Katalog

•4» Her şey 3. nesil cep telefonlannda Uçüncü nesil cep telefonlan devreye girdiği zaman şu anda kullandığımız mobil telefonlan çok amaçlı haberleşme aracı haline gelecek... K lasık telefon kavramını unutun Bu arada telefon numaralannı da aklınızda tutmak zorunda degılsınız Bır veya ıkı yıl ıçınde üçüncü nesil cep telefonu (3G) şebekesı devreye gırdıgı zaman bu ıkısı de ta rıhe kanşacak Elınızdekı sıradan cep telefonlan yennı "Uzay Yolu" dızısmdekıne benzer her ışı yapan haberleşme cıhazlanna bırakacak 3G'nın ardında yatan füar masaustu bügısayarlann sundugu hızmeun ayrusını cep telefonlan uzennden saglamak Isveç'ın unlu cep telefonu ureticısı Encsson'un araşürma bolumu başkanı Hakan ErikMon bu yenı nesil telefonlan şoyle tanınyor "Bundan boyle cep telefonlannızdan renklı vıdeo ızleyecek evdekı koleksıyonunuzdan CD kdhtesınde muzık ındırebılecek, uçak bıletlennı satın alabılecek, emaıl yollayacak, Web'de dolaşacak bulundugunuz yerın koordmatlarını belırleyecek ve ınanmayacaksınız ama telefon konuşmalan bıle yapacaksınız' Butun bunlan yapmak ıçın 3G şebekesı bugunku yetersız GSM dıjıtal cep telefonu sıste mınden daha hızlı çalışmak zorunda GSM'de her konuşma ıçın ayn bır ka nal tahsıs edılıyor Bu da degerb transmısyon kapasıtesırun zıyan edılmesı anlamına gelıyor Aynca WAP kullanıcılannın yakından cak Boylece sureklı kullanıma hazır bır ha berleşme cıhazına sahıp olacaksınız Ucret odeme aşamasında çok farklı bır uygulama geçerlı olacak "Ucretler dakıka başına degıl, paket veya bayt başına olacak Bır şey gondermedıgınız zaman hıçbır şey odemeyeceksınız' dıye konuşan Encsson teknolojı gelıştırme bolumu şefi Jan üddenfeldt, "Posta hızmetlennde oldugu gıbı kapınızdakı posta kutusu ıçın nasıl ucret odemıyorsanız bunda da odeme yapmayacaksınız Yalnızca mektup gonderdıgınız zaman cebınızden para çıkacak" dıyor Halıhazırda GSM, bır ust sıstem olan ' General Packet Radıo ServıceGPRSGenel Paket Radyo Hızmetlerı"ne yukseltilme asamasında GPRS'ler GSM kanallannı bıraraya genrerek ven paketlennın daha hızlı transfer edılmesını saglıyor ' GPRS cep telefonlan sanıyede 100 kılobıtı gonderebdıyor" ciıye konuşan Üddenfeldt, "Aslında bu standart PC modemlen gıbı sanıyede 56 kılobıt ıle sınırlandınlabüır Fakat yınede bu hız WAP kullanıcılanrun alışık olduklan hızdan 4 ya da 5 mıslı daha yuksekür Bu teknolojı bu yıl ıçınde kullanıma gırecek" dıyor GPRS'nın ıkı yıl ıçınde devreye gırmesı beklenen EDGE adlı bır ust versıyonu bu hızı sanıyede 380 lalobıte yukseltebılecek Ne var kı GPRS ve EDGE, 3G cıhazlannda pek ışe yaramayacak, çunku 3G'ler 5 megahertz kanallara ulaşırken, GSM'ler 25 küohertz'de gıbı duşuk bir sevıyede surunuyor olacak Üddenfeldt bu konuda şoyle konuşuyor "3G'ler nıhaı olarak kullanıcılara sanıyede 2 megabıtlık hızmet sunacak Hatta ılk başlarda 384 küobıte bıle çıkabılırler Dolayısıyla bu degışıklık epey ses geurecek" 3G projesı yaşama geçınlmeden once bazı muhendıslık engellennın aşılması gerekıyor Bunlardan bın ınsanlar bır baz ıstasyonundan dıgerı arasında hareket hahndeyken Internet baglanbsının sureklı açık tutulması sorunudur Bu geçış mekanızmasını puruzsuz bır şekılde gerçekleşormek bugunku şebeke koşullannda ımkansız gıbı