Katalog

Ulusal İlaç rpOİİtİkamiZ Oİmall Bilimde tasarruf unyada ve ulkemızde ılaç harcamalan hızlı bır artış egüımı gostermektedır Dunyada Agustos 1998 üe Ternmuz 1999'u kapsayan bır yü ıçınde perakende satış uzerınden gerçekleşen ılaç tuketımı toplam 197 mılyar ABD dolandır Dunya ılaç tukeümının % 34 5'unu ABD % 29'unu Avrupa ve % 15 9'unu Japonya gerçekleştırmektedır Ozetle dunyada tuketılen üacm yaklaşık % 8O'ı ABD Japonya ve Avrupa ulkelerı tarafindan tuketılmektedır Toplam tuketıırun yansrndan fazlasını yapan ABD ve Japonya'nın nufusu dunya nufusunun yalrazca % 7'sıdır 1 Toplam nufusu 600 mılyon olan ve dunya nufusunun % 10'unu oluşturan Afnka kıtası ulkelen ıse dunya ılaç tuketımınm yalnızca % 1,2'sını yapmaktadır Ancak bu dengesız dagüım yalnızca ılaca ozgu degüdır Dunyanın en zengın % 20'sı Gayn Safi Mülı Hasüanın(GSMH) % 86'sını, mal ve urun dışsaümının % 82'sını dış yatınmlann % 68'ını ve ve ınternet pazannın % 93'unu elınde tutmaktadır En yoksul % 20 ıse ınternet pazannın % 0,2'sme GSMH'nın % 1 'ıne sahıpür Dunyada 840 mılyon ınsan kofu beslenmekte, en zengın % 20 en yoksul % 20'ye gore 16 kat daha fazla beslenmektedır Yaklaşık 1 3 mılyar ınsan gunde 1 ABD dolarından az kazanmakta ve yaklaşık 1 mılyar ınsan en temel gereksınımlennı karşüayamamaktadır En zengın % 20 üe en yoksul % 20 arasında 74 kat fark vardır2 ABD'de yülık 1970'de 4,5 mılyar dolar olan yıllık toplam ılaç satış duzeyı, 1987'de 2,6 katına çıkarak (%162 artş) 11,8 mılyar dolara 1990'da 8,5 katına çıkarak (%750 artış) 38,5 mılyar dolara ve 1999'da da 20 kaüna çıkarak (% 1900 artş) 91 8 mılyar dolara ulaşmıştır ^ PhRMA verılen hastanelen de ıçeren total rakamlardır, IMS verılen ıse Japonya dışında hastanelerde tuketılen ılaçlan ıçermemekte yalnızca perakende satılan ılaçlan kapsamaktadır Ilaç Endustnsı 1980'lenn ortasından gunumuze kadar çok hızlı bır bıçımde kârlüıgını artınrken hızlı bır şırket bırleşmesı surecıyle de tekelleşme ıvmesını artırmıştır 19861998 yıllan arasında farmasotık endustnde 28 şırket evlüıgı gerçekleştırılmıştır Bırleşen şırketler kısa surede başka şırketlerle de bırleşerek buyumesını hızlandırmıştır ^ Dunya ılaç endustrısındekı hızlı tekelleşme surecı , ulusal sağlık harcamalan ıçerısınde ılaç harcamalannın artmasına yol açan onemlı faktorlerden bındır Ulusal sağlık pohtıkası ıle tekelleşmeye karşı onlem alınmadıgı ve ılaca aynlan kdmusal kaynaklann etkın ve venmlı bır bıçımde kullanımı sağlanmadıgı surece ulus otesı ılaç şırketlerının pazar hakımıyeü daha da belırgın hale gelecektır Bu sureçte yerlı ılaç endust nsının tekelleşme baskısı üe çokertüecek olması da sorunun bır başka boyutudur Ilaç Endustnsı Işverenlerı Sendıkası (IEİS) verüenne gore ulkemızde tuketıcı fiyatlanyla üaç tukeümımız 1988 yı lından 1998 yılma kadar 3 5 kat artarak 941 müyon dolardan 3,5 mılyar dolara yukselmıştır ^ Bu trendın degışmeyecegı varsayüdıgında (kı daha da fazla artması beklenmektedır) 2010 yüında üaç tuketımımız yülık 10 mıfyar dolan aşacakur Bu duzey ABD'nın 1980'lenn sonundakı üaç tukeum duzeyıne yakmdır ve bu nedenle Turkıye üaç pazan ulusotesı üaç şırketlerı ıçın gelecek vaat eden bır trendın ıçındedır IMS verüenne gore Turkıye pazannda perakende saüşlara gore en buyuk 10 üaç şırketınden 5'ı ulusotesı üaç şırketlendır ° Ozetle ılaç tuketımımız ABD dolan bazında çığ gıbı buyurken ulusdl pazanmızda hızlı bır tekelleşme olmakta ve tekelleşen ürmaların da yansmdan fazlasını ulusotesı şırketler oluşturmakta dır Muhtemelen bu hızlı tekelleşme surecınde Turkıye pazan tumuyle ulusotesı üaç şırketlerının hakunıyetı altına gırecektır Kureselleşmenın dayattıgı bu açmaza karşı ulusal çıkarlanmızı go D * zetecek ulusal üaç polıtıka ve stratejüen nelerdır? Sorunu aşabümek ıçm hangı somut adımlar atılabüır' Cumhurıyet Büım Teknık1 te bu yaşamsal sorunun taruşmaya açüması ve başta Saglık Bakanlıgı olmak uzere Üaç Endustnsı Işvererüen Sendücası, Turk Tabıplen Bırlıgı, Turk Eczacüan Bırlıgı ve unıversıteler olmak uzere konunun taraflannın uretecegı çozum onerüennın yaşama geçırümesi çozum ıçın olumlu bır ük adım olmaya adaydır Dr. All Rıza Uçer Ankara Tabıp Odası 19941998 donemı Sağlık Hizmetlerinın Denetimi Komisyonu Başkanı IMS Internet Home Page, Health/VVorld Drug Monıtor/Jufy 1999 ve PhRMA Internet Home Page Industry Profile 1999 2 Human Development Report 1999 undp pubhshed for the Urated Natıons Development Pragramme (UNDP) New York Oxfoıd Uraversıty Press 1999 s23 s22 3 PhRMA Intemet Home Page Publıcatıons Pıescrıptıoıı Drugs ın the Health Care System Pharrnaceutıcdl Industry Profılo 1999 4 ve PhRMA Internet Home Page Industry PıofHe 1999 The Chancıng Phar nıaceutıcal Maıketplace Meıgers and Acguısıtıons ^ Ilaç Endustnsı lşverenleı ı Sendıkası (IEİS) lstatıstıklerı 1999 6 tlaç Fndustnsı Işvprpnlerı Sendıkası (1ESS) Turkıye de Haç 1996 ve 1999 1 Büındıgı gıbı TUBlTAK Turkıye'nın yan ozerk bır bılım kurulusu, Julıchıse Almanya'nm büım kuruluşlanndan bırısıdır Ikı kuruluş arasında büım adamı zıyaretlerı, araştırma yapmalan üe ügüı bır arüaşma vardır Bızjde bu anlaşma uyannca son uç yddır Tubıngen Unıversıtesı üe verımlı çalışmalar yapük ve ıkı tarann ıstegı üe bu arüaşma Tubıtak ve Julıch tarafindan 1 yıl uzatüdı Ben bu çerçevede 1 Ekım 1 Kasım 2000 tarıhlen arasında Tubıngen'e gıtmek uzere TUBlTAK'a Agustos ayı sonunda muracaat ettım TUBİTAK ışlerımı tamamlayıp 12 Eylul'de onay ıcın evrakı Sayın Devlet Bahçeli nın ofisıne gonderdı 25 Eylul'de hâlâ bır haber çü<maması uzerme bır çok kez TUBıTAK'a ve ruhayet Sayın Bahçelı'nın ofisıne telefon ettım ve efendım çıkacak, bekleyın kendılerı çok meşguller gıbı cevaplarla karşüaştım 29 Eylul cuma gunu akşam uzerı TUBtTAK'tan yıne olumsuz yanıt ahnca bır kez daha Sayın Bahçelı'nın ofisını arayıp 1 Ekım'de Almanya'ya gıdemeyınce Alman hocalann ne duşunecegını, ulkemız ıçm olumsuz bır puan olacagını telefondakı şahsa anlaünca, o başka bır hanımın telefonunu verdı O hanıma da konuyu bu şekılde anlaünca bıraz bekleyın yetkıü bırıyle gonışeceğım dedı ve 5 dakıka sonra uzulerek bu projenın tasarruf gerekçesı üe ıptal edıldığıra büdırdı, uzgundur neden daha once büdırümedığı konusuna bır cevap verememıştır Hem Tubıngen'dekı