Katalog

Sınav başansızlığıdikkat dağınıklığı ilişkisi bılınç Bu yılki universite ve Anadolu Lisesi sınavlarında öğrencilerin suzluketkendırengellenmesuıı artırın onem lı bu Dolayısıyla uykusuzluk duhatırı sayılır bir kısmınm "0" çekmesi her ne kadar basında ge rumlarında yasanılan bılınç engellenmesi eanasındd hata sayısı aıtar (Gece vardıyası niş yankı uyandırdıysa da, fazlaca üzerinde durulmadı. Kanı ışçüermın uğradıkları kaza sayısuım gun mızca öğrencilerimizin yaşadığı bu başarısızlığın altında yatanduz vdidıyaaına goıe çok daha fazla olma sıgıbı) nedenlerden önemli ve ihmal edilen bir konu, ilk öğretim çağı Akla gelen soru çocuklarının yaşadıkları dikkat dağınıklığı sorunudur. Buıada uısamn aklına şoyle bir soru duşmektedır Pekı Turk ınsanı yoğun uyan bombdrduridiu dltında mıdır kı sonuç ola ıak yoğun dikkat sorunu yaşdmakta, smav larda 'ü" başarı çekmekte ya da yetıskın kışıleıde ıse panık atak ve kaygı duıumlaıı yasamaktddır9 Son 10 yıldır psıkıyatrı klınıkleıuıi' başvuran kışı sayısmdakı aı tış ta bu soruyıı uısdna can alıcı bir şekılde sorduruyor Pdi kıyatrı klınıklerme başvuıan kışı sayısındd kı artış üe ük ve orta oğretımdekı oğıencı lerın bdsarısızlığı arasında bir üışkı kurmak ne derece bıhmsel bir yaklaşımdu 9 Eğer yukaııda degındığımız soruna donersek onemlı bir dikkat sorunun toplu mun geneluu teslım aldığmı ıfade etmek bıhmsel akla çok da ters du^ nıez , Pekı okul çağuıdakı ço cuklaıunızın bu dikkat dağmıklıjı otunundan eıı az etküerırne ouu ıidsü sağlayabüırız'' Dikkat dağınıklığı onemlı olçude zayıf sınırsel ışleyısm de bir gosterge sıdır Bu çocukldrın suıır sıstemı ru zayıfldtan etkenler karşısmda sınırlerını guçlendırecek ne gıbı 9 yontemleı gelıstuebüırız Büındığı gıbı bazı çocukla ruı sınusel yapüarı dış etkılerden dalıa fazla olumsuz etkılenmeye açık olup bu da dikkat soıunu yaşamalarına neden olmaktadır Burada sağlıklı beslemne bmıı sıstemını destekleyen (sut yogurt yumuı ta gıbı besınlerm okul çdğmdakı çocuklcU uı duzerüı bu bıçımde almasma ozen gosterümelı) besınlerın yanmdd ozellıkle aıuıe ve bdbanuı çocuklarmın sınırsel gelışımlerı konusunda ük okul çağldnrıddiı bdşlaydiak norologldiuı veıeceklen eğıtıme tabu tutulmaları gerekmektedır Ulusal üretkenliğimiz de kopuk halka: Nitelikli merak ugun ABDde ulusal gelır 9 tıüyoıı dokrı dşmış dummdadu Bızde ıse 0 2 trüyon doldr nvdiında Tariftrııat tdn beıı cıddı modoınleşme uğıaşlanmıza rağmen dunya ırnpaıatoıu devletleı kuınıuş olan Anadolu ınsanı nıçıı nıspı bir yoksulluk ıçrndedıı hala 9 Nıspı qeı ı kdlmı^lıgı batı empoı yal ızmının dış pnlıtıkalanna bağldrıidk soıu nun yuzeysel yanıtıdıı Bu yonıtla tatmın olmak ıse toplum olarak nıutsuzluğunıuzun bdşlangıcıdu Osmanlınm en şaşalı dorıemleıuıdt' bıle Anadolu diıcak 15 nıüyonluk bir nufusu besleyebılıyor ıken bugun 70 nulyon ııı^.u yaşaınaktd Cumhuııyetımızm ükyülaıına gore ınsdnldnrrıızın ortaldnıa omuıleıı dittı boyldiı uzadı yonmumleıı temız ve bakımlı hale geldı Hdttd henıen heıkesuı evmde çamaşu makmesı gıbı dayanıklı tuketım malldn var Bu reel zengırıleşnıe oıtada ıken cesaıet üe