dır GSM şebekesı, telefonun en yakın baz ıstasyonundan aldıgı sınyalı olçer ve en guçlusune kılıtlenır Ancak seyır halınde olan araba veya trendekı yolculann çok ıyı bıldıklen gıbı baglantı koptugu zaman konuşmalar cumlenın tam ortasmda kesılebıhr Sureklı baglantı durumunda benzer sorunlan yaşamamak ıçın 3G "Universal Mobile Telecommunications SystemÜMTSEvrensel Taşınabilir Telekomünikasyon Sistemi' adı verılen stan dartları benımser Bu sıstem "Soft handoff, yumuşak geçiç" adı verılen yontemı kulld bıldıgı gıbı, bu tek kanal uzennden ven almak ve gondermek dunyanın en yavaş ve en sıkıcı ışlemlerınden bındır Paketi yolla 3G şebekelerı daha esnek bır yapıya kavuşturulacak Bu sıstemde tek bır kanal uzennden, çok sayıda cep telefonu sınyal gonderebılecek 'Paketleme" şekhnde tanımlanabılecek bır teknıkte ses, yazı vıdeo ve muzıgın transferı mumkun olacak Paketleme bılgıyı düımlere bolerek ven paketi haline getırmek anlamında kullanılıyor Bu şeküde hazulanan paketler ayn ayn bagımsız uruteler halınde gıdecegı yere gondenlır Her bır paket, posta sıste mı uzennden hedefine ulaşünlan bır kutu gıbı duşunulmelıdır Yolunu ıse on yuzune yazüı adrese gore bulur Erıksson bu nedenle telefon numarası yenne Internet turu adresleı kullanacagımızı büdınyor Sonuçta telefonlannız uzenndekı kışıye ozel adres ıle emaıl kutusu veya web sıtesı hdhne gelecek Bu koşullar altmda 3G cep telefonunuzu açtıgınız zaman kullanıma suıeklı açık Internet bağlanüsrgıbı çalışa nır Üddenfeldt bu sıstemı şoyle açıklıyor "Bır 3G cep telefonu aynı ayarda ıkı baz ısyasyonu buldugu zaman, ıkısı ıle de baglantı kurar Boylece konuşmanın kesüme olasılığı ortadan kalkar Bu arada sınyal kalıtesı de duzelır, çunku şebeke her zaman mevcut ıstasyonlann en ıyısını dınler 3G gelıştırme ekıplerı şebekelerın taşıyabılecegı ven paketlennı mukemmel hale getırmek ıçın "Internet packet headerInternet paket kornyncnra" soruruna çozum anyor Bunu bır anlamda uzennde yazanın ve gıdecegı yenn adresı yazüı zarfa benzetebüırız Net'te paketlerın yarısından fazlası bu tur bılgüere aynlmıstır Enksson bunu şebekelerın zıyan edılmesı şekhnde degerlendınyor Kısaca bu uygulama şebekenın kapasıtesını yanya ındınyor Bugun 33 baytlık bır ven taşıyan koruyucu 40 baytlık bır yer tutar 3G şebekelennde sıbştırma sayesınde koruyucu 3 baytlık yere sıkışır Bu yenı teknolojıden yalnızca şebekeler yararlan mıyor 3G cep telefonlannın cıhazlan da ultra hızlı sınyal ıslemcüerle donanmış durumda Üddenfeldt bu konuda da şunlan soyluyor "Haberlerı veya spor karşüaşmaldnnın sonuçlannı cep telefonunun ekranından ızlemek muthış olacak Pek çok çocuk cep telefonlanna sevdıklerı muzıgı kaydedıp dınleme şansına kavuşacak Sanıyede 2 megabıt ruza çıkması beklenen 3G'ler bır sure sonra 8 megabıte çıktıgı zaman sıra 4G'lere gelecek Bu gıdışle ınsanlar yan lannda laptop taşımaktan kurtulacaklar Gıderek pek çok cıhaz cebınıze sıgabüecek Çok kısa bır sure sonra ınsanlar cep telefonlannın evienndekı masaustu bılgısayardan daha manfetlı oldugunu keşfedecekler Şımdı ortaya başka bır sorun daha çıkıyor, bu telefon olmayan telefonlara ne ad verecegız? Buyuk bır olasüıkla bunlara ıleüşımcı dıyecegız" Reyhan Oksay 21 Ekım 2000, New Scıenust 714/17