Katalog

Beyin Araştırmaiarı re çoğalmasının ne kadar süsentez yaparak, ultrasonun fızik ve biyolojik özelliklerini, klinik etkilerini araştırarak, 1978 yılından beri yaptığımız pek çok laboratuvar ve klinik çalışma sonucunda yeni bir tedavi yolu açtığımız kanısındayız. Çalışmalarımız etik kurallara, Helsinki Deklarasyonuna ve Strazbourg kararlarına uyularak yapıldı. Deneysel çalışmalar, Marmara Üniversitesi Deneysel Hayvan Araştırma Merkezinde, Tıp Fakültesi Etik Kurul izni ve gözleminde yapıldı. Flow Cytometry incelemeleri Dr. Pakize İ. Tarzi Laboratuvarında, İmmunolog Dr.Gülderen Yanıkkaya Demirel tarafından, diğer histolojik incelemeler M.Ü.Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İmer Okar ve ekibi tarafından yapıldı. Klinik uygulamalar ise bazı hastane ve merkezlerde, omurilik lezyonu (iki olgu), beyin lezyonu (iki olgu), çocuk spastik felci (bir olgu), sinirkas hastalığı CharcotMarieTooth (bir olgu) olgularına yapıldı. Bu uygulamalarda hiçbir olumsuz etki olmaksızın, umut verici sonuçlar elde edildi. Şu ana kadar bu yöntemlerin geliştirilmesi ve uygulaması için tüm finansmanlar bu yazının yazarları tarafından karşılandı. Sponsor bulunamadı. Mesleki ve maddi destek bulunabilirse, tarafımızdan oluşturulan bu yöntemlerin daha da geliştirilmesi ile Alzheimer, Parkinson, Multiple Skleroz, Spastik BeyinOmurilik Felci ve bazı kas hastalıklannda uygulanmasının yararlı olacağını düşünmekteyiz. *Ortopedi ve Travmatoloji Öğretim Üyesi, Koşuyolu Kalp ve Eğitim ve Araştırma Hastanesi **Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Öğretim Üyesi, Marmara Üniv., Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Spor Sağlık Bilimleri Anabilim Dalı e posta: aykurtm@hotmail.com bilmay@mynet.com KAYNAKLAR 1ALTMAN, J . : Sciences 135:11271128, 1962. 2ALTMAN, J, Das C.D. J: Comp.Neurol. 124,319335, 1965. 3AYKURT B.;Ultrasonun kınk iyileşmesindeki etkileri.Doçentlik tezi.1979. 4 AYKURT B..AYKURT M.: XIX. internatiolnal Congress of Physıotherapy Barcelona (Spain). Abstracts book 5761.1984. 5AY373KURT B., AYKURT M.:IX. Millı Türk Ortopedi ve Travmatoloji kongre kitabı, Emel MatbaasıAnkara 376, 1987. DEMİREL C.Y. ve ark.: Türkiyede 6AYKURT B. AYKURT M, OKAR I., Ndrobilimlerin (fötüs) durumu ve cinsiyeti tayin edilmekte olup, 45 defa yapılan ultrasonografide bile bebeklere zararlı bir etkisinin olmadığı 810 yıllık takiplerde gösterilmiştir. Ultrason, damar tıkanmalarında (tromboz ve emboli) ekstradermal yani cilt üzerinden uygulamada, tıkaçları trombolize ederek (parçalayarak değil) ve damarları genişleterek "Shear Stress" etkisi ile nitrik oksit (NO) oluşturarak kan akımını yeniden sağlayıp (reperfüzyon) hızlandırarak, dokunun yeterli beslenmesine yol açmaktadır. Bu konuda çok sayıda çalışma yapılmıştır (15). 27 yıldır yüksek frekanslı ses dalgaları ile yaptığımız deneysel araştırma ve klinik çalışmalar sonucunda beyinomurilik, diğer organ ve dokularda, özellikle de damar tıkanmalarının tedavisinde olumlu sonuçlar elde ettik. Deneysel olarak beyin ve omurilik dokusunda sağlıklı yeni hücreler ürettik. f Özellikle nöral dokuda myelin oluşturduğumuza ait klinik bulgular elde ettik. Yöntemimizdeki farklı teknikler ile ayrıca kan damarlannda (arter ven) genişleme ve kan akımında artma sağladık. Avrupa ve ABD'de bizim çalışmalarımızı