Katalog

rek 740 750 yıl sonra 19 mıtyon bırey meydana getuebüecegını hesaplamıştır VVallace buna rağmen bellı bır turun nufusunun bu kadar artmadıgıru vurguladıktan sonra her yıl ture bağlı çok sayıda bıreyın olmesı gerekügı sonucuna vardı Olenler şuphesız en zayıf olan bıreylerdı la VVallace, bu nedenle yaşamı bır varolma savası olarak değerlendudı Darwın de sadece bazı bıreylerın hayatta kalması gerektığı sonucuna varmış ve varolma savaşı ukrını ortaya atmış ü Ancak, bu terımı buBylerın ureme başan larını ve turler arasındakı etküeşımlerı de kapsayacak şekılde genıs, bır anlamda kul landı Boylece bır turu oluşturan bueylerın bırbırlerınden farkh oldukları ve bu farklüıklann bıreylerın varolma savaşındakı başarısı ru etkıledığı duşuncesı hem Darvvın hem de VVallace taranndan ele aknmış oluyordu VVallace aynı makalesınde bu duşun ceyı farklılıklann çoğunun bıreylerın varolma savaşındakı başansını olumlu veya olumsuz yonde etkdeyeceğını soyleyerek belırttı Kendı duşuncesıyle daha kısa ve zayıf ba cakh anüloplar etobur kedı turlerının saldırılanndan daha olumsuz etkılenecek ve bunla rm sayısı gıderek azalacaktı Bununla bırkk te varolma savaşında daha basarüı olan bır çeşıt (varıety) tur ıçınde sayısal bır ustunluk sağlayacaktı Darvvın uyumlu bueysel farklılıklann sozu edılen bu saklanmasını ve zararlı olanlarm ortadan kaldınlmasını Dogal Seçılım veya en uyumlu olanlajın hayatta kalması olarak tanımladı Çalışmasındd ana hat larıyla belırttıgı varsayım da turlerın, Doğal Seçılım veya varolma savaşında daha başarıh olanlarm sağ kalması ıle ortaya çıktıgıydı Üniversiteendüstri ilişkileri ve Türkiye 1 994 yüında Unıversıte Endustrı Işbuh gı Şurası [1] ıçm yapılan anketlerın so nuçlanna gore endustnrun unıversıte ıle ışbulıgı yapmayı duşunduğu konulann başında Teknoloji Geliştirme Takibi gelmekteydı Uluslararası standartlann uygulanmdsı ıse en az duşunulen unıversıte endustrı ışbulıgı konusuydu Oysa çok değıl yalnızca bır kaç yıl sonra koşullar degişmış standardızasyon endustrının ve araşürma kurumlarmın en onemlı hedeflennden bın halıne gelmıs.tır Bunun nedenı "Küreselleçme" ıdı Kureselleşme olumlu anlamıyla bellı bır kultur ekonomı ya da sıyaset normunun değer yargısının ya da kurumsal yapının kuresel olçekte yaygınlık kazanarak o alanda ge çerlı tek norm, tek deger yargısı ya da tek kurumsal yapı hakne gelmesını ıfade etmekte ıdı Dolayısıyla devrımsel degışun surecıyle ıç ıçe yurumesı gerekırdı Araştırma temeline dayanan üretimin, uluslann rekabet üstünlüğünde belirleyici rolü ülkede geç anlaşıldı Ureüm sıstemlennın ve ış surecının dayandığı teknolojı taba nındakı koklu degışımler sonı sorma yanıt bulma (araşürma) yanıtı uygulama kullanma uretme (endustrı) surecını ulkemızde de hızlandırmalıydı Bu degışım surecınde araşürmaya dolayısıyla çağımız teknolojısının kaynagı olan bılıme egemen ulkelerın endustrı başta olmak uzere butun ekonomık