Katalog

TARTIŞMAEDİTÖRE MEKTUP Türkiye’nin bilim ve mühendislik göstergeleri 2006 Türkiye, Klinik tıpta 43. sırada (USA 1, İsviçre 2, Yunanistan 27, Mısır 40, İran 42.). Biyotıpta 38. sırada (İsviçre 1, Yunanistan 29, Hırvatistan 36.). Biyolojide ilk 45 ülke arasında yok (İsviçre 1, Yunanistan 37, Bulgaristan 42). Kimyada ilk 45 arasında yok (Hong Kong 1, İsviçre 3, Yunanistan 24, Malezya 43) Prof.Dr. Özer Bekaroğlu (TÜBA şeref üyesi) CBT1025/20 10 Kasım 2006 ir ülkenin geniş bir zaman aralığını kapsayan bilim ve teknoloji göstergeleri ve buna göre yapılan analizi yoksa, bir bilim politikasının da olması mümkün değil veya böyle bir politika yapılsa da gerçekçi olmaz, tıpkı şimdiye kadar Türkiye’de yapılanlar gibi. Türkiye‘de bu tip analizler maalesef daima göz ardı edildi. Her yıl TÜBİTAK tarafından atıf indekslerine giren dergilerde şu kadar makale yayımlandı, gibi açıklamalar yapıldı. Bu yıl açıklama YÖK tarafından geldi ve diğer ülkelere göre 19. sıraya yükseldiğimiz belirtildi. Ancak, sadece makale sayısı, dünyadaki gerçek yerimizi göstermekten kesinlikle İlk ismi Türk adresli uzaktır. TÜBİTAK veya başolan ve Amerika ka bir kurum Türkiye’nin patentine yapılan dünya devletlerine göre germüracaat sayısı: 2003 çek Bilim ve Teknolojideki (BT) yerimizi açıklamasa da, yılında 28. Bazı dış ülkelerdeki bazı bilim kuülkelerin aynı yılda ruluşları detaylı olarak bu başvuru sayıları: göstergeleri veriyor. Örneğin; Amerikan Ulusal Bilim VakJaponya 60350; fı, yani NSF (National SciAlmanya 18890; ence Fondation) 23 Şubat G.Kore 10411, İsrail 2006 tarihinde 1000 sayfayı 2539, İsviçre 2275, Çin bulan bir raporBilim ve Mü1034, Yunanistan 50 hendislik Göstergeleri 2006 (Science & Engineering Indicators 2006) yayımladı. Amerika Başkanı’na takdim edilen bu raporun geniş bir zaman aralığını kapsadığı ve tüm konuların tam bir tarafsızlık ilkesiyle ele alındığı ve Amerika bilim politikalarının yapımında siyasilere yardımcı olmak gayesiyle hazırlandığı belirtilmektedir. Bu raporda Türkiye’nin de durumu açıkça görülmekte. Bu raporda Türkiye’de çoğunluğun devamlı kullandığı ama anlamını bilmediği bazı kavramların da açık tarifi yapılıyor. Örneğin, • Carnegie Fondation tarafından üniversitelerin sınıflandırılması ve bunların kriterleri. • Teknolojinin yüksek, orta ve düşük olarak sınıflandırılması ve bunların nelerden ibaret olduğu. • 21. yüzyıl patent sisteminin açıklanması gibi. 2003 yılında SCI ve SSCI tarafında 5315 dergi taranmış. Makalelerin sayımı iki metoda dayanmakta. 1 Fraksiyonel sayım: Bu sayımda bir enstitü veya ülkeden fazla yazarlı makaleler için, müşterek enstitü veya ülkenin katılım oranı esas alınarak kredi verilmekte. Bu sayım genel olarak makale ve atıf sayımı için kullanılır. 2 Toplam sayım: Her katılan enstitü veya ülke makaleye katılım için bir kredi alır. B Bu metot katılan yazarların veri tabanı için kullanılır. Bütün ülkelerdeki tüm bilim ve teknoloji alanlarındaki değişimleri açıkça veren bu raporda Türkiye’de hiçbir kurumca çıkartılmayan birçok bilgi diğer ülkelerle mukayeseli olarak verilmektedir. Buna göre Türkiye’nin durumunu özet olarak aktarmaya çalışacağım: TÜRKİYE’NİN DURUMU GSMH ve BT’ye ayrılan miktar: Türkiye’ de daima az olduğu belirtiliyor. AB uyum yasalarına göre devlet geçen yıldan itibaren bu miktarı artırmaya başladı. Burada ayrılan miktardan daha önemlisi olan bu paranın yönetimi