Katalog

Biyoloji ÖLÜMSÜZLÜK HAYALİ GERÇEKLEŞEBİLİR Mİ? Bir Ingiliz bilim adamı biyoteknolojik yöntemler sayesinde 1000 yıl kadar yaşayabileceğimizi iddia ediyor. Ona göre ölümsiizlük hayali sadece bir zaman meselesi. Bilim adamının bu tahmini, örneği farelerdeki yaşlanmanın kısmen de olsa durdurulduğu araştırmalara dayanmakta. ağlıklı ve uzun yaşam her insanın hayalidir. Peki ya Mars'a ilk insanların 'yerleştiğini görecek ya da diğer bir gezegende zeki canlıların bulunmasına dek yaşamak nasıl olurdu acaba? Oldukça heyecan verici değil mi? Tabii her insanın düşledikleri farklı, ama bizim ilk aklımıza gelen bunlar oldu. Bu kadar uzun yaşamak ne kadar inanılmaz geliyor insana.. İngiliz genetikçi Aubrey de Grey'e göre ölümsüzlük hayali sadece bir zaman meselesi. İnsanın 1000 yıl kadar yaşayabilmesi tıptaki gelişmelere bağlı. Sonuçta endüstri ülkelerindeki yaşam beklentisi 19.yy'ın ortalarından bu yana neredeyse 40 yıldan 80 yıla yükseldi. Bu gelişme özellikle de bebek ölümlerinin düşürülmesi sayesinde yaşanabildi. De Grey, uzun ömürle ilgili vizyonunun çok yakında gerçekleşeceğinden emin bir şekilde: "1000 yıl yaşayacak olacak insan, şu anda 60 yaşında olan bir kişi arasından çıkabilir" diye konuşuyor. Yani diğer kelimelerle, zihinsel ve bedensel gençliğin istenildiği şekilde konserve edilebildiği ölümsüzlük çağına girdik bile ! kanser ve kök hücre araştırmaları, gen terapisi, toprak bakterileriyle ilgili araştırma yazılarını okumuş ve Alzheimer, diyabet ve Parkinson gibi hastalıkları da en ince ayrıntılarına kadar anlamaya çalışarak sonunda tüm bilgilerini değerlendirerek gençleştirme terapisi için bir strateji geliştirmiş. Düşüncelerinin iyi olup olmadığı tartışılabilir ama ilginç oldukları gerçek. Uzun yaşamın hatta ölümsüzlüğün hayaliyle yaşayan bilim adamı, kendisine en fazla sorulan sorunun nüfus artışıyla ne şekilde başa çıkılacağıyla ilgili. Çünkü birçok bilim adamı endüstri ülkelerindeki ortalama insan ömrünün birkaç yıl uzamasından sonra bile kaygılarını dile getirmeye başladılar. Araştırmacılar, uzun ömrün insanlığa ekonomık açıdan büyük bir yükü de beraberinde getirebileceğinden endişeli. De Grey'in nüfus patlamasıyla ilgili soruya verdiği yanıt gayet açık: Uzun ömür ve düşük doğum oranı arasında bir tercih yapmak zorundayız. Ve dünyada çocuk yapmaktan çok daha eğlenceli şeylerin de varolduğunu fark edeceğimizi söylüyor bilim adamı. ddia: 1000 yıl yaşayabiliriz! Aubrey de Grey insanı ölüme götüren faktörleri ne şekilde önlemek istiyor? yogerontoloji için bir sorun olmadığını vurgulamakta. Bunun ne anlama geldiğini geçen yıl bir meslektaşına gönderdiği bir makalede açıklıyor. "An Engineer's Approach to the Development of Real antiAging Medicine" başlıklı makale Science dergisinin vveb sitesinde yayımlanmıştı. rumlanndan de Grey'i dinlemeye gelen çok sayıda bilim adamının eleştirileri pek olumlu değil. Mesela Amerikalı yaşlılık araştırmacısı Nir Barzilai, de Aubrey'in hiçbir zaman laboratuarda çalışmadığını ve kafasında kimsenin kontrol edemeyeceği fikirler ürettiğinden yakınıyor. Michigan Üniversitesi bıyogerontoloji uzmanı Richard Miller, de Grey'i, abartılı vaatleri yüzünden gerontoloji bilimini zora soktuğu için tehlikeli olduğunu söyleyecek kadar ileri gidiyor. Illinois Üniversitesi'nden Jay OlsYETERİNCE ARAŞTIRMA hansky ise bu tür açıklamaları boş vaatler ELEŞTİRİLER VAR YAPILMIYOR olarak