Katalog

Antidepresanlar ve Türkiye pazarı merıkan NIHCM Vakfı nın (The Natıonal lnstıtute foı Health Care Management) (ayıs 2001 de yayınüadıgı 2000 Yüm da Reçetelı Ilaç Tuketımı Yukselış Trendı De vanı Edıyor başlıklı raporunda ABDdekı top lam ılaç satışuıın 2000 yılında 1999 yılına gore 'a 18 8 artış gostererek 1111 müyar $'dan 132 mılyar$'a toplam reçete sayısının % 7 5 artışla 2/12 mılyaı adetten 2 915 müyar adete (oıtala ma olarak kışı başına yaklaşık 10 reçete) ve re çete başına ortalama satış tutannın da % 10 S artışla ortalama 40 96$dan 45 27 $ a yukseldıgı belıı tılıyoı ABD de 2000 yılmda en çok satdrı 50 üdcın topldm satış tutan 58 2 mılyar $ ve bu mıktar toplam reçetelı ılaç tuketımırun % 44 u ler ve hastdlar aıasında çok ıyı büınen ve tanı nan bır ısırn olması nedenıyle avantajı devarn edıyor Elı Lılly geçügımız Şubat ayında patent hakkı ıçın onay aldıgı Prozac ın haftada bıı kul lanüan yenı formu üe pazar payını korumayı he deflıyor Türkiye'ye gelince yınlanmdsında kralıyet dırekt etkın olmuş ve uygulanan ulusal sıstem belgelendırü Dr. Ali Rıza Uçer zavanta]lı bır durumda Ancak Prozac m hekım mesınde verden marka Kralıyet tacı üe do Tıp Kurumu Genel Sekreterı ndtümıştn Dığer ul • kelerde de uygula hpkımleruı hdlen leçotc otme yetkısuım olduğu bu ılaç DCT malar benzer bıçımgıdeb yazıda vurgulatidn depresyon tcdavmnde daha az ılaç dedır Sıyasî partüer de I urkıye nın kal 29Aıalık?001 tarıhh Cumhunyet Bıhın 'Ibknık dergısm kullaıuını daha fazla psıkoterapı yatddşımma gelecek olur kınmasınm buna de ydyııüdmııV} DıkkaV Pıozak şuphelı ıldç bdşlıldı Reyhan saL Pukoteıapı çogu ulkedp olduğu gıbı ulkemızde de pohk hnıktp verılebılen bır hızmet olmayıp ancak ekonomık gucu baglı olduğunu ıdrak Oksay tarahnddiı D&toveı dan çcvırı yazmız ıızerme dogru dan Pro?ac ısımlı ılaç odakh değıl lakal bu turyazılann potan hunıı karşılayabılecek olanlara veıılebılen ozel bır hızmettu ederek bu konuyu Bu çok seanstan oluşan bu hızrnetın gerekh olduğunda sağal programlannd dlmaiıycl ülhk'iı uzeııne bolh uyancı oldbılecek duşuıitelerunı sı tııı gutu tditVjümozken her zaman antıdepresan ılaç kullanı lıdııldi Sıyasetçüenn 7inle pdyldşmak ıstedmı deıgumzın vıadan bır mdqa7in deı gısı hmlığme kaymasuid gonlum lazı ohnddıgı ıçın Prozac ya mmm altprnatıh olmdhi da mumkun değıldır Kaldı h psıkote ve burokrdüaıın bu rapı nv ılaç tedavısı mı sonısunun tek bır doğru yanıtı bulun konuda büınçlendırüL*djeneııkddıyla Sluoxetme özgunSeıolonmGeuAlımln mesı ıçın devlet hıbıtoru (Spebifıc Seıotonın Reuptake Inhıbıtor SSRI) ddı ve rnamaktadır Bu duıumda bır psıhyatrı dergısuıde değıl bır bılım magdzuı deıgısuıdc yüyınlamruş boyle bır ydzuım çevuı medya ve gonullu rılen