Katalog

HAFTALIK BULMACA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA: 1. 1932 Nobel Fizik Ödülü’nü alan Alman fizikçi (resimdeki) Zeybek. 2. Yanardağlarda püskürme Sarmısaktaki doğal antibiyotik “Leonhard...” (ünlü matematikçi). 3. Sıvı ölçüm biriminin simgesi Burun iltihabı Zehir Halk Europyumun simgesi. 4. Şaibe Akdeniz’de, hapishanesi ile tanınan küçük bir Fransız adası Bankaların otomatik veznesi Ağır, kalın, dayanıklı ve sağlam Damla hastalığı. 5. Bir şeyin tersini söyleyerek alay etme “Homo ...” (bugünkü insanın atası) Donanma. 6. Deniz yosunlarından çıkarılan bir tür jelatin Namuslu Amerikyumun simgesi. 7. Aslı pikrik asit olan patlayıcı bir madde Bir yerde öteden beri olagelen davranış Giysilerde nokta. 8. Spielberg’in bir filmi Matematikte 3.14 sayısı Yapağıdan çıkarılan bir yağ İlkel benlik. 9. Bir kan grubu Kalp atışlarındaki düzensizlik Ulaştırma Japonya’da, toplumdan dışlanmışlar sınıfı. 10. Pürüzalır Müstahkem yer Mazdek dininde ateş. 11. Ve bunun gibi (kısa) Bir organik maddede bulunan azotun gaz hacmini ayarlamaya yarayan aygıt. 12. 100 kısım kauçuğun 32 kısım kükürtle işlenmesinden elde edilen plastik madde Hastalığa yakalanmış, tutulmuş Kabaca evet. 13. “İrvin ...” (Divan ve Nietzsche Ağladığında adlı romanları da olan yazar Hadım. 14. Sonbaharda kuruyup dökülen ağaç yaprağı. Henrik İbsen’in bir oyunu Sümer gök tanrısı. 15. Doğu Anadolu’da kullanılan bir tür küçük zurna İtalya’da bir kent Doğalgazın önemli bir bileşeni. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1. Kan dolaşımını bulan İngiliz doktor. 2. Bilgisayarda giriş tuşu “Charles ...” (Modern hesap makinelerinin babası olarak kabul edilen analitik makinesini bulan, İngiliz matematikçi). 3. “Radar”ın kısa yazılışı Keseliayı Hadise. 4. Bir alanı üçgenlere bölme işi Siyah renkli bir tahta. 5. Engerek yılanı Yardım Gidiş. 6. Mihrace karısı Hindistan’da yetişen bir ağaç Küçük bitkilerin ortak adı İsveç’teki işçi sendikası. 7. Kargaşalık Motorlu taşıtlarda direksiyonla tekerlek arasındaki bağlantıyı sağlayan demir çubuk. 8. Tanzanya’nın plaka işareti Gümüşün simgesi Yangın çıkarma hastalığı. 9. Vilayet Doğada, kemik dokusunda bulunan, içinde flüor ya da klor bulunan doğal kalsiyum fosfat Güney asya kıyılarıyla Hint Denizi’nde yaz ve kış mevsimlerinde birbirine ters yönlerden esen geniş alanlı rüzgâr. 10. Bir tahtanın üzerinden ufak pürüzleri giderip onu dümdüz bir duruma getirmeye yarayan ince çelik lama Orkestra şefi. 11. Mantık “... Nesin” (matematikçi) Bağ budama bıçağı. 12. Yarı Büyüyüp gelişme Buğdaygillerden bir bitki. 13. “Bayan”ın kısa yazılışı Kilosaykıl’ı simgeleyen harfler Birim Dilsiz. 14. Altının simgesi Tirsibalığı Erkek geyik. 15. Parlaklık, göz alıcılık Kurtçuk Birleşmiş Milletler’i simgeleyen harfler. 16. Boyundaki kalkan bezinin aşırı büyümesiyle beliren hastalık Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çeviren araç. 17. “Lümen”in kısa yazılışı Akaju. 18. Şair Cummings’in önadlarını simgeleyen harfler Yunan alfabesinin üçüncü harfi.19. Oidipus Kompleksi tezini ortaya süren, psikanalizi yaratan ruhbilimci Işıltı dozu birimi. 20. ABD’de bir eyalet Rusça’da evet. Hazırlayan: İlker Mumcuoğlu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ilginç SORULAR Ekranların yaydığı radyasyon Soru: Bilgisayarlarda çok çeşitli ekranlar kullanılıyor. Klasik, TFT, LCD vb gibi. Bu ekranların insan sağlığına etkisi nedir? En az zararlı olanı hangisidir? (Ziraat Mühendisi Feyyaz Uysal'ın sorusu) Yanıt: Gazetemizin Bilgiİşlem Müdürü Müslim Özışık'ın yanıtı: Günümüzde bilgisayarlar dolayısıyla bilgisayar ekranları (CRT, LCD, Plazma vs.) günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline gelmiş bulunmaktadır. Bilgisayar ekranları ile ilgili olarak en çok üzerinde tartışılan husus ise radyasyon yayıp yaymadığıdır. 