Katalog

Tablo 2. Ünivenitelerin 1999 ve 2000 yılı yayın sayılan ve 2000'e göıe ııralanmaıı 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 16 17 18 19 20 21 Hacettepe tstanbul U AnkaraU Orta Dogu Teknık lstanbul Teknık Gazı EgeU Bılkent Marmard U Dokuz Eylul Bogdzıçı U Çukurova Eruyes Karadenız Teknık Fırat Ondokuz Mayıs Uludag Selçuk lnonu Başkent Akdenız Ataturk ' Ga7iantep Anadolu Dıcle Osmangazı Yuzuncuyıl Kocaelı Celal Bayar Cumhunyet Trakya Koç Yıldız Teknık Pamukkale Kınkkale Suleyman Demırel Harran Sakarya Fatıh Mersın Adnan Menderes Nıgde Sabancı Abant Izzet Baysal Kocdtepe Cebze Y Teknolojı Balıkesır Onsekız Mart Karaelmas tzmır Yüksek Teknolojı Mustafa Kemal Kafkas Gazıosmanpaşa Yedıtepe Işık Sutçu tmam Kultur lstanbul Bılgı Dumlupınar Çankaya Kadır Has Mugla Maltepe Doguş Galatasaray MımarSınan Arjlım Beykent Bahçeşehır Çag Habç 1999 913 627 549 350 388 310 311 186 187 160 150 130 124 145 124 125 115 78 77 144 86 110 88 46 35 75 68 74 42 71 2000 910 643 523 399 386 290 259 191 186 182 148 129 126 124 117 100 106 104 104 103 99 97 82 76 69 67 66 65 64 61 53 51 49 45 43 38 37 36 26 26 24 23 21 21 20 19 19 16 16 14 13 12 12 10 9 6 6 6 5 5 4 4 3 2 1 1 1 0 0 0 Zümrütten akisler Tablo 3. Üniveraltelerde Ögrettm Üyesi Bafina yayın tayısına (2000 yılı) gbre sııalama Yay.Sayı/ Öğr.Üve Saym 1 Bülcent 191 0 841 2 Koç 53 0 791 3 910 0 689 Hacettepe 4 Başkent 103 0 656 5 Palıh 36 0 580 6 ODTU 399 0 565 0 500 7 Işık 10 8 1T 386 0 478 Bogazıçı 148 0 442 9 0 376 10 Gazıantep 82 11 23 0 354 Sabancı 12 Ankara 523 0 328 13 lnonu 104 0311 14 trcıyes 126 0 296 15 ktarıbul 643 0 292 0 248 16 Karadeni7 T 124 17 Fırat 0 237 117 0 235 18 Gebze YT 20 0 232 19 Izmır YT 16 290 0 224 20 Gazı 21 Celal Bayar 65 0219 Akderaz 99 0216 22 23 Pamukkale 49 0 216 0215 24 Kırıkkale 45 Harran 38 0212 25 0 204 26 Ege 259 Kafkas 27 0 203 13 0 201 28 Ondokuz Mayıs 106 29 Yuzuncu Yıl 66 0186 30 Dokuz Eylul 182 0 184 31 67 0 179 Osmangazı 32 Çukurova 129 0 172 33 Cumhurıypt 64 0 168 Nıgde 24 0 164 34 35 Uludag 106 0 163 186 0 160 36 Marmara 37 Kocaelı 65 0 157 0 150 76 38 Anadolu 69 0 150 Dıcle 39 0 150 lstanbul Kultur 6 40 41 Trakya 61 0 147 Onselo7 Mart 0 138 42 19 0 132 Selçuk 104 43 44 Sakarya 37 0123 0 121 45 Afyon Kocaiepe 21 46 Yıldız Teknık 31 0117 Gazıosmanpaşa 12 0117 47 Suleyman Demır 43 0 112 48 49 Ataturk 97 0111 Mustafa Kemal 14 50 0111 51 Maltepe 4 0111 52 Balıkesır 19 0 110 0 109 53 Çankaya 5 54 lstanbul Bılgı 6 0105 26 0 088 55 Mersın Abant Izzet Bay 21 56 0083 57 Zong Karaelmas 16 0081 Doguş 3 0075 58 59 Dumlupınar 6 0069 60 Yedıtepe 12 0062 61 K Maraş Sutçu 9 0 060 62 Adnan Menderes 26 0 051 0036 63 Kadır Has 5 1 0 036 64 Atılım 1 0 033 65 Beykent 66 Gdlatdsaray 2 0 032 67 Mugla 4 0027 68 Mımar Sınan 1 0 005 Bahçeşehır 0 0 69 Çag 0 0 70 71 Halıç 0 0 A. M. C Şengör Kostantinopolis Üniversitesi lstanbul Üniversitesi'nin kuruluş tarihi olarak gösterilen 1453'ün lstanbul Üniversıtesı ile ılgısını hıçbir zaman anlayamamışımdır. Istanbul'da Osmanlı eğitimi, fethin hemen akabinde Pentokrator Manastırı'nın (şimdiki Zeyrek Kıllse Camii) keşiş odalarının medreseye çevrılmesı ve başına Molla Zeyrek'in atanması, bir de Ayasofya civanndaki keşış odalannda da bir