Katalog

Türkiye İktisatçılar Birliği: Neden ve nasıl? (1 9 2003) ulkemızde "ekonomı" üe ugıaşanldiın yanı bu ışı meslek edırıenleıın uye olabüecegı kapsamlı hıı ıktısatçılaı bırlı<Şının olmdyışmdan yalonaıak, bıı an onco 'Tuıkıye tktısatçılar Bıılıgı" (TIB) gıbı bıı oıgutlenmeye gıdıüneM gerektığını onnıdı üuoneıı 19G0'ldiddkıTuıkıye Iktısatçılaı Deınogııle lü'/O'lerdekTl'umlktısatçılaı Bıılıgı nın nostaljık çagıışmu olsa da şu andatekıaı füızlenen ortak bıı ozlemleça kiijiyoı Zııa 8 nıilyun nufuslu komşu Azeı bayran da (1) ya da kuçuk bu Latın Amerıka uikesı Kubada (^) bıle iktisatçılar buleş rmşken, Turkıyedekı ıktısatçılaiın çeyıek yuzyüdan ben tek çatı altında toplanama rııış olması duşundurucuduı Tuıkıye'ıun meslek pıofüıne bakıldı guıda herhangı bıı çatı altmda temsü edılmcyen ve kendını rnarjınal hısseden çok sayıda meslegm oldugu goıuluı llgınçtır kı buıılaıdaıı bııı de "ıktısat/çılık"tu Guııumuz 'Ilırkıyesı'rıde onerm ve degerı gıdetek aıtaıı ıktısatçılık meslegıne temsıüyet hakkmı veımek foınıel ıktisdtçıları tuzel h şılığıııe kazandırmak gerekıı Acaba adı "Tuıkıyp Iktısatçılaı Bırlıgı" ya da 'Turkıye Ekorıomıstleı Odası" olacak bu orgutlenmeyp nıçm gereksınun duyuluyor ve boyle bu uigut nasıl ışleırıelıdır9 P rof. Yakup Kepenek, Cumhuııyet (Jd/Ptpsı ndekı koşesınde D ünyada iktisatçılara yönelik küresel ve bölgesel çapta ve hatta felsefi zeminde kurulmuş pek çok örgüt var. Örneğin; Dünya İktisatçılar Birliği, Uluslararası İktisatçılar Birliği, Cüney Avrupa Kuramsal İktisatçılar Birliği, Avrupa Evrimsel Politik İktisatçılar Birliği, Heterodoks İktisatçılar Birliği, Silahsızlanma İçin İktisatçılar Birliği, vb... sında iletişim ve etkileşimi kurmak ve pek etkın olamadıklaıı btlımyoı Oysa bu deınek ve grupları da kapsaya cak ve bunlarm ustunde olacak bu "konfederasyon" yaşama geçıı ılmelıdu Heı ne kadaı büımmesleksınıflandumasmda ıktısat/çılık ışletnıecılıgın golgesıne kaışın yukselerı degerleı aıasındakı yeımı koıu yorsa da, yasal olaıak ıktısatçı hak ve yotkı smı kazarımış kışılprın ıstılıdamdan ucret ve sosyal haklaııııa kadaı bır dızı onprrüı soı unu mevcuttur için: Turkıye'de bır yıl da kaç ıktısatçuun unıversıteleıden mezun olup toplam ışgucune katıldıgı ne kadarının hangı sektorde (karnu/ozel) ve ış kolunda (fınans bankacüık dış tıcaret, serbest malı mu şavulık rnedya akademık alan vb) ışe başla ^""^^^^™ dığı, ucret başta olrnak uzere hangı standdrtldrda çalıştıgı sorıınla rının ne oldugıı ve nası] çozuldugu pek bıluımez ya da sayılaıld net ıfade edılmez TIB, bu korıularda verılerın toplanacagı ve bılgı aloşmın 3dgldnacdĞ[i dolayısıyla ısta tıstıksel kayıtlarm tutularak uyeleıe ve kamuoyuna şefîaflıkla açıklanacagı bır mer kez olacdk yakm mesleklerden (ekonometrı malıye ve çalışma ekorıomısı) gelenlerın de uye olması duşunulebılu TIB uyelıgı kuıeselleşpn dunyanm yeıçeö,ıne de aykırı olmasuı dıye, salt yurtıçuıde ıkamet edenleıle suııı landınlmamalıdıı Uyelık portfoyıı yuıtdı şında çalışan ıktısatçılarımızla ydbanc'i ıktı satçıları da kapsayacak şekılde genış rutu labıkı Dunyada ve ozellıkle ABD'de bunun ıyı orneklerı vaıdır Elbette bu duıumda büımsellık olçurunp