Katalog

Bu durumda gorev ulkenın en sorgulayıcı gucu olması gereken ve unıversıtelerın temel taşıra oluşturan oğretım uyelerıne duşmekfedır Oğretun uyelen meydanı az sayıdakı kotu ruyetlı kısüere bırakmamah ve ortaya çıkan kanıta dayalı her turlu yolsuzluğun ısrarlı bır takıpçısı olarak meslek onu runu zedeleyenlere ve bunlar karşısında gorevlerıru yerıne geürmeyenlere karşı seslerıra yukseltmelıdırler Bunun ıçın de uraveısıtelerde yırmı yıldır bıbnçlı bır şekılde uygulanan yonetım anlayısının so nucu olarak, ıçıne duşurulduklerı "sorumluluklanna yabancüaşmış" durumdan bır an once sıyrümalı ve yasal meslekı orgutlenme ve dayanışma büıncıne sahıp çıkarak katılımcüık mucadelesını gelışürmelen gerekmektedır Ogretım elemanlarının sıvıl meslek orgutlerı olan dernek ve sendıka yonetıcılerı ıse genel olarak ulkede ozel olarak da unıversıtelerde ortaya çlfcan büımsel sahtecüık dahıl kanıtlara dayalı her turlu yolsuzluk ve usulsuzluğe karşı daha etkın bır ügı gostermelı ve gereğının yapüması ıçm uyelerıyle dayanışma ıçrnde her turlu gırışımde bulunrnd sorumlulugunu ustlenebılmelıdırler Unıversıte ogre tım elemanlarının orgutlendıgı dernek ve sendıkalara duşen bır başka gorev de bıhmsel etık konusunda uyelerını büınçlendırecek konferans, panel, sempozyum vb etkınlıkler duzenlemek, lısans programlarında "genel etık", yuksek lısans programlanndd ıse bıhmsel etık"derslerının zorunlu dersler arasında yer alması ıçın etkın gırışımlerde bulunmak olmalıdır Coğrafya öğretiminde sorunlar C 'oğrafya dersı ezbercı arüayıştan uzak olarak, duşunmeyı, yorumldindyı, araştırmayı bılen oğrencılenn yetıştınlme sı hedehnde en çok yararlaruiacak derslerden bırısıdır Coğrafya büunmm, ıçınde yaşanan dunya ve gelecekte yaşanacak dunya ıle ınsan üışhlennı kurma ve gelışürmede onerruı rolu vardır Bunun bıhncınde olan gelışnvş ulkelerde ükoğretım duzeymden başlayarak coğrafya oğreümıne buyuk onem verıimekte, bılgüer, dunyadah gelışmeler ve değışen ıhtıyaçlara gore guncelleşhnlmektedır Gunumuzde ulkemızdeh coğrafya oğreümı uygula malanna ve ıçenğıne bakarak, coğrafyanın ınsanlar ve dunya ıçm ne denh onem taşıdığmm bıhncınde olduğumuzu soyleyemeyız Yer altı ve yer ustu kaynaklan bahmından ne kadar zengm olduğumuzu fırsal buldukça vurgulanz Ancak bu kaynak ve potansıye h değerlendırecek olan ınsanlan yeüştırırken gereklı donanımm yetennce sağlanması gerehr Bu donanımın onemlı bır unsuru da Coğrafya"dır ya gore bugun ulkemızdeh mternet abonelermm sayısı 2 mılyon, kullanıcı sayısı ıse 4 mılyon cıvanndadır Bu venlere gore ulkemız dunyanm çok gensmde yer ahyor Bu nedenle MEB mternetın yaygınlaşünkıidsında onemlı roller ustlenmelıdır Eğıtım alanmdah eksıklıklenmızı Internetten yararlanarak gıderebüınz MEB'nm web sıtesmde eğıtım alanmda onerdığı lınksayısı sadece 5'tır Oysa burada yuzlerce adresı bulmak.gerehrdı Ders