Katalog

amaçh olarak, kürtajla abnan fetüslerin nörnonal beyin huc releri naklediliyor. Isveçli bilim insanları, geçen yü yetişkin bir farenin beyin kok huclerinı fare embrıyolanna taşıdı ve farelerde hu hücreler akciğer, kalp, bağırsak ve sinir hucrelerinin programlan değıştırüdı. Kalifornıyalı araştırmacüar, kan yapan kok hucreleriyle karaciğerleri zedelenmiş farelere yaıdımcı olmayı başardüar Eğer bu yöntem daha iyi geliştirilebiliıse, butun etik tartışmalar sona erebüir. Seçil Türesay Kaynak; Spıegel 'Üstün insan'Doğal insan' ayrımına doğru ngüiz hukumeti"terapotik klonlama"ya izın verirken Almanya'da gen devriminin olumlu ve olumsuz yönleri uzerine hararetli bir tartışma var. Almanlar, Parkinson, Alzheimer veya kanser gibi hastabklann ortadan kaldırümasrru destekleyen goruşun, etık açıdan, bırkaç gunluk embriyolann korunmasından daha değerli olup olmadığıru taruşırken, siyasetçiler, araştırraacılar ve etik uzmanlan da tıbbm geleceğini sorgıüuyor Tıptaki gelişmeler insanlığı "biyoteknlk gençlik kaynağı devrine"mı yoksa yapay organların uretüdığı "İnsan fabrikası vizyonnna" rru surüklemekte? Ingüiz araştırmacüarı, yakın bir gelecekte kok hucrelerini klonlama yoluyla yeni ilaçlar üretebılecekler. Araştırmacüar şimdiden, kok hucreleriyle üreteceklen doku veya organlarla transplantasyon sırasında yaşanan aksaklıklann giderüebileceği konusunda spekülasyonlar yaratıyorlar, Hedeüeri: Öltimaüzluk. nansmanlardan yararlanabiliyorlardı. Bir kaza sonucu felç olan sinema oyuncusu Christopher Reeve bir senato toplanüsında bu tur araştırmalann devlet taraundan da desteklenmesını onerdi. Omurilige uygulanan bir hücre terapisi Reeve ve onun durumunda olan diğer hastalann tekrar yurumesini sağlayabüecek. Almanya'daki Allensbach Enstitüsü tarafından yurutülen bir ankete göre, toplumun %83'ü tıptaki yeni gelismelere olumlu yaklaşıyor. Ozellikle kanser, Parkinson ve Alzheimer hastalan mucizelerin gerçekleşmesi umuduyla yaşıyorlar. VViestler'e gore Alman hukumetinin embriyonal hucre araşhrmalarına izin vermesi yalnızca bir zaman meselesi. Konuya önemle yaklaşmaya başlayan Gerhard Schröder de: "Gen tekniğinin belli şartlara baglanması, yasama döneminin en önemli sorunlanndan bi ridır" dedi. Ne var ki biyoteknolojide yaşanan geüşParkinson hastası Muhammed All: Slpariş Uzerine tinlr hücresl üre meler, politikacılann takip edemeyecegi kadar hızlı tlml. Mçll aktör Cristopher Reeve edtl hallne kavuşacak nuî işlemekte. Dünyada pazarlama başladı '"Iedavi amaçlı klonlama" Ingilteıe'den başka sadece ABD ve Japonyada serbest Bundan yararlanan WiCell Re•earch Enstitüsü (Wİ5consin Umversitesı'nin yan kuruluşu) embriyonal kok hücrelerini tum dunyaya pazarlamaya başladı. Araştırmacüar, 5000 dolar karşüığında ıki tup embriyo kultüru edınebüıyorlar. Muşteriler universite ve endustri alanmda çalısan araştırmacüardan oluşmakta. Embriyonel kok hucrelerinin uretimi ilk kez 1998 yüında gerçekleştırılebilmıştı. VVısconsın Unıversıtesı'nden James Thoznson. birkaç gunlük embriyoldidan beş hucre dizısı uretmeye başardıktan sonra unıversiteden buluşunun patenuni almış ve lisansını da Geron uımasına satmLŞü. Geron ürması bu olaydan 15 ay once "Dolty"ı klonlayan Iskoç firması Roslin BioMed ile ortaklık kurmuştu. Bu arada diğer Amerikan urmaları da pazara gırmeye hazırlanırken, Washington kongresi araşürmalan destekleme kararı aldı. insan organı üreten araştırmacüar şimdıye değin yalnızca ozel fi r Üstinsan" ve "doğal insan" Der Spıegel dergısınde konu ıle ılgili habere göre bazı bilim adamlan farkh vizyonlar uretiyorlar. Bad Munder, Uretim leknikleri Klinigi yoneticısı Wetner Gehring, insan kopyalama (klonlama) yasağının bazı "ozel ıstekler" ıçın dupeduz çignenebilecegine ilişkin endiseleri aslında pek de yersiz sayümaz. Fizikçi Richard Seed daha 1997 yüında zengınleri kopyalayabileceginı açıklamamış mıydı? Gen teknolojisi, insanhğı bir gun iki buyuk gruba bolecektir: Daha fazla gene sahip "Üstinsan" ve alt gruba sınıflandınlan "doğal insan" Teknik aulımlarla bırlıkte bir tur "gen furizmınin" yaşandıgı da apaçık ortada. Birçok çift, embriyodakı gen bozukluklarını inceletebilmek ıçın Londra ve Bruksel gibi