Katalog

Silah ve insan Amerikan Savunma Bakanı Rumsfeld, iddiaya göre, Irak'ta teknik bir savaş yürütülmesini istemiş. AkıHı silahlanmız var, sadece hedeflerimizi vuracağız ve sistemi çökerteceğiz, demiş. Kolay değil, "özgürlüğe kavuşturmak" ve "büyük kurtancıhk" iddiasıyla bir ülkeye savaş açacak, yedi düveli küçükbir ülkenin üzerine saldırtacaksm... Geride birazcık "özgürlüğüne kavuşmuş" bır ülke ve halk kalmah, değil mi.. Tabii, bu "teknik savaş", generalleri epey zora sokuyor. Hem kurtanlacak halk ölmeyecekhem de Amerikan askerlerinin burnu kanamayacak. Savaşın ilk günlerindeki bu "teknik" senaryonun, Irak'm direnişi karşısmda, kısa zamanda sona ereceğinı göreceğiz. Bağdat ve diğer büyük kent savaşlannı bekleyelim. ABD, bilimin ana karargâhı konumunda bir ülke. Herhalde, geri kalan dünyanm harcadıklarınm birkaç katmı bilimsel araştırmalara harcıyorlardır. Sadece insan genomunu çözme çahşmalanmn yüzde 90'dan iazîasını bu ülke yürütüyor. Bilimin hemen her alanı, genellikle Amerikan biliminin egemenliği altında. Ama konumuz insanhğın hizmetindeki bu "sivil bilimler" değil. Amerikan biliminin çok büyük bir bölümünü ve ana yüzlerinden birini "Ordu bılimi" oluşturuyor. Savunma Bakanlığı'na bağlı yüzlerce "askeri bilim" laboratuvan, Amerikan ordusunun gereksinimlerine hizmet veriyor. Bu askeri bilimsel araştırma ve geliştirmelere yapılan harcamalann toplam içindeki payını bilmiyorum. Ama oldukça büyük bir pasta dilimini oluşturduğu muhakkak. ABD bu konuda çokpratik. Eğer araştırma yapüracağı konuda gelişmiş bir merkezi yoksa, derhal bir şirket kurduruyor, istediği araştırmalan yaptırıyor ve sonuçlarmı alıyor. Veya bir üniversiteye hemen muazzam miktarlar akıtıyor. Bilim ve araştırma, Amerika'nm dünyadaki hegemonyasının bir numaralı dayanağı. ABD bunun tadını tkinci Dünya Savaşı'nda aldı. Savaş gücünün ve yeni teknolojilerin kendisini nasıl dünyanm efendiliğine tırmandırdığmı gördü. Los Alamos Projesi ilk büyük askeri bilimin uygulama alanıydı. Einstein ve diğer büyük teorik fizikçilerin maddenin içinde yatan gizil gücü, atomun parçalanması halinde korkunç bir enerjinin ortaya çıkabileceğini ortaya koyduktan sonra, atom bombasınm Japonya'nm tepesindepatlatılmasımnyolu açılmış oldu. ABD'nin Sovyetler Birliği ile dehşet dengesi dönemmdeki askeri harcamalan korkunç boyutlardadır. Uzayda yıldız savaşlan projeleri ile hem ülkesinin "uzaysal çevresi" üzerinde bir kalkan yaratmaya girişti hem de uzaydan istediği ülkeyi ve yeri vurma planîannı ilerletti. Mikro elektronik devrimle birlikte ortaya çıkan akılh silahlarm şimdi son nesli Irak'ta denenıyor. ABD insan öldürme, ülkelere boyun eğdirme, dünya üzerinde tam egemenlik kurma ve bütün bıryüzyılda ABD hâkimiyetini sürdürme perspektifleri için, savaş biliminin sınırlannı sonuna kadar zorluyor. Ne istersiniz? Geniş bir alanda oksijeni emerek "düşmanı" oksijensiz bırakarak öldürmeyi amaçlayan plazma bombaları mı? Bütün haberleşme sistemlerini ve tum elektronik ekipmanları, şımşekten yüz kat daha etkin bir elektronik alan oluşturarak saf dışı bırakacak elektromanyetik bombalar mı? Yoksa, yeni üzerinde çalışılan, yeraltmdaki bütün yaşamı, sığmakları vb yok etmeyi amaçlayan delici nükleer bombalar mı? Bunlar sadece dış düşmanlar için. tç düşmanlar, yani sokağa dökülecek kendi haüa için de lazerli yeni elektronik silah sıstemleri denenirken; teknolojinin son harikası olan 7 metreden derhal yere seren "gelişmiş tazer" gibi elektroşok silahlar bugün dünyanm bir çok ülkesinde uygulamaya kondu bile. "Yeni Amerikan Yüzyılı Projesi"nin esas dayanağı askeri bilimdir. Askeri teknoloji, saldırgana büyük bir özgüven ve cesaret de veriyor. Bu cesaret onlan daha saldırgan kılıyor. Saldırgan oldukça, daha çok silah geliştirmeye sarılıyorlar... Bilimin kara yüzü mü, ne desek bilmiyorum. Ama bilimsel araştırmalann çok önemli biryönüyle insanhğın genel zararma kullanıldığı ve giderek daha büyük boyutlarda