kitaplarının durumu Bugunku coğrafya ders htaplannm ıçerığı ıle altmışh yetmışh yıllarda okutulan ders htaplannm ıçerığı buyuk benzerhk gostermehedır Yıüar ıçmde yapılan bazı ekleme ve eksıltmeler ıle değışen verıler dışında coğrafya htaplannda zaman hıç geçmemış gıbıdır Ders btaplan formatlannm sıh hırallar ıçmde boğulması, coğrafya htaplannda da kendmı gosterdı, ügı uyandırmayan, heyecan vermeyen htaplar yazıldı Gunumuzde dunya ol çeğmde buyuk değışımleryaşanmaktadır Avrupa Bırhğı, surdunılebılır kalkmma, Orta Asya doğal kaynaklannm ulkemız uzennden dunyaya pazarlanması projelen, boğazlanmız ve petrol taşımacıhğı, 21 yuzydda suyun onemı, enflasyon vb konularda ulusal du zeyde polıükalanmızm ne olduğunu oğretmedığımız ogrencüerımızm gelecehe ulusal pohtıkalanmızı gelıştırmelermı ve savunmalannı nasü beheyebümz7 Eğitim teknolojilerinden yararlanma Ulusal bilim etiği kurulu kurulmalı Sonuç olarak, YOK sıstemırun uruversıtelerdekı büımsel sahtecılıkler karşısında ızledıgı tutum boylesı eylemlere kalkışacak olanlara cesaret vencı mtelıktedır Hıç bır şeküde onaylanmaması gereken ve unıversıtelerın geleceğı açısmdan son derece endışe vencı olan bu duruma bır an once son venlmelıdır Bılımsel sahtecüıklerın onlenmesı konusunda bugun bulunduğumuz nokta olaylann kendısı ve büımsel sahtecüıge karışanların sorumluluğundan çok, YOK'un boylesı olaylar karşısındakı sorumluluklannın tartışılması gerektığını gostermektedır Bır çozum olarak, Turkıye Büımler Akademısı bunyesmde ya da ayn bır kurum hahnde ozel usullerle çalışacak ve bu onur kurulu olarak gorev yapacak bağımsız 'ULUSAL BILÎM ETİĞİ KURULU" kurulmalıdır Unıversıteler dığer araştırma Kuruluşları ve YOK yalnızca bu kurulun aldığı karan ııygulamakla sorumlu olmalıdırlar Boyle bır kurulun nasü olusacagı, çalışma usıülen, büımsel etıge ay kın eylemlenn ve yaptınmlarının neler oldugu ve çok daha onerrüısı unıversıte yonetıcüenyle YOK'un bu kurulun kararlannı uygulama sorumluluklannın neler olacagı, ügüı sıvü meslek orgutlen ve büım kuruluşlarının goruşu de alındıktan sonra belırlenerek yasal bır duzenleme halıne gehfümelıdır Büım sel sahtecüüder ancak boyle bır oluşumla cıddı olarak onlenebüır Kayhan Kantaıiı Prof Dr , Ege Unıversıtesı Fen Fakultesı Fızık Bolumu Ogretım Uyesı KAYNAKLAR (1) Kdnsıı F TIJBA Bılımsel Tbplanlı Seıılerı 1 71 75 (1994) (2) Kansu E TUHI'IAK Ydym Ftıgı Sempozyumu Büdın Kıtdbı 60 6<J (1998) (3) Baluhan H TUBA Bılımsel Toplantı Serılerı 1 77 82(1994) (4)Yazıcı H (a) TUBA Büımsel Tbplantı Senlerı 1 8588 (1994) (b)TÜBlTAK Yayırı Etıgı Spmpozyumu Bıldırı Kıtabı Yayuı Hıdjı Pnnplı R1 87 (1998) (S) Ilhdiı M Cum hurıypt Bılım Tfeknık Deıgısı ^ayı b3 i l (1999) (6)Turker R K Cumhunyet Büım Teknık Dergısı sayı 574 12 (1998) (7) Baıdak çı M HurrıyelGdzetesı2Mayıs(1999) s 13ve 16 Mayıs (1999) s 16 (8) Ilhan M Cumhıınyet Bıhm