Katalog

i bir İ Bfyolog ClllCarrlson. "Blrçoklan genlerden korkuyor" olarak kabul edılmekte lnsanlara gen profülervru açıkldyarak tavsıyelerde bulunuyoruz Onerüerırruzı yerıne getırenler boylece daha uzun sure sağlıklı kalma şansma kavuşuyorlar dıyor Gıll Garrıson Onerüer gen kontrolunden yaklaşık 3 hafta sonra postayla gonderümekte Incelenen genlerın alüsı bedendekı zehırlı maddelenn atılmasıyla ügüı oldugundan bu alanda neredeyse her zaman dıkkat çekıcı ozellıkler ortaya çıkıyor Ve bunlar da genelde herkes ıçın geçerlı olan yanmış et yemeyın bol bol sebze tuketm gıbı olağan sağlık onerılerını yansıtıyor Dığeı onerüer de pek yeru sayümaz Vıtamın tabletlerı ve bol meyve tuketımı tavsıye edılırken sıgara ıçılmemesı ve alkolun de olçulu olarak ıçılmesı ko nusunda uyarılmakta GıllGarrıson da pahalı onerılerın pek orıjınal olmadıgını kabul edıyor Onerılerımız tamamen bıreysel testlere dayandıgı ıçın yerıne getır ümesı onemlı Ük olarak kendüerıne nelerın ıyı gelece gını genlerme dayanarak soyluyoruz Fakat Scıona analızı bır genın yalnızca sınırlı olarak ışledıgını gos terse büe sağlıgın bu nedenle tehdıt altmda olup olmadıgını ıspatlamıyor Kontrol edılen polımorfizmle rm saghk uzermdekı etkılerı henuz kanıtlanmış degıl dıyor Bonn Unıversıtesı'nden Peter Propping. Seks düşkünü yapan ilaç için tazminat İngiliz Richard David, kullandığı ilaçlar nedeniyle seks düşkünü olduğunu öne sürünce, Novartis fırması tazminat ödedi. lay 1989 yüında davacının burun tıkanıkügıyla başladı Davıd ın dokto ru hıpofiz bezmde bır tumor teşhıs etmıştı Gerçı ur ıyı huyluydu ama tumorun urettıgı prolaktın hormonu Davıd de cınsel ıs teksızlıge yol açmıştı Bu hormon çok fazla salgüandıgmda erkeklerde ıktıdarsızlığa neden oluyor Tedavıyı ustlenen endokrıno lojı uzmanı Davıd'e Parlodel ılacını vermıştı Ilaç o zamanlar Sandoz fır ması tarafından uretüıyor ve prolak tın salgısını engelleyen bır madde ıçenyordu Tedavıden bır sure sonra Da vıd ük kez sekse ügı duymaya başla dı Fakat aynı zamanda tutarsız bu kısüık de sergüemeye başladı Ge celerı uyuyamayan Davıd kendısını Londradakı seks dunyasmın kollan na bırakırken, ışyerınde de bırbırı ardına hatalı ve gereksız kararlar alı yordu Bır yü sonra doktoru üacını Sohoda blr seks kulübü: Seks dUfkünü olan Davld değıştırdı Norprolac üacındakı prolaktın onleyıcı madde daha kolay başladı Unlu bır avukata başvurduktan tolere edılıyor Her ıkı etkı maddesı de üaç sonra psüayatrıst Trevor Turner'den de endustrısınde kullanüan maddelerdır Dobır rapor aldı Rapor şoyle dıyordu Tedavı gumdan hemen sonra sutten kesümek ıste anormal psışık reaksıyonlara yol açmıştır yen kadınlar tarafından kullanüan prolaktın Beynın yapay olarak aşırı derecede etkın onleyıcı üaçlar hıpofiz bezlerınde tumor leşnrümesı hastanın ruhu algüama yetısı ve bulunan erkeklere de verümekte sosyal davranışlarını etküemış manüc Harvard Tıp Okulu nda (Boston) yapıdepresyona ya da şı^ofrenıye yakalananlar lan bır araştırma prolaktın