Katalog

PolitikBilim V f/BHMM Bllımve Jeknol Msek Hukuk Bilimi Aykut Goker BTYK'nın 8 Eyliil Toplantısı °i' Kurulu BTYK 8 toplandı Kurul o denlı uzun ve belırsız aralıklarla toplanıyor ve aldıgı kararlarla uygulama sonuçları öylesıne cılız bır bıçımde kamuoyuna yansıyor kı bılım ve teknolojı polıtıkalanyla ılgılenenler bıle varlığını unutuyor Aslında çok ust duzeyde bır kurul Başbakanın başkanlığında toplanıyor Mıllı Savunma Malıye Mıllı Eğıtım Sağlık, Tarım ve Köyışlen Sanayı ve Tıca ret Eneıjı ve Tabıı Kaynaklar Çevre ve Orman Bakanları kurulun aslî uyelerı YOKBabkanı DPT Hazıne ve Dış Tıcaret Musteşarlan TAEK ve TUBITAKBaşkanları TRT Genel Muduru ve TOBB Başkanı da aslîuyeler arasında Goruldugu gıbı, bılım ve teknoloıı meselelenyle ılgılı olabılecek neredeyse bulun hukumet yetkılılerı, ust duzeydekı burokratlar ve ozel sektorun bır şemsıye kurulıışunun başkanı kurulun aslî uyesı durumunda Kaldı kı Kurul, gerektıgınde dıger bakanlar ıle araştırma kuruluşlarının sorunılulannı ve ozel sektorun dıger şemsıye kuruluşlarının başkanlannı da toplantılarına davet edebılıyor Daha once de yazmıştım ulkenın bılım ve teknoloıı polıtıkasını belırleme açısından da Yuksek Kurulun genış bır görevalanı var ve genışyetkılerle donatılmış durumda • Uzun vadelı bılım ve teknolo/ı polıtıkalarının belırlenmesınde hukumete yardımcı olmak • Bılım ve teknoloıı ıle ılgılı alanlarda ARGE hedeflerını ve oncelıklı AR GEalanlannı belırlemek bunlarla ılgılı plân ve programlar hazırlamak • ARGE plân ve programları doğrultusunda kamu ARGE kuruluşlarını gorevlendırmek • Ozel sektoru ARGEye teşvık edıcı onlemlen belırlemek, • Bılım ve teknoloıı sıstemının etkınleştırılmesı ve gelıştırılmesı ıçın yasa tasarıları hazırlatmak • Araştırmacı ınsan gucü yetıştırılmesı ve etkın kullanımı ıçın gereklı ön lemlerı belırlemek ve uygulanmasını sağlamak, • Ûzel kuruluşların ARGE merkezlerını kurmaları ıçın gereklı duzenlemelerın yapılmasını baglamak • Ibııgı alanlara ne oranda ARGE yatınmı yapılması gerektığını belırlemek, *• Pıogramlama veyurutme aşamalarında sektorler ve kuruluşlar arasın da koordııuyonu sağlamak Bıın'aıın hepsı BTYKnın görev veyetkılerı arasında Ne denlı genış bır alanı kdp.sdıklaıını goruyorsunuz Butun bunlar pek guzel, ama, Kurul, kendısı ıçın ongorulen bu ışlevlerı yerıne getırebılıyor mu? Bana sorarsamz, BTYKnın yerıne getırdığı tek ışlev kurulduğu 1983yılından berı gelıp geçen hükumetlenn bılım ve teknoloıı meselelerıne ne ölçude onem verdığını gösteren bır tur turnusol kâğıdı olarak ış gormesı oldu Yılda en az ıkı kez toplanması gereken Yuksek Kurulun aradan geçen 21 yıl ıçınde (8 Eylul dekı dâhıl) sadece on kez toplanabılmış olması, zaten tek başına pek çok şeyı anlatıyor Kurul, AKP Hukumetı ış başına geldıkten sonra 6 Şubat 2003 tarıhınde toplanmış, ancak, o toplantısı yanda kalmış ve hıçbır karar alınamamıştı 8 Eylul de ne gıbı kararlar alındO Ikı lıalta oncekı yazımı 'Vızyon 2023'un sonuçlarını yansıtan belgenın (Sayın Bursalının 28 Agustos 2004 tarıhlı CBTdekı köşesınde "Ulusal Partı Programı" olarak tanımladığı Stratep Belgesı) TUBİTAK tarafından BTYKya sunulmuş ve 8 Eylul toplantısında goruşulerek uygulamaya konulması yonunde sıyasîbır karara bağlanmış olması dıleğıyle bıtırmıştım Ama 8 Eylul de alınan kararlar bu satırlar kalenıe alınırken henuz Baş bakanlık tarafından yayımlanmadığından, Vızyon 2023 u hazırlayan yuzlerce bılım ııib a ıı ve uzmanın hıssıyatını yansıtan bu dıleğın ne olçude yerıne gel dığını yı anda soyleyebılmem munıkun degıl 0nun ıçın ışı sallıga vurup bu haltakı ı / ıı da benzer bıçımde noktalıyorum Dılerım yayımlanacak karaı, Vızyoı ı ( i un de bılım ve teknoloıı ıle ılgılı oncekı polıtıka çalışmalarında oldugutı ı İMilaşmdwa(sız rala kaldırılmasına dıyebılırsınız) yol açmaz've 'BTYK ı iı ınusol kagıdı olma yönundekı tek ışlevını yıne aynı rengı gos tererek <ı Jutme durumunda