Katalog

DEPREM POLİTİK BİLİM Aykut Göker http://www.ınovasyon.orghagoker@ttnet.net.tr 2007'yi yine de biz bir başarı örneğiyle anımsayalım. Başarının adı Ege Üniversitesi Bilim Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi EBİLTEM... Üniversiteden Uzanan El: EBİLTEM Üniversitesanayi işbirliğinin geliştirilmesi yıllardır gündemden düşmeyen bir konudur. Bunun için hiçbir şey yapılmadı da değil. Örneğin, TÜBİTAK'ın 1996'da yürürlüğe koyduğu ÜniversiteSanayi Ortak Araştırma Merkezleri Programı (ÜSAMP) ve 2001 yılında çıkarılan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu üniversitesanayi işbirliğini geliştirmeye uygun ortamların yaratılması için atılmış adımlardır. Ne var ki, bunlardan ilki 2006'da sona erdirildi. ÜSAMP, işe yaramadığı için mi kapatıldı; ilgili kurum bu kararı alırken programın sonuçlarına ilişkin herhangi bir ekonomik ve toplumsal fayda analizi yayımlamadığı için bu bilinmiyor. Kanun'sa yürürlükte ve üniversiteleri merkez alan epeyce teknoloji geliştirme bölgesi de kuruldu. Bu bölgelerden beklenen yarar sağlanabiliyor mu; sanıyorum, genel bir değerlendirme yapmanın tam zamanı. “Ulusal inovasyon sistemi”nin bütünselliği içinde bu tür değerlendirmeler yapılmadan kaldırılan her destek programı ya da yürürlüğe konacak her yeni uygulama, sonuçta, sistemi etkisiz hâle getirebilir. Bugün asıl sözünü edeceğim konu, üniversitesanayi işbirliğini teşvike yönelik bir başka girişim: Ege Üniversitesi Bilim Teknoloji Uygulama ve Araştırma Merkezi EBİLTEM. Bu merkez, Ege Üniversitesi'nde ARGE'yi güçlendirmek ve “üniversitesanayi ilişkilerinde etkin bir ara yüz kuruluşu” olarak görev yapmak üzere 1994'te kuruldu. “Profesyonel bir proje üretim ve danışmanlık birimi olarak” örgütlenen EBİLTEM, 2004'te Türkiye'ye, IRCEge kısa adıyla bilinen merkezi de kazandırdı. 'IRC', bu merkezin, 1995'te AB'nin desteğiyle Avrupa'da kurulmasına başlanan İnovasyon Aktarım Merkezleri'nden [Innovation Relay Centre IRC] biri olduğunu gösteriyor. Bu merkezlerin ve oluşturdukları ağın misyonu, Avrupa'da inovasyonu ve sınır ötesi teknolojik işbirliğini desteklemek. Hâlen, 27'si AB üyesi 33 ülkeye dağılmış 71 merkez var. İkisi Türkiye'de: IRCEge ve IRCAnatolia. Bu merkezlerce verilen hizmetlerin asıl hedefi teknoloji tabanlı KOBİ'ler; ama büyük firmalar, araştırma kurumları ve üniversiteler de bu hizmetlerden yararlanabiliyor. IRCEge, EBİLTEM'in koordinasyonunda, Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO), İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi ve KOSGEB'in oluşturduğu bir konsorsiyum tarafından yönetiliyor. EBİLTEM somut olarak ne yapıyor? IRCEge'den de yararlanarak uluslararası teknoloji transferinde firmalara yol gösteriyor. ARGE desteklerinden yararlanma konusunda KOBİ'leri yönlendiriyor. AB'nin 7'inci Çerçeve Programı ve diğer proje desteklerinden yararlanabilmeleri için hem akademisyenlere hem sanayicilere yardımcı oluyor; AB projelerinin yönetiminde danışmanlık yapıyor. Sınaî mülkiyet hakları konusunda bilgilendirme ve yönlendirme hizmetleri sağlıyor. KOBİ'leri, yabancı uzman temininde uluslararası destek programlarından yararlandırıyor. Lisans