destekleyen yayınlar da vardır (6,7,11,14). Yüksek frekanslı ses dalgalarının değişik tipleriyle ve özel teknikle yaptığımız uygulamalarda, beyin hasarları ve hastalıklannda oluşan spastik felçte, omurilik lezyonlarında, periferik sinir lezyonlarında ve bir sinirkas hastalığında (CharcotMarieTooth) belirli oranda iyilik elde ettik. Ultrason dışarıdan (ekstradermal) uygulandığında, dokularda "lokal spesifık gen ekspresyonu", damarlarda ise shearstress yani çapraz basınç yaptığı, çalışmalarımıza benzer dış yayınlarda da bildirilmiştir (11,14,15,21,22). resini "Aktive" ettiğimiz ve "kök hücre bölgesinde sentezin arttığı", Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Histoloji ve Embriyoloji Anabilim Dah'nca bildirildi (Prof. Dr. L Okar ve ekibi). Bu çalışma 2000 yılında Uludağ Ağa Otel'de yapılan Türkiye'de nörobilimlerin dünü, bugünü ve yarını isimli toplantıda poster bildiri olarak sunuldu (6). Başka bir araştırmamızda beyin travması ve beyin kanaması ile (Marmara Üni. Tıp Fakültesi deneysel hayvan laboratuvarında Etik Kurul izni ile) sağ hemipleji oluşturulan deney hayvanlarının bir grubunun beyinleri yöntemimizle tedavi edildi. Bu grupta lezyonun kısa sürede ve tam olarak bile kontrol grubuna göre belirli bir oranda çoğalmanın devam ettiğini gördük (yazarların yayımlanmamış bir çalışması) (8). Bu sonuçların elde edilmesinden sonra bazı beyin ve omurilik hastahklarında özellikle de Multiple Skleroz (M.S.) tedavisinde yöntemimizin uygulanabileceğini düşünmeye başladık. M.S. patolojisinde son yıllardaki bulgular, özellikle myelin üreten hücre olan oligodendrositlerin öldüğünü göstermiş, diğer sonuçların da buna bağlı olma ihtimalini arttırmıştır. Şu ana kadar uygulama yaptığımız insan ve deney hayvanlarında yan etkisi ve bir komplikasyonun görülmemesi nedeniyle, yöntemimizin M.S.'de, Parkinson'da, Alzheimer'da uygulanabileceğini belirtmek isteriz. On yılı aşkın süren beyin ve omurilik çaltşmalarımızda, deney hayvanlarında herhangi bir olumsuz klinik bulgu ve belirti, histolojik incelemelerde de olumsuz bir durum saptanmadı. NASIL ETKİYOR? Cildin üzerinden, yani ekstradermal uygulanan bu yöntemde hücreler üzerine olumsuz etkisi olmayan bir frekans, şiddet ve değişik teknikle, akustik streaming etkisi yaratılmaktadır. Frekansın düşük veya yüksek olmasına ve kullanılan ekipmana göre, ultrasonik dalgalar değişik penetrasyon göstererek, dokularda 23 cm.den 1015 cm. derinliğe kadar inebilmektedir. Ultrason frekans ve intensitelerinden amaca uygun olanlar seçilerek tedaviler uygulandı. Kavitasyon etkisi ise özel teknikler ve modlarla ve özel cihazla en aza indirilmiş ve zararsız hale getirildi. Bu teknik ve modlar, dokularda genleri eksprese ederek, kök hücrelerini aktive ederek, proliferatif ve rejeneratif etkisini göstermektedir (6,7,8,11,22). Bu çahşmalann ışığında, beyin dokusunda genleri, glia hücrelerini ve kök hücrelerini etkileyip, aktive edip, bu hücrelere uyarı göndererek, sinyal moleküllerini harekete geçirerek protein ve DNA sentezi sağlanmasının mümkün olabileceğini düşünmekteyiz. Vücuda riskli yöntemlerle, uzun ve pahalı işlemlerle elde edilen yabancı veya kendi hücrelerini vererek (invaziv) sağlığı tehlikeye atmak yerine, bu yöntemle vücudun kendi doku ve hücrelerini kullanmak daha rasyonel olacaktır. DNA