gore kımleı uı uye old cagı noktasmda seçıcı davranılabılu Uye dagüırıunda en fazla kota unıveısıtelere ta nınmalıdır çunkuTIB'ye uye ureten unıvpı sıteleıdu 4.Etkinlikler: TIB kunıluş amacı vc soıurnlulukları çerçevesınde şu etkınlıkleıı gerçekleştuebılıı a) Bılımsel toplantı ve yayınlaı yapmak b) Unıversıte sanayı ve unıversıte malı kesım ışbırlıgı ıçm kopru olmak, c) Ulkenın VP dunyanrn degışen ve gelışen ekonomık yapısı hakkında duzenlı ıapoıldi yazmak ve kamuoyuna sunmak d) Meslekı etık ılke ve kutalları ortaya koymak ve doğru uygıılanmasmı gozetlemek e)Yenı ıktısatçılaı m yeteneklerıne uygun bır ış kolunda çalışmalarmı sağlamak uzere IŞ KUR üe eşgudumlu hareket etmek vb S.Finansmam: Egeı bu orgut bır faalıyet ydpacdksa bu kesınlıkle "paıasız" oldmayacaktır Dolayısıyla gerçekleştırrne sı olanaklı faalıyetleı ı ıçm TlB'nın bır butçe sı olmalıdır Oelıı kaynaklaıı uye aıdatlaıınd karşüıksız ozel nakdı yardımlara ve hu kumet desteklerıne dayanacaktıı TİB nasıl çalışacak? l.Amacı ve görevi: TfB nm amacı adının da çagrıştudıgı gıbı ulkeımı ekonomık geuşınesı konusunda polıtıka ujeten bu tur "thmktank" kuruluşu gıbı çauşmak ve dogal olarak uyelerının hak ve yetkılen m koruyup kollamak olacaktır TIB bu keıe 4.Mesleki ilgiyi ve saygınlığı pekiştirmek için: Heı meslek oıgutu dogal olaıak kendı mesleğmın yuceltüme smı ve suıdunılmesuu ısteı Kapıtalıst du zende bu meslegm yucelıfip oncelıkle ka zandırdıgı gelıı ıle orantılıdu Bu baglamda bır ıktısatçı bırlıgı nm ışı daha da zordur Gerıel ışlevı, para alış veıışınm nasıl yapıldıgıyld ılgılı olan ıktısat çıların meslek aşkırıı patasal gelırden once lemesı bıı haııdıkap olabılır Gerçek şu kı ıktısatçdıgm toplumda hak ettıgı saygınlıgın pekıştırılmesmde TlB nın buyuk bır 10lu oluı Gerekçeler l.Demokratikleşmeye katkıda bulunmak için t.n başta kuıeselleşme ve demokıatıkleşnıeyle de bdğlantüı olarak sıvıl toplurn orgııtlemnesı sayısal ve nıtelık selbıı aıtışgosteıdıgme goıe ıktısdtçılaıın da tıpkı hekımler eczacılaı muhasebeuıIPI bankacılar gazetecıler ve dığer pek çoklaıı gıbı oıgutlenmelıdır Sonuç gibi Bızde bu çok meslek odası bıılık deınek vdkıf klup vb sıvıl toplunı (huku metdışı) orgutu faalıyette Kımmrn adı bıı yuk ama ışlevlerı yetoısız Bazılaıı da pek tanınmamasma kaışuı buyuk ışleı başaı makta Elbette ıdeal olaru bu oıgutleıın adına uygun ve suıdurulebılır yapıcı ışleı yapmalandır TlB demokidsuuıı baakı ve çıkar gruplarma taıudıgı olanaklardan ya idrldnabüır ve boylere hukumetleruı ekonomık yonetımde duşebılerpklprı olası ha ta ve eksıklerden alıkoyabılııse bu boşlugu doldurabdecektu Her bır meslek oıgutunu "oıkestıa" gıbı duşunmelı, yaıu faıklı enstrumanlaıdaıı çıkdn seslerı bır amaç (toplumsal baı ış ve refah) yonunde uyumlaştıran ve ortak bu sese donuşturpn bır sıstenı TIB de eQeı kurulacaksa bu uıkestıa ıuhuyla çalışma bdu Dr. irfan Kalaycı trıonu Unıveısıtesı IIBF lktısat Bolunıu ügretım Uyesı ıkalaycı@monu edu lı Notlaı 1) Azetbaycdn Iktısatçılaı Bıı hğı 2)Kubalı Ikiısatçılar Buhğı 2.Doğru tanınmak ve sürekli hatırlanmak için: llep soylcrıdıgı uzeıe ekonomık konjonktuı ıyı ıse sankı ıktısat bı luıu ve mesleğı yokmuşçasma