Katalog

. . • * . * Polltlkbllim Aykut Göker Sabancı Üniversitesi'ndeki konferans Sabancı Üniversitesi (SU) ve Teknoloji Yonetimi Derneği (TYD) "Teknoloji Öngorüsü ve Stratejik Plânlama" konulu bir konferans düzenlediler. Türkiye Teknoloji Gelıştırme Vakfı'nın (TTCV) sponsor olarak katkıda bulunduğu Konferans'ın ılk gunu olan 24 Mayıs'ta, Cambridge Üniversitesi'nden Prof. M. Gregory ile Manchester Universitesi'nden Dr. M. Keenan Ingılterede'ki; Fraunhofer Sıstemler ve Inovasyon Araştırmaları Enstitusu'nden Prof.Dr. H. Crupp ile Paderbom Universitesi'nden Prof. ). Gausemeier Almanyadakı; Rısoe Ulusal Lâboratuvarı'ndan Dr. B. H. jergensen Danımarka'dakı teknoloji ongoru çalışmaları hakkında dikkate değer bilgiler verdiler, deneyimlerıni aktardılar. Ikinci gun kursü Turkiye'den katılanlarındı. Sanayi kesiminden A. Akurgol (Netaş), 5. Sarper (Alcatel), Doç.Dr Y. Tanes (Arçelik), E. Baktır (Aselsan) ve T. Tekbulut (Logo) "sanayinın teknoloji gelıştirmesı ve ongoru" konusunu işlediler, deneyimlerini ızleyi6lerle paylaştılar. SU'den Doç.Dr. C. Ankan "Turkıye'nın Bilim ve Teknoloji Politikabrı ve Ongoru" konusunu ele aldı, DPT'den Y. Işık Türkiye için kendisi baıı teknoloji ongorulerinde bulundu. Gunun kayda değer bir diğer bıldirisi ise "Yerel Inovasyon Sıstemı ve Teknoloji Ongörüsü" konusundaydı (Prof. Dr. M. Durgut [ODTU] ve M. Akyos). Ikinci günün çalışmaları, ODTU'den ProfDr A. Ş. Uçer, Prof.Dr. M. Durgut ve bu satırların yazarının birlikte hazırladıklan "Turkıye için Teknoloji Ongoru Çalışması Model Onerisi" ile son buldu. Konferansın son gunu, ikı yabana konuğun ve TYD'nın Başkanı Doç.Dr. D. Çetindamar'ın yonlendinaliğınde ve butün izleyicilerin katılımıyla yurutulen ongoru alıştırmalarına [egzersiz] ayrılmıştı. "Teknoloji Ongorusu" yeni duymaya başladığımız bir terım. CBT'deki bir yazımda söz etmiştim; teknoloji ongorusunde belli bir yıl hedef alınıyor. 0 yıla gelindiğinde nasıl bir ülke gormek istiyoruz; çeşitlı gelecek senaryoları kurgulanarak bir goruş birliğine varılmaya çalışılıyor. Sonra, tasavvurlarımızı erişilebilir kılmak için, bilim ve teknoloji (BkT) alanında bugunden almamız gereken stratejik onlemler belırlenıyor Imkânlanmızın buna yetıp yetmeyeceği irdeleniyor; kurgulanan senaryolar bazında gucumuzun neye yeteceği, çeşitli olasılıklar hesaba katılarak sınanıyor. Bir ornekle anlatmaya çalışırsak; diyelim, 2023 yılında gerçekleşmesini istediğimiz bir Türkiye tasavvurumuz var. İstiyoruz ki, Cumhurıyet'imizin 100. kuruluş yılında, Türkiye "muasır medeniyet seviyeiine" enşmıs olsun. Bu 'vizyon'un yanında "Üreten bir Ekonomi", "Yaşam ve Sağlık Kalitesinin YükseltHmesi", "Sürdurülebilir Gelifme" gibi arzularımız olabilir Işte böyle bir tasavvurumuz, arzularımız varsa, B&T alanında bugunden hangi onlemleri almalıyız ki bunlar gerçeklessln diye, biliminsanlan, mühendısler, sanayiciler, kamu gorevlileri, konuyla ilgili başka uzmanlar ve dığer toplum katmanlarından temsilcilerin katılımıyla bir dizı çalışma yapıyoruz. Isin özünde, hedef aldığımız zaman diliminde dunyada hangi teknolojiler geçerli olacak, diğer ulkeler hangi teknolojileri kendilen için onemli gormuşler, biz hangi teknolojilere yönelmeliyiz, o teknolojilerde ne zaman hangi yetenek düzeyine gelmeliyiz, o düzeye gelmek için ne yapmalıyız ki, tasavvurumuz gerçekleşsin ve ongorduğumuz sosyoekonomik hedeflere ulaşabilelım, karşılaşacağımız olası sorunlann ustesinden gelebilelım, ama, bu gelişmeyi, daha sonraki kuşakların kaynaklarını tuketmeden yapabılelım, onlara yaşanabilir bir ulke bırakalım; bunu belirlıyoruz. Bu belirlemeleri, Türkiye için seçeceğimiz, orneğin, enformasyon ve telekomünikasyon, imalât, enerji, çevre (temiz uretim), tarım, ormanalık ve balıkçılık, sağlık ve yasam bilimleri, denız ve yer bilimleri, havaalık ve uzay bilim ve teknolojileri, ulasım, inşaat, şehircilik vb. sosyoekonomik faaliyet alanlarında yapıyoruz. Bu öngörulerımızi hayata geçirmenın yolu ise stratefık plânlamadan geçiyor. Teknolo/i ongoru çalışmaları katılımcı yontemlerle ama hukümetlerin yonlendıriciliğınde yurütüluyor. Sonuçlarına siyasi irade sahip çıkıyor. Konferans'ta ızleyialerin en çok merak ettikleri husus, Türkiye'nin boyle bir çalışma yapıp yapmayacağıydı. Konuyu bilenler, BTYK'nın buna ilışkin kararlarının bulunduğunu ve çalışmayı koordine etme görevinin TÜBlTAK'a venldiğinı açıkladılar. 