Katalog

Bilgisayar tel Yerküre simülatörü geleceği hes Dünyanın en süper bilgisayarı "Earth Simulator" geleceğin dünya iklimini tasarlamaya baş ladı. Süper bilhgisayar dünyanın en iyi 500 süper bilgisayarı listesinin başında... Dünyanın en hızlı bilgisayarı neler yapıyor: * iklim ve oşinografi araştırmalarının üçte biri bu yıl süper bilgisayarın işlem gücünden yararlanabilecek; * Zamanının beşti biri ile jeoloji projeleri gerçekleşecek; * onda biri de bilgisayar araştırmalarına ayrıldt. * Süper işlemcilerde ayrıca roket motorlan, sanal karbon nano tüpler ve temel parçacıkların standarî modelleri tasarlanmakta. astik sütunlar iizerinde kurulu salon, tektonik açıdan son derece hareketli olan bir bölgede bulunması nedeniyle durmadan sallanıyor. JaponyaYokohama'nm Kanazavva bölgesindeki bir uçak hangarı büyüklüğündeki dev tnekân dünyanın en büyük bilgisayarım barındırmakta. Alt kat 3000 kilometre uzunluğunda ve 600 ton ağırlığında mavi kablolarla kaplı. Bilgisayarın 10 terabaytlık işlem belleği Amerikan Kongre Kütüphanesi'nin bilgi kapasitesiyle karşılaştırılabilecek büyüklükte. Kenarda sabit disk dolapları ve biıılerce bellek şeritleriyle çalıştırılan robol kolları bulunuyor. Veriler petabayt, yani 15 sıfırlı bir sayıyla olçülmekte. Elbette ki Japoııya, Earth Simulator bilgisayarıyla en azından iklim ve deprem araştırmaları gibi barışçıl amaçlarda kullanıldığı için gurur duyuyor. 23 seçkin bilim adamından oluşan "misyon değerlendirme komitesi" bilgisayarı yönetiyor ve haııgi bilimsel hesaplamaların yapılacağına karar veriyor. İklim ve oşinografi araştırmalarının üçte biri için, bu yıl süper bilgisayarın iş L lem gücünden yararlanabilecek. Beşti biri jeoloji projelerine ayrılırken onda biri de bilgisayar araştırmalarına ayrılmış. Süper işlemcilerde roket motorları, sanal karbon nano tüpler ve temel parçacıkların standart modelleri tasarlanmakta. Simülasyon, geleceğin tasarımı için bir araçtır diyor Earth Simulator projesini yöneten Tetsuya Sato. DAHA KESİN HAVA Bu tür büyük görevler için süper bilgisayarların büyük işlem kapasitesi kaçınılmazdır. Mesela dünya iklimindeki değişimleri hesaplamak için bilim adamları, denklemlerini, yerküresi etrafında tasarlanan bir ağııı duğüm noktalarıyla çözmek istiyorlar. Bu iklim ağıııın gozleri ne kadar küçük olursa, farklı çeşitlerinin tasarlanması da kolaylaşır. Hava raporları da bu şekilde daha kesin bir şekilde tahmin edilebilir. 100 km'lik aralıkları bulunan bir ag içindeki tayfun, on kilometre aralıklı ağ içindekinden çok daha iyi öncelenebilmekte. Fakat göz aralığının onda bire duşmesi yüz misli düğüm noktası demek. Bu n a bağlı olarak da işlem gücü artar. 50x50km gözlü bir ağın yerküreye aktarılmasını normal bir PC ancak 400 yılda tamamlayabilırdi. Oysa saniyede on bilyon işleme eşit olan 10 teraflopluk işlem kapasitesiyle tasarım beş işgününde hazırlanabiliyor. Böyle bir makinenin ihtiyacını hisseden Japon hükümeti 1997 yılında süper bilgisayar için 350 milyon dolar harcamaya karar verdi. O tarihten iki yıl önce Kobe'de büyük bir deprem meydana gelmişti ve kısa bir süre sonra da Kyoto İklim Konferansı yapılacaktı. Yer kabuğu hareketleri ve El Nino gibi fenomenlerin daha iyi aıılaşılmasını sağlayacak bir bilgisayar aranıyordu. per makine, her biri sekiz işlemciy tılı 640 işlemci noktasından olıışma ralel vektör işlerncisindeki her çıp de 60 milyon transistor bulunmakl Earth Simulator bilgisayaı 2002 tarihinde çalışmaya başladı. J, lim adamları saniyede beş bilyon iş cü (5 teraflop) elde etmek istiyork kat yeni makine 7,2 teraflop işlem tesine ulaşınca, dünyanın en hızl bilgisayarı oldu. Oysa o tarihe kad şeyden önce nükleer silah testleriı layan ASCI VVhite (Lavvrence Li\ Ulusal Laboratuvarı) dünyanın en dı. Earth Simulator, Mayıs 2002 35,86 teraflopa ulaşarak ASCI Wl beş misli hızlı hale geldi. Bu tür süper bilgisayarlar çol ma tarafından üretildiğinden rekal fazla değildir. NEC dışında bu alan şan Amerikan Cray ve IBM lirm, Cray, Japonlar gibi vektör işlemcileı halı olduğu kadar çok güçlü çipler de çalışıyor. Ama günümüz süper yarların çoğu mümkün olduğu kaı sayıda standart çiplerle bir araya > j sistemlerdir. 7.2 TERAFLOP İŞLEM Çalışmaları, Japon Uzay Yolculukları Ajansı Nasda, Atom araştırmaları enstitüsü Jaeri ve Jamstec Deniz Biliınleri ve Teknoloji Merkezi üstlendi; dev işlemci böylece beş yıl içinde hazırlandı. NEC elektronik firması tarafından özel olarak hazırlaııan sü 915/12 2 Eklm 2004