Katalog

ASTIMA AŞIYLA ÇOZUM Astım bırçok durumda baktenlerden kaynaklanabıhr Fınlandıya ve ABD'h bıhm adamlan baktenlere ozgv bır proteının soz konusu hastahğa yol açabıleceğme tanık oldular ABD'de yapdan bır başka araştırma da, antıbıyotıklerm astımhlara bır çozum geürebdeceğmı ortaya koydu Dunyada gıderek artan astım olaylannm nedenı olarak hrhhkten tutun da, aşm sağlıkh koşullara dek bırçok etmen gostenldı Ne var t, sayılan her geçen gun artan araştırmalar bu hastahğa geneUıkle ' 'Chlamydıa pneumomae'' adı verüen ve akcığer ütıhaplannıasmm da başhca nedenlerınden bırı olan bır baktennın yol açtığını ortaya koyuyor Daha oncelen damar tıkanıkhğının baktenlenn ethsıyle meydana geldığı yonunde kımı kanıtlar elde edılmıştı Bırkurama gore, nukrop ve vınıslerde hucrelen çeşıth guçlukleıden koruyan "sıcaklık şokproteinleri" ınsanlardah sıcakhk şok protemlenne karşı kendıhğmden bağışık bır teph oluşturuyor Bu gerçekten yola çıkan Fınlandıya Ulusal Kamu Sağhğı Enstıtusu'nde Maija Leinonen ve arkadaşlan 24'u astımh, 17'sı bronşıth ve 4S'ı sağhklı deneklenn kan omeklerınde Cpneumomae sıcakhk şok protemlenne karşı oluşturulan anükorlan araşürdılar Sonuçta, astımhlarda soz konusu proteme karşı antıkor oluşturma olasıhğının çok daha yuksek olduğu goruldu Soz konusu proteınle astım hastalığı arasında ılk kez bır ıhntı kurulduğuna dıkkat çeken Lemonen sorunun uzun donemh ılühaplanmalardan kaynaklanabıleceğıne manıyor Bulgular astımh hastalara antıbıyoüklerle çozum getırılebıleceğını ortaya koyuyor Ehbın uyelennden David Hahn bu konuda bır deney yapmaya hazırlanıyor Ne var b, benzer bır araştırma hsa sure once tamamlandı Colorado'dab Ulusal Yahudı Tıp Araştırma Merkezı'nden Margant Kaıft 55 asumh hastaya altı hafta boyunca, gunde ıt kez cianthromycın adh bır anübıyotık verdı Deneklenn yaklaşık yansı Cpneumomae, ya da Mycoplasma pneumomae turu baktenlen taşımaktaydılar Tbdavı surecı sonunda bunlann akcığer ışlevlennde behrgm bır gelışmeye tanık olundu Gelgelehm, anübıyotık tek çozum değıl Lemonen astim hastahğma çozum getırebılecek bın&şınm da gehştınlebüeceğme manıyor Kanada'dah Aventısşırketı Cpneumomae baktensme karşı etkıh olacakbırDNA aşısı gehşurmeye çahşıyor Bunun dışmda soz konusu baktennın astım hastahğmda ne denh etkm bırpayı olduğunun belırlenmesmde gerebyor Kımı araştırmalar C pneumomae'nın tum astım olaylan nın yansmda ethh olduğunu ortaya koyuyor Hahn baktenmn çok daha ethh olduğuna mamrken, New YorkEyalet Unıversıtesı'nden Maıgaıet Hammerschlag bu konuda kuşkulu olduğunu dıle getırıyor ve, "Kımı astım olaylannda ethh olsa bıle, Cpneumomae astımm teksorumlusu değıl," dıyor nuz atan gozu donmuş sıgırlar yuksek puan aldılar Ekıp saç yumagı başlannın tepesınde olan, ya da saçı olmayan hayvanlann çok daha kızgm ohna egıhmı gosterdıklerme tanık oldu En kızgın hayvanlann yansından çogu saçsız ıken saçları başlannın tepesınde olan bırkaçmın sakın kaldıkiarı goruldu Grandın e goren bu hayvanın yabancısı oldugu urkutucu bır ortamda ırkılmesının bır gostergesı Yelelerının kunuınuyid nuylan arasında ılk kez bır ıhnü kuranlann seyısler olduğuna dıkkat çeken Grandın aynı şeyın sıgırlar ıçın de geçerh olduğuna ınanıyor Gelgelehm, hayvanın saç bıçımını değıştırmekle davranışında bır değışıkhk meydana gelmıyor Bu saç obeklen dölutte sırar sıstemını de oluşturan aynı hucre katmamndan oluşuyor Ancak bu durum saç ve derının hayvanın sınırsel gehşımının de bır gostergesı olduğu anlamına gehyor Turbalıklarda balıklar taptaze Norveçh araştırmacılara gore bahkçı teknelennı pahah dondurucularla donatmak yerıne turbahklarla doldurmak bahklann haftalarca taze kahnasına yardımcı olabıleceğı gıbı, bunlann uzak hmanlara çok daha ucuza taşınmasını da sağlayabıhr Norveç Bıhm ve Teknolojı Uruversıtesı'nden Terence Painter, "Boru duşum gerçekleşırse