1980'li yıllara kadar uzanan tarihsel geçmişte bilgisayar kullanan kadınlardaki düşük ve doğumdan kaynaklanan gelişim bozuklukları üzerinde durulmuştur. Bu doğrultuda yapılan bir araştırmada haftada 20 saatten fazla ekran başında çalışan kadınlardaki düşük doğum yapma oranının diğer kadınlara göre iki katı fazla olduğu görülmüştür. Ancak bu yıllarda radyasyon ölçümleri düzenli olarak ve belirli bir kritere göre yapılmadığı için sebebin kesin olarak “radyasyon” olduğu belirlenememiştir. Sonraki yıllarda da değişik çalışmalar yapılmış ve SWEDAC olarak bilinen İsveç örgütü sponsorluğunda uluslararası uzmanlar toplanarak bilgisayar ekranlarından yayılan radyasyon için standartlar belirlenmiştir. Bu hususta ülkemizde de elektromanyetik dalgaların etkileriyle ilgili çalışmalar yapılmaktadır. Bu alanda yapılan çalışmaların ön değerlendirme sonuçlarında bu konuda büyük bir başıboşluk olduğu, piyasada satılmakta olan markalı ekranların birçoğunda oluşan elektromanyetik alan düzeyinin SWEDAC standartlarının çok üstünde olduğu belirlenmiştir. Buradaki en önemli hususlardan biri bu ekranların çoğunun standart elektromanyetik ölçümlerinin yapılmadan üzerlerine "low radiation" (düşük radyasyon) etiketlerinin yapıştırılmasıdır. Bu hususta teknolojik gelişmelere bağlı olarak bu tür ürünlerdeki elektromanyetik etkiler her ne kadar azalmış olsa da tüketicilerin bu tür ürünleri alırken ürün belgesinde ulusal ve uluslararası standartlara uyup uymadığına dair bir açıklamaların olmasına dikkat etmesi, etiketi olmayan ürünleri tercih etmemesi veya satıcı firmadan yazılı garanti istemesi gerekmektedir. Bilinçli bir tüketici olarak bu tür ürünleri satıcı firmanın değiştirme zorunluluğu olduğu unutulmamalıdır. Kaldı ki sadece bilgisayar ekranları değil elektrikle çalışan bütün ürünlerin (cep telefonları, mikrodalga fırınlar, tıraş makineleri, fotokopi makineleri, televizyonlar, telsiz telefonlar, elektrikli battaniye, halojen ve fluoresan lambalar, saç kurutma makineleri vs) elektromanyetik alan oluşturduğunu unutmamak gerekir. Kullanılmayan elektrikli aletlerin kapatılması veya fişten çıkarılması (bu tür cihazlar standby “bekleme” konumunda da elektromanyetik alan oluştururlar), düşük radyasyonlu ekranların kullanılması ya da ekran filtresi kullanılması, çocukların ekran başında fazla kalmalarının önlenmesi, halojen ve fluoresan lambaların çalışma masalarında okuma lambası olarak kullanılmaması, yatak odalarında tv, bilgisayar, müzik seti gibi cihazların bulundurulmaması veya uyurken bu cihazların tamamen kapatılması, saç kurutma makinelerinin uzun süreli kullanılmaması, cep telefonlarının kulaklıkla kullanılması, vücuda temas halinde taşınmaması, kalp ve beyinden uzak tutulması (Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı tarafından yapılan açıklamaya göre cep telefonunu 10 yıl ve daha uzun süredir kullananlarda beyin tümörü görülme olasılığı kullanmayanlara göre 1,5 katı daha fazladır), evlerde ve işyerlerinde telsiz telefonlar yerine klasik kablolu telefonların kullanılması, uzun süre görüşme yapılmaması, mikrodalga fırın çalışırken 1 metre mesafede durulması, televizyonların 2 metreden daha yakından izlenmemesi (hatta yanında durulmaması), dizüstü bilgisayar, tıraş makinesi vs elektrikli cihazların olabildiğince şarjlı olarak kullanılması ve şarjlarının başka bir mekanda yapılması elektromanyetik dalgalara karşı bireysel olarak alınabilecek önlemlerden bazılarıdır. CHR İ S TOPHER HOOV E R OECD E V L EK A L TO S E S A P L AM O TRA İ NAGRAND EKG TN ON E RR A AN İ AS CAY L E Y DA T A A F A T I S PA R T L MK K A Ç A L E Z A MA R S S E LOV E L ACE OT TO AS E T İ L NAUT İ LUS P PR İ M İ T İ F E SH I AD L İ E V K AP A A L RU İ A EN İ K NA OL E LO İ T V ER İ T E NEN N KEN İ B LA İ R TM A AT Y İ S E T KA L E İ KE L İ MA S S E E NT S İ T E D İ RAUN d ü ş ü n BUL YOLLARINA GÜL DÖKTÜM, GELİR DE GEÇER DİYE Bu haftaki bulmaca, bir şarkı sözü ile ilgilidir. Bulmaca, 16 tabanlı sayı sistemine göre düzenlenmiştir ve Y=1'dir. “GÖLDEN” sözcüğünün rakamları alfabetiktir. “GELİR”, “DE” ve “GEÇER” sözcükleri birer asal sayıyı temsil ettiğine göre: Soru: 10 tabanına göre, “GELİR+DE+GEÇER” toplamını oluşturan sayı kaçtır? Düzenleyen: Süleyman ÇevikerYalıkavak 1069’daki sayıdaki bilmeceyi doğru çözen okuyucularımız: Süleyman ÇevikerYalıkavak, Hasan Elverdiİstanbul, Alican Sökmenİstanbul, Muzaffer Kayacıoğlu Sıvas, Tuğrul Karalı İstanbul, Sevinç Ödül Oruç Hatay CBT 1071/ 23 28 Eylül 2007