Katalog

Teknohaber Kitap imzalayan robot Kitabınızı bir robotun imzalayacağını bile bile kitapevine koşturur musunuz? En azından Margareth Atwood adındaki Kanadalı yazar öyle olmasını arzu ediyor. Kitap imzalama turlarından hoşlanmayan yazar, Toronto’daki Unotchit isimli robot üreticilerine başvurarak, kendi yerine kitaplarını imzalayacak uzaktan kumandalı robotik bir kol üretmelerini istedi. Geçen hafta Londra Kitap Fuarı’nda tanıtımı yapılan LongPen adındaki robotik kol, ne yazık ki kitapları imzalamayı başaramayınca, sırada bekleyenler hayal kırıklığına uğradı. Beyin Araştırmaları Web’te konu araştırmayı kolaylaştıracak sayfa Seçtiğiniz bir konu hakkında web’te nelerin yer aldığını öğrenmeyi kolaylaştırmak için www.boxxet.com isimli bir sayfa nisan sonunda devreye gidecek. Seçtiğiniz haber makalelerine beş bağlantı veya konu üzerindeki blog’ları sunuyorsunuz; sizin boxxet sayfanız anahtar kelimeleri öğreniyor ve otomatik olarak ilgili haberleri, blog’ları, haritaları ve fotoğrafları sayfaya dolduruyor. Sayfanın yaratıcısı Kaliforniya, Burlingame’dan You Mon Tsang, bu şekilde arama süresinin azalacağını umuyor. Bazı beyinler şiddete daha yatkın Saldırganlıkla ilişkisi olduğu bilinen bir gen varyantına sahip olan insanların farklı bir beyin yapısıyla doğdukları ve baskı altında şiddete yatkınlık gösterdikleri ileri sürülüyor. AOA adı verilen bir gen, monoamin oksidazA enzimini üretir. Bu genin olmaması –insanlarda çok nadiren görünmekle birlikte erkeklerde saldırgan davranışlara yol açar. Genetik müdahale ile bu geni çıkartılan farelerin, anormal derecede saldırgan olduğu izlendi. Ancak çok sayıda insan, bu genin MAOAL adı verilen ve faaliyeti daha kısıtlı bir varyantını taşır. 2002’de yapılan bir çalışma, çocukluklarında şiddete maruz kalmış ve MAOAL’ye sahip erkeklerin, normal MAOA geni taşıyan insanlara göre aynı yaşam koşullarına sahip olsalar dahi daha antisosyal olduklarını ortaya çıkarttı. M Uzaktaki dosta kadeh kaldırmak WiFi kadehleri, birbirinden uzakta yaşayan insanlarda yakınlık duygusu yaratabilir mi? Boston’daki MIT’nin Medya Laboratuvarında geliştirilen bu proje, pek çokları tarafından kuşkuyla karşılansa da yaratıcıları bu kadehlerin insanları birbirine yakınlaştıracağına inanıyor. Birbiriyle ilişkisi olan iki kişiden biri, aralarındaki mesafe ne kadar uzak olursa olsun, kadeh kaldırdığı zaman, diğerinin kadehi yanıp sönmye başlayacak. Bu projede amaç, kadeh tokuşturma duygusunu uyandırmak. İnsan bilgisayar etkileşi konusunda uzman Jackie Lee ve Hyemin Chung, toplu halde içki içmenin dostlukları ve ilişkileri pekiştirdiğine inanıyor. Ancak coğrafi açıdan birbirinden uzak olan insanların böyle bir deneyimi paylaşması mümkün değil. Chung ve Leerenkli LED’ler, sıvı sensorlar ve kablosuz bağlantılardan (GPRS veya WiFi) yararlanarak bir çift kadeh yarattı. İki kişiden biri kadehi eline aldığı zaman, diğer kişinin kadehindeki kırmızı LED’ler yavaşça parlayacak. Ve iki kişiden biri kadehi dudaklarına değdirdiği zaman, diğer kadehin ağız kenarındaki beyaz LED’ler parlamaya başlıyor. Böylece diğer yarınızın ne zaman kadehi ağzına götürdüğünü anlıyorsunuz. Bu teknoloji ayrıca hastanedeki hastaların veya yaşlı insanların yeterli miktarda su içip içmediklerinin kontrol edilmesini sağlayacak. Parayla satın alınamayan bant genişliği ABD’deki internet hizmet sunucularının (ISP), yüksek miktarda ücret ödeyen müşterileri için bir kenara çok sayıda internet bant genişliği ayırmaları yasaklanmış durumda. Aksi takdirde geride