davıanılu Bıı ekonomık ktıze yınldığınde ıse, "nere de bu ıktısatçılar" denüerek toplumun eleştnı okları hukumetten çok bu kpsımı hedef alıı Oysa ıktısat, büım ve uıeslek olatak, kıız donemınde kerıdını hatırlattıgı kadar ıstıkidi oıtarnında da hatu latmalıdır Işte bunun ıçın de ıktısddııı ve ıktısatçılarm butuıı zaındnlarda varoldugunu anlatacak bır kuıııluşa gcıeksırum vaıdıı 5.tktisat öğretiminin kaliteli yapılmasına katkıda bulunmak için: Uıııveısıte ve enstıtulpı de yuıutulen lısans VP lısans ustu dersleım ıçerıgı ve ogrerıcıye suııuluş bıçımı suıeklı tartışmalıdu Ikiksatçı akademısyenleı bu taıtışmanm tam gobegmdedu Akddemık topluluk ıktısal ogretımının çagdaş duzey de ve daha kalıteh yapılnıasuıda tek başma soıumlu tutulabüu arıcak çagdaşlığm ve kalıtenın elde edılmesı ıçm sıstenidtık oneııleıın geuştuılıp uygulanmasmda "tekel" degüdır Dolayısıyla TIB aslmda sıvıl toplum cephesmde "iktisatçılar nasıl daha ıyı yetış(tırıl)ebılır" soıusunuıı mulıatabı olacak 3.Mesleki sorunlara konfederasyon düzeyinde mücadele etmek için: Ulkemı/de bazı unıveıuteluiın ya dd fakıılteleım ıktısatçı meztınldnrıı ya da aka denusyerılennı bır ataya getuen kuçuk çaplı vc ıyı myeth dernekleı / gruplar yok degıl Anrak bunlaıın yerel duzeyde kal lıpü bıı MVII lupjuın Kuıuıuşu uidiaK ıde olojık ya da paı tızdncd hareket edemeye tektıı Tek kaygısı ıktısatçıügı nıarjınallıkten kuttaııp toplumdakı ışlevını guçlendıı rnekten başka olamaz 2.Yönetixn yapısı TİU nın başkan ve gpnel seta ptaı yası uyeleı uı oylarıyla seçıluleı Bdşkanlık ve dıger makamlara talıp kışıleı kendı ıstekleı ıyle aday olabıleceklen gıbı bu gıup uyp tarafmdan da aday gosterüebılırler Yonetıcüetm gorev suıesı ' ya da 4 yılla sırıırlandınlabılır Yonetıcı < kddronun meslekte kerıduu kaıutlaırıış kışılerden oluştLuulrnası ongorıümplıdır 3.Üyelik: TlB ye ılkeael olaıak lesrnı ıktiüatçı unvaııü kışıleı uye olabılır Iktısada 6.Eski ve yeni iktisatçılar ara Dıger taıaftan guçlu bıı entelektuel ınsan gucunıuzun ldugu su goturmez bır geıçek Antık donemde •pollon'dan ben Anadoluda bılgelık, kıtabı tutum hep vaı lageldı Geçmışte ılahıyat kullıyatlaıı, bugun unıversıtelerde ılım Uluslaı aıası nıtelıkte bılımsel metın uzetme dunya ıidlamdsmda artık ılk yumıyı zorluyoruz Evet soyut becerı 'rımızın oldugu da tuce omeklerle taııhı bır vakadu Toplumumuzda aıaştıımacı tutumun oluşmasmı, bıreyde mtelıklı merakı uyandınııadan bır talam prosedur leı ve ıeçeteleı uretmek ıle saglanacagını beklemek yanılgıdır Lvet uygarlık yolunda on almayı bılgısayar pro gramı gıbı çozumleıe bır takım doktımleıe baglanidk cıddı hatadır Apollonyak bu hatadu Azra Erhat, Mıtolojı Sozlugunde Apollonyak guç ıçın " ınsanı seyıtcı ve taklıtçı olnıaklan da oteye goturpmoz yaıaücılık ınsanm doğaya bır başka tuılu coşkuyla karışmasLnı şart koşar, bu kaıanlık guçlerm gızemıne ermesmı Işte bu gucu de Dıonysos şarap tanıı sımgeler " demektedır Şaıap Tanıısı Dıonysos 'da Anadoluluduı Yuıduııda smduüdıgı suıulduÇfu anlaşılıyor Kanımca o hıçbır resmı ve elıt zumre arasmda degıl, bu guzel yurtta kalmış ıse egeı halkııı diasuıda bu yerde Davet edılmesı zamanıdır Hlektrık Muh Cem Ozkan