Katalog

Kalkınmak için eğitim ortak bir kültürde birieştirilmeli? alkmma ulkeolaııaklaımmulkeıun amaçlan dogrultusunda etkın ve veı Lrrılı kıulanüınası üe geıçekleş tırılebılprpk bır surpçtır Bır tükede ulusal amaçlaım tum toplum tarafından benımse nerPk ortak amaç durumuna gelebılmesı ıse toplunıun oıtdk bıı lilusaJ kulture salup olması üe olanaklıcür Kultur duşunsel qelışme olaidk ele alındıgmda ortak kultuı her şeyden once Mıllı Eğıüm Kuıurrüaııııda oluştuıuluı ve bu her şeyden once çagdaş ve bılımsel te mellere dayalı ulusal bır eqıtım sıstemıyle geı çekleştırüebüıı K Kalkmmanm ve çağdaşlaşmanm birincil koşulu, ortak bir kültüre sahip insanlar yetiştirecek çağdaş bir eğitim sistemine sahip o/maktır, İmam Hatip Okullarınm yanı sıra 3 farklı eğitim biçimiyle delinen Eğitim Birliği tekleştirilmeli ve kalkmma için gerekli ortak bir kültür sağlanmalıdır. eleştuıye ve büımsel duşunceye kaışı dın sel dogmalaıı olan Imam Hatıp Lısesı rııe zunlan üe aıa ınsan gucu yetıştırmeyı amaçldyan ve beürlı meslek dallaıuıda egıtım veren dıger meslek lısesı mezunlan lı selerde aldüdaıı egıtımlerın tam teısı alaıı larda yuksek ogretım yapabüeceklprdır Bu duı uııı bu tdiaftan, bu geııçleıe lı se egıtımlerı boyunca harranan emek ve paraniii çope dtılmasına neden oluıken dı geı taraftan Imam Hatıp I.ıselerının yenı den duz hselenıı alternatıfı olmdsuıa yol açacaktu Osmanlı ımpatatoılugu büe son donemlerındp mahalle rnektepien ve nıed ıeseleıden ruştiye, ıdadı ve tanzimat okul ları gıbı çağdaş egıtım kutunüaıma qeç moye çalısırken Turkıye Cumhuı ıyetı nde Imam hatıp lıselermın duz lıselere alternatıf olması aklın ve büımın kabul edebüecegı bır durum degüdır duşunceler ortaya atmışlardır Bu gruplar guçleıuu bule^tueıek smerjı olustuımak yerıne bırbırlennı engellemek ıçın ugraşmışlardır Bu duıum Osmanlı Imparatorlugunda kı egıtımlı kesımın vatanın kurtuluşu qıbı en temel konuda oı tak bır yontem et rafında bırlpşmpkte ne kadar zorlandıklaluıııı bu gosteıqesıdır Oysa en temel arnaçlarda bırleşen bu eC(itınüı koaun cuabmda üetışım ve uz laşma çok ddha kolay olacaktır Bu da ancak e<5ıtun sıstenıuıın yeıuden ele alınarak tekleştırümesı üe olasıdır Inyılız yazaı C. P. Snow (2001 133 Kr)9 160) "lkı Kultur" adlı kıtabında şoyle dernektedıı 'Dogal kaynaklarımız çok az hatta buyıü dunya quçleımuı standartlanna vu ruldugunda yok gıbı bır şey Asünda sahip oldugumuz yegane gerçek servetımız aklı yetenekleı ımız Bunlar da gayet ıkı yolla ışımıze yaradı Bubuınuzle ıyı yeçuıme sana tında doguştan gelen ya da sonradan edınürnış bu ustdlığunız vaı kı bu da onemlı bır guçtuı ' "Bızım toplumumuzda (yaıu gelışmış batı toplumunda) ortak bır kultu rumuz vamıs gıbı yapmayı büe bıraktık Büdıgumz en yaygm egıtmn almış kısüer aı tık kendüermın onem verdıklerı duşunsel kaygüaı duzlemuıde bırbuıyle üetışım ku ramıyorlar Bu da yaratıcı ve hepsmden çok da normal hayatmu/ ıçuı cıddı sonuçlar do guruyor Bızı geçmışı yarüış yorurrüarnaya bugunu yanlış degerlendırmcye ve gele rek umutlarımızı ınkâr etmeye ıtıyor Toplumumu7un ıyüıgı dogıultusunda faalıyete gı nşmemızı zor ya ria ımkânsı? hale getınyoı Snow un bır 'guç' olarak rutelendııdıqı msdiüaım bubulenyle "ıyı geçınme sanatı" eger doguştan