Norveç ekonorrusıne mılyarlarca kronluk bır tasarruf sağlayabıhrun" dıyor Batakukta yetışen ve yuzlerce yü sonra turbahklara donuşen sfagnum yosunu ınanıhnaz derecede etkıh bır doğal komyucu nıtehğıne sahıp Bu tur turbalıklardan çıkartılan 2000 yılhk bır beden tum gıysılerıyle 6000 yılhk ek mek kınntılan ve 1800 yılhk tereyağı varıllerının hıç bozulmamış olduklan goruldu Araştırmacılar ılk oncelerı oksıjenden yoksun duşuk ısıh ve asıtlı bır ortamın bakterı benzen aynştırıcüan banndır madığından bul gulann hıç bozulmamış olabıleceklerını duşunduler Başkaları daha sonra turbahklann ıçındekı tanen adı verüen kım yasallann koruyucu bır etkı yarattığıru one surerlerken, Painter da reaktıf karbonıl gruplannın ıhşık olduğu garıp bır "oksopohsakandm ' bunda payı olduğunu ılerı surdu ve bu karmaşık şekere sfagnan' adını verdı Painter ve arkadaşlan Yngve Borsheim ıle Bjorn Christensen somon densı ve zebra bahkların Çocukluğun sonu Belçıkah büım adamlan bocek ılaçlarından kalma atıklann gehşmekte olan ulkelerdekı çocuklann ureme sıstemlerını etkıleyebıleceğını one suruyorlar Lıege Uruversıtesı'nden JeanPierre Bourguignon onderhğındekı bır ekıp Hındıstan ıle Kolombıya gıbı ulkelerden goç etmış olan çocuklann erken yaşta ergenlığe ulaşma olasılığının % 80 daha fazla olduğunu ortaya koydu Araştırmacüar bu d u r u mun DDT'den kaynaklanabıleceğını duşunuyorlar 'Erken gelışen" bu goçmen çocuklann dortte uçunden alınan kan orneklerınde yuksek mıktarda DDT turevlennden bır kımyasala rastlandı DDE adıyla büınen bu kımyasal cınsel gehşmenın denetimınde etlalı olan ostro]en hormonunu andıran ethler yaıatiyor Erken gelışen çocuklann gehşme surecı normalden bırkaç yıl once başlıyor Bourguıgnon'un araştırmasındakı kız çocuklannın goğuslerı daha sekız yaşına basmadan gelışmeye başladı ve bu çocuklar 10 yaşına gelmeden adet gormeye başladüar Otekı Avrupa ulkelenne goç eden çocuklar da er ken gehşme eğıhmı gostenyorlar Bu durumun kendı ul kelerınde yetersız beslenen çocuklann Batı ya goç edınce hızla kılo almalanndan kaynaklandığı saralıyordu Gelgelehm Belçıkah araştırmacılar bu kuramın tanık oldukları durumu açıklamaya yeterlı olmadığını gorduler Yabana çocuklann bır bolumunun geldıklerınde normal kıloda olduklanna bu durumdan bellı bır ulke ethlenmedığınden genetık etmenlenn de soz konusu olamayacagına dıkkat çeken Bourguıgnon ve ekıbı çocuklar uzermde bır araştırma yaparak alınan kan orneklerınden bır dızı bocek üacının mıktarını olçtuler Sonuçta 26 goçmen çocuktan 21 tanesınde yuksek duzeylerde DDE'ye rastlandı Belçıka dogumlu 15 çocuktan ıse yalnızca ıkısınde soz konusu kımyasala rastlandı Londra Kıng's College endrokrınolojı U2manı Stuu t Milligana gore elde edüen bulgular kesınhkle çevresel bır etmenın bunda payı olduğunu gozler onune senyor Ancak durumun tam olarak anlaşılabılmesı ıçın daha ayrıntılı araştırmalann yapılması gerektıgıne parmak basan Mılhgan henuz kanıtlanmamış bır durumun urkutucu bır oykuye donuşturuhnesının son derece tehlıkelı olduğunu dıle getırıyor Bourguıgnon gehşmekte olan ulkelerde yaşayan çocuklann yetersız beslenmeden oturu genelde erken gehşmedıklerıne dıkkat çehyor Ne var kı gehşme uzenndekı etkısı behrgın ohnasa da DDT'nın bu çocuklann ureme sıstemlerını olumsuz etkıleyecegınden kaygı duyuluyor Kızgın Boğa Boganın ıyı bır oyun çıkartıp çıkartmayacagını merak eden kovboy ve boğa gureşçılerı oncehkle hayvanın saç modelıne bır goz atmahlar Gorunuşe bakıhrsa saç modeh sıgırın alışüagehnışın dışındah durumlara ne denh tepkı gostereceğını behrhyor • Colorado Eyalet Uruversıtesı'nden Temple Grandin ve arkadaşlan Colorado ve Teksas ta açık artırmayla satüan 1500'u aşkın sıgırın davranışlannı ınceledüer Ortahkta sahnan ya da oylece duran sakın sıgırlara duşuk puan venhrken onune gelene tos vurup çıtlere boy 751/6