Katalog

dörtköşe II ()!<!<<•% STATİNLER: Kolesterolden sonra sırada hangi hastalık var? Yenılenen N1H yonetrnekgı tnüyonlarca yenı hastanın kolpsterol duşurucu ılaçlar al masını sagladı Statınler devrım nıtelıgındekı çalışmalar sonucunda daha da yaygınlaşabı hr Bırçok araştırma ılacın Alzheımer gıbı başhca hastalıklann ıleılemesını yavaşlattıgını one sunıyor Eski tedaviler ve yenileri Kalp hastahkldrının onune geçmesıyle tanınan statınler bırçok başka hastdlıkld mucade Rüe umut vencı sonuçlar verdı • Koroner arter hastalığr Statın tedavısının asü hedefı olan bu hastalıkta ılaçlar kandakı kolesterolu duşureıek arterlerı temızlıyor Yuksek rısk altındakı 2ü bın hasta uzenn de yapüan çalışmaya gore statın kalp knzı ıle ınme nskuu en az yuzde 25 oranında azaltı yor • Kemik kırılmaları: Kemırgenler uzerındekı deneylere gore, statınler kemık oluşumunu hızlandınyor Bunun ınsanlar uzennde de yararlı oldugu kamtlarursa kemık erımesı yaşayan hastalarda kemıklenn yok olmasımn yanında kemık oluşumunu da saglayarak yepyenı bır tedavı başlatabüır • MS: Statınler smır dokulanna hasaı veren bagışıkhk tepkısını durdurarak MS ın ılerlemesını engelleyebılır Kuçuk çapta bır araştırma bu ılaçların yenı bır beyın lez yonunu yuzde 40 duşurdugunu gosterdı Ancak bu sonucun rahatsızlıgı onledıgını soylemek ıçın henuz çok erken TEŞHİS: Hızlı bır test, yuksek kolesterolü işaret eden bir geni tespit eder. Sureklı balık ve sebzelerle beslenen ınce msanlonn, tehlıkelı boyutlarda kolesterole 7 sahıp olmasını nasıl açıklarsınız Bu kısıler, aılesel hıper kolesterol denılen bır rahatsızlık tasıyorlar Dunya Sağlık Orgutu'ne gore 10 mılyondan fazla ınsan kı bu her 500 kışıde bın anlamma gelır bu hastalığa sahıp Bu hastalığm teshısı çok zordu, çunku en 900 farklı genetık mutasyon hastalığı ba}latabılıyordu Ispanya'dakı Laboratono Lazer adlı ılaç sırketı, bu ulkedekı mutasyonbn behrlemek ıçın bır 'bıyoçıp" gelıştırdı. Arastırmacılar, her bır hastada aılesel hıper kolesterole neden olan ve bulunması ıçın aylar ve yaklaşık 2 bın euro gereken genı saptamak yenne, bırkaç kan damlası alıyorlar Çp, hastanın kanında, bılınen mutasyonlarla eşlesen DNA'nın variığını ısaret edıyor Doktorlar teshısl 48 saat ıçtnde koyabılıyorlarBu, her yıl 200 bın h}inın olumune neden olan aılesel hıper kolesterol hastalığına yakalanan kıyler ıçın lyt bır haber Dr Pedro Ma~ ta, "Bu yavaş çalışan saatlı bır bomba gıbı Eğer bu ınsanlar erken tedavı edılmezlerse, yasam surelen 20 ıla 30 yıl azalacaktır" diyor • Alzheimer: Koleste rol dinıloıd uretımını art tırdıgındarı statınler de beyınde amıloıd plakla rınm oluşumunu azalta bılır Bır çalışmaya gore statın kullanılması Alzheımer ı ıskını yuzde 39 du "Dörtköşe Yazılar" ve ötesi Herkesın tatıl havasına gırdıgı bu sıcak gunlerde ne oluyor bu Dortko ş e y e ' Bır hareketlenme var anıa hadı hayırlısı Gpçenlerde Cumhunyet Dergıde TDortkoşe başlıklı bır kankatur koşesı yayımldnmaya başladı Zarurıyet hasıl ol dugu kargaşa ve karmaşaya yol açtıgı ıçın açıklamak zorundayvm Bu koşerun hakda Dortkoşe ıle bır alakası yok Adı run tez zamanda dpgışurüeceğmı saruyorum ama bu kez de yanlışlıkla Tencere' füan demezler umarım * ** Elı kalem tutan herkesın yazar rır çaya dokunup duşen herkesın çızer ol du^u ve kıtap çıkardı<!}ı bugunlerde ^ız azız okurlarımı kıtapsız bırakmam yakı şık almazdı Gerçı ıkı hafta oncekı "Dort koşe Mektuplar b\ hHı /ı/ımda Dort • Aortik valf hastalığı: Aorük valfin sertleşmesı kalbındurmasma neden olabıhr BıraraşUrma statınlenn valf hastakgmın ılerlemesını yuzde 50 oranında durdurdugunu gosterdı Dortkoşe Yjzıl. KENDİNİ DENE: Kolesterol hakkında ne biliyorsun? 