ve harcanmasıdır. Buda ülkenin BT politikasının ve yöneticilerin mükemmeliyetine bağlıdır. Burada öncelikle Türkiye’de son zamanlarda sıkça kullanılan nano teknoloji araştırmaları için Amerika’nın toplam 340 milyar dolar civarında olan 2007 yılı bilimsel araştırma bütçesinden 8 milyar dolarını ayırdığını belirtmek isterim. Uzman araştırmacı, mühendis ve teknisyen yetiştirmekteki üstünlük, yani tüm eğitim: Bu, tüm dünyada üzerinde en fazla durulan ve en fazla önem verilen bir konu. Çünkü elinizde yetişmiş üst düzeyde araştırmacı insan gücü yoksa, yeterli maddi kaynağa sahip olsanız bile BT’de bir şey yapamazsınız. Bu ilk eğitimden başlayarak doktoraya ve doktora sonrasına kadar uzanır. Bu sebepten tüm gösterge raporlarında bu konu işlenmekte ve istatistikler verilmekte. NSF’nin 1000 sayfalık raporunun büyük bir bölümü buna ayrılmış, Amerika’nın ilköğretimden başlayarak tüm müfredatları detaylı incelenmiş, yıllara göre tüm alanlardaki mezun sayısı, yüksek lisans ve doktora ile doktora sonrası dahil. Raporda Türkiye’ye ait değerler çok kısa olarak aşağıda verilmiştir. • B+M dışında 87293 Yine 2002 yılında B+M’de doktora alanların toplam sayısı: 2472. Bunun 1639’u erkek. Bilim alanları ise: • Tüm B+M alanlarında 1207 • Fizik+Biyoloji Bilimleri 304 • Matematik &Bilgisayar Bilimleri 85 • Ziraat 196 • Mühendislik 344 • Sosyal Bilimler 278 • B&M dışında 1265 Ancak hemen belirtmem gerekir ki üniversitelerimizin eğitim kalitesi, özellikle B+M doktoralarının kalitesi dünya standartlarının epey aşağısında. Şimdi Amerika’da doktora diploması alıp da orada kalmak isteyen tüm alan ve alanlara göre 19922003 yıllarına ait veriler listesinden, yalnız Türklerin 20002003 yılına ait ve yine detayları atlayarak genel durumlarını görelim. 20002003 yılları arasında tüm bilim alanlarında doktora alanların sayısı 1309. Bunlardan: • 20002003 yılları arsında Amerika’da kalmayı planlayanlarının oranı: % 58.06 • Kesin olarak kalmayı planlayanlar ise; % 40.06 Şu anda Amerika’da doktora yapan yabancıların sayılarından yalnız iki ülkeyi vermek isterim. Türklerin sayısı 3700 civarında, Çinli sayısı 50000’in üzerinde. KALİTEDE TERSİ DURUM Toplam makale sayısı ve nüfus başına düşen makale sayısı: Bu konuda NSF raporunda 2003 verilerine göre % 0.9’luk bir katkımız var ve 22. sıradayız. Örneğin; İsviçre 18. sırada. Fakat bu yıl YÖK’e göre 19. sıraya yükseldik, muhtemelen 5 milyon nüfuslu İsviçre’nin üstüne çıktık. Ancak aşağıda göreceğiniz gibi kalite bakımından durum tamamen tersidir. Gösterilen nispi üstünlük RCA (Reaveled Comparative Advantage): Yani bir ülkenin belirli bir bilim alanında o ülkenin tüm atıflarının, o alanda dünyanın toplam atıflarının fraksiyonuna oranı RCA verir. Buna göre gösterilen nısbi üstünlük 1’in üzerindeyse, o alanda ülke nısbi bir üstünlük ortaya koymuştur. Türkiye’den 2003 yılında SCI indekse giren jurnallerde Bilim & Mühendisli alanlarında toplam 6224 makale yayımlandı. Bu makalelerden % 45 klinik tıp yani "vaka takdimi"; % 7.2 biyotıp, % 7.6 biyoloji, % 11.2 kimya, % 8.9 fizik, % 10.9 mühendislik ve teknoloji alanlarındadır. MEZUN SAYISI 2002 yılında üniversitelerimizden mezun olanların toplam sayısı: 140638, bunun 80759’u erkek. Bilim alanları ise: • Tüm bilim ve mühendislik 53338 • Fizik ve Biyoloji bilimleri 9587 • Matematik+Bilgisayar bilimleri 5377 • Ziraat 5201 • Mühendislik 16167 • Sosyal Bilimler 17006