şunu soylemek durumundayım kı bugun ydşdiıanlat m adı ernpeıydlıst somuru olama? Uretımıne katümadığımi7 çağdaş endustı lyel uı uıı leı m pdylaşımuıda soz sahıbı olamayı? Baştakı sorumuza geıı doneı ısek dunydiım bugunku duıumurnı vo ulkem ızın buıadakı bulunuşunu doğı u tanınüdyabüusek ancak uygarhk zengını Anadolu ınsanının medenı çıkışını ydiata büırız Çdğcü uretım bıçımını tam olarak yerıne getıremedıgımız ortada Gunumuzde aıastnma gehştırmenın ure tım bıleşenlerı ıçındekı nıspı oıanınm gıdeıek yukscldığmı ve daha da yukse lecegını büıyoruz fdkdt toplum oldiai' uıt tım unsuılaıuıın buıasmda takıldığımızı d t hepımi7 apaçık bir şeküde guınıelıyız B E llıotte çocuklarımızın ydşddığı dıt kal ddğuuklığı soıunuııu salt bn ne dene yanı zıhın/ sırıır ışbırlığmdekı aksama koşulldiııid bdğldrnak, doğru bır ydklaşını olamaz Ancak hatnı sayüıt bıı oğıencı qıubuııuıı sııidvlaıdd hıç pudiı ala ııidtnjsı da tpnel ya da toplumsdl bıı soı u nurı vdtlıgı uzeımde bızı dusunmeye ıttı Boylere çocukldnrnızın ydşddıkldiı dıkkdt dağınıklığı soıunu altında noropsı kolojmın çalışmd alanlarınddn bu ı olaıı suuı akışında yd dd beyııe ulaşan sınıılerdekı aksaklık sorunundan rrıı kdyndkldnrridkla du v lşte bu soıuınuzd yaınt aıamak ıçııı snn yülaıdala gerçekleştırüen drdştıınidldid dd yalı gozlemırrıızı aşağıda belu ttık üettıkleıı sonuçta o?ellıkle sağ posteııoı bolgelerde yuksek kan doldüimı yaşandığı bdptanmıştır Bu nedenle de dcı elem gıbıduygu lar ı yogun yaşamakta kolay kolay hıpnoüze edılememekteduleı Bu dıgeı dcyışlr be ym asımetıısı çalışmalannda anterıor/ pos terıor dsunetııde sag posterıoıda yuksek aktıvasyonun aşırı kaygı ve nevrotık teakoi yona yol açtıĞfi behılenmektedıı Yanı dı^a ndan anteııor bolgelere alındiı uydiınıldiuı arka bolgeleıe ıletımde etkanlık VP yogım dikkat becerısı onerrüı olçude kışuıuı psı kolojık sağlık gosteıgesıdıı dıyebüırız Yukarıdd da belırttıgımız gıbı nevıo ı ııı /UL>L k uyaııcı oı tamlarda dışa Asimetri ve davranışta farkhhk Bu yazımızdd ozellıkle uzeımde dtu nidk ıstedığımız konu beymdekı anterıor/ posteııor asımetrırun davıanısldrımız uze ıuıde yaidttığı fdiklüdşmadır Anterıor beyuı bolgesı trontal bolge leıde (on/ alm yumıusu) yer alıp F3 (sol an teııor) M (sağ anterıoı) bolyeleıdıı Sağ lıklı bıreyleı F 3 bolgelerde yuksek aktıvasyon yaşarlar Ve bu aktıvasyonu posteııoı bolgeleıe (P3) taşulaıken dağıtım ve akta rımda harmonı yaşarlar Ozellıkle yuksek uydiıcı durumlaıda sağlıklı bıreyler anteııor bolgelerden aldıklaıı uyaıımldrı posteıı oı dldiıa taşımakta becerıklıdırler uyaıımı pofiterıor bolgelete yayrnddd etkmdııleı Aııcak nevıoük ve kaygüı kışıler yuksek uyarırı durumlaıda dktıvasyonu ddhd çok sağ diıteı ıoı bolqelcrde yaşarlar Anksıyetelı (kaygılı) kısüerde anteıı oı bolgeleıdc yaşanüan yuksek aktıvasyon durumlannda uyanrnldi sağlıklı şckılde deılerup topaılaııamadıgı ıçın aynı yuksek aktıvasyonu fazldsıyla posterıor bolgeleıe üeürleı Dolayısıyla sağ posterıor bolgeler de yaşanüan yuksek dktıvasyotı (kan dola şıııu) kayqı ve nevıotık reaksıyonlarda arüşa neden olur ııdıuı aldıkJdiı uyanmlatı