gelen bır yetenekse, Tuık Tarıhı bu konuda çok da şanslı olma dıgımızı gostenyor Ancak yeterıekler ya da daha geııel anlamda yaratıcı zeka hem doguştan gelen hem de egıtımle qelıştırılebüerı bu olguduı dıklannı ılerı surmektedır Bu duşunce tar tısmaya açık bıı konuduı Aııcdk faıklı kul turlerın bırbırlerıyle üetışım kutamdmalan konusunda Tuıkıye dekı duı uın Snow un şı kayet ettığı batı toplumundakı durumdan çok ddhd vdhundıı Bu vehametın en onemlı nedenleı ın den buısı, beklı de en onenüısı Tuık Egı tım Sıstemuıın A farklı kulturde ınsan yetış tıımesıdır Farklı eqıtım sıstemleı ınderı geçmış farklı kulturlere sahip gruplar arasmdakı detısım eksıklıgı uzlasmanın yeıuu çogu zaman çatışmanın almasına neden ol maktadır. Bu bağlamda, Türkiye'de durum nedir? Tıukıyo 1789 yüıııda III SeLm'm talı td çıkmasmdan bu yaııa batılılaşmaya VP bdtüüaşaıak kaTkmmaya (') çalışıyoı Hâla surmekte olan bu çabalann hıçbırı ozelde ulkede vaı olau eqıtımlı kesımı, qenelde ıse Turk halkını ortak bır hedef dogrultusurıddbuleşüıemedı Bdşkabıı ıfadeyle, ul kenm egıtımlı kesırru kendı aralannda etkın bu üetışımkuıaıakulke ıçmoıtakbu hedef belırleyemedı Bu durumun en onemlı ne denlerınden buı, ulkedekı egıtımlı kesımın çok farklı eğıtım sıstemleıuıden geçerek yetışmış olmalaı ıdıı Ne yapılmalı? Gıuplaı aıaaı çatışmalaım oıtadan kaldırılması ıçın elımızde var olan en onemlı araç eQıtımdır Bu açıddiı ozellüde kışüığm şekülenmesınde onemlı katküarı olan lıse ddlıü ük ve oıta oğıetuıı orıe çık maktadır Dolayısıyla ük VP oı ta ogretım de faıklı kultuılete aalııp uısdiüdi yetıştııüme sının onune geçılmesı ulkenın gelecegı açı sından ydŞdmsdl bır oneme sdiııptır Ataturk'un yaptıgı ve hâlâ yururlukte olan ama uygulaıuııayan 'Tevtudı Tedıısat Kanunu" mutlaka uygıüanmalıdır Bu bağ lamda, İmam Hatıp, ve yabancı dilde egıtım yapan kolej ve ozel liseler Turkçe egıtım yapan duz liseler şeklıne donuştuı ulmelıdıı Hatta 'T'evhıdı Tedrısat Kanunu" kapsamının genışletüerek Askeri lıselerın de duz liseler şeklıne donuştuı ulrnesı taı tışıl malıdır Ancak, Harp Okıülarına ya da Ilahı ydt Fakulteleı ıne gıdecek oğıencıleı duşunulerek duz lıselere bu alanlarla ılgüı seç melı dersler konulmalıdu Ayrıca bır düı ıyı ya da ek bır yabann dü ogrenmek ısteyen ogrencüeı ıçuı zoıuıüu ydbdncı dü deısleıı ne ek olarak spçmplı yabann dıl derslerı konulmalıdu Boylelıkle ükogretımde yapüan tek leştıırne Endustn Meslek Tıcaıet vb yıbı ulkenın gereksınım duydugu ata elemanı yetıştuecek lıseleı dışuıda tekleştu ümıs olacaktır Bu tekleştırme tek tıp ınsan yetış tırümesıru dindçldydn degü, ortdk ulusal c degerlere sahip hıreyler yetıştırılme ;ıııı dinaçlamalıdu Ulkenın lıse ogretımındckı tek soru nu Imam hatıp lıselermın duz lıseleıe alteıOsmanlı Imparatorlugu üe gunumuz natıf olması degüdır Çunku tabloda veıı Tuıkıye Cumhurıyetı ııırı egıtırn sıstemlen len her egıtım sıstemı farklı tıpte ınsan yebu anlamda oıtuşmektedır Heı üası de tıştıı rnektedu Dolayısıyla faıklıolaıakyetı kendı halkma 4 degışık turde egıtım verşen insanlar farklı duşunsel yapüara ve ulmektedu Bu sıstemler Osmanlı Imparator kuleıe sahip olmaktadu Faıklı egıtım sıste lugu nda ve qunumuz Turkıye sırıde aşagımınden geçrnış ınsarüarın