Katalog

Bebeklere özgütiük ıhasal oldu Yaklaşık yarım yüzyıl boyunca, anababalar çocuklarmm aşırı baskılarına katlanmak zorunda kaldılar. Şimdi ise sevgi yeniden gündemde. Christina Hardyment çocuk yetiştirme uzmanlarının gerçekten en doğru yolu bilip bilmediğini araştırıyor. ebek yetiştirme konusunda şöyle bir öneriyı ele alahm: "Koşullann gerektirdiği alışılmış, basmakahp davranışlann eksıkhği, bebeklerde huysuzluk ve huzursuzluğun en önemli nedenlerinden bir tanesıdir. Anababalar ılk altı hauahk sure içinde bebekte belli ahşkankklann geliştirihnesıne ve benimseülmesine çahşmakdırlar." Bir de şu altın kurala göz atalım: "Bebeğe uyku eğıtımi verümeh ve ona ağlamaması oğrehlmehdır. Gece uykusunun evrensel sayüdığı bir toplumda, bebeğin geceyi deliksiz bir uykuyla geçirmesi yolunda ona gereken eğıtım verilmehdir." Içeriklen pek farklı olmasa da, bu iki onerinin gündemde olduğu donemler arasmda tam 65 yılük bir fark var Yukandaki orneklerden ikincisine Mary Truby King'in 1934 yılında kaleme aldığı ve sonradan savaş oncesi dönemı annelerinin başucu kitabına donuşen, "Annelik Sanatı" adü yapıtta yer veriliyor. nid ise çocuk sahibi olmamasına karşın, çocuk yetiştirme konusunda uzman olan Gina Ford'un geçen yıl kaleme aldıgı, yemek ve uyku saatlerının gehşigüzel uygulanması eğüimine modası geçmiş "Uçuncu Dunya uygulamalan" dıyerek karşı çıktı. "Mutlu Minik Bebek" adlı son kitabında ıse, Ford bu kez çocuklarda tuvalet eğitimi, huysuzluk nobetleri, mızmızlık ve sızlanmalara el atıyor te odaya kapattı. Kendisine bebegin sıcak banyodan hoşlanıp hoşlanmadıgı sorusuna, "Zaten karşı çıktıgı hiç olmadı ki," biçiminde kaçamak bir yanıt getiriyordu. B Herkesten çocuk larını aynı blçlmde yetlştlrmelerlnl beklemek yanlış olur. Arababalar, kltaplardan kendilerine en uygun Ford'un oğıetilerine adanan gazete yazıları, televızyon programlan ve web sitelerine bakacak olursak, bınlerce Ingılız anababa kendilerıne yeniden deliksiz uykulu geceler, duzenlı ve huzurlu evler bağışladığı için, çağdaş Mary Poppins diyebilecegimiz, Ford'a şukrediyorlar. lyi de, ya bebek devrımıne, SO yıldır suren bebek özgurlugune ne oldu? Anneliğin 24 saat dur durak bılmeden çalısmak oldugunu, bebeğın ıstedıgı kadar uyumasına izin verılmesı gerektigini savunan Penelope Leach hayranlarına ne oldu? Ya da, uyanıklıgın bebeklerde bir zekâ gostergesı oldugunu, bunun bebeklerın degıl, anababalann sorunu oldugunu savunan savaş sonrasırun liberal goruşlu unlu çocuk eğıtım uzmanı Dr. Benjamin Spock'un oğretilerini şimdi nasü yorumlayacagız? . • Çocuğa istediği zaman yemek yedirmenin annenin tüm yaşamını yönlendirdigini tam kabul etmışken, Gına teyze çıkageliyor ve bebeğe belli alışkanlıklan aşılama gorevinin anababaya düştugunu kesin bir tavırla dile getiriyor. Spock kuşa öğütlerl seçeblllrler... Harland'ın 1886 yılında yayınladıgı "Commonsense in the gı ıçin tuvalet eğitimi ağza bile alınmayaNursey=Bebek Odaaında cak, tukaka bir şeydi. Ford ise, tıpkı Truby Sağdnyu adlı kitabı bebegin King gibi, bebeklerin lazımlıga oturtulmagereksinimlerine yenı bir boyut ları gerektigini ve karşüıgında oduller getirdi. Oyuncak mağazaları yağdırümasını