sdglıklı bir şekıl de detleyıp tüpaıldyaniddıguıdan sag pos teı ıot bolgelerde yoğun kan dolaşum ya^a dıklaruu belııtmıştık Dolayısıyla dikkat da ğuııklıgı bu gıbı kışılerde orıemlı bu suıuu olaıak \ aışırnı/d çıkmaktadıı Bilinç engellenmesi Buradan Turk toplumundd ydsaıiıUi gerıel deprebif ve nevıotık tepkılenn altırıdd yasanılan etmenın onemlı olçude dikkat sorununda kaynaklandıgını belıı tebüırım Anadolu ve ozel okul smavldi mdd 40 000 ogıencmın "0" dlnidüiıun altuıda yatan etke nın dikkat dağınıklığı sorununddiı kaynak ladığmı belıı trneıun ve bu dikkat dağınıklı ğı soıununu aşmanın yol ve yontenüen uzerırıde duşunmeye gereksınımımız oldu ğu kanısmdayım "Dikkat dağınıklığı" dıye ıfade edilen duı urnu genellıkle bılım ınsanları bılınç engellenmesi bdmç boşlutru ı± ye belu tu leı Sınır sıstenmıde ydşdnıldiı dksaklık ldiddiı kdyıidkldnan bu bdmç engellenmesi dıuumu dıkkat dağınıklığuun jnenılı bıı nederıı Ve bu büuıç engellenmesi e&nasm da peıtoınitinfi olurnsuz etküenıı ozellıkle okul hayatı bd^diısızlıkldiı bu gıbı durum laıdıuı fazlasıyla Ptkılenıt Omeğm uyku Sinirsel gelişim önemli Zıhınsel gelışımuı ana teması sınırsel gelışmedır Sınırlen sağlam olan çocuk ak tıf zıhınsel ısleyısı sağlarAksı halde ıhmal edilen okul çağındakı çocuk bılınçsız an ne baba ve okul eğıtımı yuzunden onemlı bıı sorun yaşamaya mahkurn edılır Artık ük okul çdğınddiı başlayarak velüere ve oğretmenlere sınır bılımı konusunda büıııç lendume donemı başlatümalıdır Bu dd Turk egıtım sıstemının basdiıya ulaşmasın dd yıilaıdıı ılunal edüen çozulmesı gereken bıı sorundur Yrd Doç Dr Derya Surekli M U Oğıetıın Uyesı Çalışnid Ekonomısı ve Endustrı Ilışkıleı ı Bolumu Hephaıstos'tan (mıtolojıde usta sanatçı tanrısı demucı ustası) beıı Aııado luda ustalık beceıımız ustun nıtelıklerını korumuştm bugunleıe kaddi, Alıüık gele neğı ve suımet kultunı de toplumumuzun ustun nıtelıklı ernek uıısuı u oluşunıund katkı sağladı Bu dısıplın ve tıtızlığı bir çokları fark etmemış olsa dd şu diıda top lumumuzun yeçımını sağlayan temel uret kenlığımızdır Iyı kotu endustı ımız bu ustaların yanı Hephaıstos'un torunldrı sdyesuıde uretım yapıyor Almanya'da fabrıkalarda ınsanlarımız emeklı oluncayd kadaı çdlışc bümışler ıse bu Almanlaı ın sayesmde de ğıl ınsanlarımızın ışgucu dısıpluüerı saye smdedıı Inşaat sektoiTimuzun dunyadakı rekabet gucu de ustun mtelıklı ve ucuz ı\ gucu sayesmdedır Çok çarpın ornekleı verılebıhr kendısı ınsaat ısçılığmden baş layıp bugun bir holdıngın sahıbı olmuş lt mızlık tıtızlık dısıplm gıbı temel unsurlaı sayesmde 5 yıldızlı bir oteh başdiüı bu şt küde yonetebüen yuıtd^laıuııız vaıdıı Bir araştırma sonucu "Acı ve elem durumlarında hıpnotızrnaya tepkıler" adlı bir drastıımada sağlıklı bıreyleı m sıkıntı yaratan durumlarda anterıor bolgplerde yasadıklan uyarımlan sağ lıklı bu bıçımde posterıor bolgelere taşıya bıldıklen saptanmıstıı Ancak depressıf bıreyler a n veren durumlarda çok fazld arıteııoı bolgeleıde uydrüdıkldiı ve bu uyarımlan saglıklı bir şekılde organıze edıp deıleyıp topaılaya mddıklaıı ıçın posterıor bolgelere aynen 862/12