Katalog

nm sayestnde ışbırlıgı dengesım destekleyen genler agırlık kazarayor" yorumunu yapıyor Bır zamanlar kokunun kazınacagından soz edüırken, D u ny a Saglık Orgutu şımdılık kızamıga baglı olumlerın yarıya ındırümesını hedeflıyor Ancak, vırusbılımcıler dunyadakı çocuklann bır an once dşılanmamalan durumunda, hastakgın yenıden olum saçmaya başlayacagına dıkkat çekıyorlar Aşüamanın kısıtlı oldugu yoksul ulkelerde kızamık bugun de ozellıkle çocuklar arasında en onde gelen olum nedenlennden bır tanesı Bu ulkelerde her yü yaklaşık bır mılyon kışı yaşamıru yıtınrken, sag kalanlarda son derece cıddı ve kalıcı beyın rahatsızlıklanna tanık olunuyor 1990'da BM, 2000 yılına dek dunya çocuklannın % 90'ına kızamık aşısı yapüacagını duyurdu Ancak aşının ucuz olmasına karşm belırtılen sure ıçınde çocuklann yalnızca % 7S'ı aşüanabüdı Daha uç yü once çocuk felcının ardmdan kızamıgın da kokunun kazınacagından soz eden Dunya Saglık Orgutu şımdı daha alçak gonullu bır hedefle 2005 yılına dek olum oranını yanya ındırecek bır kampanya başlattı Bu arada Luksemburg Ulusal Saglık Laboratuvan'ndan Claude Muller bır an once olabüdıgınce çok sayıda çocuğa kızamık aşısı yapılması gerektıgını belırterek, bagışıklıgı olanların da, herhangı bır belırtı olma sa bıle vırusu taşıyabıleceklerıne ve hastalıgı yayabıle ceklerıne dıkkat çekıyor Aşüama vırusun bulaşmasına kıyasla bagışıklık sıstemmde daha sınırlı bır tepkıye neden oldugundan aşüanmış kaşıler vırusu taşımalarına karşm, bununla ılgı Kızamık hortluyor lı herhangı bır belırtı gostermıyorlar Bu yuzden, bır ulkede aşı uygulaması hızla yayüdıgında hastalık sona erdıgınde çok kışı zaten kızamık geçımnş oldugundan hastalığa karşı bagışıklık kazanmış olacak Boylece kızamıgın belırtılerını dışa yansıtmadan yayüma olasılıgı da azalmış olacak Gelgelelım, aşüama uygulamasının gecıkürılmesı durumunda kızamık ortadan kalktıgında çok laşı yalnızca aşılamadan kaynaklanan kısıtlı duzeyde bır bagışıkhga sahıp olacak Bu da vırusun sınsıce yayüma olasılıgını artırarak, gıderek olumcul bır tehlıkeye donuşecek Tarih öncesinin diş hekimleri Cucına bir ay sonra başka bırının azı dışmde de aynı dehge rastladı Delıklerı elektroruk mıkroskop altında ınceleyen araşürmacılar dışın kenarlannın kusursuz bır bıçımde oyulmuş oldugunu gorduler Boylesıne kusursuz yuvarlaktakı bır oyuk baktenlenn etkısıyle meydana gelmış olamazdı Mıkroskop altında gorulen ıçıçe geçmış çemberler, bır olasüıkla, dışın mınık bır taşla oyulması sonucunda meydana gelmıştı Dışlenn hıçbırınde çuruğe rastlanmaması ıse, belkı de ükel dış hekımlennın ustun bır yetenege sahıp olduklannın bır gostergesıydı Araştırmacüar şımdı dışlerınde çuruk olan daha talıhsız hastalar bulmaya çalışıyorlar Bu tur orneklenn bulun ması durumunda, dışın oyulmasının sagaltım amacı taşıdıgı yonunde guçlu bır kanıt elde edümış olacak Migren: Nedeni kalpte mi? Ingüız hekımler şıddeüı mıgrenın dahası kımı felçlerın, kalptekı mınık delıklerden kaynaklanabüecegıne tanık oldular Buna baglı olarak soz konusu delıklerın onanlması suretıyle mıgrene bır çozum geürüebdıyor Insanlann dortte bırınden çogunun kalbındekı ku lakçüdan ayıran zar uzerınde bır dehk bulunur "Ayncahklı kuçuk oval delık" adıyla büınen bu delık kanın cığerlere aktarümasına olanak tanıdıgından bızlere ana rahnundekı gunlerden kalmış kutsal bır armagan sayıkr Bu dehk bebegın ük soluguyla bırlıkte kapanmak zorundadır Ne var kı, kımı zaman bu debk tumden kaynamaz Az mıktarda kan, buyuk dehklerden sızıp, damarlardan cıgerlere akmaya devam eder Şımdı Royal Shrevvsbury Hastanesı'nde gorevlı olan Peter Wllmshorat on yı] kadar once ozellıkle vurguna daha duyarlı dalgıçlarda bu dehklerın oldugunu yarısından çogunda delıklerın 11 mılımetre çapına ulaştıgını ortaya çıkarttı Bu, dalgıçlar su yuzune çıkar larken oluşan herhangı bır baloncugun delıkten sızıp atardamarlara gırmesı ve beyın ya da omurılıktekı kılcal damarlan