Katalog

Felsefe açısından teknolojiinsan ilişkisi Türkiye Felsefe Kurumu'nun düzenlediği ve ilginç tartışmalarm ve sunumlarm yapıldığı seminer, temel ve uygulamalı bilimcilerle felsefecileri bir araya getirdi. Betül Çotuksöken(*) T ürkiye Felsefe Knrumu on yüdan berı Istanbulda genellıkle sonbahar aylannda her yıl farkh bır konunun ışlendıgı semınerler duzenlemektedır 2003 yılmda gerçekleşecek olan XXI. Dünya Felsefe Kongresine de evsahıphgı yapacak olan Turkıye Felsefe Kurumu bu y ü semınerı' Felsefe Açısından Teknolojitnsan tlifkisi'ne ayırdı 1 2 Aralık gunlerınde Tarık Zafer Tunaya Kultur Merkezınde yapüan çahşmaya felsefecüerın dışında, farkh alanlaıdan konuşmacüar da çagnlmışu, çunku teknolojıınsan ıhşkısı her büımadamını, her aydını, her duşunem ügılendıren bır konuydu Ancak genlerle ügüı çahşmalann ıvme kazandıgı bu son yıllarda alanla dogrudan dogruya ü gısı olan kışüere başvurmak buyuk onem taşıyordu Bu nedenle bu alanda çalışan kışüere de semınerde yer venldı Insan ve teknolojı kavramlanna ve bunlann üışkısıne bılım ve felsefe bağlamında farkh açüardan bakabılen kışuer bu semınerde "karşılaştüar" ve bırçok konunun açık lanışında/yorumunda da 'buluştu 'lar Semınerı açış konuşmasında Turkıye Felsefe Kurumu ve aynı zamanda Dunya Felsefe Kuruluşları Federasyonu (FIS P) Başkanı Prof Dr toanna Knçuradi büımm bu denlı gehşmesıne karşın, bıkme karşıt konumdakı sozde açıklama bıçımlerının de sık sık gundeme geldıgınden soz ederek, bıkmdekı ve teknolojıdekı gehşmelerın ınsan onuruna zarar vermemesının nasıl mumkun olacagı uzerınde durarak "etık' olana dıkkaü çekn "Deger bügısı"yle do nanmış olmanın bır bılımınsanı ıçın taşıdıgı onem uzerınde durdu Doç Dr Httlya Yetlşken'ın başkanhgını ustlendıgı bırıncı oturumun ük konuşmacısı Dr Tttten An} "Felsefi Antropolojı Baglamında Insan ve Teknolojı Dısküen" başlıkh konuşmasında antropolojık bakış açısıyla ınsantekno lojı üışkısıne yaklaştı ve konuyu, "nedenselhk" "değerlerın determınasyonu', "karşüıkü tesır", "gonış tarzı" kategonlen açısından ınceledı Insanın ' amaç" olarak değü 'araç" olarak gorulmesının yolaçügı sorunlan senmleyerek ınsan teknolojı ılışkısmde ınsanm gozardı edüdıgını vurguladı Prof Dr Mlne Küçüker "Insan, Bılım ve Teknık" adını taşıyan büdırısınde büımsel araşurmalarda ekonomık koşulların ve sıyasal tercıhlerın ne denlı belırleyıcı ol dugunu çarpıcı orneklerle gostererek, büımde aşın uzmanlaşmanın yolaçtıgı/yolaçacagı sorunlara, ınsanın butunlugunu gozden kaçırmanın ne denlı sakıncalı olduguna degındı Turkıye Felsefe Kurumunun duzenledığı toplanularda hemen her zaman tarıhsel boyuta agırhk veren ve yapılan çaüşmalara bu bağlamda buyuk katkı sağlayan Arslan Kaynardağ 'Duşunce Tarıhımızde Teknık veTeknolojı Kavramlan" başkklı konuşmasında, bu kez de Zıya Gokalp'ten gunumuze degın, teknık, teknolojı, kultur, uygarkk kavramlannın nasıl ele ahndıgını somut orneklenyle senmledı Prof Dr Betül Çotnksöken de "Ayınmcılık Olgusu ve Teknolojı" başlıkh büdırısınde, "aynm" kavramından yola çıkarak, aynmlan sadece belırlemeyıp, onun otesıne geçmenın nasıl bırdenbıre "ayınmcüıga" donuştugunu ortaya koyarak, ayırımcüıgın ontolojısının ve epıstemolojısı nın taşıdıgı ozellıklen büımsel verüerı de gozonunde bulundurarak açıkladı