etkmlık alanlarında mutlak bır ustunluk elde etmıs olduklan açıktı Fakat aras^rrma temelıne dayanan uretımın uluslann rekabet ustunlugunde kaçınılmaz bır role sa hıp oldugu geç anlaşüdı Bu nedenle Turkıye'de ARGE billnci gelışmeye yenı başla mıs bılgınm yayılma surecının hızlanması sonucunda bu bılıncın uygulamaya konmasının kaçınümazlıgı son yülarda anlaşılmışür Varo lan urun veya uretım teknolojısını ıyüeştırme ve yenı urun geüştırme son beş yıldakı yenılık çalısmalan ıçınde en fazla yapılan çalışmalar dır lşbırlıgı ıse agırhklı olarak unıversıteler yurtdLşındakı kuruluşlar ve tıcan kurulusldr üe yunıtulmektedır Ulke mızdekı ajaştırma etkınlıklennın çok buyuk bır bolumunu TUBITAK Araşürma Projelen TUBıTAK TIDEB Projelen TTGV Projelen unıversıtelenn araşhrma fonlannca desteklenen çalışmalar ve uluslararası bagianük projeler oluşturmaktadır Bu çalışmalarda karşüasüan guçluklenn başında nıtelüdı çalışan bulunamaması ArGe teşvddennın ye' tersız olması ve zamanında odenememesı ışbırbgı yapılacak kunım ve kuruluşlardan yetennce yararlarulamaması ve projelerde burokraük ışlemlenn fazlalıgı gelmektedır Bu sorunlardan nıtekklı çalışan eksıklığı olarak ozetlenen birİBdsi, temelde Turkryedekı yuksek ogretım pohukası ıle ılgüıdır 4 Ancak toplumsal gehşmedekı sorumluluklann farkında olan ve yenne getumeye çalışan kurumlar tarafindan bır bolumu aşılabılır İTU Makına Fakultesı'nde 1999/2000 ogretım yıhnda yıırurluğe gıren 14%MM» öfnmeüui tçia Arafturma ve Uygulama Çalışmaıı, ornek olarak verılebüır (Çalışma uç aşamadan oluşmaktadır 5 ve 6 yanyıllarda duzenlenen sektor tanıum toplanüları paneller teknık gealer, fuar gezılen ıle ogrencılenn değışık sektorlen tanunası sağlanmaktadır Her hafta farkh bır sektorden seçüen b u kuruluşun ust duzey yoneücısı tarafindan yapılan bır saatlık sunuş ve sorularla ogrencüer o sektorle ılgılı on bügılen edınmekte aynı hafta ıçınde ıl gılı kuruluşun fabrıkasına bır teknıi gezı duzenlenmektedır 6 yanyıl so nundakı yaz aylannda ısteğe bağl olarak oğrencıler belırlenen bu ışye rınde çalışma yapmakta ve o ışyerın tanunaktddular Bu çalışma oğrencı run stajı olarak da kabul edılmektedu Programuı 3 aşamasında yıne ısteğe bağlı olarak ogrencüer hafta da bu gun olmak uzere bu endustrı kuruluşunda çalışmaktadırlar tklnci sorun AR GE teşvıklennın yetenizliji endustrı açı suıdan geçerh b u gerekçe olma aşamasını geçmıştu Geçen hafta verdığunız ACRC ornegınde olduğu gıbı Turkıye dekı endustrıye' kuruluşlar konulan ıle ılgılı eğıtım yapan unıversıtelerın bunyesuıde araştuma merkezlerı kurarak destekleyebıürler Boylece ulke ola rak yabana ulkelerdekı araştumalara verılen 2 mılyar dolar/yıl ken dı unıversıtelerımızın gelışmesuıe yapılan projelerden verılen ucretlerle genç araştumacılanmızuı yetıştınlmesıne aktanlır Aynca unı versıte kadrolannın nıtelıksız mezunlaruı araştuma gorevhlıguıe alın ması ıle genışleulmelen bu nıtelıksız araştırma gorevhleruıın bıhm sel butunlukten yoksun doktora çalışmalarıyla ılerıde ogrenm uyesı olarak unıversıtelerj temsıl etmelerı onlenmış olıu Kurulacak araştu ma merkezlennde yapılacak çalışmalar akademık olarak unıversıte taranndan yonlenduıleceğı ıçın büımın tıcarüeşmesı soz konusu degıldu Üçüncii sorun olan burokrahk engeller ıse büımsel altyapının gelışımı ıle oluşacak kulturel ustyapı taranndan zaten aş.