kentlere gidiyor. Uzmanlar bu trendin, kok hucre terapilerinın sunulabilir hale gelmesınden sonra daha da yaygınlaşacagını tahmin ediyorlar. Derleyen: Nilgün Özbaşaran Dede Kaynak: DerSpiegel: 34/2000 Düşünce organımıza gençlik aşısı Doktorlar, tedavisi olanaksız olan hastalıkları klonlonmış embriyonal kök hucreleriyle iyileştirmek istiyorlar. İ nsan embriyosundaki hücreler, biyoteknolojı endustrisınin en onemli hammaddeleridir. Çünku bu hücreler biyolojık açıdan, yeüşkin hucrelere gore olaganustu bir potansiyele sahipler. Öyle ki, bunlar insan vucudunda bulunan 210 hucre tunine dönuşebüıyorlar Işte bu degerh malzemeyı basıt gıbı gorunen bir yontemle sınırsız olarak uretmeye çalışan doktor ve bıyologlar, oncekkle vucut hucresınin kahtımını, ayıklanmLş bir yumurta hucresıne aktanyorlar (bkz. grafık) Bu hucreden peltemsi bir hucre kutlesi oluşmakta, yanı klonlanmış embriyo. Reproduküf klonlama yontemınde, laboraruvarda bir araya getirümiş bu oluşum kiralık anneye aktarüır. Bu yontemle gerçekten de bir cankrun oluşabileceği, 1996 yüında Dolly'nin sansasyonel doğumuyla kanıtlanmış oldu. O zamandan bu yana sığır, fare, keçı, maymun, kopek ve panda gıbı memelüer de klonlandı. Geçtiğimiz haftalarda ise buna domuz da eklendı. Japonya ve Iskoçya'da dunyaya gelen Xena ve diğer domuzlair gerçekten de sağlıklı bir biçimde büyuyorlar. Bu başanlann ardından, yöntemin insan hucreleriyle de işleyebilecegi umudu doğdu. Ve bu uretımın sonunda klonlanmış insan vardı. Ancak benzer bir yöntemin yasallaştırüması ıçin savaşan Ingiliz ve Alman büım adamlan, hedefte bu tur genettk kopya insanlann olmadığını savunuyorlar. Terapotik klonlama yontemınde embriyo doğrudan doğruya dolyatağına aktarümıyor, bunun yerine bir hafta ıçinde yaklaşık yüz hücre olu şana kadar deney tuplerinde kalmaya devam ediyor. Bunlardan elde edüen mucize malzeme ise embriyonal kok hucreleridir. Bu hucrelerden birbirinden farklı doku turlerinin oluşması ise ayra zamanda doktorlan, ilaç şirketleri ve hastalan umutlandırmakta. Çunku kok hucrelermden orneğin karaciğer ve kalp gibi organlar üretilebümekte. Ustelik klonlanan kalıtım malzemesi, organ aktanmı yapdacak hastaya ait ise, aktanlacak organın vücut tarafından reddedümesi gibi olasüıklar kesinlikle yaşanmamakta Araştırmacüar ayrıca Alzheimer ve Parkinson hastalannın beyninde gençlik aşısı etkısını gosteren, sinır hücrelerinden bir kokteyl de uretebüirler. Herkes laboratuannda urettığı kok hücrelerle organ ve doku parçalan uzerine yeni vizyonlar yaratıyor. Gerçi Amerikalı araştırmacüar bundan birkaç yü önce deney tuplerinde kok hücrelerini klonlamayı başardüar ama hedef turmuştu. Hücreler yetişkin farelerde küaryme de bulanıktı: Kok hucrelerinin karaciğer dak, kas veya kemik dokulanna da donuştuve deri hucrelerine donuşmeleri nasü sağler. Farelerle yapüan deneylenn başanyla lanabüırdı' sonuçlanması, terapotik klonlama tekniginin Avustralyalı araşürmacı Peter Moüp alanında da kullanüabüeceğını gosterdi. nntford, "Current Bıology" dergisinin son "Farelerde ışleyen tekniğın, ınsanlarda ışlesayısında yapüğı bir açıkldt, ıi ', 1 memesı ıçin hıçbır nedetı '. • dedi, Pe farelerde ba ••••: r' blaitozoşarıyla uyguDeney tuplerinde gelifea He dönüfene dek ia ladığını soyle LL!3 " embriyosunun khnlanmaa bblünmeye devam{ di. Deney tupeder 1 e r ın d e k i embriyonal kök hucrelerinden, beklenildiği gibi siI ) Vüaıt büatsinln nir ve kas huckalıtımı, ayıklanreleri gelişmif bir yumurta mıştı. Araştırhücreilnt aktınhr macüar diğer deneylerde, 3) Blastozoltten embriyonal embriyonal kök kok hücreleri5) Bu hücreler, ba hucrelefi ayıklanır ğiflanan hücrelerie ni farelerin aynı genlerl taşıembriyolanna dıklanndan, hastaaktarmışlardı. nın karadğerine Reprodüktif Terapotik klonlama Ve hücreler kıaktanlablllrier. klonlama 4) hnbriyonal kök sa süre sonra HUcreler burada Blaitozolt, klraıhitcreleriblr deney beyin, karacisağhkh dokular lık annenln döl tüpünde Iflemden ğer, bağırsak, yatağma aktageçirillr. Uygun bükas, akciğer nldığında, Inyilme faktörieri ek ve böbrek gibi lendlğlnde karaciğer san klonu gell • febllk. hUcreleri glbl çefltll organlarm dodokular olufur. kulannı oluş724/19