öğütluyor. binbir çeşıt oyuncak ve kıtapNe var ki, bebek bakımında yonlarla dolup taşmaya başladı. temlerin tumden alaşagı edilmesine ilk 1900'de, 20. yuzyıl resmi olarak M kez tanık olunmuyor. Fransız duşun adamı Ço<mk Yttzyüı" üan edildi. JeanJacques Ronssean çocuklara ozGelgelelim, 1920 ve 30'larda gurluk ilkesinin en ateşli savunucularınsavaş sonrası yaşanan ekonodandı ve bu konuyla ilgili çok satan bir kimik sıkıntı ve ruhsal bunalım tabını 200 yüı aşkın bir süre once yayınlaçocuk bakımında sarkacı yenidı. "însan ozgür doğar, ama her yerde den dısıplın yonune çevirdi zincire vurulmuştur," Gwyn St. Aubin "The Famıly deyişiyle Fransız Devri 5011 yıllara gellndlğlnde Dr. Benjamln Spock Book=AUe Kitabı" (1935) admı'ne önculuk eden Ro lle özdefleftlrilen çocuğunun üzerlne tltreyen lı yapıtında, "Başıboş bırakılusseau, aynı zamanda annebaba kavramı tınaamşa geçtl. mış çocuk gelecegin mutsuz bebeklere de ozgürlük ve kışkırtıcı bireyine malzeme olustururken, doyuma ulaşmış tanınmasından yanaydı. "Emile" (1762) adlı mutlu çocuk toplumun temel dıregıdir," diyordu. yapıtında, "Daha dogar dogmaz yaşamlanBu dönemde çocuk bakımına bilim dunyasının ıkı agır na el koyuyor, ayaklanna zıncir vurup, iştopu egemen oldu: Kuramlarını Pavlov'un kopekler uzerinde kence ediyorsunuz," diyor, kundak ve beyapüğı deneylere dayandıran J. B. Watson ve ılk uzmanhk şiklere ateş puskuruyordu. konusu sıgır yetıştirmek olan, Yeni Zelandalı Frederick Çağdaşlan da bu konuda ona destek veriTruby King. Katı bir beslenme duzeninin sıgırlann omrunu yor, bebeklerın buz gıbı soguk sularla yıuzattıgıru ve daha saglıklı olmalarına kaüada bulundugunu orkanmalanna son verilmesine çalışıyor, ağlataya koyan King, aynı duzenin bebeklere de uygulanması ge yan bebeklere ozen gosterilmesi gerektigirektigıni one suruyordu. Boylece, anne sutu yeniden goklere ni savunuyorlardı. 1753'te, James Nelson o çıkartıldı. Gelgelesırada yaygın olan çocuklan kamçıyla dövlim, nasü ki annelik menin "çok kotu bir uygulama oldugunu, sanatınm inceliklerideriyi tahriş ettigi ve kan dolaşımını durdurduğunu, bu yola ne çocuk sahibi başvuranlann aşagüık kişiler olduklarını" dile getiriyordu. olur olmaz kendiliNe var ki, dısıplın ve duzene enınde sonunda yine Vikginden varüamıyortorya dönemi ilkeleri egemen oldu. Devrimin modası geçti ve sa, bebegin anne bir onceki doneme damgasını vuran hoşgorülu tavır şiddetle sutuyle beslenmesi eleştirildi. Doganın urunu egitimsiz çocuklara yeniden katı kude belli bir egitim rallar uygulanmaya başlandı. Bebekler dogumlanndan birkaç ve denetimi gerekhafta sonra tuvalet egitimi gormeye başladüar. tiriyordu, Derken, tıpkı şimdi oldugu gibi, anneler kendilerine Bebekler yagdırılan ogutler karşısında dehşete kapıldılar. Yazar Eliza"kafanıza estigi gibi beth Gaakel kitaplardakı goruşlerin birbirlerini hiç tutmadıdegıl, saate gore" ğından yakrnıyor, kimüeri isyan ediyordu. 