Katalog

Şekil4. Ankara ve çevresi için belli ekonomik yapı ömürlerine göre olası deprem büyüklüklerinin aşılma olasılıkları. (a) Sismotektonik bölge. (b) Risk bölgesi. Şekil5. Ankara ve çevresi için olası deprem büyüklüklerinin yinelenme periyotları. Yazının devamı 14. sayfada CBT 1086/7 11 Ocak 2008 Ankara ve çevresinin deprem tehlikesine, şehir merkezinden 60 km. yarıçaplı alanı ifade eden risk bölgesi ile buna etkilenme bölgesini ekleyen 120 km. yarıçaplı sismotektonik bölgede bakmak gerekir. Risk bölgesi, şehir için önemli can ve mal kaybına neden olacak olası büyük deprem oluşma alanıdır. Boğaziçi Şekil3. 191828.12.2007 sürecinde Ankara ve çevresinde meydana gelen en az Üniversitesi Kandilli Şekil2. 191828.12.2007 sürecinde Ankara ve çevresinde meydana gelen en az 3.0 büyük 4.0 büyüklüklü deprem oluş sayılarının yıllara göre değişimi. (a) Sismotektonik Rasathanesi ve Dep lüklü deprem oluş sayılarının yıllara göre değişimi. (a) Sismotektonik bölge. (b) Risk bölgesi. bölge. (b) Risk bölgesi. Deprem verisi, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasatrem Araştırma Ens Deprem verisi, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü hanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü elektronik deprem kataloğuna aittir. titüsü elektronik elektronik deprem kataloğuna aittir. deprem kataloğuna kil1c'deki artsarsıntı dağılımından yaklaşık KBGD dar oldukça sakin bir deprem rejimi geçirdiği anlaşılgöre, 28/12/2007 ve saat 14:47:17 itibariyle, sismodoğrultulu kırılma ile meydana gelmiş olabileceği makta. tektonik bölgede en az 3.0 büyüklüklü 1130 deprem söylenebilir. Bu, Deprem Araştırma Dairesi'nin basın oldu. (www.koeri.boun.edu.tr/, 28.12.2007). TAMAMI DEPREM BÖLGESİ açıklamasındaki mekanizma çözümüyle de uyumluŞekil1, bu depremlerin inceleme bölgelerindeki Yerkabuğunun dinamizmi, belli dönemlerde daha dur. merkezüssü dağılımlarını (Şekil1a), bölgenin tektoetkinleşir. Bu, yerkabuğunu şekillendiren yamulma nik elemanlarını ve 2005 ile 2007 depremlerine ait İKİ FAY BÖL(deformasyon) enerjisinin birikimi ve gelişimi, ve Balâ ve yakın çevresinde, artsarsıntı dizilişlerini (Şekil1b,c) gösterir. Tektonik GESİNİN KARonun kökeni olan yaklaşık 700 km. derinliklerdeki 2005 ve 2007 elemanlar, Şaroğlu ve diğ.(1992)'ye göre düzenlenMagma dinamizminin devinimi ile ilgilidir. Buradan, ŞILAŞMASI miştir. sürecinde, 2005 ana şokuBuna göre 2007 südünyanın önemli bir deprem kuşağında yer alan TürBu verideki en büyük depremler; 09/08/1918 na kadar olan depremlerin recindeki ana şok, kiye'nin tamamı deprem ülkesidir sonucu çıkar. (Md=5.8), 19/04/1938 (Md=6.6), 13/08/1951 0B doğrultulu doğK54 Keza, jeolojik zamanlara göre çokçok küçük ka%96'sı oranında deprem (Md=6.9) tarihlidir (Md, süre büyüklüğüdür). Ankarultu atımlı bir fay olalan tarihsel dönemlerde bir deprem kuşağındaki herra ve çevresi, 19182007 arasındaki 90 yıllık bir depüretildi ve dolayısıyla burak gelişmiştir hangi bir coğrafyanın sismik sessizlikte olması ya da