depresyon teddv&mdu kullamlan yonı jenerasyon bır smı okuyan bu hastamız kendısuıe bu ılacı oneren hehnu gruplar ışbırlıgı ıçın gı up jntıdeprpsan üaçtan bu tdiıesı ve yazıdd soz edılen yan hdkkında kuşku duyarsa onun dayandk alacağı dergınız ıçuı de çdlışmalar yap eüaleıııı hemcn çoğu da tum bu gruba ddiııl ıldçlann paylaş lıkSarı yan etkıler Aynca yan cthden annmış bır anüdepresan mı bu hekun olarak üaçlann yan pthlennı bılerek ve sızm ıçın malıdırlar yıne de en dogrusunun bu olduğunu duşımprpkbu ılatı verıy Kalite konusun ılacm da henuz keşledılmvmış olduğunu unutmamamız gereda en onemlı yer unı kıyor Prozac bu gruba ddlııl ılaçların yalnızca bu tanov ıken oru7 sızher okudugunuzd dldumaym dıyeceğız Prof Dr Mustafa Ertaş versıtelerdır Uruver ydie unutmamamız gerekıyor kı geıek Aıneııka Bıılcşık Dev Istonbul Tıp Fakıılte';ı Noroloji Anabıhm Ddlı Ugretım sıteler once kendı letlerı'nde halen FDA onayı hem de ulkemızde Sağlık Bdkan kuı umlannda Toplığı /ısansj devam eden bu udç Bu da demokiır h Turkıye de Ya Turkıye deta üaç tuketımımız ozel ola rak da antıdepresıf üaç tuketımımız ne duzey dedır' Bu denlı aynntüı bır ızlem olanağımız var mıdır7 Başta Saglık Bakanlıgı unıveısıtelerı mız/tıp fakultelenmız eczacüık fakultelerırnız meslek odalan ve alandakı sendıkalar olmak uzere üqılı kurum kuıuluş ve orgutler ne yazık kı üaç tıbbı malzeme ve tıbbı teknolojı tercıhle rrnın tuketım boyutuyla yeterınce ügüenmıyor 2.6 milyar dolar Prozac k ı Oysata en fazla ılgüenmesı geıeABD'de 2000 yılında pera ken konulardan buıdır bu Ulkemı?ın kende üaç satışlaı ında on yuksek . . ,. tuketım kateqonsını antidepre DoktOuOr IİOÇ kıt kaynakları 7 üe maksımum venm nasıl alınabüır sanlar oluşturuyor Antidepre tüketimi Ornegın Psıkıyatrı alanmda ne kadar san ılaçların tuketımı 1999 yılına antıdepresıf üaç tuketüıyor bu tuketı gore % 20 9 luk bu artışla 10 4 konusunda mın ne kadarı yermde bır tuketım tu müyar $ a çıkıyor Bu tutar top bilgi sahibi ketüenler hangı fırmaların ururüerı lam ılaç tuketımının yaklaşık ola bu üaçlann muadülerı nelerdır' Etkm rak % 81 duzeymde Antidepre olmalıdırlar lıklerınde bır fark var mıdır' En ıyı bı san ılaçların toplam tuketımı çımde malıyet yarar dengesı nasü 1993 yılında 2 mılyar $ ıken 7 yıl sağlanabüır? Hepsının çok yakmdan ızlenmesı jonra 5 katlık bır artış gosterıyor Eli Lily fıı başta psüayatrıst olan büım ınsanlanmızın te masının urunu oları Prozac 2000 yılında 2 6 mel gorevı olmalıdır Bu konunun farmakopko müyar $ lık tuketım üe en çok satüan antıdeprenomık faımakoepıdemıyolo]ik yanından dd so san ılaç Satış tutan en yuksek 50 üaç aıasında rumluduı hekımlerımız Elbette bır klınısyenın da Prozac 4. sırada yer alıyor Antıdepresıf bügı