medrese oluşturularak başına Molla Husrev'in getirilmesiyle devam etmişti. Zeyrek Kılise Camii'ndeki medrese daha sonra Fatih Medresesi'nin yapılmasıyla Fatih'e nakledildi. Ayasofya Medresesi ise varlığını Cumhunyet'in ilk yılma kadar korudu. Pentokrator Manastırı'nın en azından bazı kitaplarının Osmanlılann eline geçtiği bilinmektedir. Fatih Medresesi daha sonra Istanbul'da pek çok başka medresenin kurulmasına neden olmuş, bunlar Imparatorluğun yüksek öğreniminde önemli soz sahibi kurumlar olarak yirminci yüzyıla kadar yaşamışlardır, Medrese'nin Avrupa Universıtelerinin yaşadığı devrimi yaşayamamış olması içten içe çökmesıyle sonuçlanınca Imparatorluk önce âcil ihtiyaç duyduğu teknik oğretim okullannı (1773), daha sonra askefi okulları, tıbbiyeyi ve nihayet 1845'de Darülfünunu Osmâni'yi açmıştır. Ancak üniversite karşılığı olması ümidiyle açılan bu okul 1862'den önce derslere başlayamadı. Genel ilgisizlik, üniversiteye Öğrenci hazırlayacak lise yokluğu, bu ilk Darülfünunu 1865'te kapattırdı. Ikinci teşebbüs 1870'de yapıldıysa da Medreseye rakip olan bu kurum devrin "entellektuelleri'' arasmda antipati yarattı. Devletin resmi tarihçisi Lütfi Efendi okula yapılan yeni binaya kızarken ("Ayasofya, Sultanahmet, Koprülüoğlu gibi avarda bulunan medreselerdeki dershaneler ne guna duruyor?") hocalardan Cemalleddin Efgani'nın sozlerinin yobazlar tarafından "nübüvvet (yani peygamberlik) bir san'attır" şeklinde yorumlanması uzerine 1871 'de Darülfünun tekrar kapatıldı ve 1900'e kadar bir daha açlmadı. Bu arada medreseler ise yaşamlanna eskisi gibi devam ettiler. Ancak Cumhunyet bunları büyuk bir kararlılıkla kapattı ve Darülfünun'u da 1933'de üniversiteye dönüştürmeye çalıştı. Demek ki medrese ile lstanbul Üniversitesi arasmda bırakın kurumsal devamlılığı, bir düşmanlık, bir rekabet bahis konusudur. Ayasofya ve Zeyrek medreselerinin kuruluş tarihi olması gereken 1453 hangi mantıkla en erken 1845'de kurulduğu kabul edilebilecek olan lstanbul Üniversitesi'ne uygulanabilir, belli değildır.Fakat belki şu mantık tutarlı birşekilde one sürülebilir. lstanbul şehrinin Istanbul Üniversitesinin tüm medreselerini bir üniversitenin parkuruluşunu MS 5. yüzyıl, çaları sayıp, medreseünıversite çekişkurucusunu da Roma mesini de bu kurumun iç problemi addedip, yükseköğretimde lstanbul gibi bir Imparatoru II Tedodosius dünya şehrinde devamlılık olduğu vur diye göstermek için Fatih'in gulanabilir. Peki o zaman M5 5. yüzyılda Imgereksinim var. parator II. Theodoslus tarafından kurulan Konstantlnopolis Üniversitesi ne olacak? Caesar Bardas bu üniversiteyi 9. yüzyılda baştan organize etmiş, 10. yüzyılda Konstantinopolis Üniversitesi hiç kuşkusuz dünyanın en şöhretli üniversitesi olmuştu. Selânik'll Leo'nun, Psellus'un, Yohannes Italus'un ve daha sonra Paleologoslann meşhur profesörlerinin ders verdiği bu muhteşem kurum dünyanın her yanından öğrenci çekmişti. Avnıpa'daki 12. yüzyıl Rönesansı, Batı Avrupa'da Msto'nun yaygın olarak tekrar öğretilmeğe başlanması, burada verilen derslerin ürünü değil miydi? Ya 14. yüzyıldaki hümanizma? O da bu saygıdeğer kurumun hoca ve öğrencilerinin etki ve yardımlarıyla ateşlenmemiş miydi? Buranın matematikçilerinin, astronomlannın, doğa bilimcilerinin