onleyıcı üaçlarm da gorulen davranışlara neden olmuştur son derece etküı olduğunu gostermıştı Turner'e gore Davıd prolaktın onleyıcüer yuzunden hıpomanı gosteren tek kışı degü Özel durum ama burada o?el bır durum so7 konusu Ilacın etkısını Norprolac üacırun psışık yan etküerı fazlasıyla oldugu ıçın ashnda Kırmızı lıste 'de de yer h ıs s e d en almakta Ilaç ender durumlarda akut Davıd seks psü<oza neden olabüıyor Fakat fırma seks d u ş kunu ve savurganhk duşkunlugu gıbı yan etküeı 0 1 d uktan den habersızdı Novartıs sozcusu Mark sonra bır de Hill bu degısıklıklere neden olabüecek dolandırıcılık hıçbır belırtının bulunmadıgı halde fırmasıve yalancı nın yuklu bır tazminat odemesınm nedenını ş a h 111 ı k de şu şeküde açıkhyor Verdıgımız tazminedeniyle nat bızım suçlu durumda oldugumuzu gos hapıs cezası termez sadece davayı kapatmakıstedüc" alınca fırSpıegel dergısınde yer alan habere manın ken gore Davıd şımdı de üacın pıyasadan kaldıdısını denek nlması ıçın savaşıyor Oykusunu tum dunya olarak kul Richard Davld: "Benlm ya duyurmak ıçın bır de kıtap yazan üaç 1 a n d ı ğ ı n ı kurbanı aynca bır de füm ıçın Hollyvrood la durumumda olan blnduşunmeye lerce Insan var" bağlantı kurmuş O te arasında blr uyum vaat edlllendırme teknıgı üe yapüıyor aıasında yaklaşık olarak kalıtım şı ıkı bırey arasında farklılık gos lüık ornegm tehlıkelı vırusleıle n yaşama şansını garantüer i yer alan bu tuı fdrklılıklaı bıyo lorfızm olarak adlandırılır bun ıreçlere ışaret edebılıı Bellı baş sela kuşkonmazın alışümışın dı etküı olur Kuşkonmaz bazı ın skm bır koku verır ol etügı dokuz gen arasında pu•jın Her gen ruru toplumun %20 [statıstıksel açıdan baküdıcjindd re neredeyse hıç kımse mukem degü ve ınsanların çoğunda beş ımakta Srıona bu sonura gorp jenel olarak dıkkat çekıcı genle luyor aber yıne de olumlu bu mesaj Biyolojik gerçekler ve test Bıyolojık gcrçcklcr ıse testın netıcesını anlamsız kılıyor Scıona testı dokuz gerun analızme ddyanıyor, oysa besın maddelerınm değerlendırümesınde yuz lerce farklı sekans parçası onemlı bır rol oynamakta Ayııca çevrenın de sağlık uzerınde onemlı bır ethsı var Scıona nm bırçok Asyalıda etkısız turlerı bulunan Aldehyd Dehydrogenase 2 enzımını kontrol etmesı de çok manasi7 Çunku bu bozuk enzımın olurn&uz etkılerını ınsanlar zaten zamanında kendı bedenlerı uze rınde gorebüıyorlar Bu durumda az mıktarda aknan alkol bıle cütte kızarıklık baş donmesı ya da hızlı kalp auşına yol açmakta Fırmanın taradığı gen turlerı arasında sadece metabolızma açısından onem taşıyanlar degü mesela meme kanserı mesane kanserı ya da trombozların ar tışını gostererüer de bulunuyor Fakat bunlar muşterüerı korkutmamak ıçın genelde gızh tutulmakta Scıona yonetıcısı Rosalynn Gül Garısson olum suz eleştırüere pek dldırış etmıyor Sureklı yem genle rın peşınde olan araştırmarı şımdı Sen ve genlerın testının üancı bır versıyonunu gelıştırme heyecanında Çevırr Nılgun Ozbaşaran Dede Kaynak Spıegel op fubesl: Küçük farklıhkar 804/9