alanını zorlayacaktu ama mutlaka bügı ala üaçlaı atasmda Prozac tan sonra en çok satüan cakları branşlarla (farmakologlar sağhk ekono üaçlar Prozac dan daha hızlı bır satış trendı gos mısı konusunda uzman olanlar üaç enduMrısı terıyor ve yakm gelecekte Prozac satışlannı ge nın ügüı kdynakları gıbı) sureklı ışbırlıgı halınde rıdc bırakabüırler Bu üaçlar sırasıyla Pfızer fıı olmaları var olan draştırmaları ızlemelerı alanmasımn uıunu olan Zoloft (Zoloft un ?000 yılında o boşlugu dolduracak araştırııidlaı yapma da toplam satış tutan 1 890 mılyaı $ ve en çok ları ya da ügüı btanşlaıdan uzmanların yapaca satan ellı üaç arasındakı yerı / sırada) Snuth gı araştırmalara yon ve destek vermelerı gpKlıne Beecham fırmasının urunu olan Paxil (Pareklıdır xü ın ?000 yüında toplam satış tutan 1 808 mü Saglık Bakanlıgı da ınsan kaynaklannı ve yaı $ ve en çok satan ellı üaç arasındakı yeıı 8 alt yapısım bu gelışmelere ayak uydurabüecek sıradd) Glaxo Smıth Klme fırmasının urunu olan nıtelıkte donuşturebünıehdır Aksı takdırde yal Wellbutrin Sr (VVelbutrm ın 2000 yılında topnızca tıbbı sektorde ulusotesı şırkeüeı m uı unle lam satış tutan 0 851 mılyar $ ve en çok satan rını tuketıcı konumuna duşenz ınısıyatıf kulla ellı ılaç arasındakı yerı 23 sıradd) Pıozac ın namayız ve akd almaz bır kaynak savurgarüıgı Agustos 2001 de patent koruma suresının dol na seyırcı kalırız ması nederuyle bu üaç eskı konumuna gore de lam Kalite Yonetımmı uyAralık Pazar gunu guldmalı ve unıversıtele Cumhunyet te yaym re akredıtasyon zorunlu lanan Turkıye Kopya lugu getırılmehdır Bu lamaya Gırışmelı başlıklı Türkiye konuda çalışan bılım yazmızda Dunyadakı yenı adamlarına mdddı ve gelışmelerı buyuk bır ayklonlama manevı destek sağldn mazlıkld şaşkın şaşkın ızle meye devam etmekte olan fırsatını hemen malıdır Turkıye nın durumundan Bu aüntıyı yapmamın ne değerlendirmek denı TKYden soz etmek duydugunuz sıkıntıyı dıle getırmeye çabalddmız Şoy değıl elbette Hanı o si7in zorunda... le bır duşunuyorum da yazınızuı bonundakı ye Çag bügı çdgı Teknolojı almış başını gıdı nı tıbbın ekonomısı uzerıne onerıraz var yor Bılqı o denlı hızla çogahyor ve yayılıya onu desteklemek Bırüen sanmasın kı yor kı Bırüen oturup gelecek uzeı ıne ka ABDde canlı kopydldnmdsına ızın hıç vorü fa yoruyor kurgıüuyor yaratıpuretıyor ve meyecek yayılmaya başlıyoı Dogal sonuç olarak da Ne ıyı olurdu bırüerı dedıgıni7i duygelocegın sahıbı olanlar dd onlar oluyor sa da hemen kolları sıvasa Ama şu aşama Bızım dışımızdakı bırüen bunlar Sonra da da sıyasüeı ın boyle üerıye donuk tedbırleı gucume gıdıyor bu ulkerun bır vatandaşı alabüecek ydpıda olmadıgını duşunuyobır ogretmenı olarak rum Ulkemızde bu alanda bügı bınkımı hatta teknık