tücayabüecegı anlamına gelıyor Normalde, cıgerler bu tur baloncukları fütreden ge çırıyor VVılmshurst bu dalgıçlann, gorme ve konuşma bozukluklan ya da dokunun duyusunda kımı degışıkkklerın ardından baş gosteren şıddetlı mıgren sancüarı çekuklenne de tanüc oldu Kulakçıklannda buyuk delıkler olan 80 dalgıçtan 4O'ı mıgrenden yakınmaktaydı Dalgıçlann bırçogu vurgun nskını azaltmak ıçın bu delıklerın kapanlması yoluna gıdıyor Bu ışlem kalbe yerleştırüen bır kateter aracüıgıyla gerçekleştınlı yor VVümshurst'u şaşırtan bır ola, bu amelıyatı geçıren 16 dalgıçtan yedısınde mıgrenın kokunden kazüması gerıye kalan dokuzunda ıse sancüarın buyuk olçude azalması oldu Londra Migren Klınıgı uzmanlarından Anne MacGregor bu bulgulann, migren oncesı gonüen belırtılerın damarlardakı mınık kan pıhtılarından oluştugunu ortaya koyan, daha oncekı araştırma sonuçlanna uyduguna dıkkat çekerek, "Cıgerlerdekı filtreleme du zenegının yok olması, migren knzı sırasında tanık olunan kan akışının geçıcı olarak engellenmesı durumuna yol açıyor olabüır Bu kışüerde felç rıslonın de bır haylı yuksek oluşu bu yuzden", yorumunu yapıyor Wümshurst akcığenn kanı filtreleme aracı olarak sanüdıgından çok daha onemlı bır ışlevı yerıne getırdıgıne dıkkat çekıyor Aynca, akcığerın kırlı kanda bulunan, damarlann genışleyıp daralmalanna yol açan ve mıgrenı tetıkledıgıne ınanüan kımyasallan da yok ettıgı belırtüıyor r 744/7 Uluslararası bır araştırma ekıbıne gore, 8000 yüı aşkın bır sure once Pakıstan'da dış. hekimleri çurugun gıderümesı amacıyla dışlen delıyorlardı Belucıstan'm Mehrgarh yoresınde bulunan dışlerdekı mınık oyuklar dış hekamhgıyle ügüı ük kanıtlar olma nıtelıgını taşıyor Soz konusu yorede yapüan kazüar orada 9000 üe 8000 yıl once yaşayan ınsanlann oldukça gelışmış bır uygarlık duzeyınde olduklannı ortaya koyuyor Bu ınsanlann tanmla ugraştıklan, hayvan besledıklerı çeşıtiı ka bukkrdan, ametıst ve firuzeden ustahkla sus eşyalan urettıklerı belırtüıyor Gelgelelım bu ınsanlann dış hekımlerının de oldugu bugune dek kımsenın aklına büe gelrnemıştı Geçen yü MıssounColumbıa Uraversıtesı'nden Andrea Cuclna bu yorede bulunan bır erkegın çenesmdekı azı dışını temızlerken yuzeyınde kusursuz mınık bır delıgın, ayırdına vardı Bu goruntu karşısmda şaşkına donen BULUTLARA TIRMANIŞ Everest tepesine ilk kim uiaştı? 8 Hazıran 1924 gunu, saat 12S0'de, Ingüız dağcı George Mallory ve kendısme eşlık eden ye nıyetme Andrevv (Sandy) lrvme'ın, Everest'ın doıu ğuna 180 metre kala, bulutlann arasma kanşıp yol olmalan dağcıhk tarıhıne damgasmı vuran en gı zemh olay sayılır Bu olaydan ancak 30 yıl sonra, Sir Edmund Hillary ve Şerpa Tenzing Norgaym doruğa ulaştıklan belırtıldı Nevarh, 1924 yılmdah olay o gunden berı dağcılann kafalannı kurcalama yı surdurdu Acaba Mallory ve Inme, karlann aru smda yok olmadan once, doruğa ulaşmış olabıhrler mıydPGeçen gunlerde, dunyanm en onde gelen dağcüanndan oluşan bır ehp Sandy lrvme'ın cesedını bulmak ve bu soruya bıryanıt getırmek amacıyla, Everest tepesme doğru yola koyuldu Olay sırasında 22 yaşındah lrvme'ın yanmda bırKodakcep fotoğrafmahnesıyle, Kodak yethhlermın dağsoğuğuna dayanıkh olduğuna mandıklan bır rulo fıhn vardı Ehp bu araştırma gezısı sırasında farkh yuksekhklerde atılmış olabüecek oksıjen kutulan ve tırmanma donanımlannı da bulmaya çahşacak Arama çahşmalan oncehkle, 1933'te lrvme'ın buzçehcının tngılızdağcılar tarafından bulunduğu, 197S'te de Çınlı dağcı WangHongbao'nun "olu yaşlı Ingılız" dıye tanımladığı bır cesede rastladığı yorede surdurulecek Babası 1924'te Mallory'nm fotoğrafçısı olan Sandra Noel, ehbm gezı sonunda ne bu lacağmdan oldukça emın gorunuyor ve babasmm Mallory üe lrvme'ın doruğa ulaştıklanndan hıçbırzaman kuşku duy madığmı dıle geürıyor lrvme'ın yeğenı Juhe Summers da aynı goruşu paylaşıyor AncakSımonson ve ehbı en azmdan şımdılık goruşlermde dıretıyorlar Sayfa haberleri Nilgun Özbaşaran DedeRita Urgan