Teknık Deıgısı sayı 6// 21(2000) (9) Hodoglugıl N Ş Cumhunypt BılımTfeknık Dergısı sayı 684 15(2000) 960 h yıllarda MulîEğıüm Bakanlığı tarafından coğrafya derslennde kullamlması amacıyla Avrupa ulkelennde çeşıtlı fümler hazırla tıldı VP bunlar takım halınde pek çok okula gondenldı Demek h bır donem orta oğretımde coğrafya onemspnmış ve derslenn gorsel materyaller ıle desteklenmesının ezberden uzak, kahcı bır oğrenme ıçm gereklıhğı anlaşüarak, çalışmalar yapılnvşür OSS uygulaması, eğıtım alanındakı tum onemlı hedeflerı "Eğıtımde refoım bılgı çağt" gıbı sbganlann çokça kullagerıye ıtmıştır Ogrencüer ıçın duşunce ve yorum guçlerını ar nıldığı gunumuzde, teknolojık olanaklann artmasma karşın okulla tırması beklenen cografya derslerı beş seçenekten hangısının nmızda yeterlı materyalyoktur MEB'nın coğrafya oğreümı ıçm ye dogru oldugunun bulundugu bır ders halıne getırümıştır terlı ve modem ders araç gereçlerı uretmedığı de bır başka ger çektır MEB'na bağlı olan Eğıtım Teknolojden Genel MudurluÇözüm için öneriler ğu'nun (EĞ1TEK) ıllerımızı tanıtan ortalama 15 dahkahk vıdeo 1. Unıveısıteye gırış sıstemınde yenı bır uygulama arayısı kasetlen ıle Açık Ogretım Lıse ıçıne gırılmelı unıversıte sınavısı Içm hazırlanan vıdeo kasetleöğrendler için düşünce ve yorum nı kazanmaktan baska da ıdealrı (3 adet) dışmda coğrafyayı u lerı olan ogrencüerın yeüstırügüendıren materyal yoktur ll güçlerini artırması beklenen coğrafya mesı hedefienmelıdır koğretımde Sosyal Bılgıler derdersleri beş seçenekten hanglslnln 2. Cografya ders kıtapjarı gunusınm coğrafya konulanyla ılgılı doğru oldugunun bulundugu bir ders muzun üıtıyaçLdnna gore yenıortalama 15 dahkahk 9 adet vı den şekülenmelı Içenk gozden hallne gelmiştir. deo kaset buiunmaktadır Sozu geçırümelı ve yenıden duzenleedılen fumlerm çoğu 1983 tarıme yapılmdlı Ders kıtaplannın yazımında Mülî Eğıtım Bakanlıgı, hmden once hanrlanmışhr Son olarak da bır GSM operatoru şırketm reklamlannı ıçeren 'Depremden Korunma Yollan" adlı 2 adet vıdeo kaset hazırlandı 'Mıllj Eğıtım"sıstemımızm çeşıtlı ka demelennde nıtelık ve venmhhğm artınlması, bıhmsel ve teknolojık gehşmelerm sısteme kazandmlmav Dunya Bankası Ikraz Pro jelermm tek elden yurutulmesı amacıyla MEB ıçmde "Projeler Ko~ ordmasyon Kurulu Başkanlığı"kuruldu Dunya Bankası ıle 1990 yılmda anlaşma protokolu ımzalanarak, yururluğe gırdı (Projenm toplam malıyetı 177 2 mılyon ABD dolan ve bunun 90 2 mılyon ABD dolan tutanndah kısmı Dunya Bankası tarafmdan karşüanıyor Bu projenm uç ana hedeünden bı rısı "llk ve orta oğretımde kahteyı arorarak oğrencı başansmı OECD ulkelen ortalamasma yakiaştırmak" olarak behrtıknıştı Bu hedetıçm yapılması gereken çahşmalardan bazılan şoyle sıralanmıştı "Mülî mutedat htaplannm yapı ve ıçerüdennı gelışürmek, ders htaplannm tekruk ve fızıh kalıtesını yukseltmek, ogretım materyallerınm