Katalog

Soyağacımız dallanıp budaklanıyor Kenya'da bulunan 3.5 milyon yıllık kafatası, insanoğlunun tek atasınm "Lucy" olmadığını, başka atalan olduğunu gösteriyor. "3 . 1 Meave Leakey Turkana CölU çevmlnde fosll avında eave Leakey kuçuk bır kızken, basıt olmamak kaydıyla yapbozlarla oynamayı çok severdı Koşıüları bıraz daha zorlaşürmak ıçın parçalan tersyuz edıp yalnızca şekülenne bahp yerlenne yerleştırıyordu Boylece farkında olmadan üerıde yapacağı ışın altyapısını oluşturmuş oldu Bunun uzenne bır de unlu fo sü kaşıfi paleontolog Richard Leakey üe evlorance (Rıchard Leakey tanınmış paleontolog Louis ve Mary Leakey'ın oğludur) kendısının de paleontolog olmaktan başka yolu kalmamışü Şu anda Kenya Ulusal Muzesı'nı yoneten Meave çocukluğunda edındığı becerıyı uygulama fırsatını elde geçırdı Fosü parçalarını yan yana geürerek kafatası ve ıskeleün bufünunu olustururken bazen fındık buyukluğunde parçalarla uğraşmak zorunda kahyordu Son zamanlarda Doğu Afhka'da bulunan fosüler ınsan evnmının eksık kalan halkalannı tamamlaması açısından çok buyuk onem taşıyor Bu yenı bulgulann ışığında ortaya çücan senaryo, bırkaç yü once gelışürüen tablodan çok daha karmaşık ve zengın M Kenya dakı Turkana Golu çevresınde Meave'nın gun ışığına çıkartüğı kafatası parçalan bugune dek atalanmız hakkında büdıklenmızı tepetaklak eüneye yetü 2 9 üe 3 9 müyon yü once Doğu Afhkada yaşamış olduğunu duşunduğumuz kasa boylu atalanmızın en tanman uyesı Lucy ıdı insanoğlunun doğrudan atası olmama olasüığı artti "20 yüdan bu yana Australopıthecus afarensıs'ın (Lucy'nın turu) bızım ortak atamız olduğunu duşunduk" dıye konu şan Meave Bu keşıf üe atamızın kım olduğu konusunda üa farklı seçeneğımız oldu Bu olay, uzun suredır kayıp olan yaşlı teyzenızm ortaya çüap aüenın gerçek atasının, kendısının olduğunu ıddıa eünesıne benzıyor Oysa o gune dek buyukanne dedığınız yaşlı kadm aüenın atası olduğunu sanıyordunuz" dıyor Bu eskı kafatasının keşfi üe ügı lı rapor geçtığımız hafta saygın büım dergısı "Narure'da yer aldı Lucy'nın saltanatı Ağustos 1999 tarüıınde son buldu Juıtus Erua adındakı asıstan gol kıyısının çamurlu sulannda araştırma yaparken bır kemüc parçasına rasüadı "Ilk başta kemığın bır maymuna aıt olduğunu sandım" dıye konuşan Lrus Daha sonra kemıgı bulduğum yerı ışaretleyerek Meave Leakey'ı çağırdım Yanm saat ıçınde teşhısı koydu Hepımızı yanına çağırarak bunun bır ınsan kemıgı olduğunu ve son derece onemlı bır keşıf olduğunu soyledı Bu buluşun onu ne denh heyecanlandırdığını ve sevmdudı ğını tahmın edemezsınız ' Bu keşfın gerçek değerı bır yü sonra su yuzune çıkü Parçalann bıraraya getırümesıyle ortaya çücan kafatası o gune dek bulunanlann hıçbırıne b en z e m ı y ordu 'Kenyanth ropus platyops Ken ya'nın yassı kafalı adamı" adıyla alınan kafatası soyağacımızın duşunduğumuzden daENİBULUŞLAR son bulgulann B / / / m adamlan ,ğ,nda Kenyanthrophus lf un Insanın soyağacım/ p\atyop değlftlnHğlnl düfünüyor. Y ha karmaşık olduğunu gosteı ıyordu Çocukluğundan bu yana ebeveynlenyle bırlıkte tum kazüara katılan Meave'nın kızı Louise, bu son buluş hakkında şunları soyluyor "3 5 müyon yü on ce Lucy'nın yaşadığı donemde, ınsarüar bırden fazla koldan uremeye başla mıştı Dın kıtaplannda yazı lanlara uygun olarak tek bır atadan geldıgımız