açtığınız zaman çevre kumların içerdiği su daha düşük basınçlı deliğin içine dolar.” Faal bir volkanik bölgede kuyu açmadığınız takdirde, magma en derin kuyunun 9.000 metre derinliğe inen kuyular vardır bile metrelerce altında kalır. Kayan kayalar ve derin tortular meydana gelse de herhangi bir depremi tetiklemez. Açılan kuyulardan kaynaklanan tipik bir deprem, Richter ölçeğinde 2 veya 4 deprem meydana getirir. Bu da yakınlardan geçen bir traktörün yarattığı sarsıntının binde biri kadardır. Pillerden sonra Soru: Gelecekte elektrikli otomobillerde pillerin yerini ne alabilir? Yanıt: Kaynak: Popular ScienceKasım 2008 Pillerin tahtına ileride hangi enerji depolama sisteminin oturacağı konusunda henüz bir görüş birliği söz konusu değil. Çoğunluk bir sonraki adayın ultrakapasitörler olacağını düşünüyor. Ultrakapasitörler enerjiyi iki levha arasındaki elektriksel alana depolayan sistemlerdir. Bunlar pillerden daha hızlı şarj olurlar, güçlü elektriksel pulslar yayarlar ve hemen hemen sonsuza dek dayanırlar. Birkaç firma şu anda ultrakapasitör üretimi üzerinde çalışmalar yapmakla birlikte, bu konuda somut bir projetle bir adım çne çıkan ABD’deki EEStor adlı şirkettir. EEStor’un geliştirdiği ultrakapasitörler ZENN City Car adı verilen elektrikli otomobillerin enerji ihtiyacını karşılamak üzere tasarlanmış. 400 km bir menzile sahip olan ZENN Car gelecek yıl piyasaya çıkacak. Ultrakapasitörler pillere göre daha az enerji depolarlar. Dolayısıyla EEStor çok farklı bir ürün ile piyasaya çıkmadıkça ultrakapasitörlerin pillerin yerine değil, pillerin tamamlayıcısı olarak kullanılacağı düşünülüyor. Piller sürüş menzili için gerekli olan enerjiyi sağlarken, ultrakapasitörlerin enerji ihtiyacındaki ani artışları karşılayacağı düşünülüyor. Bu ikilinin mükemmel bir birliktelik oluşturacağı söylenmekle birlikte bunun çok pahalı bir çözüm olması yaygın kullanımını engelleyebilir. Dolayısıyla lityum iyon pillerin papucunun yakın gelecekte dama atılacağını düşünmek için henüz çok erken. d ü ş ü n SORULAR MEHDİ İLE NİYAZİ Düzenleyen: Necah Büyükdura (necah26@gmail.com) Sınıfımızın numeroloji meraklısı Mehdi ile matematik ustası Niyazi, yine didişiyorlardı. Niyazi bir tamkare sayı bulmuş. Mehdi'ye, "Bu N basamaklı sayının basamaklarında 1'den N'ye kadar rakamlar var. Bu sayının karekökünün N ile bölümü bir üçgensayıdır. Bu tamkare sayıyı bulabilir misin?" Mehdi'nin cevabı: "Benim de bir M basamaklı tamkare sayım var; basamaklarında 1'den M'ye kadar rakamlar var. Bunun karekökünün M ile bölümünün, basamaklarındaki rakamların toplamı M'dir. Sen benim sayımı bulabilir misin?" NOT: Üçgensayılar dizisinde sıra numarası t olan üçgensayı = t x (t + 1) / 2'dir SORU: Niyazi'nin N sayısı ve üçgensayısı kaçtır; Mehdi'nin M sayısı ve rakamları toplamı M olan sayısı kaçtır? 1127.sayıdaki “Musa’nın Öfkesi” isimli bilmecenin yanıtı: Musa’nın yaşı: 18, 22 ve 28 olabilir. Bilmeceyi doğru çözenler: Süleyman ÇevikerYalıkavak, Ender Aktulgaİstanbul, Sebahattin BektaşSamsun, Tacit TığlıMuğla, Hüseyin ErgönülEdirne 1129/23 7 Kasım 2008