Batı Avrupa'da bir Roger Bacon'un yaptıklarından aşağı kalmayan çalışmalan, jüstinyen zamanından beri faaliyet gösteren Hukuk Fakültesi? Kaç gezgin Konstantinopolis Üniversitesindeki tartışmalann heyecan ve renkliliğini yazmıştır! Fatih'ih fethiyle bu adamlar havaya mı uçtular? Doğru: Chrysoloras gibi pek çoğu daha önce Batı'ya kaçmıştı. Fakat o koca kurum? En düşkün halinde, en.bitkin şeklinde bile olsa o, medreseyle ne kadar süreklilik arzed'ıyorsa, medrese de üniversiteyle o kadar süreklilik arzetmiyor mu? Konstantinopolis Üniversitesi'nden Medreseye geçiş Bizans kultüründen Islâm kültürüne geçişse, Medreseden Üniversiteye geçiş de Islâm kultüründen Batı Uygarlığına geçiştir. lstanbul şehrinin en az 2500 yıllık tarihinde hangi yüksek okul Konstantinopolis Üniversitesinin kalitesine, şöhretine ve etkisine ulaşabilmiştir? Kendisini medreseyle bir sayıp kuruluşunu 1453 addeden üniversite, gerçek köklerini hatırlasa, o kuruluşu MS 5. yüzyıl diye gösterir. Bunun hem mantığı daha anlaşılabilirdir, hem de Istanbul'un yeni sahiplerinin Konstantinopolis'in de bilinçli mirasçıları olduğunu vurgular. Fatih fetihten sonra bastırdığı madalyonlarda kendinı Roma Imparatoru diye sıfatlandırmamış mıydı? Ama lstanbul Üniversitesinin kuruluşunu MS 5. yüzyıl, kurucusunu da Roma Imparatoru II. Theodoslus diye göstermek için Fatihln akıl yüceliğine ve bilgiçliğine gereksinlm vardır. 725/5 ıa 22 23 24 28 26 87 28 29 30 31 32 33 34 38 36 37 38 41 42 43 44 48 49 47 ' 48 49 60 81 52 83 84 88 86 87 88 89 60 61 02 63 64 68 66 67 68 '69 70 71 65 55 51 67 41 19 32 24 30 41 33 13 19 4 11 11 7 13 10 11 16 14 8 7 16 9 2 2 2 1 5 1 0 2 9 0 0 0 0 0 19 24 akıl yüceliğine ve bilgiçliğine hedeflemışür 2001 yılında 30 taşıyı desteklemeyı hedefleyen bu program, destekleyecegı bıhmcı sayısını çok yakın bır zamanda 300'e çıkarmayı da hedeflen arasına koymuştur Turkıye Bıhmler Akademısı, bu programını Turkıye'nın karmaşık, ınfeanı yüdıran, çahşma yapmaktan çogu kez bıktıran burokrasısıne, araştırmacılannı sokmadan yurutecektır Umanm TUBA'nın bu uygulaması bazı kuruluşlara ışık tutacak ve benzen uygulamalar daha fazla devıeye sokulacaktr Unıveısıtelerımızde kışı başına duşen yayınlara baküdıgı zaman karşımıza çok daha çarpık bır tablo çıkmaktadır Vakıf unıversıtelerınm yakuı bır zamanda kurulmuş olmalarına ragmen, kışı başma duşen yayın sıralamasrnda ust sıralarda yer alması bır tesaduf degüdır. Ogreüm uyelennı seçerek almaları, tatmın edıcı ucret ode melen, hocalann sozleşmeh statulerde çalışmalan bu srralamanın nedenlendır Vakıf unıversıtelerı, devlet unıversıtelennde bulunan değerlı bıhm adamları ıçın bır altematrf olarak ortaya çıkmış ve onlan artik devlet unıversıtelennde tut mak zor bır duruma gelmıştır Olayın dıger çarpıcı bır yonu de, vakrf unrversıtelennde gorev yapan hocalann hemen hemen tamamınrn devlet unıversıtelennden geçış yapmış olmalan ve vakvf unıversıtelennın kendı elemanlannı yeüştırmek ıçın cıddı bır atüım ıçınde olmamalandır (*) Prof Dr ODTU ve Turkıye Bılımler Akademısı Konsey Uyesı Not Taramanın yapıldıgı Web Of Scıencp veıı tabanı yaklasık 8 bm bılımsel dergıyı kapsıyor Bu verı tabaranın CDRom versıyonu ıse yaklasık 5 bın kaddt kadar bılımsel dergıyı kapsıyor