Katalog

Örneklerle ana baba hataları Çocuk gelişiminde en önemli dönem süt çocukluğu dönemidir. Insan bir ömür boyu öğrendiklerinin önemli bir çoğunluğunu ilk yaşında öğrenir. Bebek doğduktan 1012 gün sonra annesini tanır, içgüdüsel reflekslerle kendini korumayı öğrenir. Çocuğun ruhsal eğilimlerinin temelleri bu dönemde atılır. Bu dönemde bebeklerin etraftnda olan bitenden ve söylenenlerden haberdar olmadıklan sanılır. * Doktot 6 aylık kızını arabayla gezdırırken kar yağmayd ba^laı Ilk kez kar goren bebek şaşırmıştu Baba Elıf'e "Incecıkten bir kaı yagar tozaı Elıf Elıf dıye turkusunu mırıldanmdya başlaı Ertesı yü 1 5 yaşında olan bebek kar yağısını gorur gormez ayru şarkıyı otomdtık olarak mınldarunaya başlar Gunumuzde qelış.mış toplumlann eıı onemlı sorunlarından bırı olan uyuşturucu kullaramırun onemı bızım toplumumuzda da gıderek artıyoı Bu konuda arkadaş çevresı çok onemlı olmakla bırlıkle aılenın maddı olanaklannı olçusuz ve bılınçsız aktdiması de zemın hazırlıyor Arkadaşlannın arasmda mahoıp olmaması gerekçesı ıle çocuklannın yaşları ıle uyuşmdyan hdrcamalar yapmasınd goz yuman aüeler boyle bu felaketı hazırlı yor Bazen bu olumsuz paıa kaynağı Anaba banm bügısı dışında ıyı nıyetle aılenın dığer yakınlan tarafınddn sdğldnmaktadır Vdrlıklı aıle telaş ıçmdeydı Tek oğullarının davranısları son zamanlarda ganpleş mıştı Doktor anlatüanlara bakarak uyuşturucudan kuşkulandı Anne de baba da ısydnla ıtıraz ettüer, onlaı çoruğa ancak ogle yemeğıne yetecek kadar paıa venyorlardı Para nın kayndğının tok torun sahıbı babaanne oldugu anlaşıldı İAA teneğını dückate almadan zorlayıcı oluyor Çocuğun zaten dar olan boş zamanı kurs veya ozel derslerle boşa harcanmakta, bu tutum başka alanda değerlendırılebılecek maddı kayıplara yol açıyor EnstiTiman çalma hevesı olmayan bir çocuk ıçın 'Belkı de bunu sever" gerekçesı ıle oıkestra kuracak kadar muzık aletı saün alan aıleler vdidır *** Bdzı yaz okulu programlan nefes aldırmayacak bıçımde ardı ardına akrıvıteler ıçenyor Aılelerın çoğu çocuklarını yaşlan ve anatomık yapılarına üe uygun sporlara yeterınce yorüendırüıyor veya bazı sporlar ıçın zorlayıcı davraruyor Bu konuda ulkemızde Spor Hekımlığırun yeterınce gelışmemış olmasının da bu yuk rolu var *** IJlkemız ıçın ana baba ve çocuk üışkısuıde en onemlı donemlerden bırı kuşkusuz Unıversıteye hazulık donemıdıı Sınav çocukların değıl aüelerın yarışı halmdedır Za ten yuklu olan eğıtımlerıne ek oldiak hazırlık kurslan ozel dersler güaı ek yukler bu yaşta kı gençleu bunaltıyor Bu dönemde gençlerın hemen hepsınde bırçok psıkosomatık hdstalık bdşlıyor ve bu dönemde temelı atıldrı çeşıtlı ruhsal bozukluklar omur boyu su rebüıyor *** Unıveısıte hazırlığı donemınde çocuk üe ana baba arasında süc olarak yaşanan bir dığer sonın meslek •eçiml üe ügılı Bırçok ebeveyn gencuı sevmedığı veya ügı duyma dığı alanlarda ogrenım yapması ıçm zorlayıcı olmaktadır Sonuçta bırçok genç sevmedığı bir mesleğe gırerek omur boyu mutsuz oluyor Boyle bir mutsuzluk doğal olarak ügılı mesleğe de olumsuz olarak yansıyor Aüe sının zoıuyla Tıp I'akultesını seçen laşıran ozverüı ve guleryuzlu doktorluk yapması bek lenemez Benzer zorlamalar bazen maddı olanaklan genış olan aüeler tarafından yurt difi eğitlml ıçın yapümakta, ruhsal yoııden bu denh bir ortam değışıkhğme hazır olmayan gençlerden bir kısmı daha ıyı bn eğıtım uğruna ruh sağlıklanndan olmakta *** Bazı anababalaı dogru sandıklan as lmda yanlış olan beslenme tarzlarını çocuklanna dayatıyor Bunu yaparken de kendı sağlık durumlarınddn yakınmalannın olmamasım gerekçe gosterırler Duzeıüı sağlık kontrolu yaptırmayan bırçok anababa arada bir olçturduklen tansıyonlan normal ıse kendıleı ını sağhklı sayıyoı Ozellıkle anneleı kılolan boykıma gore normal olan çocuklarını yatüış beslen meye yonlendınyor Kolesterol baştd olmak uzere kdiı ydglannın aılesel oldiak yuksek olduğu durumldidd ydgdan fakıt beslen meye çocukluk yaşlarında başldnmah Sağlık konusunda yapüan yanlışldidan en onemlüeı ınden bın de gereksız ılaç kul lanırradır Bu konudd ılk sırayı dntıbıyotüdeı almaktadu Vıruslerın yaptığı ve antıbıyotüc tedavısının yerı olmayan bırçok hastalıkta doktoı oneıısı olmadan ana baba tarafından antıbıyotık bdşlanmaktadır Prof Dı Akın Yıldız A U TF lbnı Sına Has Arıl Setvıs drakınyüdız@yahoo com Çocuğun gelişme sürecinde Ana babanın sık gorulen davranış bozukluklannddiı bırı aşrn koruyuculuktur Aılenın çocuğu koruması ve sakmması doğd geıegıdır ancak bu ılgı yaşld uyumlu olmalıdır Aşu ı ko rumacı davıanışlar çocuğun luh sağlığını olumsuz etkılemektedır 80 yaşmdakı anne 60 yaşındakı oglu ıçm aıle doktorunddiı ıandevu alırken ekledı "Doktor bey, bu çocuk benı dıruemıyor sızden rıca etsem gecelerı ustunu ıyı ortmeiinı tembıh edeı mısınız9 Ana babalann arkadaş seçımınde ka yıtsız kalmarnalan gprekır ancak bu tutum yonlendıncı olmamalıdır Bazı aıleler çocuk lartmn kendı çevrelerınden olması konusunda baskin ohndkta ve bu zorlama arkadaş ilişkilerini daha oyun çocukluğu çağından başlayarak oluınsuz etküempktedır Huysuz ve geçımsız hşılerın çocukluk çağları ıncelendığınde drkadaşlık üışkılerınm bozuk ol duğu yorulmektedır *** Bırçok kotu alışkanlıga arkadaş ortarnı ıçensınde başlandıgı bir gerçektu ancak ozellıkle sigara ve içki alışkanhğı Arıababadan oğıenümektedır Uç eı ışkmden ıkı sınm sigara ıçtığı bir toplumda çoruğun sı gara ıçmeye başlamasıru arkadaş ortamına bağlomak mantık dışıdıı Sigara ıçımı dok torlar arasındd da yaygındır Sekız yaşmdakı b z çocuğu televızyon da sigara ıle ılgılı bir belgesel ızleıken gozyaşlaııru tutamıyordu Demek onun babasırun da cığetleıı boyle olacaktı Arük aman sız bu sigara duşmanı olmuştu Babasıyla bu yuzden sıkçd taıtışıyor bazen sıtem bazen de kavga edıyordu Baba aldırış etmıyoıdu Kız 16 yaşuıda sıgaı aya başladı Bu belkı de bu oç alıştı Aüeden oğrenılerek ozenılen bir dığeı olumsuz tutum dd toplumsal ve yasal kurallara aykın davranışldrdıı Hızlı araba kulldiıa rak buyume çagındakı çocuğunu eğlendırdı gını sanan bir baba araba kullanma yaşı ge lmce ondaıı tPhlıkesız araba kullanmasmı beklememelı Kuzey Caıolınada 140000 aılenın trafık kayıtlanrun ıncelenmesınden alındn sonuçlaı çarpıcıdır Son beş yü ıçınde 3 kez kaza yapan ebeveynlerın çocukUrının hıç kaza yapmamışlann çocukldiından % 22 dahd fazla ka za yaptıklan anlaşüdı Kırmızı ışıkta ıhldlı hız kmıtını aşma gıbı kural ıhlallerı ebeveynleıı son 5 yü ıçınde 3 kez kaza yapanlarda 3 kat fazla bulundu *** Çocuklar genellıkle anabdbalaıın ve ya aüe ıçındekı başka yakınlannın politik tercihlerinden ütkılenıyor Bu duıum bazı goruşleıın mantık suzgecınden gpçırılmeden benımsenmesıne neden olmakta bazen de kuşak farkının