hocalara hem Jubch mensuplarına, hem d e kendısını 25 Ekım'de bır konferans vermek uzere Berlın'e davet eden Prof lara karşı ulkesının 325 $'a kadar ınen tasarruf tedbırlerıne başvurma mecburıyetınden bahsetmek yenne büetımı kendım aldım ve Tubıngen'e uçtum Sayın Bahçelı'nın son zamanlarda TUBITAK'ın hıçbır ışını yapmadıgı, yetblılerle goruşmedıgı sozlerı dolaşmaktadır hâl boyle olsa büe Bahçelı gıbı cıddı bır devlet adamının kendısıne baglı bır devlet kuruluşunun yabancı bır ulke üe anlaşmasını bır anda yok sayması anlaşümaz bır durumdur tedbirleri... Prof. Dr. Ayhan Ulubelen BEYIN SOZE EGEMEN CBT Sayı 713'de, A. M. C. Şengörun bır yazısı uzenne Bozkurt Güvenç'ın bır yorumunu okudum Ama Şengor'un yazısını okumamıştım Hemen belırteyım kı ben bır dübüım uzmanı degüım Sadece şu sıralarda okudugum bır kıtabın (Steve Pınker The Language Instınct, How the Mmd Creates Language, Harper Perennıal, 1994) yazannın bu konudab savını üetmek ıstıyorum Kıtabın başlığının da ıma ettıgı gıbı yazar duşuncemn (beynın) konu.şmayı (düı) onceledıgını savunmaktadır Pınker daha oncelen yaygın olan düın deneysel bır kazanım oldugunu sanan goruşu reddederek dü yetenegının doguştan kazanüan, beyınde kurulmuş bır guduye bır programa dayandıgını ortaya atan unlu dübüımcı Chomsky'nın bır tümızıdır, onun kurdugu okulun bır mensubudur ,, Pınker, Chomsky savi' nın bır kanıtı olarak, kanşüc ırk lardan olan ve başka başka dü len konuşan yetışkınlenn bırhkte çalışırken aralannda üetışım ıçın gelıştırdüden kreol düının (melezcenın) once nasü bır gramer mantıgından yoksun oldugunu ve sonradan, çocuklcinn bu düı konuşmaya başlamasıyla nasü boyle bır gramer altyapısını kazandıgını gosterıyor Başka deneyırrüerın de dügudusunun doguştan kazanüdıgını kanıtladıgmı ıddıa edıyor Ornegın düsız çocuklann kuçuk yaşta ogrendüden ışmar düının (sıgn language) bır gramer altyapısı oldugunu saptyor Ama yetışkınlenn melezcesının bır gramer temelı olmadıgına ve bunu ogrenmektekı becenksızhklenne düdcat çebyor Chomsky kuramına gore, Evrensel Gramer (Unıversal Grammar) çocuklann doguştan kazandüdarı dülerın hepsıne egemendır Bu bır yarasanın karanlıkta bır sınegı yakalaması yavru penguenın bahk tutmak ıçın denıze dalıvermesı güoı bır gududur Deneyımle kazanümış degüdır, bebeklenn doğşutan genlerıne programlanmıştır Bu konuya şu gozlemımı eklemek ıstıyorum Insanlar konuşurken yuz goz rfadesıyle, el kol hareketlerıyle sozlerını vurgularlar Dü degışık olsa büe bu mımüderm butun ınsanhk ıçın benzerhk gosterdıgını büıyoruz Bır Italyan el kol ışaretını abartsa büe, karşısındakme hayretı ofkeyı şupheyı neşeyı rahatlamayı sevgıyı kabulu reddı gonderen mımüderı bır Fransız'ınkme yakmdır Bu mımüder sonıadan kazanümış degüdır, ozu doguştan vardır bır evrensel dü gıbıdır Beyınde (mentalese), düceden once varoldugu ıçın, beyınde oluşan kavramlar da dü yetenegınden once ve ondan bagımsız olarak vardır Duygulannı duşuncelerını kaslannın düıyle, el kol ve yuz mımıklenyle dışa vuran bır düsız, çevresme evrensel bır dü üe hıtap eder Sonuç Soz beyıne degü beyın soze egemendır Kenan Bulutoğlu 718/17