üacaktır Yapılması gereken endustrıye kendı büımsel kunımlanmıza yatuım yapılması gerektıgıran anlatılması unıversıteleruı bu yapıyı kurmayı bu gorev olarak ele almaldrı ve katüımcı bır büımsel araştuma kulturunu altyapı üe bulıkte yerleşürmelendu "Darvin yeni bir bilim yarattı" Darvnn ve VVallace ın bırbırlerınden bagımsız olarak gelıstırdıklerı evrım kuramı na üışkın makalelen Londra'dakı unlu bılım demegı Lümeaıı Sociatynın 1 Temmuz 1858'dekı bu oturumunda bırlıkte sunuldu Turlerın Kokenı nı okumasının ardından VVallace dostu Bates'e şu saürları yazmışnr Onur duyarak soyluyorum kı, bır olçude sabırla çalışmış ve konunun derınlıgıne ınmış sayılsam da bu btabın mukemmellıgıne zengın kanıt bırıkımıne guçlu belgelerıne ve hayran olunacak dılıyle duşunce bıçımıne asla yaklaşamadım Bu kuramı dunyaya tanıtma LŞI bana dusmedıgı ıçın çok mutluyum Bay Darvvın yeru bır bılım ve yeru bır felsefe yarattı VVallace asıl fıkrın Darvvın e aıt oldugunu kabul etmıştı 1899 yüında yayınladıgı evrım konusundakı kıtabına da ' Darvmısm" adıru verdı HakanCık, Hacettepe Unıv Bıyolojı Bolumu KAYNAKÇA Cem Taylan Darwın Kuramı Seçme Yazüar Eleştırüer çevırı Istanbul Pan Yayıncılık 2000 s 332 350 den Sır Julıan Huxley Evnm ModemSentez 1942 Charles Darwın Turlerın Kokenı çev Öner Unalan Ankara Onur Yayınldn 1990 Denıs Buıcan D a m n ve Darvvınızm çev Ibrdhım Yakupoğlu Istanbul Detısım Yayınlan 1991 Edmund Blaır Bolles Oalüeo nun Buyruğu çev Nermın Ank Ankara Tubıtak Populer Bılım Kıtaplan 2000 s 285 296 dan Thomas Henry Huxley Darvraı Varsayımı 1859 Edmund Blaır Bolles Gahleo nun Buyrugu çev Nermın Ank Ankara Tubıtak Populer Bılım Kıtaplan 2000 s 436 448den Alfred VVallace Tur lenn Onjınal Tıplennden Surekh Değışme EÇılım lerıUzenne 1859 743/14 Belkı d e ekonomık bunahmın yaratngı bır ymito* Mşi»> mm' aşamasında, ücarı kuruluşlann sık sık norm lardan etıkden sozermelen lüusallaşmayı gundeme geürmelen bu bunahma sunıklenme nedenlennden buı olan araştumasız ureüm uygulamasız bılım nıtehksız unıversıte açmazlannın da ele ahnmasuu sağlayabıhr Her kunım ve her bırey sonunluluk alanlannuı varoluş nedenlennı bır kez daha ınceleyıp kaçudıgımızın yalnızca endusrn devnmı olup olmadıgını da sorgulayabılu Yeter kı kışısel kaygüanmızı ve duygulanmızı toplumsal çıkarlann otesme taşunayalım Doç Dr Seyhon Uygur Onbaftoğlu latanbul Teknık Uruversıtesı Makına Falcultesı [1] Turiaye Unrvezsıte Şanayı lşbırlıgı Bırıncı Şurası ITUAyazağa Ş * Kampusu Istanbul 4 SKasım 1994 l