Katalog

Mttıe yapılmaıı istenen Meydan Medresesl'ndekl konumlan bu ozellıgın bulunmayuşı onlann kadın olabüecegı ızlenımını uyandırmaktadır Genelde ortadan ayrılan saçlı başların uzerınde ya bır taç ya da bır ağaç dalı, saçlan gorulmeyen başları ıse bere benzen bır takke üe ortmektedır Soylulugu anlatmak amacıyla olsa gerek, her bınnde bır mızrak, balta, asa, hançer ve topuz gıbı sılahiar bulunmaktadır Bazüarında Orta Asya steplennde gorulen ve "yurt" denılen kubbelı çadır gomlmektedır Genelde on planda ellennde den tulumdan bır ıçkı kabı dückaü çekmektedır Çadır ve tulumdan, bu kışüenn goçer olduklan ızlenımı dogmaktadır lö 3. blnytlda Ukrayna'dakl bln benzeri mezar tafi demır çağına aıt olduğu anlaşdıyor 10 lOOOydlannda demır teknolojısını kullanabüen bır gnıp msanın varhğı saptanmış oluyor" dıyor 1999 yazmda, mezar taşlannın çıkhgı yenn hemen yanmda başlanan bır kazıda ıse yaklaşüc 50 ıskeletın bulundugu, toplu gomu yapümış bır mezar odası daha saptandı Burada da boncuklar tunç malzemeler, seramık kaplar, mızraklar ele geçırüdı Ancak, her üa mezarda ve 13 mezar taşı arasında bag lantı kuracak herhangı bır verı ele geçmedı Ikıncı mezarda, geç tunç çagı Bulunan llk mezar • Demlr Çağı donemının az büınırlıgıne ve Transkaikas üışküenne ışüc tutacak seramüc turunden bırhkte daha sonrakı yuzyülarda Hazar Golu ve Kafkasldnn bazı onerrüı ıpuçlan da belırlendı kuzeyındekı Iskıtlerde gorulebüdıgıne dıkkatı çekıyor Prof Sevın'ın "şımdıhkızlenımı"şoyle ozeüenebüır Herhangı bır "hamıden (sponsor) yoksun olunması "Hakkân mezar taşlan bu durumlanyla tum Anadolu maddı olanaklann da sınırlı olması nedenıyle bu yükı kazı ve hatta Yakm Doğu samanı ıçın eşsız yapıtlardır Bugune dekısa surelı oldu ğın gerek bıçem ve gerek konu açısından benzerlenne hıç Prof Sevın, mezar taşlannı tarıhlemede kabartmalarrastlanmayan bu kabartmah mezar taşlannın yerh sanatçılardakı hançer ve baltalan dıkkate alıyor Benzen bıçım ve bıca uretıldıklen açıktır Buna karşıhk hangı doneme ve kulture çemdekı hançerlenn Kuzeybatı Iran, Azerbaycan'da ozelaıt olduklan sorusunu yanıtlamak guçtur Bu yapıtlar uzerınlüde Ruslran Hazar'ında lalısh bolgesınde, baltalann ıse de ne Asur, ne Urartu, ne tran ve ne de Kuzey Sunye sanatKuzeydogu Sunye'de Çagar Bazar ve kıyıda Ugant (bulannın etkuennı ızleyebılmek oîanakhdır" gunku Ras Şamra), Irak'ta Dıcle nehn uzerınde Asur kentı Kalah (bugunku Nımrud) ve Orta Anadolu'da goruldugunu soyluyor Boyle bır kıyaslama üe mezar taşlannın 2 bınyü sonu, 1 bın yü başına tanhlenebüecegı anlaşüıyor Sevm, bu kabartmalarda Asur etkısı gorulmedıgı ıçın 10 9 yy'ın ük çeyregınden daha yakın tarıhe gelemeyecegıra, bununla Sevm, bu yoreden Hubuşha dıye soz edüdıgını anımsatarak "Yukan Zap Çayının yukan çığm uzerınde kuçuk bır bağımsız devleün beyı ya da krah Dadı, Şalmaneser'ın haraca bağladığı tşının adı ıse Hurca ıdı Hak kân stellen uzennde beumlenen beylerm bağımsız Hubuş ha Devleune aıt olması hıç de olanak dışı değüdır" dıyor Hakkârılüer, Meydan Medresesı'nın bır an once muzeye donuşturulrnesını Kultur Bakanhgı üe ozel kurumlardan beklıyorlar Bır başka beklenn ıçınde olan da mezar taşlannı bulan Yüdız'dır Bakanlık bu taşlara 3 7 müyar lıra (yaklaşüc 5500 dolar) deger bıçmış Bu rakamdan Yüdız, gehr vergısı, KDV odemekle kalmayacak, taşlann çüctıgı arazı kardeşlen üe ortak oldugu ıçın yasa geregı bu ıkramıyeyı onlarla paylaşügında kendısıne hıçbır şey kalmayacagı ıçın bu rakamı kabul etmıyor Geçmışın bu yenı buluntulan bır yandan tarıhe ışüc tutarken, ote yandan da yenı büımsel ve hukuksal sorunlan da beraberınde getınyor 710/19 Kabartma tekniği Ana ınsanfigurunundışında bazüarında aynca kuçuk boyda, çıplak ve suspansuvarh erkek figurlen, kuçuk av (belkı de savaş) sahnelen yer almaktadır Geyık, dağ keçılerı, leopar ve yılan gıbı hayvanlara rastlanmaktadır Hayvanlann bazılannın kazınarak bazılan kabartma teknıgı üe yapıldıgı gomlmektedır Genelde ınsanlann kemerlerınde hançer bulunmaktadır Aralannda bıçem farkının bıüundugu taşlann çeşıtlı donemlerde ya da degışık ustalarca yapüdıgı sanümaktadır Bıçem olarak Orta Asya, Avrasya (UkraynaMogolıstan) steplennde ya da Iskıtlerde gorulen bazı benzen heykellerı çagnstırmaktadrrlar Bazüarında 10 3 bınyüda guç ve üctıdarın sımgesı olan yaylar vardır Yore uygarlıgı üe ılgüı onemlı arkeologlardan bın olan Çanakkale Onsekız Mart Unıversıtesı Arkeolojı Profesoru Veli Sevin, mezar taşlannın bulundugu yorede 1998'de bır on araştırma yaptı Prof Sevın üa yıl once, taşlann çıktıgı yere yaklaşık bır km uzaklıkta, bır temel hafrıyatında bulunan ve kuru taş orgusuyle yapümış dıkdortgen bıçımınde bır mezar odasında da çalışmıştı toplu mezarda yaklaşüc 25 kadar ıskelet, 10 1000 yülanna tanhlenen demırden zıynet eşyası, seramık, madenı parçalar, bır hançer ve ufak bır plaka alün ortaya çıkmışü Ancak, me zar anük dunyada soyulmuş olmalıydı Sevın, "Bu mezar Hakkârı bolgesırun tanhı ve arkeolo jısı açısından son derece onemhdır Mezar ve taşlann, erken O Ü ^P^ ^H& ilk mezardan demlrden zlynet eşyaa kupder. Aym mezardan hançerler