ve yontem bınkımı olan büım Unıversıtelerımıze bakıyorum Te ınsanldrımız bu kurul oluşturup bır enstıtu mel ışlevlerı olan büımın uıetümesı ve top kurulması konusunda Cumhurbaşkanlıluma yansımasım sagldmak g±ıı ışlevsel ğına başvursalar Cumhurbaşkanımız lıkten epeyce uzak Bır avuç büım adamı (şukurler olsun) bu konularda da hassası çabalayıp duruyor ama yetmıyor Çunku yetı olan bır ınsan ne sıyasal erkın umurundd büımsel gelış me ne de uruversıtelerımızdekı onların Gelecegın yaratıcüan ve sahıplen atanmışlannrn Kınıse kusuruma bakmaonu bu gunden kurgulayabüen ve buna ya sın Benım sozum büım ınsanlan na de trnm yapabüenler oluyor hep O nedenle gü Ulkemde bırüennm büımsel ahlaka ay Turkıye dunyanın gırdıgı bu donemeçten kırı davrdruşlard aşuarak bellı orurüara sakârlı çüonak ve bu fırsatı degerlpndırmek hıp olma anlayışma sahıpse ben bundan ıstıyorsa nasü uzuntu duymam Ustune ustluk Maıy * Kalkınma ve gelışme bır ulusdl po Moıgan da çüap bır ozur düesm yeter htıka olarak bemmsenmelı ve devlet polıtıdemez mı Bu alçak gonullulugun altmda kası olarak kabul edümelıdır bu ulusun bueyı olarak nasü ezümezsımz'' * Sıyasal erk unıversıtelerle ışbıtlıgı olmaksızın bır kalkınma ve gelışmenın gerçeklpşemeyeceğı gerçegını gorerek Universitede kalite ona goıc onlemler almahdır Sayın Mînâ Özevren Tuıkıye'de * Unıversıteleı bır an once büımsel Toplam Kalite yonetımı nın gelecegıne üışetık sorununu çozmelı ve temel ışlevleıı kın onerüer bolumunde şurüarı soyluyor olan büımın uretümesı ve yayüması ışlevıBııakmız Turkıye gıbı gelışmekte oldn bıı ne kdvuşmalıdır Uraveısıteler ozerk olma ulkeyı Amerıka Bırleşık Devletlerı Japonh ve sıyasal ıktıdarın bu kurumldrdakı kışı ya VP Almanya qü3i ulkelerde dahı kalıtenın sel çücar uzantüannın ışlevlerı ortadan kal gelışımı sıyasî bır ıradeye daydndııümıştır dırümalıdır Ingüterede 1984 tekı Whıte Poper ın ya Türkiye'de klonlama başlamalı... 9 Medya duyarlı davranmalı? * Turkıye nın ınsan yeraltı yerustu butun kdynaklannın bırbırını destekleye cek tarzda gehştırümesı ıçın planldma ya pümdlı ışgucunun verımlı ve yennde ıstıhdamı sa<î(ldnmalıdır * Medya uygar ulkelere donup bak malı bu ulkelenn medyaları ulusal gelışım sefprberlıgıru nasü desteklıyorsd aynı du yarlılık ıçmde davranma gelışmışhgını gosterebümelıdıı * Sıvü toplum orgutlenmesının sağ lıklı gelışımı bır ulusal sorun olarak gorul melı demokıatık katüımcı anlayış toplu mun butun kesırrüenne ydyüabümelı ve toplumun kalkınma ve gelışmeye katkısı sağlanmalıdır Tabı kı eklenebüecek başka onerı leı de vardır Ancak Turkıye nın zdrridiı kaybetmeden seyucı olmaktan vazgeçıp bır an once hdrekete geçmesı gerekıyor Vedat Çetın <vedat46@hotmaıl com> HastaProzac ve kuşku 774/12