743/8 Genetik kas hastalığına çare Vitamin bakımından zengin bir beslenme şekli kaslarm zayıflamasını durduruyor. S on gunlende yapılan bir ara^tııma, saglıklı beslenmenın sık gonılen genetik bir hastakgı onledıgıru ortaya koyuyor Spınal Mascular Atrophy (Belkemıgı Kas AtrofısıSMA) adı venlen hastalık 6 000 çocuk ta bir çocukta goruluyor ve bugun dunyada en yaygın çocuk olumu nedenlennden bırı Hastalık kas zayıflıgı ve erımesı şekünde kendını gosterıyor ve kurbanlann pek çogu ıkı yaşına gelmeden oluyor Ttek bir gen mu tasyonunun yol açtıgı sanüdn hastalıgm bazı durumlarda olumle sonuçlanmadıgı da goruluyor Hastalıgın tum hastalarda benzer şekılde seyretmemesı bılmmeyen başka genlerın de devreye gırme olasüığını guçlendırıyor Ancak bu son araştırmaya gore bir başka faktorun de soz konusu olma olasılıgı yuksek Bu faktor vucudun tukettıgı B12 vıtamını ve folık asıt üe ılgılı Araştırmacılardan Pennsylvanıa Unıversıtesı bıyokımyacılarınddn Gideon Dreyfuss tezlerını destekleyıcı klırak çalışmaların henuz soz konusu olmadıgını belır teıek şoyle konusuyor 'Hıç kımseran bu çalısmadan bir sonuç çıkartmasını ıstemıyorum Yalnızca bunun tedavı açısından yararlı olabılecegı kanısındayım Eger B12 ve folık asıt kullanımı ile ılgılı en ufak bir olumsuzluk gorseydım, boyle bir onenyı dıle getırmezdım" SMA hastalannda, SMN adı venlen bir proteının uretımınden sorumlu genın mutasyona ugradıgını tespıt edıldı Tum hucrelerın SMN'ye gereksınımı olmakla bırhkte, ozellıkle motor noronlannın kaslara sınyal taşıyan sınır hucrelerı gereksınımı daha fazladır SMN, noronlardakı dığer proteınlerle etkileşım ıçıne gırerek, noronlann dığer proteın ve RNA'lan uretmelen ıçm gereklı olan molekuler çatıyı kurmaldrına yardım eder SMA hastdlannda SMN proteını yeterh mıktarda bulunmadığı ıçın motor noronları doğru durust çalışmaz Bu da kaslarınm ışlevlerını gormele rı ıçın ge reklı olan uyarıyı alamaması demektır bonuçta kaslar zayıflar Dreyfuss SMN proteının ne ış yaptığıru aıaştır makla ışe başladı SMN'nın dığer proteınlere bağlanması ıçın yardıma ıhtıyacı olduğunu gordu Ancak SMN hedef proteınıne ulaşmadan once adına metıl grup denı len bir kımyasal bıleşım ile ılışkı kurmak zorunda Işte bu noktada B12 ve folık asıt sahneye çıkıyor Metıl gru bun gerçek kaynağı folık asıttir, bu aşamada da B12 vıtamını gereklıdir SMA hastalan SMN proteınınden yoksun olduklan ıçın metıl grup eksıklığı ozellıkle olumsuz etkı yaratır çunku SMN gorevını ıyıce yapamaz hale gelmıştır Dreyfuss, bu aşamada dığer araşürmacüarla goruşerek B12 ve folık asıdın klınık deneylerde kullanıp kullanılmayacağına karar verecek Folık asıt açısından zengin gıdaların başında brokolı ve ıspanak gıbı yeşıl yapraklı sebzeleı geluken, sut urunlerı ve et ıse B12 açısından zengındır Kaynak New Scıentıst 2 Hazıran 2001 Araba yarışlarında gerçek tehlike Araba yarışlarını tehlikeli kılan yalnızca hız değil. : tomobıl yarışları gıderek suruculer ıçm tehükelı olmaya başlıyor Ancak bunun nedenı aşırı hız veya cesaret gosterüerı değıl Aşın sıcaklık ve yuksqk duzeyde karbon monoksıt yaıışçüaıın araba kullanma yeteneklerını bozuyor Yanmayan gıysıler gıbı guvenlık onlemleri sorunu ıyıce ıçınden çıkıl maz hale getırıyor Batı Avustralya Unıversıtesı, Insan Hareketlerı ve Egzersiz Bilimleri Departmam'ndan Timothy Ackland ve meslektaşlan ABD Ulusal Stock Car (yanş ıçın gereklı değışıklıkler yapdmış araba) Otomobü Yanşı Bırlığı'ne (NASCAR) bağlı suruculer uzerınde yuruttuklerı deneylerde karbon monoksıt ve ısının ne denlı zdrarlı olduğunu ortaya çıkarttılar Ackland bu konuda şoyle O: