Katalog

vunmd sanayu dlanında 2b yıllık deneyımı bulunan Aselsan Genel Mudur Ydidırncısı Dr Mahmut Karadeniz ne djyoı ^ Halqpdfkı knnumu dalayısıyla hatıh mııttrfıklcı (bııı haııç) Tıırhye nın süahsp kalmasını ıstemez Bunun ıçın zanidiı zdiıidiı bd 71 yarrlımlaı yapmışldi ve ydpmayd devam edeceklerdır Ancak bu ulkedcn bu dığeımııı ^ılalı konubundd kendıne yeteriı duruma qpl mebitu ibteyeceğuıı bekJemek tabıı detyldır Çunkıı, o takdude ulke dış pohlıkasmı ıstfdıdfı qıbı yonlendırebüme hakhna sahıp olacak tır Turhye, Batıhlarca uygım gonılmedığı ıçm veıümeyen çıkartmd gemılennı ancak kendı gelıştmp 10 yıl sonra Kıbns'a mudahale edebılme ımkanuuı kovuşmuştuı Heı gnçnn guıı yenı mctotlıird başnııan bu çvvruler çdbdhuuid dvvam cdeceklerdu Bu teşphhus It'iın bd/ıİJiı şoylc yodvmuektpdır 1. "Niçin o silahı üretmeye çahşıyorsunuz? Bizim kullanmadığımız bazı silahlanmız var onları verebiliriz!" Tok lıt kdbul edıluse eskı VP kullanımı kısıtlı sılahlaı yeht Sonuçta varsa yerlı fabrıka kapanıı 2. "Silahlanma işi kanşık ve zor bir konudur. Sizin ihtiyaçlannızı yakından inceleyip size çözümler üretebiliriz!" Boylücc yabancı ulke bılgı kaynaqına daha yakın bır yer de bulunma ve daha kolay bılgı temm etme ımkanına kavuştugu ıçın hem kendı fırmaları ıçm tıcarı avantaj saglaı hem dc sanayı IPŞTTIP çabalannı kaynagına yakın bır yerden gozleyerek engelle me tedbırloı ını ılma ımkanlatını aıtırır 3. "Ihtiyaç çok acil. Yerli (itmanız çok iyi, ancak bunu geliştirmesi zaman alır. Biz ise hemen verebiliriz!" Boy lece bıı ıla sene oncp planlanıp pndustıının onune proje olarak konulabıldığı takdırde yerlı olarak gelıştırılebılecek veya uretüe bılecek sıstem dışardan almır Yerlı firma ışsız kalır Devlet ıse oncpkı Rpnetaılasınatohurnekrnedıgııçın bugdayını komşunun tarlasında ırgathk yapaıak kazandığı pardyld bdkkdldan satın alan çıftçının duı uınurid duşer 4. "Bu çok zor ve pahalı bir iş. Sizin (irmalar bunu yapamaz. Benim firmam gelip sizde ortak fabrika kursun. Hem teknoloji bem de sermaye getîrir, ihracat yapar!" So nuçta yabancı fııma veya hukumetının ıznı olmaddiı heılıanyı bıı şey yapabılmesı veya uretımı devam ettırebılmesı mumkun olmayan bu tesıs yıne kendı paramızla kuıulur Aynı konuda 10 20 kdt daha buyuk yaümna salııp bır yerlı fırmanın var olması dıkkate alınmdz Bu sayede aynı silahı baqımsız olarak, lısansla veya lı sanssız uretebılecek yerlı fırmanın bu sahaya gırmesı engellenıı 5. Niçin işi kendi firmamza veriyorsunuz? Bizim firma daha ucuza verebilir!" Boylecv yabancı fınıidiıın baıt ettı gı aıaştuma gelıştume paıasını kendı devletı onceden aynca odedıgı ıçın bırım uıetım malıyetının uzerme sadece kar payı koyulaıak hesdplanan yabancı fıyat daha ucuz bulunarak yabanrı urun alınıı Yerlı fırma kendı parasıyla qelıştırdı<*p urunu uzerıne araştırmagelıştırme payı da koyacafp ıçın daha pahalı bıı fıyattan teklıf etmeye mecbur oldugu urununu satamaz Boylece yerlı fır ma zaıaıa ugratılatak o sahadan çekılmoye mecbuı edüır 6. "Niçin işi doğrudan o firmaya vehyorsun? Bu rekabeti oldüriır. Ihaleye (kendi firmalan da dahil) herkes girebilsin. Boylece rekabet olur ve fiyat düşer!" Yerlı fırma ılp ydbancı fırma arasında olması gpreken tıcarı mucadele engelle nır ve gucu zaten kısıtlı olan yerlı firmalann bırbırlerıyle tıcarı ıe kabete gırerek emek ısrafı yapmalan saglanıı Boylece yerlı sa nayı bırleşıp kuvvetlı ve dvarıtdjlı duı ıınu gelebılme yeı ıne dahı lı sılah pazannın sadece % 10 u ıçm bıle bııbırıne kırdırüır Parabdl bınkırn yapıp yenı urun gelıştırmelen ve buyumelerı engellenıı 7. ASELSAN çok büyüdü, tekel oluyor. Başka firmalar da yaratın. Rekabet olsun. Tum Balı ulkelerı kendı fıımalannı bırleştınp 20 30 Mılyaı Dolarlık devleı haüne getırırken 220 Mılyon Dolarlık euoya sdhıp ASELSAN'ın sadece 180 Müyon Dolarlık askerı satışı fazld gorulerek durduruluı Boylece ardştırma gelıştırrrıe çalışrnaldrınd halıhazırda yılda 1520 Mılyon dolar ayırabı len ASELSAN ın guçlenerpk bu rakamı arrtırması ve yenı urunler gelıştırıp rakıp olması engellerur Turkıye savunma sanayıı dev let desteklı batılı firmalann dampıng uygulanıalarına dırenmesı çok gııç kuçuk boyutlu fırmalaı oldidk kalıı Konuyu suıduıecegız Aytekin Ziylan şıleıını etkıledığının dyırduıa vdrdı Edıtorluk qorevmı ustlenır ustlenmez dergıde çalışanlann her hangı bıı bıyoteknolojı ya da ılaç şııketıy le baglantı kuınidlaıuıı yasakldydn bu uy gulanid dd bdşlattun Soz konusu 01 tak makaleye gelın ce bu yazı yalnızca hpı hangı bır baglan tının açıga vuıulmaaıyla soıunun çozurne kdvuşdcagını anlatmaya çalıştıgı gıbı bu ulenuıı verıyor Edıtorlerın yapabıleceklerı yalnızca bu kadanyla sınırlı Erande sonunda sorun konuyıı daha ıyı bılmele 11 geıeken onde gelcn bılım uısdnlaıuun ozunde yonetıcı ve rnuduıleıe Çalışmalanmddn mdaşım dışuıda bır çıkar saglamama ızuı vermezseraz başka bır yere gıderım dedıkİPrı okullaıa egıtım has taneleıuıe ve unıveısıteleıe dek uzdnıyoı Kuıumlaı zoı bu donemden geçtıklerınden ayakta kalabılecek guce ve paraya sahıp degüler Tum paıa ılaç şııketleıı ta rafindan saglanıyoı Deıgı edıtorleımuı tum bu sorunla rı omuzlamalaruu beklemıyorum ama sorunun tdnımlanmasmda onların daha gerçekçı ve daha mantıklı davtanacakla ıını umuyoıdum Oysa konuyu qeıçekte oldugundan çok daha basıt bır bıçımde yansıtıyorlar Doktorldr hastalarının saglıgını heı şeyın ustunde tutmak gıbı bu so ıumluluk taşıdıklaıuıdtüi tıp aıaştıınidldn otekı teknoloji drdştumalanndan faıklıdıı Doktorldr bılgı ve goruşlerını hastalan ıçın pn yaıarlı olacak bıçımde kullanırlaı Tıp araştırmalarının tıcarı bıı boyut ka zanması hastalaıuı ebenlığı ve hastdldila doktoılaı aıasuıdaia ozel ılışkıye golge duşurebılecek cıddı bır tehlıke yaratır Bu ılışkı şımdı her yandan paranın saldırısına ugruyor Arnold Relman Kaynak New Scıenüst 22 Eylul Özet çeviri: Rita Urgan Piref. H. Okkeş Kötü müzik çekilmez derler Gunlerdır hastaydım Yıllardır ük kez oluyoı boylesı Yaşlanıyor muyum yoksa' Belkı de okurlanmın ahı tutmuştıır Keşke onlem alıp "kurşun" doktuıseymışım Hdstayım ya koşullard uysun dıye sabah sabah kotu daha doğrusu çırkın muzık dmlemek ıstedun Aiddım tdradım evde bır kaset buldum Çoşkun Sabah (Bu kasedı bııı Ilmıyu Hdruma 'şahane Turk muzıgının seçkuı orneğı" dıye arma gan etmış yırmı yıl once) Ilk kez kısmen de olsa dıkkdtlıce dınledım Muzıgın kendısı kasedın kdbı kacağı, şarkılann sozu ve soylenış bıçımıruıı mutluş bılgı (enfornidsyon) tdşıdığını gordum Ornegın kasetın başlangıcına "kesıp yapıştu'ma' bıı alkış sesı koymuşlar Bazen kut dıye kesılıyor muzık ba zen çügmca artıyor alkışlaı ıslıklar Kasct bellı kı bır sunnet duğunu srrasındd kdydedümış Bu hdstalık ve krız ortamında duyduğum ve dınledığıırı en eğlendıncı şeydı (Metdk edıyorum dcaba np ol du Çoşkun Sabah a 9 ) Bdzüarı kotu muzıc/ı çekilmez bulur Kotu muzık dınlerar mı çekılır mı/çekılmez rnı dıye du Tıp araştırmaları ve ilaç şirketleri ısa bu sure once tıp alamnda ondp gelpn 13 dprgı ılaç şırket lerını maddı destek 3agladıklaıı aıaştıımalaıın sonuçlaıı ve verıleıını sağ lıksız bıı bıçımde denetlernekle ve çalışmalarını ıapor ederlerken bılım adamla nna acımasız kurallar uygulamakla suçkı yan ortak bıı makale yaymladı Kdiıımcd soz konusu makale yeteımce kapsarnlı olırıadıgı gıbı fazlasıyla kısıtlı ve olçuluydu Ilkın, klınık araştırma sıstemının tum den kdzanç eldp etmpk amncını gııttugu nu açıkça ottaya koynidktan yoksundu Bu durum yaklaşık son on yüdıı tanık olunan çaı pıcı ve bdhtsız bu gelışmeyı gozler onune serıyor ve ılaç endustrısınden maddı yardım alan kuıumlaı aıasındı ka bul edılmesı olanaksız çıkar çelişkilerine neden oluyor Makdle brr zamanlar yuce ulkulet ı olan ve açıkça kamunun çı karldrını gozetpn aıaştırma Ristemının gı deıek yozlaştıgını vurguldmaktan da uzak goı unuyoı Ilancı olarak makdleyı kaleme dlarüar çıkaı çelışkılprıyle başa çıkmanın en iyi yolunun bunlaıı açıga vurmak oldu gunu savunuyoılaı Bu da bence aptalca bu şey Soz gelımı bııılen once bellı bıı ıldcm deneylerde harıka sonuçlar vprdı gını ardından da araştırmayı yurutup yo ıumlayan kışüeıın ılacm babaııya ulaş ması durumundd buyuk paıala: kazandcak olan şııket çdlışdnlan muteahhıtlerı ya da ortakları oldugunu okuyacak oluısa np yapmair Onlara bu konuda kaygı duymamalaıı geıektıgı soylerııyuı Çıkaı laı açıga vuıuldugu suıete heı şeyın yolundd gıttıgı duşunuluyoı Bu buyuk bu saçmalık Bır şeylerın açıga vurulması yeteılı degıl Edıtoıletın bu tuı çıkaı çclışkoleıme ızın veımemele K ımın ve boylesı çelışkılerın yer aldıgı araştırmalan yayınlamama yoluna gıtme leıının zamanı artık gcldı Edıtoılcım çı kat çelışkıleı ınderı soz ederleıken po tansıyel ya da gızılguç sozcugunu kul lanmalaruıa da karşıyım Burada bır kav ram kaımaşası soz konusu Çıkar çatış ması çehşküı kaıaılaı sonucundd ortaya çıkdn kotuye kullanma gızdgucu ya dd olasılıQıdır Bu bılım adamı ya da bır doktor olarak bellı torelere uymak 70 rundasıni7 S17P dpstek olanlaım çıkaıla ıını gozetecek bıçımde olaylaıa açıkça golge duşutmenıze neden olacak tıcarı qırışunlerde bulunursanız çelışkıye duşmuş sayılırsınız Bu durumda gızılguç soz konusu degıldıı Aklım çeluımedı go ruşleıımı etkıleyocck bu şey yapümadı Bem satrn aldmazldr Merak etmeyın Yalnızca bu parayı şırketten aldıgımı unut mayın" dıypbılırsıni7 Buıada anlatılmak ıstenen okur sızm etkı altında kalıp ktü madıgmızı kdiııtldyamdyacdgınddn bu nun yalnızcd olası bır çelışkı oldugudur Ne var kı bu duruma hprhangı bır çozum getırmez Bu zamanlaı edıtoı lugunu yap tn'lını The New England Journal of Medicine adlı detgı çıkaı çdtışnidldiı na karşı ozellıkle de yazılar bellı bır da lın ıncplıklpı ını oıtaya koyan makale ve ıncelemeleı oldugunda çokseıtbu tdvıı aldığından bu duıum benı rahatsız edı yoı Okurlar ham verüerden habersız olduklarından yazarın goruşlerıne duıust ve adıllığınp guvpnmek 701 undaydılaı 80'leıde bu konuyla açıkça ıluıtılı şuket lerle tıcaı 1 baglaııtılan olaııldrdaıı rridkale ve ınceleme yazıları ıstememp kararı aldık Bu karar ortalıkta epey bır çalkantıya nedpn oldu çunku ekıbım çok geçme den bu kaıaıın dalmuı en onde gelen kı şunurken muzıgm kotusunun çok gereklı olduguna karar verdun Kotu olmasaydı ıyı drüdşılrndzdı fdlan qıbı çı karımlard varmayarao^ım Ama kotu muzık egeı bı zrm "halet 1 ruhıye"mızı degıştııebılıyoısd çok ye rınde oluyor Tabıı bu noktadan ınsanın aklına e\ bette Can Yücel'm "ESTETIK' adlı şııı 1 cjehyoı Ashnda çırkın değıkın sen Çırkın qorunmek ıstıyorsun Guzelhğı tanfıçm En kotu filmm ıçıne on ıyı muzığı koy&anu fıl muı kotuluğu nasüsa değışmez ama en ıyı fılmın ıçıne en kotu muzığı yerleştırırscruz anldtımd quç kdtdbılıısıruz yubı gelıyor bana Hla kı ıyı muzık dınleyecegım dıyo dııctıyoı sanız ış o zaman degışrr herhalde Ne muzıgın ne oykunun ne de şıııın kotusu bem çok etkılemez ama bemm ıçın en ddyanılmazı kotu bır karıkaturle yuzyuze germektıı Muzık ko tuyse dınlemem şıır ya dd oyku kotuyse okumayı bırakırım teorem kotuyse kanıtlamam Ama kotu bır kaııkdture bdkdmdzlık ydpamdm Hele bır de dnldşılmaz derecede çırkın bırşey ıse yeı edeı hıç unutamam Guzel bır karıkatur gıbısı yoktur Tıpkı yakışıklı bıı teoreme benzer Hdstdyken guzel bu kaııkdtur gorsem hemen lyıleşırım 765/13