Katalog

1e yine değişti r e edebılıyoıldi Taydnd'dd Batılılar kadar a t yıyebılenler ancak ıufusun uçte bırı, ayrı a peynır hemen he nen hıç yenmıyor Sebastıan'ın te ııısı çok, ama çok memlı dıye konuşan ^oıdaın ' Osteoporoz idavısınde asıt bugu ıe dek hıç dıkkate alın nadı Kımse bu konuda 3k bır soz bılp soyle ledı Oysa bıhyoı uz kı ıçdnları yuksek asıt reten yıyeceklerle lesledığımız zaman steoporotık olabüıyor u Kaldı kı dlkalık yıyeekler verdığımız za ıan bu duıum tersıne onebılıyor dıyor Halıhazndd asıt ırıkımı ve dıyet ara.sın akı üışkının ortaya çı ııttıgı bu duıum dıya7 . hdstalannın ışıne ya yor Dıyalız hattındaıı jrılen asıdı notrahze edıcı bazlaı hastdrıırı =mıkloıınm eıozyona ugidmdsını engellıyor teopoıoz Çaliifiıidsı adı verılen ıkıncı bır osteoporoz çalışmasına dayanaıak Sellmeyer ın SOF analızını ydnlış yo r umlddığmı ılerı suruyor Framıngham Çahşması'na gore yıyecekler yoluyla bol mıktarda proteın alan kadınlarda kemık kaybı duşuk duzeyde kalıyor Dolayısıyla bu goruş asıt kuramına tumuyle ters Yeni Prozac'ın peşinde Prozac ve benzeri ilaçlara alternatif olarak geliştirilen antidepresif ilaçlar nöronlarm yeniden oluşmasını hızlandıracak. Alternatif açıklama Bu arada Framıngham Çahşması'nda yer alan bılım kadını Tufts Unıveısıtesı epıdemıyologldrından Katherine Tucker alternatif bır açıklama ıle kaı^ıımzd çıkıyor Tucker SOF çalışmdsına katılan kadınlaıa uygulanan dıyetın ıçeıdıgı pıotem mıktannın Framıngham çalışmasına katılan kadınla rınkınden daha yuksek olduğuna dıkkdt çekıyor Ikı çalışmanın bırbırıne ters duşmedığını tam tersı bırbırını tamdmlddıgını ılerı suren Tucker Aşırı mıktarda protPin kadar az mıktarda protcm de kemıklere zardr verır dıyor Bu tartısmdyı bır sonuca bağla maya çalışan Sebdstıan bu oneı ı getınyor Genış çaplı ve qenış zamana en az & yü yayılmış ycnı bıı çalışnidnuı pek çok soruya yanıt getırecegını soyleyen Sebastıan bu çalışmada yaşlı deneklere gun luk dozda bıkarbonat veya plasebo verılmebiru onerıyor Belırlı bır sure sonra bu kışılerın kemık olçumleıı bııbırlerıyle kdişılaştuılacak ve gcı çek oı taya çıkdcdk Bu drada Sebastıan ozel dıyetmı bu ol çude degışürerek kendı uzeıuıde daha denqelı bu beslenme şeklı denıyor Asıt uıeton yıyeceklerden tumuyle u/ak kdlmddan kumes hdyvanları balık ve peynırı alkalı uıeten brokolı yeşıl yapraklı Sdlatd ve taze meyveleıle telafı etme yoluna gıdıyor Bu arada hu bubdt bazlı gıdalardan mumkun oldugunca uzak kalmaya gayıet edıyor Sebastıan butun butıldiın altında yatan temel goruşu şoyle ozetlıyor Bana yol gosteren Paleolıtık dıyet Tarım oncesı donemde atalanmızın neler ye dıgını araştırnken koklerımıze donmeye çalışıyoı unı Reyhan Oksay NovvScıentıst lbArdlık2001 1 Carşı görüşler var Butun bunlara karşın beslenme ve oste Doroz uzmanlaıı kı burüdra Sebastıan ve illmeyer de dahıl kamuoyuna beslenme »tallerını degıştıımdeıı yoııunde bıt açıklaa yapmdddiı unce daha fazla verı toplama ı çalışıyoı Çunku bazı bılını addmldrı dçıkı Sebastıarı ve Sellmeyer ın fıkırlpnne karşı Omahadakı Cıeıghlon Unıveısıtenden endokı ınolog Robert Heaney elde verılenn yalruzca ınsanların yeteılı kalsı ım almadıojım gosterdıgını ılerı suruyor Heıey e qoıe sdnayılpşmış ulkelerde çok az ın ın yeterlı kalsıyumu alabılıyur Bu durumda yete baglı asıdıte konusu geçerlılıgıru yıtır ış oluyor çunku kemıkten kaçarak asıdı notlıze eden kalsıyuırı beslenmp yoluyla telafı lılebılıyor Heaııey ayııca Framıngham Os 980 h yıllarda pıyasaya çıkan Pro zac ve benzerlerı Zoloft Paxü ve dıgerlerı kısa zamanda depresyon hastalarının can sunıdı halıne geldı Yüda 8 mılyar dolarlık bır satş hacmıne ulaşan bu ilaçlar gerek yan etkılen gerekse hemen etkısuıı gostermemesı bakımından arzu edılen duzeyde değü Ayııca ılaçldrın