Dr Tuten Anğ'ın oturum başkanı oldugu ıkmcı oturumun ük konuşmacısı Doç Dr Sinan Özbek, "Modern Tıp ve Olum' başlüdı konuşmasında "otenazı' ve "olume yardım" kavramlannı ayrıştırdı ve Anadolu'dan seçtıgı yerel oruntulerle (motıflerle) konuya nasü yaklaşüdığını somutlaştırmaya çahştı Prof Dr Işık Bökesoy "Gen Teknolojısı ve Insan' başlüdı konuşmasında genetik alanıyla ügüı kavramlan açıkladıktan sonra bır büımınsanı olarak konunun euk boyutuna da dıkkat çektı ve ozelüde "patent1 konusundakı sorunlara, çekışmelere degındı Gen teknolojısının olumlu ve olumsuz yanlan uzerınde ügınç bekrlemeler yapu Doç Dr Şnle An da "Genetik Muhendıshgınde Son Gehşmeler" başhgını taşıyan sunuşunda, soz konusu alandakı son gehşmelen hem ınsan, hem hayvan hem de bıtkı dunyası baglamında ele aldı ve çarpıcı orneklerle bır bakıma ınsanın duşunme gucunun ne denlı aynnnlandıgını sergüedı Prof Dr Ayla ödekan "Doga ve Insan" başhkh konuşmasında, ınsan doğa üışkısını geleneksel olanı da hesaba katarak ve somut orneklerden, ozellüde 17 Agustos depremınden yola cıkarak açüdadı Insanın yaranna sonuç çıkarmada soz konusu olanın duz uzmanhk bügüerı olmadıgını behrterek, etık boyutun da ıçerüdıgı gerçek anlamdakı bügının uzerınde durdu Bırıncı gunun son konuşmacısı Yavuı Önen "17 Agustos Depremı ve Mımarlıktnsan Üışküerını Yenıden Duşunmek" başhklı konuşmasında "mulkıyet" kavramına agırlık verdı ve sağlıklı bır ınsandoga üışkısı uzerıne kurulu olmayan mımarlık olgusunun teknolojının de etkısıyle ne denh olumsuz sonuçlara yolaçtıgını çarpıcı orneklerle sergüedı 2 Aralık gunu gerçekleştınlen üancı oturumun ük bolumunu Yard Doç Dr tsmall Demizdöven, üancı bolumunu de Prof Dr Önay Söıer yonettı Ük konuşmacı Prof Dr Gttrol Inık "BıhmTeknolojıToplum Üışküerı Ne Pozıüvızm Ne Postmodernızm" başlüdı büdırısınde bılım, ınsan, toplum, teknolojı baglamında gehşnrüebüecek olası duşunme bıçımlerıru mantücsal yapüannı one çıkararak gosterdı "Insan eylemının onceden kesurüemeyen sonuçlara yol açabüecegı" temel ükesınden yola çıkarak, pozıüvızmı ve ardından da postmodernızmı eleştiren Gu rol Irzık ozellüde "enformasyon"la "bügı" kavramı arasındakı aynmlara degınerek sorunlann çozumunde sosyal refah devlennın ne denlı onerrüı oldugunu vurguladı Tekmk denüdıgmde yuzyüımızda en çok aklımıza gelen füozof kuşkusuz Martin Heideggerdır Prof Dr Doğan Özlem "Heıdeggerde Teknık ve Insan başlüdı büdırısınde ükın genel olarak Heıdegger'ın felsefi soylemıne üışkın behrlemeler yaptı ardından da teknıge üışkın goruşlerını sergüedı Ona gore Heıdeggeı ın felsefi soyle mınde derın bır rasyonalızm ve evrenselcüüc eleştırısı vardır ve yıne Heıdegger'e gore teknık "notr' bır şey degıl dır Modern teknüc dogaya "tedarık nesnesı' olarak meydan okur, topragı, ornegın maden deposu olarak yıne doğayı da bır ışletme mekânı olarak gorur Insan da gıderek bır tukeum nesnesı halıne gelır Dogan Ozlem, Heıdeg ger'm kapıtalızmı ve bberalızrnı bır tur totalitarızm olarak gordugune de degındı Prof Dr Ünal Nalbantoglu ıse Teknolojı, Süonü ve Otekı Şeyler" başlüdı konuşmasında yıne Heıdegger'ın goruşlenne agırhk vererek, onun termınolojısıyle, "sıkınti" kavramı uzerınde durdu ve guncel olanla soz konusu duşuncelen somutlaştırmaya çalışü Ozellüde "denetleyıcı/denetleyen akü" kavramından yola çücan Prof Dr Ahmet tnam "Teknolojı ve Denetleyen Aklın Yerı" başhklı konuşmasında "şıırsel akü", "eroük/tutkulu/coşkulu akü" kavramlarına degındı Antropolojüc bır bakış açısı sergüeyen Ahmet Inam, ınsanın bır eksüdüder ve aynı zamanda bır olanaklar varhgı oldugu temel savından yola çıkü Sıralanan akü turlennın denetleyen akhn egemenhgınde teknolojüc urunlen ortaya koydugunu üerı surdu Onerrüı olanın bu akü turlerı arasında bır denge oluşturmak oldugunu behrtu Doç Dr Atilla Erdemll de "Homo Ekonomücus" başlıgını taşıyan sunuşunda ınsanın "çokyaşanüı" bır varhk oldugu temehnden yola çıkarak, homo ekonomıkus'un tözsel mı ümeksel mı oldugu sorusunu sorarak, tenmm çağlar boyu kazandıgı anlamlan somut orneklenyle sergılemeye çahşa Turkıye Felsefe Kurumuncatatapolarak da yayımlanacak olan bddınlenn sunumlan sırasında ügınç tarüşmalar da yapüdı Toplantı sonundakı değerlendırme oturumunda eleştırel bakış açısıyla büdırüer yenıden degerlendırüdı ve ınsan teknolojı üışkısı bır "dunya sorunu" olarak gozler onune serüdı Ozelhkle felsefıetüc nıtelüdı bır egıümın teknolojıyı uretenle tuketene/kullanana saglayacagı yararlara ve boyle bır egıhmın onemme sık sık düdcat çeküdı 2003'te konunun çok daha aynnuh bıçımde yenıden ele ahnacagı şımdıden beUı oldu Bu semınen ogrencı olarak ızleyen gençlenmızın 2003'te Istanbulda yapüacak olan XXI Dunya Felsefe Kongresine büdırüenyle konuşmacı olarak katüacaklarını ve phılosophıa perennıs'e katkıda bulunacdklannı umuyoruz beklıyoruz (*) Prof Dr, Maltepe Unıv PsnEdebıyat Fak İkinci Ulusal ElektroOptik Çalışma Toplantısı Geçen 40 yü ıçensınde hızla buyume kaydeden Laser ve FJektroOpok teknolojısı, hem endustnyel hem de bıhmsel sayısız uygulamada kullanüdı Ulkemız genehnde bu konularda çahşan araştırmacı ve muhendıslerı bır araya geurmek ve çahşmalanru sunup taruşabüeceklen bır ortam oluşturmak amaayla ük kez 25 Kasım 1999'da Bükent Unıversıtesı'nde bır çahşma toplantısı duzenlendı Ulusal FJektroOpnk Çahşma Tbplanosı'nın üoncısı 20 Ekım 2000 tarıhınde Koç Unıversıtesı Rumehfenerı Kampusunde gerçekleştirüdı Gun boyu suren toplanbya TUBITAK, unversıteler ve şırketlerden yaklaşüc 60 kadar oğretım uyesıvearaştirmacıkatü± ToplantiyıduzenleyenDoç Dr AlphanSennaroglnnunaçüışkonuşmasınınardından, beşı daveth olmak uzere toplam 11 sunuş yapüdı Katüımcüann ügıyle ızledıgı toplanüda fotodetektorler, laser tarayıcüan, optüc dalga küavuzlan, laserlerın frekans küıtlenmesı, optüc ahcı/vencüer, optik parametrüc yukselucüer, opuk arabaglantüan, hassas uzunluk olçum yontemlen, sıyah cısımlenn kahbrasyonu ve holografik guvenhk sıstemlerı konularında sunuşlar yapüdı Toplantının sonunda TFFF (Institute of FJectncal and Electronıcs Engıneers) Leos (Laser and ElectroOptıcs Soaety) Turkıye Kolunun duzenledığı bır de aknvıte yer aldı Isvıçre Federal Teknolojı Enstıtusunden davet edüen ve femtosanıye laser sıstemlerı konusundakı araştırmalanyla dunyaca tanınmış Prof Dr Ursula Keller 'Yuksek Hızh Katüıal Laserlen (ultrafast sohdstate lasers) konulu bır seminer verdı Sponsorlugunu Aselsan, Koç Unıversıtesı ve IKKK Leos Turkıye Kolunun ustlendıgı Ulusal HektroOptık Çahşma Toplantısı'nın uçuncusu onumuzdekı yü Ankara'da gerçekleşnnlecek 718/10