öğrencilerinin toplam 2000 saat bir iş yerinde çalışarak, kendi dallarının uygulama alanlarından birinde deneyim kazanmalarını sağlayan bir sertifika programını EBSO ile birlikte yürütüyor. Gelişme için iş plânları olup da yatırım desteği arayan KOBİ'lerin finansman kuruluşlarıyla temasa geçmelerinde ve ARGE yapmak isteyen firmalara doktoralı araştırmacı temininde yardımcı oluyor. Üniversite ve sanayiden gelen araştırma projelerinin sahipleriyle, bu projelere ilgi duyabilecek girişimcileri bir araya getiren proje pazarları düzenliyor... EBİLTEM'in başarılarının son örneği de 1314 Aralık 2007'de, İzmir'de düzenlenen proje pazarı. Bu etkinliğe, sanayi kuruluşlarından 47; 15 farklı üniversite ve kamu araştırma kurumundan 136 olmak üzere toplam 183 araştırma projesi katıldı... Kısacası, EBİLTEM, üniversitesanayi işbirliğinde, özgün bir model; etkileyici bir deneyim. Bu modelin ardında, bitmeyen enerjisi ve mücadeleciliğiyle, ARGE ve inovasyon dünyamızın yakından tanıdığı bir isim var: Prof. Dr. Fazilet Vardar Sukan... O zâten tek başına da bir ordudur; üstelik EBİLTEM'de yanında muhteşem bir ekip; arkasında Ege Üniversitesi var. EBİLTEM modeli, dilerim, ilgili kurumlarımızca iyi değerlendirilir ve yaygınlaştırılır. Ankara’da deprem tehlikesi Ankara, Türkiye aktif tektoniğini yönlendiren belli bir sismojenik yapı üzerinde değil, amka önemli tektonik yapıların tehdidi altında. En yakın mesafesiyle yaklaşık 100 km uzaklıklardan geçen bu tektonik sistemlerin içinde Ankara'yı, Kuzey Anadolu Fay Zonu (KAFZ), ondan ayrılan Ezinepazarı Fay'ı ve Tuzgölü Fayı'nın ve jeolojik anlamda günümüz aktif tektoniğinin yeni gelişimlerinin sismik etkinliği, Ankara ve çevresini etkiler. Mehmet Utku, Y.Doç.Dr.; Dokuz Eylül Üniversitesi, Jeofizik Mühendisliği, mehmet.utku@deu.edu.tr nkara, çevresinin kazanmakta olduğu daha yüksek sismik etkinlik doğrultusunda, merkezüsleri Balâ yakınları olan 31/07/2005 tarihinde saat 00:45:00 ve büyüklüğü ML=5.3 olan anaşoku, 20/12/2007 tarihinde saat 11:48:27'de büyükülğü ML=5.7 olan anaşoku ve 27/12/2007 tarihinde saat 01:47:08'de büyüklüğü 27/12/2007 (01:47:08TS, ML=5.5) Balâ(Ankara) depremi ML=5.5 olan ikinci şoku yaşasonrası bir hasar görüntüsü dı, bunlar orta büyüklükte depremlerdi. [Resim 1, www.milliyet.com.tr/, 27/12/2007]. Kandilli'nin bilgilerine göre, Ankara ve çevresini etkileyen bu depremler, etkilenme bölgesindeki yaklaşık 5 km. derinlikteki sismojenik bir zondan kaynaklandı. 2005 depreminin artsarsıntıları 2006 yılında da sürdü. 2007 depremininkiler ise halen devam etmekte ve 2008'de bir süre daha devam edecek. Şekil1. Ankara ve çevresinin deprem merkezüsleri haritası. (a) 191828.12.2007 sürecindeki en az 3.0 büyüklüklü depremlere göre deprem merkezüsleri dağılımı ve tektonik elemanlar. (b) 2005 deprem dizisi ana şoku ve artsarsıntılarına ait merkezüsleri dizilişi. (c) 2007 deprem dizisi ana şoku ve artsarsıntılarına ait merkezüsleri dizilişi. Deprem verisi, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü elektronik deprem kataloğuna aittir. Tektonik elemanlar, Şaroğlu ve diğ.(1992)'den düzenlenmiştir. A CBT 1086/6 11 Ocak 2008