Katalog

Kemikleri korumak için beslenı Kafamız yine kariftı... Son yapılan bir araştırmaya göre peynir, et ve ekmek gibi asit üreten yiyecekler kemik erimesini hızlandırıyor...Yeni bir beslenme rejimine geçiliyor Araştırrna Eıibtıtubu nden Thomas Rezne yenılen her gıdarun vucutta ne oranda as yaptıgını buyuk bu tıtızhkle tek tek araştırd Sut eşıt mıktarda alkalı ve asıt uretırken se peynıı yapımında kullanüan sutun alkalı un ten sıvı kısmı tumuyle çücartüıyor Butun bu bulgulann ışığı altında hemt yenı bir beslenme taızma geçmeden onc kemıklerın ve kasların erozyonu konusunc beslenmenın rolunu ıyıce netleştırmemız ge rekıyor Oncelrkle goruyoruz kı osteoporoz g derek tırmanıyor Son 50 yüdır kalça karüdar nın ıkıye katlanması nufusun yaşlanma olgı su goz onune dlındıgı halde bunun en onen h gostergesı Bu tatsız gıdışattan erkekler c nasıbını alıyor dunya uzeı ındekı 2 3 müyc kalça kmgının yuzde 30 u erkeklerde goıulı yor Kalça kırıgından asıt ureten yıyecekle sorumlu tutan büım adamları aslında kali yum eksüdı^mm menopozun vc hareke siz bir yaşantııun onemını ınkaı etmıyc Bugune dek yapümış en buyuk ve en tıtız ç lışma olarak tıp lıteraturune geçen Study Obteopoıotıc Fıactures (SOF Osteoporotık 1 < nk Çalışması) 1986 yüından bugune gelınc ye dek 10 000 yaşlı kadın uzerınde halen su durulmekte Bu çalışmaya gore yetersız mı tarda kalsıyum menopoz ve hareketsız L yaşam toplu olaıak kalça kıngı nedenJprın yuzde bOsını oluşturuyoı Besııüeım uıettı asıt bana kalırsa kalça kırıgının baş soruml su dıye konuijan New Yuıl Albeıt Eınste Collcgo of Medıcıne dan endoknnolog Uri Baızel, Sebastian ve Sellmeyer ın cn b yuk destekçi'îi Kemık kmklarına yol aç. faktoıleım sııalanmdsındd dbit bırıkımı men pozdan sonra gelıyor Buyuk bir olasüıkld kc sıyurn eksıklıgınden büe onemlı dıyor Buqune dek kemıkleı ımızı koıumak ıçrn haftada bırkaç gun bpoı balonuna devdm et mpmız kalsıyum açısından zengın az yaöjlı sut urunlen ve et üe beslen memız onerılıyordu Oysa son yapüan bir aıaşlumaya goıe yaşlanma üe ortaya çıkan kemık ve kas erımesının baş sorumlusu mo dern beslenme tarzı Saglıklı olduguna ınan dığımi7 modern beslenme taızı ılen yaşlar da kemıklprın VP kasların zayıflamasına yol açan koşullan luarlıyoı Soz konusu araştır mayıyııruten btlım adamları kemık kırılmala rırurı ana nedenuıın kalsıyum eksıklıgı degıl tam tersı modern beslenme tarzının vucutta urcttığı aşırı asıdın dokulan aşındırması oldu ojunu ılen suruyoı Yıyorpklerın urettıĞfi asıdm vucuda et kısı konusundakı aid^tınnayı yuıuten San Francısco dakı Kalıfornıya Unıveraıtesı nden Anthony Sebastian yozlomlerım şoyle dıle gptırıyor Bu olgu kayalaım uzerınden akan suya benzıyor Su sankı kayalara degmıyormuş qıbı gorunse de zaman ıçmde kayaları aşmdn n B Kemiklerde çifte görev Asıt ureten yıyeceklerın kemık ve kas lan enttıgı gerçe^ı ük kez 1920 lı yülardd yu rutulen bu araştırma sııasında rastlantı sonucu ortaya çıktı O donemde doktorlar bobrek hastalannın dıyalızden oncekı donem ıske letlerının anormal bir şekılde kıı ılganlaştığını fark ettı Ancak bobrek yetmezhgmın bir baş ka semptomu olan mıde şışkırüıgını halıflet mek ıçın verılen bıkarbonatın beklenmedık bir şeküde kemikleri gıderek kuvvetlendırdı gını gozledıler 774/8 l%8 yılında Haıvaıd Uruvuibi tesı Tıp Fdkulttoi nden da doktoı Lnnrpt F.