değerlendirerek geçmişteki tahminAncak Cambridge'de gerçekleştirilen Yaşlanmayı yenmek için yeterli leri hatırlatmakta: "Sonsuz yaşamla ilgili gerontoloji konferansında, MIT, Harvard ve araştırmaların yapılmadığını gören vızyonerler her zaman vardı. Ancak onların Stanford gibi Amerika'nın saygın eğitim kugenetikçi, yıllarca gerontoloji yayınlarını, tezleri kendi ölümleriyle her zaman çü Büyüme faktörlerinin aşılanması Hücre kaybı rütülmüşKalp, beyin, kaslarda meydana gelen hücre kaybı yüzünden • Kök hücre terapisi tür. " Geleişlevler eksillyor, dokular tahrip oluyor. cekte de • Belli başlı maddelerin aşılanmasıyla yağ hücrelerinin kendi beklenmekendilerini tahrip etmelerini sağlamak. Istenmeyen hücrelerin çoğalışı dik hastaÖrneğin eklemlerde ve belli başlı bağışıklık hücrelerinde yağ Bağışıklık sistemini hücreleri öldiirecek şekilde uyarmak lıklar, ka• Kök hücrelerde hücre bölünmesinden sorumlu geni devre dışı ve yaşlılık hücrelerinin çoğalması yüzünden diyabet gibi ve bırakmak ve bu hücreleri on yılda bir bedendeki kök hücreler zalar hastalıklar ortaya çıkmakta. b e n z e r le değiştirmek. olaylar yüHücre çekirdeğinde kalıtım değişimi Mltokondri genlerini kopyalamak ve koruyucu hücre zünden inEn kötii olasılık kanser oluşumu. çekirdeğine aşılamak sanların Hücrelerdeki birikimler zamansı.z • Gen terapisi: Birikimleri indirgeyebilen toprak bakteriBirikimlerin meydana geldiği hücrelerin işlevleri bozuluyor. olarak öielerindeki belli başlı genleri aşılamak. Bunun sonucunda örneğin arteryozkleroz veya körliik gibi ceğini kahastalıklar gelişiyor. bul eden Bağışıklık sistemini plak oluşumunu engelleyecek maddeler de Grey aşılamak Hücre dışındaki birikimler doğal yaş Minik protein molekülleri birikimleri çözebilirler Alzheimer gibi hastalıklarda olduğu gibi plaklar oluşmakta. lanma süIstenmeyen protein bileşimleri Diğerlerine zarar vermeden bu tür bileşimleri çözen ilaçlar r e c i n i n Sinir veya damar cidarları gibi esnek dokular sertleşmekte. modern biüretmek. Yüksek kan basıncı gibi sorunlar ortaya çıkmakta. MÜHENDİSE GEREKSİNİM VAR De Grey makalesinde insan bedenini, yapılarla karşılaştırıyor. Ona göre yapılar da tıpkı bedenimiz gibi farklı yöntemlerle engellenebilecek bırtakım etkenlerden zarar görmekte. Bilim adamının düşüncesine göre geriatride sadece semtomlarla savaşılmakta, geleneksel gereontolojide ise yaşlılık sürecinin köküne daha çok yaklaşılmasına rağmen antioksidan ve hormon terapileriyle daha ziyade hafif önlemler alınmakta. Oysa kesin hedefe ancak hasar gören bölgeyi değiştiren mühendis ulaşabilir. Şöyle, çatı onarımında kiremitlerin değiştirilmesi gerekir, rüzgârdan koruyacak önlemler veya binanın içinden yapılacak rötuşlar binanın ömriinü fazla uzatmaz. Bu da bedenin biyoteknoloji yardımıyla bedenimizin, moleküler zeminde kendi kendini onaracak duruma getirilmesi anlamanı gelmekte. Grey bu konuda ahnacak önlemleri kısa bir listede özetleyebiliyor. Listeye, hücre ölümü ve yaşlanması, hücre çekirdeğinde ve mitokondrilerde mutasyonlar, hücre içinde ve dışında metabolizma ürünlerinin birikimi, zararlı protein etkileşimleri ve bağışıklık ve hormon sisteminin yaşlılığa bağlı olarak değişmesi gibi süreçler dahil. De Grey tarafından önerilen onarım stratejileri ya in vitro (beden dışı) ya da fare ve sirkesineği gibi deney hayvanları üzerinde test edilmiş. SORUN " ^ ™ « " ÇÛZÜM 966/10 24 Eylül 2005