yardttığı aykmlıklar yuzun den aüe ıçı çdtışmaya donebılmekte Bu ko nuddkı yanlış yonlendırme ve zıtlaşmaldi bırçok kere gorulduğu gıbı buyuk toplumsal çaüşmalara kadar varabümektedır Eğıtımde kıeş donemmden başlana rak okul seçinünde yapüan yanlışlar çocuğun butun yaşarnıru etküıyor Yazmayı sdğla yan kuçuk kas gclışımı b yasında tamamlanıyor Bazı kreşlerde erken yaşlarda okuma yazma oğretme zorlaması fızücsel ve nıhsal açıdan sakıncdlıdır Bazı düeleı ın çocuğun eğüım ve yeteneklerıru dıkkdte almadan kendı ıdedllerı doğrultusunda bir oğrenını gonnesı ıçın ısrarlan mada donuşebümektedır Aüeleı ya bancı dü egıtrmme dğırlü< veren eğıtım sıstemlerını tercüı ederek çocukların gızlı yete neklerını ortaya çıkaracak başka eğıtım sıstemlerının ıhrrıal edıyoılar Bilim ve kurumsallaşma CBT'de, Gündem köşeşinde Bursalı, Türkiye'de bilimsel gelişime illşkin bir yazıya yer verdi. (28.6.2002, 849) Yazı, Osman Bahadır'm Cumhuriyet'le başlayan "Bilim Cumhuriyeti" perspektifinin 1930'larda kaybolduğu görüşüne karşı, 1930'lardan sonra bilimsel kurumsallaşmamn (Üniversite reformu vs.) öne geçtiğini belirtmektedlr. Türkiye'de bıhmsel gehşmenın "motor gucunu" sorgulamak sanmm bıhmsel gehşmelerm ulkemız adma en onemh tartışmalanndan bmnı oluşturacak Gımluk konuşmalanrruzda dıle getırdığımız, ruçın kutuplan keşfetmış bir Turkyokya da ruçm eleklrığı vs bulanlar hep yabancılar oluyor, gıbı sorulan sormakta devam ededuralım, Dıscovery, Hıstory Chamel ya da Naüonal Geographıc gıbı kanallan ızlerken bir Turk ısmını (bıhm adamı, organıze eden kuruluş, sponsor, TV Brması) yakalamak da bir hayh guçtur paralehnde gehşmış Dünyada daha önceh donemlerde olduğu gıbı, Avrupa'da da Ronesans sonrasmdakı bırçok hıhm ınsanı, bıreysel yonehmlerı sonucunda bıhm gemısmı yuruttuklen soylenebıhr Tkrıhsel olarak ızlenebüen bu surecm ulkemızde yaşanmadığı bılınıyor Sıyası, toplumsal, Mturelvb koşullarne olursa olsun ulkemızde büıme yonelık bıreysel ılgı ve yonehm, kulturel bir olgu şekhnde karşımıza çıkmadı En basıtınden çevreye, doğaya, ınsan üışkılenne merak, ılgı, araştırma, analız, sentez gıBatıron geçırdığı sıyası, ekonomık, top bı baloş açılannm bıreylerde oluşması çok sılumsal ve kulturel değışım Batı'da bılım ve nırh kaldı (Bu aslmda bırçok "Doğu toplumu" ıçm de geçerh olabıhr) Bıhmsel eylemın, herteknolopnın gehşımı şekhnde kendıru gosterdı Tanhsel olarak bahldığmda tum bu gehşme şeyden once bıreyde başlaması sanınm uynın ardmda genelde bıreysel yonehm, ügi, garhğrn temehnde yatan bir gerçek Anadilin gelişimi 9 yaşında yeteılı olmaya başhyot Daha once alınan yabancı dıl eğıtunının anadıhn gehşımını engpllıyor Bırçok düe hobı nıtelığınde olan uğıa şüar ıçın kendı sevdıkleıı veya çocuklukldnnda olanaksızkklaı yıızunden elde edeme düdeıı alanlan seçerek çocuğun ılgısı ve ye merak, azayış, heyecan, belh bıraz macera, yaratıcılık ruhu vb bulunuyor Kuşkusuz çeşıth bıçımlerde toplumsal destekler de olmuş olabıhr Ama bıreysel bıhmsel tavır ılerlemede Baü dunyasmda temel bir "motor gticü" oluşturdu Kurumsallaşma bıhmselteknık gehşmelerden sonra sosyal yapılanmalann Kurumsal yapının onemı Bıhmm yetennce gehşememesınm getırdığı sıyası ve toplumsal sonuçlann onune geçebılmek ıçın Osmanlı 19 Yuzyıldn Baü ku rumlannı "ıtlıaF etmek kaygısmâ dııştu Bıhmsel alandah eksıkhkler, modern kurumlann ul 853/12