Katalog

İnsan kendi sentetik sesine hayran İnsan sesiyle bılyısayaıdun çıkan sesı birbırınden ayırdetmek oldukça kolay. Yıne de yenı bır araştırmamn or taya koyduguna göre msanlaı kendi karakterlerıni yansıtan seslerden daha fazla etküenıyor. Stanford Unıversitesinde ilctişim uzmanı Clifford Nass ve mcslektaşlarına göre, dışa donuk ınsaıılar, yüksok, hızlı ve çeşıtli perdelerde konu şan dışa dönuk' bır bılgısayar sesini tercih ediyor. Halbukı içe donuk insanlar daha çekingen, kulağa yumuşak gelen bir sesi daha çok sevıyor. Yapay bılgısayar sesiyle okunan kıtap eleştirilerini dinleyen insanlar bılgisayarın sesi dinleyicınin kışüıgıne uyuyotsa büyük bir olasılıkla eleştirmene daha çok guveni yor ve kitabı almaya daha fazla istekli oluyor Aslrnda dınleyıciler sesin makinalaştırümış oldugunu büıyor Nass, "insanlar bu tepkıleri gosterdiklermin farkında değıller, çunku mantıken bu tepkilori göstermemelerı gerekıyor," diyor New York IBM'de kullanıcı ile bilgisayarlann karşılıklı etkıleşımi uzmanı Jennifer Lal'ye göre , kımseyle baglantısı olmayan bır sesi duyunca derhal kafamızda bu sesı çıkaranın nasü bir insan oldugunu hayal etmeye başlıyoruz. Sonuçlar, web uzermden urun pazarlamaya çalışan herkesi ister istemez ılgüendiriyor. Bu araştrrmadan Interneti kullanırken bılgısayardaki sentetik konuşmaya ıhtıyaç duyan gormc duyusu zayıflamış insanlar fayda gorebilirler, bu da tasarımalann daha tatmin cdici sesler uretmesıne yardımcı olabilir. nns çekmenler yuzey profiline yapışabiliyor Bu sayede sınekler kaygarı zemınler üzerınde bıle tutunabılıyoılaı. Fotoğraf geçen günlerde Munıh'tekı Max Planck enstitüsündekı "Bildeı aus der VVissenschaft Lıfe Snences" sergisinde izleyicilere sunuldu. Ter kokularını duyumsayan elektronilc burun Amerıkalı araştırmacüar mıyelin ureten hucreleri beyne aktararak multıpl skleroz hastalarına yardımcı olmaya çahşacaklaı. Boyle bir ameliyatı ilk kez temmus ayırıda gerçekleştıren, Yale Uraversıtesı doktorlanndan Timothy Vollmer, 53 yaşındaki bir hastanın baldınndan aldıgı Schvvann hücrelerını sağ alın lobuna aktardı Sadece çevre (preferık) sinir sisteminde bulunan Schvvann hucreleri, Miyelin üreterek sınir hucre uzantılannın izole bir zarla kaplanmasını saglıyorlar. Merkezi sınır sıstemıntiekı rnıyeüıı oluşumundan olıgodendrozıtler sorumlu. Multipl skleroz hastalarmda merkezi sinir sıstemindekı bu ızole tabaka bilinmeyen bır nedenle uıdirgenmekte. Beyindekı mıyelin oluşumunu Schvvann hücrelerıyle yenıden harekete geçirme fıkri aslında uzun zamandır bilinıyordu Schvvann hucrelerindeki miyelinin oligodendrozitlerdekinden farkı daha dirençli oldugu duşunulmekte. Araştırmalar Uluslararası Mıyelin Projesi olarak büınen ozel bir kuruluş tarafuıdan destekleniyor. Ameliyat, yöntemın guvenli oldugunu kanıtlarrıak açısından önemliydi Aslında Vollmer, ameliyatı geçen yüın Eylül ayında gerçekleşürmeyi planlıyordu ama univeısitenın denetim kurulu önce hayvanlar uzerinde ayrınülı bır deneyın yapılmasını onermişti Multpl skleroz tedavisi Sirkesineği her zemine yapışıyor Smcklerin pek de zarif bacaklan oldugu söylenemese de kullanışlı ol duklan kesın Taramalı lektrorı mikroskobuyla çekılen fotoğıaf bizc bir sirkesineğımn (Drosophila) bacdk ucunu gösteriyor, Uçtakı çok sayıda esnek çıkuıtüı Tubıngen Ünıveısitesi araştırmacüarı çeşitli kokular arasındakı en ınce farklılıklaıı büe duyumsayan elektronık burun geliştirdı. Iki ayrı olçu bırimınden oluşan elekti'onik burun fare ve insanlar tarafından salgdanan kokuları da ayırt edebılıyor. Burun ıkı olçu bırimınden oluşuyor. Biri, kuvaıslı mikrobalans modulu ve farklı polimer kaplamalı sekız alıcısı var. Titreşimlerin frekansları, emilen molekul sayısına göre degişmekte. ttancı modul yarıiletken metal oksıtlerınden olusan zemin uzerinde sekız gaz sensoıune sahip Yüzeydokı reaksıyonlara qoıe elektriksel iletkenlıkler farklılaa. rnakta. HansGeorg Rammensee ilk orıce fare sıdigini analız ettı. Fareleı kendıleı mkmden farklı MHC moüflerine sahip fareleri eş olarak seçerler, Bağışıklık sisteminde onemli bır rol oynayan MHC yapılan arasında genetık farkhüklar vardır. Bunlar idrann kokusuyla da anlaşılmakta Proceedmgs'de ( E'arly Edition. sayı 2, No.29) yayımlanan makaleye