teknık kalıtesını ve bu malzemelerm kullanım yer ve surelennı arürmak, okullara uygun ve modem ehpmanı temın et~ mek, ogretım materyallennı daha kullanışlı ve yeterh mıktarda sağlamak ' MEB, sayüan bu hedeüerın gerçekleştmlmesı ıçm Eğıtmv Araştırma ve Gelıştırme Daıre Başkanhğı'nı (EARGED) kurarak yapılandırmışur EARGED'm, MEB'nm program ve ogretım matpryallermm gehştınlmesı çahşmalanna yardımcı olması planlanmaktaydı EARGED, MıUî eğıtım programlarmı, ders htaplanm, ogretım materyallennı sureklı gozden geçınp, yenıleyecektı Peh başlangıcmdan bugune 10 yıldan fazla geçen bu çahşmalann sonuçlan nelerdır7 EARGED coğrafya derslermde tepegozlerde (yansı) kullanümak uzere 1999 yılmda 70 cıvannda asetat uretmış ve bunlar da sadece MLO'ya (Mutedat Laboratuvar Okullan) gondenldı Coğrafya mutedatlannda ıse herhangı bır değışıkhk yapılmadı Yâpılacak ışler ve hedeuer kâğıt uzennde doğru olarak belırlenıyor, MEB ıçmde yenı kurumsal oluşumlar başanh bıçımdc yapılandınhyor ancak urun ve sonuç bahmından bır değışıklık olmuyor'Internet Ifct Kurulundan yapılan açıklama unıversıtelerın cografya bolumlerı Turk Cografya Kurumu üe egıüm alanında etkırüık gosteren sıvü toplum orgutlerı ve sendıkalarla sureklı ış bırbgı ıçınde bulunmalı Ders kıtaplannın VCD halıne de getırümesı bır çbk avantaj sağlayabüecektır Dersler de bügısayar kullanımı olanagı artacak ve okullanmızda âtü durumda bulunan bügısayarlar degerlendırümış olacaktır Aynca uzun omurlu urun elde edüerek kâğıt tasarrufu da sağlanabüecektır 3. Okıülarda cografya derslıklerı oluşturularak pek çok materyal ve araç gerecın bır arada bulundurulması kolaylaşa rak verımlı ve pratık kullanım gerçekleşecektır 4. Iller bazında teşvık edıcı yanı bulunan cografya etkınlüden ve proje yanşmaları orgaruze edümelıdır D Mülî Eğıtım Mudurluklen bu alandakı çalısmalan ustlenerek unıversıtelerın coğrafya bolumlerı üe üışkı ıçınde planlayabüır Yaz tatülerınde ıse coğrdfya kampı/okulu şeklındekı uygulamalar derse olan ügıyı artıracaktır 5. Alan ve ders seçımı konusunda ıse şoyle bıs uygulama çozum sağlayabüır Bır alanın, alan ve alan seçmelı derslen, dığer alanlann seçmelı derslen kapsamına alındığmda ogrencı gereksınımlenne gore okullar ders dağüımını yapabüecekler 6. Mülî Eğıtım Bakanlığı web sıtesınde dersler bazında alanlar oluşturulmalı ders oğretmenlerırun başarüı deneyım ve uygulamalannı burada dığer meslektaşlan üe paylaşabümesme olanak sağlanmalı 2. MEB'nın web sıtesınde ayın en ıyı okul sıtelen onerümesı bu alanda nıtelıklı çalışmalann artmasma yol açabüır 8. Turk Coğrafya Kurumu desteklenerek bu alanlarda daha onemlı katküar sdğlamasınd yardımcı olunmalı NOT yazıda adı geçen kurum ve bınmlerın web adreslerı şoyledır www meb gov tr, www meb gov tr/earged/ www egıtek gov tr Vedat Çalışkan Coğrafya Oğretmenı 1 U Coğrafya Bl Doktora Ogrencısı 751/17