kullanılacağı bir dünyaya doğru büyük bir ivme ile gidiyoruz. Fakat Amerikalılann dışa bakışlannda hep unuttuklan bir şey var: lnsanm üstünlüğü! tnsan aklının silahtan hep üstün olduğu.. Ikiz Kuleler olayı bile Amerikalı saldırgan beyine bunu öğretememiş.. Ama öğrenmenin ne yaşı vardır ne de zamanı... obursah@cumhurıyet com tr CBT Internet adresı www cumhurıyet com tr Silahlar, yalanlar ve video Son yapılan araştırmalara göre şıddet içeren televizyon filmleri şiddeti doğururken, video oyunları da bunları besliyor. B u ydın başlannda yayınlanan bır araştırmaya gore 10 ebeveynden 7'sı çocuklannın oyuncak sdahlarla oynamasına ızrn vermedıklerım soyluyor Buna karşın, ükokul oğrencılerı oıtalama olarak haftada en az 4 saatlerııu vıdeo oyunu oynayarak geçınyor Ve bu oyurüdiın yansının "Nükleer Saldın" gıbı şıddet içeren oyunlar olduguna dıkkat çekıhyor Bu durumdd ebeveynlenn gerçek yaşamdab plastık süahlan onemserken, ekrandakı şıddete dayaü programları onemsemedıgı anlaşüıyor Psıkologlar yıllarca suren bırılerce araşürmanın sonucunda medyadakı şıddet ıle qerçek hayattakı saldırganhk arasrnda bır bacj oldugunu ortaya çıkarttı Aralannda Amerıkan Pedıatn Akademısı ve Amenkan Sağlık Kurumu'nun da bulundugu 6 halk sağhgı orgutu, 2000 yılında or tak bır duyuru yayımladı Bır uzmanm tdhmınlenne gore TV, film, muzık gıbı medya unsurlarının tenkledıgı saldırgan davranışlar, genç ınsanlarda gorulen şıddetın onemlı bır bolumunden sorumlu Bunun yanı sıra bılım adamldn vıdeo oyunlanrun bu unsurlann ıçınde en kıskutıcısı oldugu konusunda hemfikır "Vıdeo oyunlan ıle çocuklar yalrazca pasıf bu şekılde tutum ve davranışlan almıyor" dıye konuşan Harvard Uruversıtesı, Tıp Fakultesı'nden çocuk doktoru Michaal Rich, "Aynı zamanda bu tutum ve davranışlan bır de prova edıyor ' dıyor Bu arada kamuoyunda yaygın sagduyu, çocuklann şıddetle bu ka dar haşır neşır olmasının mutlaka etkı yarattığını soyluyor Ancak bu konuyu büımsel olarak araştırmak ıçın yurutulen çahşmalann tasanmı ve duzenlenrnesı de başka soıunlan gundeme getınyor Sozgekmı şu ana kadaı şıddetı tanımlayacak ve olçecek evrensel bır standart henuz soz konusu degıl Dk çalışmdlar basıtçe saldırgan çocuklann şıddet içeren TV filmlerını ızledıklerıra gosterıyordu Ancak bu arada hangı egılımın hangı davranışı tetıkledığı konusu yanıtsız kalıyordu Aynca artık açıkca bılınıyor kı yoksulluk, tacız, ve süahlara erışım kolaylıgı da çocuklan yarüış yola surukleyebüıyor Gençlerde gorulen şıddetın nedenlennı ortaya çıkartmak yapılması gerekenlerden bırı, genış bır denek latlesını uzun bır sure ızlemek Geçen yıl Columbıa Uruversıtesı Tıp Fakultesı nden psıkıyarnst Jeffrey G.Johnson ın yuruttugu 17 yıllık bır çahşma sona eıdı Bu çalışmada 6 yaşından başlayarak ük gençlığe geçış suresınce ızlenen 700 çocugun gunde kaç saat TV ızledıgı ve şıddet olaylarına kanşıp karışmadıklan kaydedıldı Johnson, bu araşürmadan elde edılen sonuçlan şoyle açıkladı "14 yaşındakı çocuklann 3 saatten daha uzun TV ızlelemelerı durumunda, 22 yaşına geldıklerınde şıddet içeren olaylara kanşma olasüıklan, gunde 1 saat TV ızleyen çocuklara oranla 4 rmsk daha fazla" Son yapılan bır anahz ıse sanal ve gerçek şıddet arasındakı korelasyonun, sıgara ve akcıger kansen, kalsıyum alımı ve kemık yogunlugu veya 10 ıle kurşuna maruz kalma gıbı durumlardakı korelasyondan daha guçlu oldugunu gosterıyor Rıch ve bazı büım ddamlan vıdeo oyun lannm TV'den daha etkılı oldugunu duşunuyor, çunku bu oyunlar etkıleşımlı Dıscover, Nısan 2003 OJL. Cumhuriyet BtLİMTEKNtK • No: 836 29 Mart 2003* lmtiyaz sahıbı: Yedı Mayıs Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. adına tlhan Selçuk . Yayın Danışmanı: Orhan Bursalı • Sorumlu Müdüı: Mehmet Sucu Gorsel Yonetmen: Tüles H&ademiı • Baakı: Sabah Yayıncılık A.Ş. Idaıe Merkezi ve Yazifma adresi: Turk Ocağı Cad. No: 39/41 Cağaloğlu, 34334 Istanbul. Tel: (212) 512 05 08 • Faks: 0212513 85 95. Reldam: Publi Media 836/3