Katalog

Gezegenbiiim Cassini misyonu sürprizlerle dolu Satürn uydusu İapetus'un bir yüzü beyaz diğer yüzü siyah Cassini uydusu yaklaşık yedi yıllık bir yolculuktan sonra Satürn uydusunun yörüngesine ulaşan ilk uzay aracı oldu. llk fotoğraflar NASA ve ESA bilim adamlarını büyüledi fakat Titan uydusunda beklendiği gibi sıvı suyun izlerine rastlanmadı. Cassini den gelen yüksek çözünürlüklü mükemmel görüntülerle aslında bilim adamlannın işi yeni başlıyor... assini, bugüne değin uzaya gönderılen en buyuk, en ağır ve en pahalı uzay sundası. Aşağı yukarı bir minibüs büyüklüğünde olan ve kalkış anında neredeyse 60 ton gelen uçan robotun maliyeti üç mılyarı aştı. Önumüzdeki dört yıl ıçinde Satürn gezegeni ve çevresınden 500 000 görüntü alacak. Misyon, on yedi ülkeden 260 bilim adamının katılımıyla gerçekleşmekte. Astronomlar Cassini misyonundan çok şey bekliyorlar. Sonuçta Satürn gızlerle dolu bir gezegen. Hıç kimse hidrojen ve helyumdan oluşan gaz kuresinin katı bir çekirdeğe sahip olup olmadığım bilmiyor. Dalıası neredeyse ses hızıyla gezegenin etrafında dondurucu amonyak bulutlarını savuran fırtınaların kaynağı da hâlâ bir bılmece. Ve Satürn neden güneşten aldığından daha fazla enerji yansıtmakta? Elbette ki bilim adamları on metre büyüklükteki buz topaklarından oluşan Satürn halkalarını da merak ediyorlar. 31 UYDUSU VAR Hılımm dığer bir ilgi alanı da gaz gezegenm çevresinde dönen 31 uydu. Cassini uzay sondası mayıs ayının ortalarında Sattim'le arasında 20 milyon kilometrelik bir mesafe bulunurken bile muhteşem göruntuler gondermiş ve bilim adamları böylece Satürn'ü ilk kez farklı açılardan aynı netlikte ızleme olanağına kavuşmuşlardı. Cassini, üç hafta kadar önce de Phoebe uydusunun siyah beyaz fotoğraflarını gönderdi. Phoebe, buz, kayalık ve karbon içerikli bileşiklerden oluşan karışımıyla Plüton ve Neptün uydusu Trıton'u andırıyor. Demek ki Phoebe güneş sisteminin dışında oluştuktan sonra genç Satürn tarafından yakalanmış olmalı. Amerıkan Jeoloji Araştırmaları Enstitüsu'nden Roger N.Clark, Phoebe uydusunun su buzundan oluşan yıizeyınin karbondioksit ve olasılıkla da kil içerdiğini, ayrıca daha tince hıç gormedikleri maddelerın spektral izlerini saptadıklarını soyledi. 1,6 g/cm'lik yoğunluğuyla Phoebe gerçi kayadan daha hafıf ama 0,93g/cm'lik saf bıızdan çok daha ağır, dolayısıyla da buz ve kayadan oluşmakta. C Gerçi bunların bir Satürn uydusunda patlayan bir kuyrukluyıldıza ait olduğu tahmin edilmekte ama halkaların bu kadar zaman sonra niçin bozulmadığını bilim adamları henüz çözemediler. YÜZEYİ ÇOK DEĞİŞİK Bilim adamları enfraruj görüntülerin yardımıyla uydunun sıcaklık harıtasını bile hazırlayarak Phoebe'nın uzerındeki sıcaklığın mutlak sıfır noktasının 110 santıgrat derece üzerinde olduğunu saptadılar. Harita ayrıca uydunun yuzeyındeki kraterlerin meteorıt çarpmalarıyla oluştuğunu da gosterıyor. "Phoebe uydusunun, çok değışken bir yüzey yapısına sahip karmaşık bir cisim olduğunu keşfettik, diyor Goddard Uzay Uçuşları Merkezi'nden John Pearl. Satürn uyduları gerçekten de sürprizlerle dolu. Runlardan birı de iki yüzlü İapetus. Satürn'un uçüncü büyük uydusunun bir yüzü beyaz diğer yüzüyse siyah. Arecibo gözlemevinden Gregory J.Black, radar analizleriyle elde ettiğı sonuçlardan yola çıkarak birkaç santim kalınlığında toz veya organik maddenin biriktiği sonucuna vardı. Uydunun beyaz yüzüyse önemli öl 4 yıl boyunca Satürn ve çevresinde uçacak Cassini robolu 3 mllyara çıktı. 905/1824 Temmuz 2004