uç hastadan ancak ıkısırn tedavı edebılıyor olması etkınlığıne golge duşuru yor Bu sınıfd dahıl olan ddçlar beyınhucrelerının sınyal alışverışı sırasında kullan dıgı bır kımyasal madde olan serotorunın etküerını aı tu"iyor Ancak bılım adarn ları son yapılan araştırmalardan elde ettıkleı ı bılgılere daydndrak ılaçların beyın hucrelerını etkıledıgını de ortaya çıkarttı Bu üaçlann etkısıyle bazı hucreler buyurken bdzılan da çoğdlıyor Norojenez denılen bu ıkıncı etkı çok onemlı Başka bır deyışle depresyon yalrnzcd serotonın azlıö^ından kaynaklanmıyoı olabüır belkı de hastalığın gerçek nedenı spesıfık beyuı tıucrelerınm atrofısıdır organ erıme sı Bu durumda serotonını artırdn üdçların gerçek etkosı, bu hucrelerı onarmala rı sonucu ortaya çıkabdır Butun bunlar daha karma şık başka so ruları da akla geürıyor Eğer tedavının ana hedefi hucre bakımı ve onanmı ıse daha kesın daha kestıı me yolldr bulunabıkr Spesıfık olarak noronları korumak veya yeniden oluştuımak ıçın gelıştırılen ilaçlar daha hızlı ve ddhd guveniı bır te 7 davı sağlayabdır m\ Bu konuda bır şey soylemek ıçın henuz çok erken ancak yanıtı bulrnak ıçın ılaç şırketlerı depara kalktüar bıle Bılım adamlan uzun suredır Pıozac gıbı ılaçların ne şekılde etküı ol du<5unu araştu"ip duıuyoı Tumune bırden SSRI deııüen (Selectıve serotonın re uptake ınhıbıtors seçıcı serotonın gen alım ınhıbıtom) bu ılaçldr serotonın du zeyını anındd yukseltıyor Ancak duygu durumunu duzeltmeleıı haftdldi dlıyor 9 Bu aıada neler oluyor Hayvdnlar uzeniı de surdunılen çalışmalar serotonın duzeyındekı yukselmenın beyındekı hıpokdmp bolgesınde bır dızı bıyokunyasdl olayı da teükledıgını gosteııyor Fare deneylerıyle bu konuda yenı bılgılere ulaşılması beklenıyoı Kaynak Nemıvcck 31 Aıahk 2001 Jet lag'a biyolojik çözüm I nsanların ıçındekı biyolojik saat davranışlan duzenlcyen salgüarın kontrolundan sorumludur Bu ıçsel saatın nasıl çalıştığını ortaya çıkartan bılım adamlan aynı zamanda bu saatten ydrdrlanarak uyku bozukluklarını ve jct lag ın yarattıgı sıkınülaıı gıdermenın yjkruıı arıyor Biyolojik saatleı yaşdntımızı kontrol edeı Bu sddtler dogru ışlemedıgı za mdn konsantrasyon ve uyku bozuklugu gıbı ınsanları olumsuz yonde etkıleyen durumlar ortaya çıkar dıye konuşan New Hampshııe Daıtmouth Tıp Fakultesı nden Frofesor Jay Dunlap Aı tık bu sorunu halletmek uzeıeyız dıyor Bıyolojık saatler vucudumuzu hormonlarla yıkarlar bu hormonlaı uykuyu uydnıklıgı açlıgı ve faal duruma geçmemızı kontrol altında tutar Insanlar bu sırkadıyen ı ıtmı (24 saatte bır tekrarlayan rıtm) dıöfeı hayvanldrla paylaşır Bıyolojık saat ınsanlara gecelerı uyumalannı soylerken bır hamster a kafesının ıçınde do nup durmasını soyler Çunku kemırgenler ıçın gece çalısmd donernıdır Hamster lann biyolojik saatlerıne bu denlı sa dık olmalan bunldrı uyku uzmanlarının ıdeal denegı halıne getu mıştu Haı vaıd Unıversıtesı nden Profesoı Chaıles Weitz ın lıderlıgınde çahş malarını surduren bıı gıup bılım adamı hamster ların beyınlerınde suprakıyas matık çekırdek" denılen biyolojik saatın bulundugu bolgeyı ırıcelpdı Fkıp bu çe kırdeCfin salgıladıgı 32 faıklı kımyevı maddeyı ayııştırrndyı başardı Bu nidddeler anahz pdıldıkten sonra başka bır hamsteı ın beynıne enjekte odıldı ve fazla rnıktardakı salgının np gıbı reaksıyonlaı yaıattığı ızlendı Ydlruzca Donuşuınlu buyume laktoru alfa TGF denılen bır tanesının fark yarattıgı goruldu Bu salgı hamster ların gece koşuşturmdldnna son venyordu Science dergısınde yayınldridrı bu keşıf Dunlap'a gore pek çok konuda bdşkd keşıflere zemın hazırlayacak Sıı kadıyen rıtmıne mudahale manık depresyon gıbı pek çok psıkolojık sorunlara yol açabdıyor Dunlap şımdılık bazı ılaç ların bu tur lahatsızlıkları gıderdıgıne dıkkat çekıyor 774/9