Katalog

Zekânızı müzikle güçlendirin! Araştırmacılar, piyano veya çello gibi aletlerle uzun süre çalışan müzisyenlerin beyin zarmda bazı önemli değişikliklerin oluştuğunu saptadı. Üstelik bu uğraş zekâyı da olumlu yönde etkilemekte. ~ V 3K ' R achmaninof un Hancı Piyano Konçertosu aşk acısma, Prokofiyev'ın Yedıncı Senfomsı sanlmış yaraların unutulmdsına ve sevıncın yenıden yaşanmdsına yararken, tum heyecanlaıdan kurtulmak ısteyenlere Johann Sebastian Bach'ın "Goldberg Vanatıonen" adlı esen merhem gıbı gelıyor1 Dâhı bestecı ve pıyanıst Franz Llszt muzığe olan tutkusunu şu şekılde düe geürmışü "Piyano benım kaşüı gım, düım ve ydşdmımın kendısıdır Gençlıgımın ateşlı yıllarında beynımı coşturan her şeyın sırdaşı o Burada tum ozlemlerım, ruyalanm, sevınçlenm ve acılanm bannırdı" Muzıgı notalara dokup beste yapmak kuşkusuz tann vergısı bır yetenek Fakat yıne de bu dılı konuşabılmek ıçm çok ama çok çalışmak gerekır Işte yıllarca devam eden bu dısıphnın etkılen Profesor Eckardt Altenmüller (Hannover Muzık Psıkolojısı Enstıtusu Muduru) tardundan araştinldı Ayru zdmanda ıyı bır flutçu olan norolog Profesyonel muzık en zor ugraslardan bırıdır dıyor Çunku bu uğıaş sırasında duygulan canlandıran ışıtme duyulan kınematık vucut algısı ve be yuı merkezlerı aynı anda ışlemek zorunda Araştrmacı bu uzun surelı çalışmalann beyınde onemlı ızler bıraktıgını farketü Altenmüller bır elektroansefalogram (EEG) yardımıyla profesyonel pıyarust ve muzıkle uğraşmayan kışıle rın beyın hareketlerını karşılaşürdı Bu karşılaşürma sonucunda profesyonellenn beyındekı ışıtme ve hareket alanlarının bırbırlerıne baglı oldukları ortaya çıktı Bu ıkı alan dan bırının etkısı dıgerını de otomatık olarak harekete geçırmekte Buna gore muzık dınleyen bır pıyanıstın par makları da ıster ıstemez hareketlenır Işıtme ve duyumlar ardsmdakı ılınnyı kjsa bır sure ıçın yaşamak ısteyenler bır muzık aletını on dakıka surey le çalarak deneyebdırler Ancak bağlanünın kalıcı olması ıçın en az beş hafta çalışmak gerekıyor paylaşıyor Profesor, altı yıl boyunca ılkogretım okullannda muzıkle ugraşan 612 yaşlanndakı ogrencılerı ınceledı Muzık yeteneğıne sahıp çocuklar gerçekten de daha akıllıydı Grup çalışmalarının etkisi Muzık ve enstruman dersı gıbı grup çalışmalan da sosyal yetkınlık, ekıp anlayı şı, duyum ve refleksı guçlendırmekte Sınıflarda uyumsuzluklar azalmakta Basnan bu yuzden temelınde muzıgı de barındıran bır egıüm polıukası onerıyor Çunku ona gore muzık, en ıyı sosyalleşme pohükası Insanm yuzlerce melodıyı akılda tutabılmesı ve haurlayabılmesı, aslında beynın, seslerın depolanması ıçın ne kadar uygun oldugunu gostermekte Epılepsı hastalannda bellı başlı muzık turlen beym '' kramplannı çozebüıyor Ote yandan en Müzlk heyecan sevdıklerı muzık eşbgınde amelıyathaneye gırenlerın heyecan ve korkulanru daha çabuk yendıkle rı de bılınıyor Altenmüller, bu yuzden anı heyecanlardan ve durtusel davranışlardan sorumlu olan bolgenın (Lımbık Sıstem) üışkısı uzerınde duruyor Hatta muzık dınleme sırasında açıga çıkan duygular da EEG ıle olçulerek degerlendınlmış Buna gore kulaga hoş gelen melodıler sırasında sol şakak ve sol beyın bolgesı aktıfleşıyor Kulağı nrmalayan kakoforalerde ıse beynm sag tarafı etkılenıyor Bu tur sesler kadın ve erkekler taranndan farkh olarak algılanmakta Pozıtıf veya negatıf olarak ışıtılen sesler kadınlarda daha buyuk beyın bolgelennı hareketlendırmekte Erkeklerdeyse bellı başlı bolgeler daha guçlu olarak ışlemekte ve korkulann da altedllmeslne yardım edlyor. Sonuçta kadınların daha dermden etküendıklerı soy lenebüır Denemeler sırasında kadınların begendıklen veya rahatsız edıcı bulduklan algılamalar sayıca daha fazlaydı