kalmaz http //www ınovasyon org ( ) y E lulde Bilirkişi sorununa çozum onemerı • I Çetin Aşçıoğlu* ukuk ve olgu yargılamanın ıkı temel soru nu Hukuk sorunları yargıcın tekelınde, çunku o bu alanın uzmanıdır Olgu sorunlarında ıse aynı ılke geçerlı degıldır Yargıç, olay ve olguların yabancısı" oldugu gıbı "ozel teknık ve bılımsel bılgıyı gerektıren koııularda dogal bıl gı eksıklıgı" de soz konusudur Bu nedenle olgu sorunldrındd yargıç yargılananlar ve ılgılı alanın uzmanının (bilirkişi) katıldıgı ortak çalışma soz konusudur Yargılananların kanıtlayamadığı ya da herkesm bu arada yargıcın da bılebılecegı kural ve bılgılerle (genel tetrube kuralları) çozumlenemeyen durumlarda Yargıç "bılım sel ve teknık bılgıitrı edınmek" ya da 'teknık saptamalar yapması" ıçın bilirkişi goruşune bdşvuracakür Bilirkişi kurumunun amacından saparak kirlendiği ve yozlaştığı doğrudur. Bu bağlamda çoğun, bilirkişiler eleştirilmekte ve bilirkişi odaklı çözümler aranmakta. Oysa "yozlaşma ortamını hazırlayan" yargıç ve avukatlardır. Yargıcıyla avukatıyla Turk hukukçusu, ışın ozunu oluşturan teorık bılgılerı ve de yasaları dışlayarak, usta çırak ılışkısı ıçınde elde edılen çoğu yanlıs sa çak bılgılerle donaülmış "kadı usulu yargılama yontemı" oluşturmuştur Kadı usulu yontemde ıse Yargıçlar yainız kendılerının degıl yargılananların da yetkı vt oz gurluklerını kısıtlayarak, hukuk ve olgu sorunları nın onemlı bır bolumunu denetımsız olarak bılır kışılere bırakmaktadır Bu nedenle de bıreyın dogru ve guvenlı yargılanma hakkı gızıl bır tehlıke ıle karşı karşıya kalmaktadır GENİŞ YETKİLERLEDONATILANBTYK... H Bilirkişi kurumunun amacından sapa rak kırlendıgı ve yozlaştıgı doğrudur Bu bağlamda çogun, bilirkişiler eleştirilmekte ve bilirkişi odaklı çozumler aranmakta Oysa 'yozlaşma ortamını hazırlayan' yargıç ve avukatlardır Çunku hukuk ve ceza usul yar gılamasına ılışkın kurallar, bilirkişi kurumu nun saglıklı çalışması ıçın evrenbel nıtelıkte ılkeler ongormektedır Sorun ongorulen bu kuralların uygulanmaması ve çalıştırılmama sında toplanmaktadır Bılırkışının 'bu kurulları bılme zorun lulugu olmadıgı" gıbı,' kurumun yasalara uy gun ışlemesını duzenlemek ve denetlemek gıbı bır yukumluluğu" de yoktur Kuşkusuz gıderek çoğalan olumsuz ornekler nedenıyle bilirkişiler de eleştırılecektır Ancak çozumun odak noktasını yargı duzenın çalışma sında değıl bılırkışılerde ararsak yanılgıya duşerız 21YILDASADECE8KEZ ÖNCE KURALLAR İŞLETÎLMELİ Polıtıkacı ve burokratların "sorunları yasal duzenlemelerle çozme eğılımı"nde oldukları bır olgu Kolay bır yol olan bu yontemde, "ınsan unsuru ve çalışma alanını kolaylaştırıcı onlemler" goz ardı edıldıgınden, yasal değışıklıklere karşın, bır sure sonra sorunlara yenı sorunlar eklenerek ıçınden çıkılmaz durumlarla karşı karşıya kalınmaktadır Gereksınım oldugu durumlarda yasal degışıkler yapılmalı Ancak bilirkişi sorunun çozu munde, oncelıkle uygulanmayan evrensel nıtelık tekı kuralların ışletılmesını sağlayacak adımlar atılmalı Yargıçlarm bılgısız olma ozgurlugu yoktur Oysa yargıda ana sorun, hukuk ve hukuk kulturu konusunda bılgı ve becerı yoksunlugudur Bılırkışı uygulaması da bu eksıklıkten payını almaktadır. UNUTULAN BUYRUKLAR Yargıçlar hukukun 'olgu ve hukuk sorunlannı ayır", "yanları dınle ve kanıtları değerlen dır" "gereksınım duydugunda bilirkişi seçımınde yargılananlara oncelık tanı ya da onların bilirkişi lerını de dınle',' bılırkışıye sorulacak soruları yar gılaııanlarm goruşunu alarak belırle' 'bilirkişi yazanaklarını (rapor) ıncele', bıhrkışılerı, yargıla nanların katılımıyla yargılamadd(sozlu) sorgula', "ıkıncı bır bilirkişi ıneelemesıne gerekbinım duyul mayacak bıçımde uygun surede utuz yargılama yap' buyruklarını ya bılmemekte ya da kolayı yeg leyerek yetkılermı bılırkışılere devretmektedırler İşın ılgınç bır yanı da, avukatların da bu duzenı benımsemış olmaları 915/18 2 Eklm 2004