1870lerde bebekemzirilmeliydiler. ler için yeniden zorunlu bir uygulamaya donuşen soguk banBebegin midesinin dinlenebilmesi için, üa emzirme arasında yolan engellemek amacıyla, Maıion Harland bebegini hermutlaka uç buçuk saat geçmeli, bebeğe gunde yalnızcd beş kesin gözü önunde yıkamanın onu huzuısuz ettigi gerekçesiykez süt verilmeliydi. Akşam 10 ile sabah 6 saat arasında bele, yanına bir kova sıcak su alarak kendisini bebegiyle birlikbek asla emzirilmemeliydı. Anneler genellikle bebegin ağla f Çocuk uzmanları tarafından yüzyıllar boyunca ortaya atılan öneriler: Çok küçük çocuklar mantığa duyarlı olmadıklanndan, korku ve dehşetle egitilmelidirler, John Locke, "Some Thoughts Concemıng Education=Eğitim Üzerıne Kım Görüşler" (1693) Mutlu çocuk ne midir? Kendisine bir igne baünlmadıgı sürece, asla aglamayan...çevresindekı ufak güçlüklerin hızla ustesinden gelebilen...günün en azından bir bölümünde, yetişkinlerin kendisinde görmek istedikleri duzen ve terbiye içinde davranan çocuktur. John Broadus VVatson, "Psychological Care of the Infant and Child~Bebek ve Çocukta Ruhsal Eğitim" (1928) Çocuk eylem ve olumsuz davranışlannın sorumlulugunu ustlendigi ölçüde, 735/14 başkalannın duygulanna saygı gösterir. bebek kdtapta onun yanlış yapügının yazüı Gına Fbrd, "From Contented Baby to Con oldugundan habersizdir. Charles ve Bdent Child" (2000) Mary Aldnch, "Babıes Are Human Beings" (1938) Art arda yaşanan huzuısuz geceler lamı mazoşist anababalara uygun olabıBebeginiz sizi ısınrsa, yeniden ısılir... ama çogumuz için çöküşe giden yolun nlmamak için yapabileceginiz tek şey göta kendisidir. Chnstopher Green, "Babi zünde o ışılü belirir belirmez geri çekiles! A Parent's Guide to Surviving (and En mektir. Benjamm Spock, "The Comrnon joying) Baby's First Year" (1993) Sense Book of Baby and Child Care" (1946) Bebegin ağlamasına asla kayıtsız kalmmamalıdır. Bu Doga'nın sesidir. Mrs. Sevgi, yeni dogmuş bir bebegi saY/ilham Parkes, "Domestic Duties: Instrucnp sarmalayan gızemlerin su yüzüne çıktions to Young Mamed Ladıes" (1825) masına olanak tanıyan bir araçtır.. Ne denli verirseniz, o denli ahiBinız ve o denli Çocugunu, elinde kitap, uyutmaya vermeye can ataraınız. Penelope Lecah, çalışan anne, kenidsini nelerin bekledigi"Baby and Child" (1974) nin ayırdında degildir Odanın ışıkları sondürülebilir, çocuklar susturulabilir, ama masından aptalca etkilendiklerinden, King bu duzenin gerektiği gibi uygulanması ıçin eğitimli bir dadının yardımına başvurulmasını öneriyor. 1934'de, TVuby King'in kızı Mary dönemin en çok satan bebek bakım kitabı olan "Mothercraft= Annelik Sanatı" adlı yapıü yayımladı. Kitabında '"Ihıby King bebegini" gozleri ışıl ışıl, teni pürüzsüz olarak tanımlıyor, "Bu bebek hava elverdiği gun açık havada uyur ve gezer; geceleri havalandırümış bir odada, ya da verandada uyur... Sabah mutad banyosunu yapıp, lazımlıga oturtulup, kahvaltısını ettikten sonra uykuya dalar. Öğleden sonra saat ikideki yemeğinden azıcık once uyanacak olursa, tombul bacağını oynatarak ya da yatağını şiddetle sallayan bebeğe annesi yalnızca gizlice bir göz atmakla yetinir. Bebeğin ruhsal dünyasına, tıpkı Truby King'in bedenine girdiği gibi, amansızca girmeye çalışan J.B, VVatson da "The Psychological Care of the Infant and Child= Bebek ve Çocuğun Ruhsal Bakımı", adlı yapıtında (1928), "Bebegi gunun büyuk bir bolumunde arka bahçede tutun. Bebeğin zarar Devamı 18. sayfada