rem verisine sahiptir. na karşılık gelen bir ener(http://sismo.depdüşük deprem etkinliği yaşaması hatta yok denecek Risk bölgesi için bu, 248 depremle 19682007 r e m . g o v . t r / , kadar az deprem üretmesi, onun, içinde bulunduğu ji boşalımı oldu. 2005 süarasında 40 yıl demektir. Risk bölgesindeki en büyük 29/12/2007). Birbirine kuşağa aykırı davranışa sahip olduğunu göstermez. depremler, 27/12/2007 (ML=5.5) ve 24/08/1999 recindeki depremlerin yaklaşık ortogonal görüDinamizm devinimi ile yerkabuğunun kendi içindeki (Md=4.7) sarsıntılarıdır. %64'ü ise Balâ civarında nen Balâ civarındaki bu dengesi ve öncelikli zonlarının etkinliğinden dolayı, Her iki bölge için depremlerin yıllara göre oluş etkinlik, kuzeydoğudaki o bölge bir süre pasif kalabilir. meydana geldi. Devam sayıları değişimi, Şekil2'de veriliyor. Burada, en yükEzinepazarı Fay Zonu ile Şekil1a'daki merkezüsleri dağılımı modeliyle eden 2007 dizisiyle, 2005 sek etkinliğin 2005 ve 2007 yıllarında olduğu görülgüneydoğudaki Tuzgölü 2005 sürecindeki merkezüsleri dağılımı modeli, Balâ mekte. En az 4.0 büyüklüklü depremler ele alındığındizisinin %42'si oranında Fay Zonu'nun Balâ civacivarı dışında benzerlik gösteriyor. 2005 süreci merda Ankara şehir merkezinin ya da risk bölgesinin budeprem üretilmiş bulunrındaki karşılaşması gikezüsleri dağılımına, bu yazının yer sınırlamasından güne kadar sismik açıdan sakin geçtiği görülür. bidir. dolayı burada yer veremiyoruz. 2007 süreci için ise maktadır. Gelecek zaman Şekil3, en az 4.0 büyüklüklü depremlere göre Bu da yaklaşık DB beklemek gerekmekte. Şekil1a'dan, bu benzerliğin risk ve sismotektonik bölgenin yıllara göre deprem içinde Ankara ve doğrultulu küresel bir sıdaha baskın olarak KAFZ güdümünde geliştiği söyleoluş sayılarının değişimini göstermekte. Burada en çevresinde deprem kışma altında bulunan nebilir. Şekil1a'daki inceleme alanının kuzeyinde etkin yıllar, risk bölgesi için 1999, 2005 ve 2007'dir, Türkiye aktif tektoniğigörünen yaklaşık KG doğrultulu merkezüsleri diziliaktivitesinin giderek artaama deprem sayıları çok azdır. Sismotektonik bölge nin beklenen bir gelişimi, Ankara ve çevresini gelecekte etkileyebilecek için ise bu, 2000 ve 2005'dir. Şekil2 ve 3'den, bir cağı görünüyor. midir (Utku, 2007). Sisolası etkinlik bölgesidir. deprem ülkesi kenti olarak Ankara'nın günümüze katem, 2005'de EzinepazaBalâ civarındaki etkinlirı Fay Zonu'nun gelişimi, 2007'de Tuzgölü Fay Zoğin; 2005 sürecinde Şekilnu'nun gelişimi şeklinde çalışıyor gibi görünmekte. 1b'deki artsarsıntı dağılımınAnaşok mekanizması da bunu destekliyor. dan yaklaşık KDGB doğrul2007 anaşoku ile ikinci şok aynı altsistemin ürütulu, 2007 sürecinde ise Şenü. İkinci şok için farklı bir kırık demek, bölge tektonizmasını yönlendiren sistem elemanı anlamında çok tartışma götürür. Özellikle ikinci şokun, ana şokun daha doğusunda ve onun artsarsıntıları üzerinde ve büyük artsarsıntı dizilişleriyle uyumlu durması, ikinci şokun bir artsarsıntı olduğu fikrini güç DEPREM