goruşü ya vaş yavaş geçerlüığını yıtınyor Bu eskı goruşe gore Lucy Homo habıhs'jn Homo habüıs Homo erectus'un, Homo erectus Homo sapıen^m (bızım) atası ıdı Oysa arük büınıyor kı insanoğlunun geçmışı bu kadar basıt değü Geçmışımız pek çok değışık ture dayanıyor ve bu turlenn çoğu arük yaşamıyor" Bu arnk kımseyı şaşırtmıyor, çunku dığer memehlenn soyağacına bır goz attığımız zaman pek çok dala aynldığmı gofuyoruz Lucy'den onceh ve sonrakı donemlerde homınıdler çeşıtlüık gosterıyordu Bu nedenle Meave, 3 5 müyon yü once tek bır turden uredığımız savına pek sıcak bakmıyor Insanm maymun üe bağlantısı 5 üe 6 müyon yü once kopruğu zaman şempanzeye benzeyen Aıtiıpıthecus rarmdus, 4 4 müyon yıl once bugun Etıyopya olarak büınen topraklarda yaşıyordu Australopıthecus anamensıs ıse 4 2 üe 3 9 milyon yü once Kenyada yaşadı Anamensıs m Lucy'nın dogrudan atası olma olasüığı oldukça yuksek 3 2 müyon yaşındakı bu kuçuk beyınlı, ın dışh Lucy 1974 yüında Donald Johanson ve ekıbı tara fmdan bulundu kısabacaklan uzunkollan üendoğruçı küc kafatası üe buyuk ügı çektı Afarensıs buyuk bır olasılıkla ağaç tepelerındekı yaşamlardan tumuyle vazgeçmemıştı Lucy den sonra australopıtheone'ler evnmlenru surdurdu daha sonra Pa rantropus ve Homo rurlen ortaya çıktı Ancak platyop'lara gelınceye kadar 3 5 müyon yü once orta Pleıocene'de tek bır atamız olduğuna ınanıLyordu Bunlar da Lucy ffonyantfıropus v e Lucy'nın afarensıs akrabalan ıdı Şu anda lki adet atamız olduğu duşunuluyor Platyops, Lucy den daha yassı bır yuze ve i daha kuçuk dışlere sahıp Farklı buyukluktekı dışler farklı bır beslenme şeklmı gosterdığı ıçın bu üa hominidın Doğu Afnka'da aynı bolgede yaşamadığı ve aynı gıdalarla beslenmedığı duşunuluyor Johanson'a gore ' Turler bır kez uyum sağladığı zaman, kı bızım durumumuzda üa ayak uzennde yurumekü, yenı turler yayümaya başlar" Bu manüktan yola çıkarsak, Turkana'nın çevresındekı kurak topraklarda ve Turkana'nın ümsah kaynayan sulannda plaryop'lar ve afarensıs'lenn bırbırlenne eşlüc etmeye başladığı sonucu çüayor Son 15 yüda insanoğlunun atası olması muhtemel turlenn sayısı neredeyse üaye katlandı Ancak kımın evnm sonucu yok olduğu kımın bugune dek soyunu devam etürdığı konusu hâlâ tarüşmaya açüc Johanson'a gore rurlerın yok olmasına neden olan ermenlenn başında kıt yıyecek kaynaklan uzenndekı rekabet ve üdım değışıklıklerı gelıyor Johanson Lucy ran tahtından ındınlışını saygıyla karşüıyor 'Lucy, kendısınden daha ıyı uyum sağlayan ve çevresınden daha fazla faydalanan turun karşısında şansını yıürmışür Ancak bunun dışında gerçek yok olma nederanı bümemıze ımkân yok Şu anda büdığımız tek şey insanoğlunun koklen aşağı doğru dallanıp budaklanıyor" Şu anda az sayıda paleontolog kemıklerı ınceleme ursatı buldu Bu nedenle onumuzdekı gunlerde bu yassı kafalı fosüın yenı bır tur mu olduğu konusunun sert tarüşmalara yol açacağına kesın gozuyle baküıyor Arızona State Unıversıty Insanlann Koklen Enstirusu nden Australopıthecus uzmanı Bill Kimbel kafatası şeklıne bakarak platyop lann farklı bır turu temsü ettiğını savunuyor rL Reyhan Oksay Kaynak Newsweek Tıme 2 Nısan 2001 h now H.» tıniuttamis Modern Insan * >eCUS A tnmıa ğ/f '. ataramtis {Utcyi P boıaet ^JJJJg A aftkmus P robuttus Paranthropus CONÜMOZ 4 MİLYON YIL ÖNCE 733/2