ulkulerı arasmda da belu tüen şeküdedıı son deıece onemlı ayıışmalaı bulunmakta dır Cumhurlyct önccsl Durum Bugunku Durum Oı Mahalle Mektepleri ve Medreseler Kuran Kurslart ve Imam Hatlp Llseleri n e g ı n İmam Hatip Liseleri Difindaki Meslek Imam hatıp Rüstiye, İdadi vb. Tanzimat liseleri ve Duz Liseler Okullan lıselermde Yabana Dilde EğltimOğretim Yapan Yabana Dilde Eğitim Oğretim Islamı arüa Liseler ve kolejler Yapan Mlsyoner Okullan ve yışa goıe yabana kotejler yetışen ın Askeri Rüftiyeler ve İdadiler Askeri Liseler sanlar ken düeıme hedef olaıak Tuıkıye de şerıat du 1 ler rıe kadar tablodakı sureç tevhıdı zenının pgemen kıhnmasını seçerken yatcdıısatla (egıtım bıılıgı) belırlı bu sure teı bancı dılle egıtım ogıetım yapan okul me sıne çevrümısse de, maalesef kalıcı olamazunlan ıse kendüerıne hedef olaıak yuı t dımıştıı Aynca tablodaladuıumunenonem şuıdd yaşdrikiyı seçebümektedııleı Yıne lı ayaklarından bırısı olan Irrıarn Hatıp Lıse benzeı bır durum toplumun yonlendu üırıelen 28 Şubat surecıyle bırlıkte duz lıselere suıde en onemlı unsurlaıdan bırı olan ba alternatıf lıse olmaktan çıkartümak ıstendı smyayın kuruluşldiında da qoıulnıektedu ve bunda da onemlı oıanda başarı saglan dı Farklı eğitimler Ancak bu başaııdan rahatsız olan farklı egıtım sıstemınden geçeıek AKP Hukumetı ıktıdara geldığı gunden be faıklı anlayıslaıa sahip olan ııısanlaı faıklı rı "meslek lıseleııne haksızlık yapüdıgfgp basınyayın kuruluşları (Islamcısından rekçesıyle (!) bu suıecı teısıne çevurnekib Maıksıstuıc kadaı) aracüıgı üe hem toplu temektedır Nıtekım bu amaçla TBMM yp mu kendı arüayışları doğrultusundd yoıı bu yasa (asaı ısı sevk ettı AKP nın meclıs lendumekte hem de kendı aralaımdakı üe çogunlu nedonıyle tasarımn kolayca tışımsi7İıgı pekıştumekteduleı TBMM den geçeıek yasdlaşnıa oldMİıgı Bu ayıışnid kendısmı en net bıçımıy yukspk gozııkmpktedır le kurtıüuş savaşında kı Sıvas ve Lızuıum Kongıeleıı'nde gosteımektedu Farklı egı Alternatif yaratılmamalı tım sıstemİPi ınderı qelen (aıklı qıuplaı ul Tdj.uuıuı y.ı.sala^nidM duıumunda keıım kuıtulu^u koııusunda da çok farklı 867/12 Ortak amaç gerek Bızden sonıakı ya dd onumuzdekı kuşaklarm bızler kadar farklı ve bırbırıyle üetışım kuıamayan ve dolayısıyla uz laşamayan ama sureklı çatışan uısanlar olardk yetıştırümesmın mazeretı olamaz ve olmamalı Turkıye'nm gerçekten kalkınrndsı ve çagdaş bu ulke olması ıstemyoısa oncelıkle toplumun ortak bır amaç etrafın da bırleşmesı ve bu amaç doğrultusundd çalışması gerekıyor Bu da anrak toplumda heıkesuı uzennde uzlaştıgı temel degeı lerın oluşturulmasıyla olasıdır Bu degerlenn olu^tuı ulması ıt,e egıtım sıstprnınm faıklı temel değetleıe sahip uısaıüaı yeıuıe aynı temel degeıleıe Yetenek kazandırılamıyor Bu baglamda dalıa t.oma uısanlara egıtımlp kazandırüan yetenek, Turk Egıtım Sısteım taıafmdan Tuık ınsanına kazandırı lamıyor Bu savın en somut gosteıgelerı, Tuık Toplumunda tarıh boyunca yaşanmış olan ayaklanmalar kutuplaşmalar kavgalaı ve arkasından gelen askeıı mudahaleler, yüolan VP yenıden kurulan devletletdır Snow edebıyatçılarla bılım ınsanlan nın ıkı faıklı kulture salup olduklanıu ve bu üa fdiklı kultuıurı "duşunsel kaygüar duzlernınde' büe bırbıılerıyle üetışım kuıama