sentezi, protein sentezi ve hücre proliferasyonu sağlayarak, bozulan doku ve organlann, ölen hücrelerin yerine sağlıklı hücreler oluşturarak uygulanacak birtedaviye tüm insanlığın gereksinimi vardır. ÇALIŞMANIN SUNUŞLARI Bizim çalışma grubumuzun bir kimyasal işaretleyici olan ve yalnız çoğalan yeni hücrelere geçen Bromodeoxyuridine (Brdll) ile ve Flow Cytometry, elektron mikroskobu, ışık mikroskobu ile yaptığımız incelemelerde, gen ekspresyonu iirünleri, DNA sentezi, protein sentezi, hücre proliferasyonu saptanmıştır. Kontrol grubuna göre çok sayıda yeni hücre üretildiği, tedavi edilen deney hayvanlarının beyin dokularında tespit edildi. Mesenger RNA'yı tayin edebileceğimiz Northern Blot yöntemi ise ülkemizde yaptırılamadı. Aynı yöntemle, "kök hücrelerini" etkileyip etkileyemediğimizi araştırdığımız çalışmamızda, histolojik incelemeler sonucunda, beyinde "Ependym" hücrelerini ve çev iyileştiğini, kontrol grubunun ise geç ve tam olmayan şekilde iyileşme gösterdiğini gözlemledik. Bu çalışmamız 2001 Dünya Morfoloji Kongresi Sun CityGüney Afrika'ya poster olarak kabul edildi. Çalışmamız iki ayrı ülke katılanları tarafından birlikte çalışma önerisi aldı (7). dünü bugünü ve geleceği, 58 Nisan Uludağ, Bursa 2000. 7AYKURT B.ve arkadaşları: XXVI the International Symposium on Morphological Sciences.2226 July Sun City South Africa 2001. 8AYKURT M. AYKURT B, DEMİREL C.Y.Yayımlanmamiş çalışmalar. 9BARRES B A: Cell 97:667670 1999. 10BRUNİ J.E.: MicroscRes. Tech 41;213, 1998. 11DİNNO, M. A., DYSON M.et al.: Phys.Med.Bio. 34:No:l 1:15431552, 1989. 12 DYSON Marie: Physiotherapy. 73,3; 11610 1987. 13GOULD, E. et al: Proc. Natl. Acad. Sci. USA 95 31683171 1998. 14HADJİARCYROU M.,et al: Clinical Orthopaedics and Related Reserch 3555;216229, 1998. 15 HUAİ Luo et al and RJ.Siegel: Circulation 94;4; 775778, 1996. 16LOİS C, Alvarez Buylla A.: Proc Natl. Acad. Sci USA. 90:20742077, 1999 17MORRİSON SJ. et al: Cell 96:737749, 1999. 18Peter S.ERİCSSON et al and Fred H.Cage Nature Medicıne 4:1:13131317, 1998. 19REYNOLDS B.A., WEISS S.: Science 277:1771710 1992. 20STEFAN MOMMA, Clas B. JOHANSON and JONES FR1SEN Current Opinion in Neurobiology 10:4549, 2000. 21WU. C.C. et al: Trans. Orthop.Res. soc.21:622, 1996. 22YANC K:H. PARVİZİ1. et al.: J. Orthop.Res. 14:802809, 1996. MS'DE UYGULANABİLİR Mİ? tnsanda ve deney hayvanlarında kullanılan, hücre bölünmesi ve çoğalmasını gösteren kimyasal işaretleyici Bromodeoxyuridine (BrdU) ve Flow Cytometry kitiyle, tedavi edilen ve edilmeyen fare beyinlerinde ayrı bir çalışma yaptık (Dr. Pakize 1. Tarzi Laboratuvarları, Dr. Culderen Y. Demirel ). Tedavi edilen ve edilmeyen deney farelerinde yeni oluşan beyin hücrelerine geçen BrdU miktarı ölçülerek, sağlıklı yeni beyin hücresi oluşması oranı tespit edildi. Bu oran 90 120. günde, kontrol grubuna (oran 2.60 ) göre 7 24 arasında çoğalma gösterdi (yayımlanmamış çalışma). Bu hüc YENİ BİR TEDAVİ YOLU 193O'lu yıllardan başlayarak sonraki yıllarda daha yoğun olmak üzere ultrason tıpta tanı ve tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Bunlar; ultrasonografi, ekokardiyografi, damar renkli dopleri, taşkırma (litotripsi), fizik tedavi yöntemi, cerrahi ultrason, ortopedik amaçlı şok tedavisi gibi uygulamalardır. Yüzlerce yayını ve çalışmayı inceleyip 945/1930 Nisan 2005