gore, elektronik burun farklı jenotıpleri tespit edebüdigi gibı insandan insana degişen ter kokulannı da ayııl edebıliyor, Elektronık burun sayesinde farklı davranış bıçimlerıne gore ortaya çıkan kokuların etkenlerı de açıklanabılecek. YAPIŞKAN PARMAKLAR Parmak izini oluşturan terlı ve yağlı atık madde günün birınde suçlunun kimliği konusunda bize en azından parmak izindeki sarmal kabarıklıklar ve çizgiler denli kesin bir bilgi verebüir. Bir şeye dokundugumuzda geriye protein, tuz ve yağlı asıtlerden olusan çok ince bir atık bırakınız, Bu bileşenlerin kesin oranı kişiden kişıye farklılık gösterdiginden, kimi adli tıp uzmanları kimyasal bir parmak izinin fızikseli denli kesın bulgular verecegini düşünüyorlar.Öylesıne minik örneklerden bilgi edinmek çok incelikli bir iş olabilir, Ancak, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvan'ndan Dale Perry önderliğindeki bir ekip, kısa bir süre önce, 10 mikrometreden küçük ter örneklerirü çözümleyebıleceklerıni bildirdi. Söz konusu yöntem güçlü olmasına karşın, uygulamada bir engelle karşılaşüıyor. Yöntemde, Bir sinkrotona, yanı son derece yogun ışınlar üreten büyük bir parçacık hızlandınsına gereksinim duyuluyor, Örneğin üzerıne ince bir lozüaltı ışm tutuldugunda, emilen dalg boyutlan o örneğin kimyasal oluşumunu ortaya koyuyor, Terımızin kimyasal yapısınm bireye özgu olup olmadıgı henüz bilinmiyor, Pasifık Kuzeybatı Ulusal Laboratuvarı'nın Gary Mong tarafından 1999 yılında yapılan ve örneklerin gaz kromatografisıyle incelendıği bir araştırma 79 denegin her birınin farklı yapıda tere sahip oldugunu ortaya koydu. Mong örneklerin en azından yaş ve cınsiyete gore farklüık gösterdiğine dikkat çekiyor, Perry de yönteminin yüzlerce kat daha duyarlı oldugunu ve parmak izinde herhangi bir etki yaratmadığı için adli tıp uzmanlarınca da incelenebilme olanagı tanıdıgını belirtiyor. Şimdilık üç kişinin parmak izini inceleyen ekip, kimyasal bir parmak izinden ne denli bilgi edinebileceginin anlaşüabilmesı için daha çok çahşmalan gerektiğine dikkat çekiyor, Terin yapısı, ıçerigindeki kimyasalların farklı hızlarda ayrışması nedeniyle, parmak izinin ne zaman bırakıldıgını da gözler önüne serebiliyor. Özerk Madrıd Üniversitesi'rıden Fernando RodriguezArtlejo ve ekıbı ıçkı içenlerin, ıçtiklerı ıster bıra. ıster şaıap, isterse başka bır ıçkı olsun, ıçıneyenlere kıyasla daha saglıklı olduklarını ortaya koydu Söz konusu araştırma sadece şarabın sağlıga yararlı oldugu yonundeki yaygın goruşu yerle biı ediyor Kopenhag Cngelleyıcı llaç Eııstıtusu'nden Erik Mortensen de şarap içenlerin daha çok yaşam biçemleri nedeniyle daha saglıklı olduklarına dikkat çekiyor. Aılesınde meme kaııseri olan kadınlarla ilgili kotu bır haber de, alkolun bu hastalıgı körükleyebılecek bu rısk etmeni oldugu. lspanya'da yaklaşık 20 bın enşkınle soyloşen RodriguezArtalejo ekibı insanların ne denli çok ıçerlerse o denli az hastalandıklarına tanık oldu. Bu etki açısından, bıra, şarap ve öteki içkiler arasında herhangi bir fark olmadıgı görüldü. Mortensen ve arkadaşlan yaşları 29 ile 34 aıasında degişen 693 genç denek uzerinde yaptıkları bir araştırma sonucunda şa rap içenlerin, bira içenlere kıyasla, çok daha yuksek bır 10 düzeyine sahip olduklarını, anababalarının daha egitimli ve daha yüksek bir sosyoekonomık duzeye ulaşmış kişiler oldugunu ortaya koydulaı. Şarap içenler kışılık, ruhsal belirü ler ve sağlıkla bağlantılı davıanışlaı açısından da daha olumlu özellikler sergüediler Mortensen'e gore, soz konusu etmenler şarabın neden fyraya kıyasla daha iyı oldugu konusuna bır açıklama getırebılır Bır başka olasılık da, ye me ve içme alışkanlıklarının konuyu karmaşık duruma getırıyor olması, Bu arada Mayo Klırugı'nden Celine Vachon'un yaptıgı araştırmanın ilk sonuçları da meme kanserü kadınların kaz kardeş ve kız çocuklannda her gun alkollü iç ki içmenin aynı hastalığa yakalanma riskini artırdıgıru ortaya koyuyor. İstediğiniz içkiyi seçin Sinsi bir tür beyın uru saglıklı sınir hücrelerinın kendi kendüerıni yok etmelerıne neden olan bır bileşim salgılayarak beynı kuşatıyor. Soz konusu buluş genellıkle olumcul bır etki yaratan bu hastahgm sagaltırrıuıa ışık tutabilir İçimizdeki düşman 765/6 Sayfa haberleri: Rita Urgan