Katalog

Yarım kalan izdi Biyologlar uzun yıllardan bu yana Brezilya'da yaşayan bir papağan türünü kurtarmak için çabalıyorlardı. Ne yazık ki bu kuş şimdi kayıp... zgur doğada yaşayan son SpixAra, gayet mıskın bır yaşam surmekteydı Akşam kızıllıgında yuva sına dondugunde onu karşılayacak bır dışısı büe yoktu Savaniarda yanküanan otuşlen bır turlu karşılık bulamazken çaresızlıgınden farklı turden dışılerle de çıftleşmıştı Dunyanın en yalnız kuşu" ( The Independent ) en az on yıldan bu yana kuzeydoğu Brezılyada yaşıyordu Bı yologlar onun bu yazgısından yola çıkarak turunu yenıden kazanmak ıçın harekete geçmışlerdı Ne var kı umutlar yaklaşık uç aydan bu yana suya duşmuş durumda Sankı yer yanldı kuşu ıçıne aldı dıye hayıflanmakta Ararinha Azul" ( Kuçuk rnavı Ara') projesının yonetıcısı Mello Baros Eger bu son erkek kuş da olduyse sonuca ulaşmamı? çok zor" Zorah kaçınıgın olası olumuyle hayvanlar dunyasın da ortaya çıkan trajedının baş sorumlusu gn mavı renkte panldayan bu ayncalıklı kuş sayesınde kısa yoldan para kazanmayı duşleyen ınsafsız satıcüardır aslında Ve ne yazık kı kendılenne turlerı korumayı gorev edınenler bu konuda geç kaldüar Kuşun şımdılık oldugunu kabul etmek zorundâyız dıyor Tenerıfe deh Loro Pargue vakfi yonetıcı Yves de Soye. Oysa vakıf papağanın kurtanlması ıçın son yülarda 600 000 dolarlık bır harcama yapmıştı O Bir zamanlar 60'tan fazla türü vardı 1819 yüında Bavyeralı doga bılımcı Johann von Spbc tarafindan keşfcdüen Cyanopsıtta spvaı eskıden ben ender olarak rastlanan bır turdu Kuş kuluçkaya yatmak ıçın Brezılya'nın Catıngalar bolgesındekı akarsu kenarlarındakı savaniarda yetışen Cdraıbeıra agaçlannı seçıyordu Biyologlar Curaça avarında hıçbır zaman bu turden altmıştan fazla orneğm yaşamadıgını tahmın edıyorlar Papagan turunun gıt gıde azalması bolgede ınsanlann ve keçılenn çogalmasına bağlansa da en buyuk kaybın yasadışı ücaretle yaşandıgı da bır gerçek (Bu turun karaborsadakıfiyatıyaklaşık olarak 60 000 dolardır) Hayvanın ıçınde bulundugu vahım durum ancak seksenlı yıllann ortalanna dogru fark edılebıldı Kuş toplayıcılan tarafindan takıp edüen SpıxAra zamanla ıyıce azalmıştı 1985 yılında tum Brezüya yı haftalarca dolaşan bıyolog lar sonunda Curaça yakınında bu turden uç tane bulabılmışlerdı 1990 yılındaysa sadece bır tane kalmısu Tek başına kalan bu kuşun dokulen tuylenyle yapılan gen analızlen sayesınde erkek oldugu anlaşıldıktan sonra ornıtolojı çevresı turun devamını saglamak ıçın kollan sıvamıştı Spınx Ara her ne kadar yalnız yaşıyor olsa da turun kurtarümasında paha bıçümez bır deger taşımaktaydı Tıpkı bır kılavuz gıbı kafeslerde yaşayan altmış Spıx Ara ıçın yol gosterecekü 'Tavru kuşlara doğadakı duşmanlanru tanımalarını su ve yemı nasü bulacaklannı ogretebılecek tek yeüşkın kuşru o" dıyor Barros Araştırmacüar ılk olarak 1995 yılında kararlı bır bıçımde çopçatanlık gırışımınde bulunarak kafesten çıkardıklan bır dışıyı dogal ortama ahşürdılar Ne var kı kuşlann ızdıvacı gerçekleşmedı Damat adayı ılk baştan gelını 7M/24 gormezlıkten gelerek daha once de çıftleşmış oldugu hrmızı sırtlı Ara dışısını tercıh etmışn Bılım adamlan bunun uzenne aıle saadetını yenıden yaratmaya çahşnlar "Evlathk" kuşlar Boylece erkek kuşun kaybolmasından kısa bır sure once, bır turlu gerçekleşmeyen ızdrvaa tekrarlamak ıçın beş tane SpıxAra dışısı ıthal edüdı Biyologlar aynca kırmızı sırtlı Ara dışısıyle bır çıft oluşruran yalnız papagana dıger dışı kuşlan evlatlık' olarak kabul ettırmeye de deneyeceklerdı Kafeslerde dogan SpıxAra yavrulanna yuva büe yapmaya başlayan papagan çıfa gelecek kuşaklar ıçın buyuk bır umut olacaktı Ne var kı bu mutlu aıle tablosu aruk tekrar yaşanmayacak On beş kışüık bır omıtolojı ekıbı geçtıgımız Araük ayında Curaça'dakı SaoFrancısco nehn boyunca uzana ormanlann her koşesını aradı ' Son SpıxAra papaganıı ya bır atmaca parçaladı veyahut da yaşlılık nedenıyle o du" dıye kaygılanru dıle getırmekte Barros Ancak araştırmacı yme de projeden vazgeçmek n yetınde degıl Içınde kafeslerde buyuyen SpıxAra pap< ganlannın bulundugu dev bır kafesı doğadakı bır uretu merkezıne yerleşurmek ısteyen araşurmacı kuşlan bun da yabaral hayata alışarmaya deneyecek Kraıbüır belkı de tek başına kalan erkek SpıxAra d ılerde bulunabılır Kasım ve mart aylan arasındakı doneı kuşun kuluçka zamaru Yalnız kuşun kendısıne yenı bır d şı bulmak ıçın çevreyı terk etmış olabüecegını duşune Barros, arayışını surdurmeye kararlı (nod) Spıegel 3/200