Uzuntu sevınç ve coşkunluk gıbı ruh durumlan mu zıgın farklı bıçımlerde algılanmasma neden oluyor Rach manınof un Ikıncı Piyano Konçertosu ornegın aşk acısına merhem gıbı gehrken, Prokofiyev'ın Yedıncı Senfomsı sanlrruş yaralann unutulmasına ve sevıncın yenıden yaşanmasını saglıyor Ve tum heyecan dalgalarından kurtulmak ısteyenlere Johann Sebastian Bach'm "Goldberg Varıatı onen' adL esen onerılıyor Bestea bu yapıünı bır kontun uykusuzluk sorununu gıdermek ıçın bestelemışt (n o d, sp, 40/2000) Müzisyenlerde daha gelişkin Yılkrca devam eden muzık çalışmalan ışıtme mer kezındekı sınır hucrelerını de guçlendırmekte Kalın bır sınır demetı (corpus callosum) beynın sag ve sol yansını ve ozellıkle de davranışlann planlanması ve gerçekleştınl mesınden sorumlu alanlarla da bırleştırmekte Işte bu baglann muzıs yenlerde daha gelışkındır Yedı yaşından once muzıge başlamış çocuk larda da son derece guç lu oldugu bılınmekte Bu kışılerde ayrıca beyınde ışıtme ve el hareketlerınden sorumlu alanlar da daha buyuktur Fakat muzık bunların dışında, konsantrasyon yetısı, dayanıklılık uzun vadeh hedeflerm takıp edümesı yetenekler de kdzandırmakta dıyor Altenmüller Aynı „ , goruşu Frankfurilu muHeyecan Meyenlere, , * «. r t ; z ı k Bach'm Goldberg Pedagogu Haı» Varyasyonlan önerillr... Günther Bastian da 733/12 Kalp sağlığı ve ay çiçeği yağı I na Erişkinlerde kalpdolaşım sorunları Omega3 LCP sadece kalbımızın degıl, anne ve çocuklann da gereksmımı olduguna, araşünna sonuçlanna gore hamılehk donem oluşturan yağlarla gidenliyor. Son araştırmalar bu lerınde yeterh mıktarda alınacak yağla annelerde erken doyağlarm kanın pıhtılaşma eğılimini kaldırıp kanıngum nskının azaldıgına ve bu çocuklann beyın hucrelerının ve gorme yeteneklerının dığer çocuklara gore daha fazla akışkanlığını sağladığını gosterdi. gelıstıgıne dıkkatı çekerek şoyle konuştu Omega3 LCP • yağ asıt beyın dokusu ve goz retına dokusunu oluşturan bır bıleşendır Smır sıstemı ıçınde ıse sınır ıleülerınde gorev alır Ozellıkle çocuklann gelışımınde zekâ ışlevlerının çogaltılması ıçın Omega3 LCP tuketımı artırılmalıdır Aynca bu tur Ayçıçek yagı vucutta kotu kolesterol olarak büınen LDL'yı duşurerek HDL/LDL oranını ıyı huylu kolesterol lehıne çevınr Son araşürmalanmızda kan basıncını duzenledıgı de gosterılmış olup aynca yapısında bulundurdugu E vıtamını ıle koroner kalp hastdlıgından olum oranını en duşuk daieyde tuttugu da büınen bır gerçektır" Dr Ulrich Moser Omega3 LCP nın aynca hangı besınlerde bulundugu sorumuza şu yanıtı verdı Eskımolarm kalp ve damar hastalıkları oranının dıger toplumlara oranla duşuk olması Omega3 LCP ıçeren balıklardan bolca yararldnmdlanyla ılgüıdır Bol yagh balık yemek (gıınrie 60 gr) bolık yagı kapsullen de ozellıkle yetersızlık durumldnnda kullanümalıdır' Vural Ahı stanbul'da Omega3 LCP ayçıçegı yagı ıle ılgıh duzenlenen toplantıca Roche vıtamınlen Avrupa Bolumu Uzmanlanndan ve Basel Unıversıtesı Beslenme Kursusu Bolumu Ogretım Uyesı Dr Ulrich Moıeı ve Turk Kardıyolojı Dernegı Başkanı Prof Dr Altan Onat pıyasaya sunulan Omega3 LCP ayçıçegı yağı hakkmda son büımsel bulgular ışıgında bılgüer aktardı Dr Ulrıck Moser bu yağın Prostaglandın olarak tanınan ve kanda pıhülaşmanın ve damarsal ışlevlerın deneümını saglayan hormonun sentezı ıçm gereklı oldugunu Ome ga3 LCP ayçıçegı yagın kan pıhtılaşma egüırru plasma trıglıserıd duzeylerını kalp antmısı ve de anı olum rıskını azaltmada onemlı bır ışlevı oldugunu soyledı Kalp sağlıgı hucre ve beyın gelışımı ıçın gunde orta lama 1 25 gr bu tur yagın kullanılması üe yuksek kolesterolden kaynaklanabılecek rısk faktorlerının azalması saglanıyor Dr Ulrich Moser Omega 3 LCP oluşturan ayçıçegı yagı