ım lı saygın tıp dergısındp bir rnakdle yayımladı Makalede aşıı ı asıt ureten yıyeceklerle beslenen sağlıklı ınsanlarm gıderek kemıkleı mı rıske dttddarı belırtüıyordu Ne yazık la bu ya zı o donemde fazla ılgı çekmedı Ikı bılım adamı bu sonuca vucudun tazla asıdı nasıl ıs leme soktuğu üe ügüı temel anatomık bılgılerden yola çıkarak varmıstı Vucut molckullerı aıt olduklan yerde tutmak ıçrn pH ı 7 4 sevıyesmde tutmaya çalı şır Bu sevıye notre yakın anrak alkalrk taıaf tadır Bobrekler fazla asıdı ıdrara boca ede lek kurtulur Anrak pl 1 bir kez 7 38 e duşeibe daha guçlu bir tepkı geıeku Bu aşamada vu cut kemık ve kaslara başvur ur bunlaı ı paı çd laydiak kaıbonat fosfat ve amonyak elde pder Sonuçta asıdı noüalıze eünıs oluı (Bkz gıafik) Bu tablo bıze kemıklerın yalnızca vucudu ayakta tutrnak ıçın ıskele vazıfesı gor medığını aynı zamanda asıdı notralıze eden bir depo gıbı çdlıştığını gosterır Bu ıkı Harvard lı doktor heı gun ıske letten 60 müıgıam bücarbonat çalan asıtlı yıyerekiprın 10 yü ıçınde vucudun mınerdl kut lesım yuzde 15 oranında tuketpcegıne dıkkat çekıyor Bılım adamlan Alıden alıp Velı yp veı me stratojısmın ılk ınsanlarda sık sık dev reye gııdıö;ını duşunuyor Ozellıkle uzun sure aç kalma ıshal sert geçen kış aylanndakı sebze ve meyve kıtlıgı gıbı durumlarda orta ya çıkan aşırı asıt bırıkımı kemıklerın yagma ldnmdbina yol açabüıyor Avcı toplayıcı ük ınsan ıçın vucutta aşırı asıt oluşması kısa surelı bir sorundur Oysa Kalıfornıya UnıveısıtCbi nden Sebastian ve meslektaşı Deborah Sellmeyer e goıe mo deın ınsanda bu durum kronık bir yapıya burunur Bızler yanı Batüüar bol mıktaıda pey nır ekmek ve et tuketıyoni7 Bu yiyecekler metabolık asıdosız dedığımız olumsuz duru ma davetıye çıkartır dıye konuşan Colorado Devlet Unıversıtesıden evrım bıyologu Loren Cordain Avrı toplayıcüdr da bol mıktarda et yıyuıdu Ancak meyve ve sebzelerden al drkları karbonhıdrat asıt yukunu hafifletyor du dıyoı Kaldı kı goı unurde dsıdık olan lımon gı bı sebze ve meyveler aslında bol mıktaıda baz dlkalr uretırler çunku bunlar sıtrık gıbı organık tuz deposudur Organık tuzlar da bı kaı bonat olarak metabolızp olur DıCjer taraf tan Batüüarm alışık oldukldiı yıyecek taızının temelını oluşruran tahıllardan uretüen yıyerekleı ekmek ve makaına gıbı bolmüctarda asıt metır çunku bunlar tostor açısından zengındu ve vucut fobfoıu fosfoıık asıde donuşturur Buna üaveten son 40 yüda asıt ureten proteın tuketımı yuzde 50 oranında arrtı Bu beslenme tarzı et ağırlıkh alkalı ureten yeşülıklerle desteklenmedığı takdırde vucudun ıç sel turnusol kâgıdı kırmızıya çalmaya başlar Esas sorunu sert peynıı yaıatıyor Kalsıyum açısından zengın olan sert peynrı halı hazırdd kemikleri zayıf veya zayıflama eğılımı gostererüere tdvsıye edürr Oysa Sebastian ve Sellmeyer vucutta onemlı bir asıt kaynağı olan peyrurm kas ve kemrkleıın erozyonunda baş rolu ustlendığını ılen suruyor Neyse kı sut ıkolıye goıe bu baldından yaıa almadan kurtuluyor Bu duıumda anlaşüıyor kı esas sorun •îut degıl sutten nasü peynir yapüdıgı üe ügı lı Almanya Dortmunddakı Çocuk Beslenme Eskimolarda kemik erimesi Bu arada Eskımolan da unutmamak g rekıyoı Bu konudakı bügıler da^ınık olmalbırlıkte elde edüen bılgıleıden Aıktık bolg de yaşayan Eskimolarda kemık kaybın dunyanın dıger bolgelerınde yaşayan ınsanl ra gore daha yuksek olduğu ve daha erk yabtd bdşladıgı anlaşüjyor Bazı bılım adam rı bunu kalsıyum açısından duşuk yıyeceklt bağlarken Sebastian gerçek nedenm yuks besm asıdı oldugunu sdvunuyoı Cuıçekt de Eskımolar fok b^lık gıbı proteın bakım dan zenguı yıyecekleıle bcslcnııken do koşıülarından dolayı yeterlı mıHarda yeşıl yedıklerı soylenemez Kuşkusuz butun burüar doCjru olma^ büır Pıgmelerın Peştunlann Mançuryalıla ve Bantuların dunyasında beslenme şekülı ve sık gorulen hastalıklar arasında yakın 1 üışkı olrnası kaçınümaz Bu bağlumda Sebc tıan ve meslektaşlannın yuruttuklprı 87 far çalışmada beürlı yıyeceklerın urettıgı asıc 33 ulkedekı kalça kırıklarınuı uçte ıkısınd sorumlu olması başırtıcı gelmemelı Alman ve Isveç gıbı et peynir ve balık tuketunı fa olan zengın ulkelerde layland gıbı yoksul keleıe orarüa yuzde 40 oıanındd daha fa kalça kıngı goruluyor 'faylandda yaşayan da asıt ureten pırıncı yuksek oranlarda tukf yorlar ancak Batüüaıa gore daha fazla yeşü yedıklerı ıçın asıdın olumsuz etkılerını notrt