Katalog

Tıp Araştırmaları ~ TIBBIBIR NEDEN OLMADAN \\ \ \ Sezaryenle doğum, bebeğin saglığını olumsuz etkileyebilir Tıbbi bir neden olmaksızın yapılan sezaryenlerle ilgili en önemli yanlış bilgi ise bebek üzerinde hiçbir yan etkisinin olmadığıdır. Halbuki bu şekilde yapılan sezaryenin kanıtlanmış bir yararı olmadığı gibi, önemli tehlikeleri vardır. Sezaryenle doğan bebeklerin ameliyat bıçağı ile yaralanma riski bile söz konusudur (%11.5). Her şeyden önce anneye verilen anestezik maddeler, bebeğe de geçer. Sezaryen uzun sürmüşse bebeğin bu ilaçlardan etkilenmesı daha fazla olur. Bebeğin beynindeki solunum merkezleri baskılanır ve bebek doğar doğmaz ağlayamaz. Bu da oksijensiz kalmasına neden olabilir. Sezaryenle doğumlarda bu nedenle yenidoğan bebeklerin canlandırılması konusunda deneyimli hekimlerin bulunması gerekir. Ancak ağır vakaların solunum cihazlarına bağlanmaları gerekebilir. Bütün bunlar bebeğin beyin gelişimini etkileyebilir. , Aynca, anneler bilmeli ki, sezaryenle doğum yapan kadınlarda ö'lme riski, günümüzde bile normal yoldan doğum yapanlardan 23 kat fazladır. ABD'de dahi tıbbi bir neden olmaksızın sezaryenle doğum yapmak Isteyen gebe kadmlardan heryıl 140 kadarı ölmektedir. Murat Yurdakök (*) * L.lkemizde bazı hastanelerde doğumI I ların %8090'ı sezaryenle yapılmak\ ^ J ta, anne adaylarına da kendileri veya bebekleriyle ilgili herhangi bir sorunlan olmadığı durumlarda bile doğum ağnsı çekmemek için sezaryenle doğum yapmaları önerilmektedir. Bunu da destekleyen en önemli nokta, sezaryenin anne sağlığı üzerinde, ameliyat olmanın dışında bir yan etkisi olmadığı şeklindeki yanlış inançtır. Ancak unutulmaması gereken en önemli nokta, sezaryenin o kadar da basit bir ameliyat olmadığıdır. Tıbbi bir neden olmadan doğumlannı sezaryenle yapmak isteyen annelerin bunları gözönüne almaları gerekir. Sezaryenle doğum yapan kadınlarda ölme riski, günümüzde bile normal yoldan doğum yapanlardan 23 kat fazladır. ABD'de dahi übbi bir neden olmaksızın sezaryenle doğum yapmak isteyen gebe kadınlardan her yıl 140 kadarı ölmektedir. Ancak gerektiğinde ve zamanında sezaryenle doğumun anne ve bebek sağlığı için önemi tartışılmaz bir gerçektir. Günümüzde gebelik sırasında anne ve fetusun sağlık durumunu çeşitli bilimsel yöntemlerle izleme olanağı olması, anneyi ve bebeğin gereksiz yere yapılan sezaryenle doğumun yan etkilerinden koruyacaktır. W£f!EKSİZ SEZARYENİN i OLUMSUZ YÖNLEHİ: ANNE VE BEBEĞE ETKİSİ Normal yolla doğum yapan kadınlar kısa süre içinde kalkıp dolaşabilmelerine karşılık, sezaryenle doğum yapanlar bir karın ameliyatı geçirdiklerinden hemen beslenip su içemezler. Diğer ameliyatlarda olduğu gibi yara enfeksiyonu ve şiddetli ağrı gibi komplikasyonları vardır. Sezaryenle doğum yapan kadınlarda bağırsaklara ve mesaneye yapışıklıklar, sonraki gebelikte plasentanın tutunmasıyla ilgili sorunlar görülebilir. * Anne uzun süre yatağa bağlı kalır. * Öliim riski daha fazladır. * Bebeklerin ameliyat bıçağı ile yaralanma riski %11.5. * Anneye verilen anestezik maddeler, bebeği de etkiler. * Bebeğin akciğerinde uyum gecikmesi olur. * Anneler bebeklerini em AKCİĞERDE UYUM GECİKMESİ Normalde bebek rahim içinde iken akciğerleri bir sıvı ile doludur. Bu sıvı akciğer hücreleri tarafından yapılır. Doğum eylemi başlayınca bebeğin vücudunda salınan özellikle adrenalin gibi maddelerin etkisiyle akciğer sıvısı salgılanması durur; tersine emilimi başlar. Normal yoldan doğan bebekte göğsün sıkışmasıyla akciğerlerdeki bu sıvının yansı dışan atılır; geri kalan yarısı ise akciğerlerde emilerek temizlenir. Sezaryenle doğan bebeklerde göğüste bu şekilde sıkışma olmadığı için doğumdan sonra akciğerlerde emilerek temizlenmesi gereken sıvı miktarı daha fazladır. "Yaş akciğer" dediğimiz bu durumda bebeğin akciğerlerindeki hava alış verişi bozulmuştur; bebek soluk alıp verirken zorlanır, hızlı hızlı nefes alır verir. Sezaryenle doğan bebeklerde respiratuar distres sendromu dediğimiz bir durum da sık görülür. Zamanından önce tıbbi bir neden olmadan sezaryenle alınan bebeklerde ise bu hastalıklar hayati tehlike yaratabilecek kadar ağırdır. Kısaca sezaryenle doğan bebeklerde doğumdan sonra akciğerlerin uyumunda gecikme vardır. Bu durum özellikle eylem olmadan, yani ağrı çekmeden doğuma alınan bebeklerde görülür. Sezaryenle doğanlarda akciğer sorunlarının sıklığı normal yolla doğanlar dan 56 kez fazla iken, anneleri doğum ağrıları çektikten sonra sezaryenle do ğanlarda bu oran yan yanya azalır. Biı başka deyişle annenin ağrı çekmesi, be bekte adrenalin salınmasına yol açaral< akciğerlerin nefes alıp vermeye uygun ha le gelmesine neden olmaktadır. Bu durumu önlemenin tek yolu ge beliğin 39 haftası tamamlanmadan tıbb bir neden olmaksızın sezaryenle doğurr yapbnlmamasıdır. Bu gebelerde tercihar doğum eyleminin başlamasına, yani do ğum ağnları çekmesine izin verilmelidir. EMZİRMEKTE GÜÇLÛK Sezaryenle doğum yapan annele bebeklerini emzirmekte de güçlük çeker ler. Gerek kendilerinin bazen de bebekle rinin ameliyat ve anestezinin etkisinde ol maları yaşamın ilk dakikalarında anne il< bebek arasında kurulması gereken ve em 929/6 8 Ocak 2005