1) Vucudun kolesterole gereksınımı vardır 2) Kolesterolü duşurmeran en ıyı yolu yumurta gıbı kolesterol açısın dan zengın yıyeceklen kesmektır 3) Kolesterolü duşurmek ıçuı et yemeyı tamamen bırakmalısıruz 4) 240 dan duşuk toplam kolesterol değerı ıyıdur 5) Tum bıtkısel yaglar vucut ıçın yararlıdu 6) Kolesterolun azaltılması kalp krızı geçırmış hastalar ıçın yararlıdır 7) Spor ıyı kolesterolü arttırır 8) Kadınların yıiksek sevıyede kolesterol veya kalp hastalıkları konusunda kaygı duymayabılır 3) Tanlış: Kır rnızı et kolesterolü vukselten doymuş yag bakımından zengın dıv Ancak N1H e gore ınce et düımlerı saglıldı bır beslenmenın bır par çasıdır 4) Yanlif: Bırçok ınsan ıçın toplam koles terol sevıyesı 200 un altında olmalıdıı ?40ın de^ıl öle yandan kolesterol 2 temel şekılde or taya çıkar IHo "kotu kolesterol denılen LDLdır Bunun duzeyı 130 dan dusuk olmalıdır Kalp ve şekeı hastalarındaysa çok daha duşuk Iyı kolesterol HDLnın duşuk oranlarıysa 40 yaş al tmda kalp krızı ııskını arttırabılu 5) Yuıhf: Sert margarınde ve urın urun lerının bırçogunda bulunan parçalı hıdrojene ol muş bıtkısel yaglar kandakı kolesterolü yukseltır Doymamış veya az doymuş yaıjldiı ıçeren zeytın yağını denemelısınız 6) Doğnı: Kalp krızı geçırmış kımselenn ıkmcıyı geçırme rısklerı daha fa7İadır Ancak kolpsterolu duşurme bu rıskı buyuk oranda or tadan azaltabıhr Kalp hastasıysanız LDL sevıy enız 100 un ıltında olmalıdır 7) Do$rn: Amerıkan Kalp Vakfi ndan Dr Ronald Kitiuss "Spor kalp sağhgıyla ılgüı tum pıogıamların bır parçası olmalıdır dıyor "Gıın de en az yarım saat spor yapümalıdır 8) Yaahf: Menopo? oncesı kadınların kolesterol duzeylerı erkeklerınden daha az ola bılır Ancak sonrasında hem bu duzey hem de kalp krızı rıskı yukarı çıkar (daha fazla bügı ıçın nhlbı nıh gov/chd adresıne gırın) Newsweek 28 Tbmmuz 2003 Bilge Eser 1) Doflnı: Kolesterol vucudun hucre zar lanra kurmak ve östrojen testosteron korözon gıbı steroıd hormonlanru uıetnıek ıçın kullandujı yumuşak yapı^kan bır maddedır Sorun koles terolde değıl arterlen Ukayan "kotu kolesterol LDLdedır 2)Ywüı«: Besmsel kolesterol bın,ok ın sanda kandakı kolesterol oranını arttırsa da asü suçlu doymuş yaglardır Kandakı kolesterolü kontrol etmenın en ıyı yolu yag krema ve et gıbı doymuş yag oranı yuksek besınlen azaltmaktrr 856/10 koşede basılmış okur mektuplarırun kı taplaştıildıgmı duyurmuştum Evet bek lenen an geldı ve bu kıtap nıhayet pıyasaya çıktı 1 Heyhat Mektuplar pıyasaya çıkar ken tek başına çıkmadı Fennı yazannız Pıref Okkeş 1997 2003 tarıhınde yayımlanan Dortkoşe yazılarından seçmeler yapıp bır başka kıtap daha peydahladı TDortkoşe Yazılar* Hulya yengeye selam bu kıtap da pıyasada1 Her üa Dortkoşe kıtabının dd re sımh oldugvınu okurlanm tahmın etmış tır dıye tahmın edıyorum Ornegın üortkoşeYazılar' başlıklı kıtapta tam 17? desenvaı kıtap kıtap degıl adeta resrm deflen1) Bakalım kıtaplar kaç gun ıçınde korsanlann elme geçecek ve kaç rralyon baskı yapacak? * ** Bır sonrakı procemız ıse Cola DortCoşe' Pıyasaya surunce gorun bak sız azız okurlanm cumleten bendensınız1 (Colamızm reklam filmınını de çekece gız Fılmde Chevy Chase adlı gozden ırak gonulden duşmuş bır Ameııkalı oyuncuyu oynatacagız Adamın şaşılası guzellıkte oyuncu oldugu soylenıyor ben soyleyenlenn yalancısıyını)