kalan insanlara ikinci sınıf bir hizmet sunulmuş olacak. Şimdi veri trafiği bütün olarak eşit önceliğe sahip. Fakat ABD’nin belli başlı ISP’leri gözünü kademeli internet ücretlerine dikmiş durumda. US Telecoms Association, yüksek bant genişliği hizmeti veren web sayfalarının, yüksekhız trafiği için bir prim ödemesi gerektiğini savunuyor. Oysa 2006’da Senato’ya sunulan İnternet Ayırımcılığını Engelleyen yasa tasarısı, bu türlü girişimlerin yasaklanmasını öngörüyor. Yasa tasarısını hazırlayan Oregon Senatörü Ron Wyden, bedel karşılığı internet trafiğinde bazılarına öncelik tanımak, prim ödemeye gücü yetmeyen küçük şirketleri zor durumda bırakacak. BEYİNDE FARKLILIKLAR Hidrojen yakıt hücreleri artık daha yeşil Temiz ve yenilenebilen enerji kaynağı olarak nitelendirilen hidrojen yakıt hücreleri, aslında petrol bazlı zarlar içerir. ABD, Maryland’deki Amerikan Tarım Araştırmaları Hizmetleri’nden Justin Barone, bu zarların yerine bitkilerden elde edilen yapısal proteinleri koyarak yakıt hücrelerini biraz daha doğal hale getirmeye çalışıyor. Bu proteinler, hidrojen iyonlarının veya protonların yakıt hücresinin yalnızca bir yanından diğerine geçişe izin veriyor. Şimdi, Bethasda’daki Amerikan Akıl Hastalıkları Enstitüsü’nden psikiyatrist Andreas MeyerLindenberg ve meslektaşları beyin yapısında ve işlevlerinde farklılıklar tespit etti. Bilim adamları geçmişlerinde suç, taciz veya şiddet içeren deneyimler yaşamamış 142 sağlıklı erkek ve kadının genlerini incelediler ve bunların 57’sinde MAOAL varyantı tespit ettiler. Aynı grubun beyin taramalarında, duyguların algılanması ve düzeninden sorumlu amigdala ve cingulate kortekslerin, L varyantı taşıyan kadın ve erkeklerde belirgin bir biçimde daha küçük olduğu tespit edildi. Beyin faaliyetlerinde de bazı farklılıklar vardı. Bilim adamları gönüllülere korkunç görüntüler gösterdikleri zaman L varyantı taşıyan insanlarda amigdalanın aşırı tepki verdiği gözlendi. Ve MAOAL’li erkeklerde amigdalanın tepkisini düzene sokan bölgelerin –cingulate korteks ve prefdrontal korteksin de dahil olduğu bölgeler faaliyet düzeyinin çok düşük olduğu izlendi (Proceedings of the National Academy of Sciences, DOI: 10.1073/pnas.0511511103). İki cins de de duygusal tepkiler yüksek düzeyde seyretmekle birlikte , MAOAL’li erkekler, tepkilerini baskılamakta zorlanıyorlardı. Cinsler arasındaki farklılık bir dereceye kadar, MAOA geninin X kromozom üzerinde bulunmasından kaynaklanıyor olabilir. Dolayısıyla erkeklerde tek bir kopya bulunuyor. Kadınlarda ise bu genin iki kopyası bulunuyor. Buna bağlı olarak monoamin oksidazA enziminin düzeyi daha yüksek olabiliyor. Beyindeki yapısal farklılıklar doğumdan önce oluşmuş olabiliyor. Düşük düzeyli enzim, fetüs beyninde sinyal gönderen kimyasalların düşük düzeyde seyretmesi anlamına gelebilir. Bu kimyasalların arasında serototin de vardır. Serotoninin düşük düzeyde olması gelişmekte olan beyin devrelerini etkileyebilir. Ancak, MeyerLindberg, MAOAL’yi bir insanın saldırgan veya şiddet yanlısı olup olmadığı konusunda belirleyici olarak kullanmanın sakıncalarına dikkat çekiyor. Bu konuda sosyal ve çevresel faktörlerin yanı sıra başka genler de etkili olabilir. Psikopatik şiddet konusunda uzman University College London’dan psikolog Essi Viding, bir insanın duygusal tepkilerini kontrol etme yeteneği hakkında bilgi edinildiği takdirde, küçük yaşta travma geçirmiş insanların tedavisinde büyük bir aşama kaydedilebileceğini düşünüyor. Kaynak: New Scientist, 25 Mart 2006 994/8 8 Nisan 2006